Γράφει ο Σπύρος Μακρής,
Στις μέρες είναι ένας από τους πιο διάσημους, τουριστικά, αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα. Παλιά ήταν ένας τόπος ίασης. Μόνο που οι θεραπευτικές ιδιότητές του, φαίνεται πως, μυστηριωδώς, εξακολουθούν να είναι σε ισχύ, ακόμα και σήμερα…
Ο συνολικός χώρος της Επιδαύρου είναι «πολυεπίπεδος», ενώ κάθε «επίπεδο» φαίνεται να «λειτουργεί αυτόνομα» αλλά ταυτόχρονα όλα μαζί δείχνουν να αποτελούν μέρη ενός ευρύτερου «μηχανισμού».
Εκεί υπήρχε ένας ξενώνας με περίπου 150 δωμάτια, δημόσια λουτρά, ένα στάδιο, ένα θέατρο 20.000 θέσεων και, φυσικά, η περίφημη θόλος. Το κέντρο όπου γίνονταν οι ιάσεις ονομαζόταν Άβατον.
Στο Άβατον, μήκους 80 μέτρων, λάμβανε χώρα η Εγκοίμηση. Εκεί γινόταν η υπνοθεραπεία. Ήταν ο χώρος που ουσιαστικά συνέβαιναν τα «θαύματα» και οι ασθενείς γίνονταν υγιείς.
Οι Ευχαριστήριες Επιγραφές
Όσοι θεραπεύονταν διαιώνιζαν αυτό που τους συνέβη με ευχαριστίες προς τους θεούς, σε μαρμάρινες στήλες περιγράφοντας, πολλές φορές, υπερφυσικές θεραπείες και παρεμβάσεις.
Σήμερα, πολλές από αυτές υπάρχουν στις αρχικές θέσεις τους ή εκτίθενται στο μουσείο της Επιδαύρου. Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό να δούμε τι αναφερόταν σε μερικές από αυτές, επιλέγοντας κάποιες πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικές:
Η Αμβροσία από την Αθήνα, μονόφθαλμη. Ήρθε ως ικέτιδα στο θεό. Όταν γύριζε μέσα στο ιερό γελούσε και το θεωρούσα αδύνατο να ιαθούν παράλυτοι και τυφλοί. Αφού είχε κοιμηθεί στο Ιερό βγήκε με δύο υγιή μάτια.
Ο Εύιππος κουβαλούσε επί έξι χρόνια την αιχμή ενός δόρατος στο γόνατο. Κοιμήθηκε στο θεραπευτήριο. Όταν ξημέρωσε, βγήκε υγιής
Ο Ερμόδικος από τη Λάμψακο, με παράλυτο σώμα. Όταν κοιμήθηκε στο θεραπευτήριο τον θεράπευσε ο Ασκληπιός. Του πρότεινε, όταν θα έβγαινε, να μεταφέρει στο ιερό την μεγαλύτερη πέτρα που θα έβρισκε. Έφερε, λοιπόν, αυτή που βρίσκεται μπροστά στο ιερό.
Ο Αλκέτας από τις Αλιές. Αυτός ήταν τυφλός και κοιμήθηκε στο ιερό. Όταν ξημέρωσε, βγήκε υγιής.
Η Ακράτη από τη Λακωνία, υδρωπικία. Αντί αυτής κοιμήθηκε η μητέρα της, ενώ η ίδια βρισκόταν στη Λακεδαιμονία και είδε ένα όνειρο… Όταν η μητέρα επέστεψε στην πατρίδα, η κόρη της ήταν υγιής. Είχαν δει το ίδιο όνειρο.
Ο Αισχίνης σκαρφάλωσε σε ένα δέντρο, για να κοιτάξει από το παράθυρο τι γινόταν μέσα στο Άβατο. Έπεσε, όμως, από το δέντρο πάνω σε ένα μυτερό κούτσουρο και κατέστρεψε τα δύο του μάτια. Τυφλός έτρεξε στο Άβατον και ικέτευσε τον θεό. Θεραπεύτηκε.
Ο Αριστόκριτος από τις Αλιές. Ο γιος του είχε ξανοιχτεί στη θάλασσα, σε σημείο που δεν υπήρχε πια δρόμος επιστροφής. Όταν ο πατέρας του δεν μπόρεσε πια να βρει το αγόρι, κοιμήθηκε κοντά στον Ασκληπιό, στο θεραπευτήριο. Όταν βγήκε, βρήκε τον γιο του σώο και αβλαβή.
Τι συνέβαινε στην Επίδαυρο;
Ιατρικά «θαύματα» γινόντουσαν και σε άλλα θεραπευτικά κέντρα στην αρχαία Ελλάδα, αλλά και σε μεγάλο μέρος του αρχαίου κόσμου ανά τον πλανήτη. Ανάλογα περιστατικά αναφέρονται και στον σύγχρονο κόσμο, σε άλλους πολιτισμούς που δεν έχουν την ίδια θρησκεία ή την ίδια πίστη. Κατά συνέπεια, αποδίδονται π.χ. στην Παναγία –αν ο πιστός είναι χριστιανός.
Παρακάμπτουμε το γεγονός ότι οι εκκλησίες στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι χτισμένες πάνω ή δίπλα σε αρχαία ιερά και Ασκληπιεία –αν και κατά την γνώμη μας παίζει σημαντικό ρόλο.
Διαβάζοντας τις ευχαριστήριες πινακίδες που παραθέσαμε, διακρίνουμε τα εξής πολύ σημαντικά στοιχεία:
Α) Ο ασθενής δεν ήταν απαραίτητα «πιστός» αλλά περιγελούσε και κορόιδευε όσα συνέβαιναν –μέχρι που διαπίστωσε την «αλήθεια» του ιερού «ιδίοις όμασι», όπως η Αμβροσία.
Β) Λάμβανε χώρα κάποιο είδος χειρουργικών επεμβάσεων, το οποίο πιθανόν γινόταν είτε με ανάλογα ιατρικά εργαλεία είτε ακόμα με «θεία» ή αναίμακτη επέμβαση μέσω των θεραπευτών –όπως κάποιες φορές έχουμε ακούσει να γίνεται και σήμερα.
Γ) Πολύ σημαντική είναι η διαπίστωση πως ο ασθενής μπορούσε να βρίσκεται πολλά χιλιόμετρα μακριά ενώ την θέση του εγκοιμιζόμενου έπαιρνε κάποιος άλλος, όπως στην περίπτωση της Αράτης.
Δ) Οι ενδιαφερόμενοι δεν ήταν απαραίτητο να ασθενούν, όπως στην περίπτωση του Αριστόκριτου που έχασε τον γιό του στην θάλασσα –αν και είναι πολύ πιθανόν να είχε μισοπνιγεί όταν πάλευε με τα κύματα. Τι ήταν αυτό που του «έδειξε» να προσανατολιστεί αλλά, επιπλέον, του έδωσε και τις σωματικές δυνάμεις να επιστρέψει πίσω στην στεριά;
Συμπεράσματα
Η «πίστη» δεν ήταν απαραίτητη. Θεραπευόντουσαν κάθε είδους ασθένειες ακόμα και χωρίς να είναι ο ασθενής παρόν. Δινόταν πνευματική διαύγεια και σωματική ενδυνάμωση από απόσταση…
Σήμερα ο τόπος αυτός δεν λειτουργεί σαν θεραπευτήριο, αλλά σαν κοινός αρχαιολογικός χώρος, για τουρίστες. Δεν έχασε, όμως, ούτε την αίγλη του ούτε την όποια «δύναμή» του.
Υπάρχει, τουλάχιστον, ένα περιστατικό όπου στην σύγχρονη εποχή μας μία γυναίκα παρακάλεσε τον φύλακα και ξάπλωσε μέσα στην θόλο για ένα πρόβλημα υγείας που είχε και θεραπεύτηκε. Αν, επιπλέον, εμπιστευτούμε και τον Έριχ φον Νταίνικεν (από το βιβλίο του «Στο ‘Ονομα του Δία»), ακόμα και ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Μιτεράν μετέβηκε με κάθε μυστικότητα στην Επίδαυρο προκειμένου να ιάσει κάποια ασθένειά του –ωστόσο, δεν έγινε γνωστό αν «λύθηκε» το επίμαχο θέμα του, ούτε σε ποιόν θεό απευθύνθηκε.
Το Απόλυτο Μυστικό της Επιδαύρου
Τι είναι εκείνο που θέτει σε κίνηση την ίαση; Μία βαθιά εσωτερική πεποίθηση; Η προσευχή; Η ικεσία; Η επικεντρωμένη σκέψη; Ο πόθος για ένα θαύμα; Κάποιο ανώτατο συνειδησιακό επίπεδο στο οποίο έρχεται ο ενδιαφερόμενος; Το γενικό αίσθημα βαθιάς εμπιστοσύνης; Η υποβλητική δύναμη του υποσυνείδητου; Είναι θέμα αυθυποβολής;
Για ποιο λόγο, όμως, δεν μπορούσαν να συμβούν όλα αυτά στο σπίτι του καθενός ή σε άλλα τυχαία μέρη;
Μήπως πραγματικά «κατέβαινε» κάποιος θεός και πραγματοποιούσε τα απίστευτα; Μήπως οι γιατροί είχαν τις απόλυτες γνώσεις ή βοηθούσαν αναλόγως με την περίπτωση;
Τα δύο παραδείγματα, του Φρανσουά Μιτεράν και της άγνωστης γυναίκας, δείχνουν πως η ανθρώπινη παρουσία ειδικών ιατρών θεραπευτών, όπως γινόταν στην αρχαιότητα, δεν ήταν απαραίτητη.
Ενδεχομένως, λοιπόν, δύο πράγματα συντελούν στο απόλυτο μυστικό της Επιδαύρου, ενδεχομένως και σε άλλους ανάλογους ισχυρούς τόπους δύναμης: Η ανθρώπινη θέληση και ο ίδιος ο τόπος.
Ο τόπος «κρύβει» μέσα του «ενέργειες» που κάποιοι εντόπισαν και στην συνέχεια οικοδόμησαν τα κατάλληλα κτίσματα (θόλος, θέατρο κλπ) στα κατάλληλα σημεία προκειμένου αυτές οι ενέργειες να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το μυστήριο που κρύβουν ορισμένοι τόποι έγκειται στο φυσικό πλέγμα της Γης, (αλλά και στις γραμμές Ley, Hartman, στον ορυκτό πλούτο κλπ) και στην Ιερή Γεωμετρία που τα συνδέει όλα μαζί.
Η «θέληση» των ανθρώπου «συνδεόταν» με αυτές τις «ενέργειες» και με την βοήθεια των θεραπευτών -για κάποιες ή πολλές περιπτώσεις- επιτυγχανόταν η ίαση.
Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη μας την ανάλυση του αναγραμματισμένου ονόματος της Επιδαύρου ως «δρα επί αύρας», σύμφωνα με την κυρία Αλτάνη, τότε αποκτούμε μία πιο σφαιρική εικόνα, καθώς είναι η αύρα που νοσεί πρώτη και ακολουθεί το σώμα.
Και όλα αυτά συνδέονται με την Ψυχή του ανθρώπου και του τόπου…
diadrastika
