Η ύφεση της ελληνικής οικονομίας θα συνεχισθεί το 2012 και θα διαμορφωθεί στο 2,5% από 5,5% εφέτος, ενώ το έλλειμμα θα υποχωρήσει στο 6,8% του ΑΕΠ (14,7 δισ. ευρώ), από 8,5% (18,69 δισ. ευρώ) το 2011, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2012 που δόθηκε στη δημοσιότητα και κατατέθηκε στη Βουλή. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόβλεψη για έλλειμμα 8,5% εφέτος μπορεί να μην επιβεβαιωθεί, καθώς, όπως λέει το υπουργείο Οικονομικών, «εξαρτάται προφανώς από τη στάση των Ελλήνων πολιτών και της κοινωνίας συνολικά απέναντι στην κρίσιμη κατάσταση της χώρας.»
Σε διαφορετική περίπτωση, όπως επισημαίνεται στο προσχέδιο, το έλλειμμα μπορεί να αυξηθεί κατά 0,5% στο 9% του ΑΕΠ.
Στο Μνημόνιο προβλεπόταν έλλειμμα 17,1 και και 14,9 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι η οικονομία θα επιστρέψει σε θετικό πρόσημο το 2013.
Σε ό,τι αφορά πάντως, το κρατικό χρέος, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί εφέτος στα 356,5 δισ. ευρώ ή 161,8% του ΑΕΠ (αύξηση 19,1% του ΑΕΠ έναντι του 2010) και το 2012 θα εκτοξευθεί στα 371,9 δισ. ευρώ ή 172,7% του ΑΕΠ.
Σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, στο οποίο έχει προστεθεί η έκδοση ομολόγων για την εξόφληση χρεών των νοσοκομείων της περιόδου 2007-2009 ύψους 4,15 δισ. ευρώ, το χρέος θα διαμορφωθεί φέτος σε 373,22 δισ. ευρώ (169,4% του ΑΕΠ) και σε 391,42 δισ. ευρώ ή 181,8% του ΑΕΠ το 2012.
Οι δαπάνες για τόκους το 2011 εκτιμάται ότι θα φθάσουν στο 7,4% του ΑΕΠ, ενώ το 2012 προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στο 8,3% (εάν εξαιρεθούν ο επιπτώσεις από την εφαρμογή του PSI).
Στο προσχέδιο χρησιμοποιούνται μελανά χρώματα για να περιγραφθεί το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον στο οποίο κινείται η χώρα, με δεδομένο και ότι το εξωτερικό οικονομικό περιβάλλον παρουσιάζεται το 2012 λιγότερο ευνοϊκό απ’ ό,τι αρχικά αναμενόταν.
Οι αβεβαιότητες εξακολουθούν να είναι μεγάλες, για τις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες, οι προοπτικές ανάπτυξης εμφανίζονται λιγότερο αισιόδοξες από ότι 6 μήνες πριν, ενώ η κρίση χρέους αφορά όλο και περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε μια κρίσιμη συγκυρία όσον αφορά τις προοπτικές ανάπτυξης: το εμπροσθοβαρές δημοσιονομικό πρόγραμμα, βραχυπρόθεσμα συμβάλλει ως έναν βαθμό στην κατάσταση ύφεσης της οικονομίας, η οποία επιπλέον περιβάλλεται από κινδύνους και αβεβαιότητες που υπάρχουν για ανάκαμψη στην ευρωζώνη και την παγκόσμια οικονομία.
Συνεπώς, μεσοπρόθεσμα, πολλά θα εξαρτηθούν από τη σύνθεση, την ταχύτητα της εφαρμογής και τη γενικότερη πρόοδο του προγράμματος διαρθρωτικών αλλαγών. Η ύφεση της ελληνικής οικονομίας, ειδικότερα, οφείλεται επιπρόσθετα στη συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής και στη μεγαλύτερη ύφεση του 2011, σε σύγκριση με τις αρχικές εκτιμήσεις.
Αύξηση 0,2% στα έσοδα παρά τη φοροκαταιγίδα
Τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού προ μείωσης επιστροφών, για το οικονομικό έτος 2011 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 56,28 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση μόλις 0,2% σε σχέση με το 2010.
Τα φορολογικά έσοδα προβλέπεται ότι θα μειωθούν κατά 2,8% εφέτος και θα αυξηθούν κατά 5,8%.
Από την άμεση φορολογία εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος 20,67 δισ. ευρώ ή 2,2% περισσότερα από το 2010. Για το 2012 ο στόχος είναι να διαμορφωθούν στα 23,63 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας αύξηση κατά 14,3% έναντι του 2011.
Από την έμμεση φορολογία αναμένεται να εισπραχθούν 29,14 δισ. ευρώ, ποσό μικρότερο κατά 6,1% συγκριτικά με το 2010. Για το 2012 εκτιμάται ότι τα έσοδα από την έμμεση φορολογία θα είναι 29,08 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 0,2% σε σχέση με το 2011.
Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού περιλαμβανομένων των δαπανών για πληρωμή τόκων, των δαπανών υλοποίησης των εξοπλιστικών προγραμμάτων του υπουργείου Άμυνας, των δαπανών επιχορήγησης νοσηλευτικών ιδρυμάτων για εξόφληση παλαιών οφειλών και των δαπανών για την πληρωμή των εγγυήσεων που εκτιμάται ότι θα καταπέσουν σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου για φορείς που έχουν κατηγοριοποιηθεί εντός και εκτός γενικής κυβέρνησης, προβλέπονται σε 71,17 δισ. ευρώ.
Στόχος είναι το 2012 είναι οι συνολικές δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού να είναι 70,4 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 666 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις αντίστοιχες προβλέψεις που έχουν περιληφθεί στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα έτους 2012 και κατά 765 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2011.
Βουτιά ζήτησης, επενδύσεων και απασχόλησης
Η συμβολή της εγχώριας ζήτησης στη μείωση του ΑΕΠ προβλέπεται στις 4,9 εκατοστιαίες μονάδες.
Συγκεκριμένα, η ιδιωτική κατανάλωση θα μειωθεί το 2012 κατά 3,8% (από -6,2% το 2011 και -4,5% το 2010), λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και της αύξησης της ανεργίας. Η δημόσια κατανάλωση θα συρρικνωθεί το 2012 κατά 7,5% (από -8% το 2011 και -6,5% το 2010).
Οι επενδύσεις θα περιορισθούν το 2012 κατά 4% (από -12,9% το 2011 και -16,5% το 2010). Αντίθετα, η συμβολή του εξωτερικού τομέα αναμένεται θετική (συμβολή 2,4 μονάδες στη μεταβολή του ΑΕΠ), με τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών να προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 6,4% και τις εισαγωγές (σταθερές τιμές) να μειώνονται κατά 2,8%.
Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω το 2012, στο 16,4% του εργατικού δυναμικού (από 15,2% το 2011 και 11,9% το 2010), λόγω της συνέχισης της ύφεσης. Η ύφεση αυτή, θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση και της απασχόλησης κατά 1,1% (από -5,3% το 2011 και -2,1% το 2010).
Ο ρυθμός ανόδου του πληθωρισμού αναμένεται να επιβραδυνθεί σημαντικά το 2012, επηρεαζόμενος κυρίως από τη χαμηλή εγχώρια ζήτηση και τις διαρθρωτικές αλλαγές που βελτιώνουν τη λειτουργία των αγορών.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, ο εναρμονισμένος δείκτης εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 0,6% (από 2,8% το 2011 και 4,7% το 2010). Παράλληλα, συνεχίζεται η πορεία αποκλιμάκωσης του δομικού πληθωρισμού.
Ο λογαριασμός των νέων μέτρων είναι 7,11 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,11 δισ. αφορούν το 2011 και τα υπόλοιπα το νέο έτος.
Τα πρόσθετα μέτρα του 2011
Η συνολική δημοσιονομική προσπάθεια που αναλήφθηκε με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο μέχρι το 2015 ανέρχεται σε 28,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων:
1) Τα 6,7 δισ. ευρώ αφορούσαν στην πραγματοποίηση παρεμβάσεων στο 2011 για κάλυψη εκείνου του μέρους της δημοσιονομικής απόκλισης του 2010 που επηρεάζει το 2011, λόγω της μεγαλύτερης από την αρχικά προβλεπόμενη ύφεσης, καθώς και τους πιθανούς κινδύνους απόκλισης αυτών καθ’ εαυτών των δημοσιονομικών μεγεθών του 2011 κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2011.
2) Τα 21,7 δισ. ευρώ αφορούσαν στην πραγματοποίηση παρεμβάσεων στην περίοδο 2012-2015 με στόχο να μειωθεί το έλλειμμα κατά 14,4 δισ. ευρώ. Η συγκεκριμένη δημοσιονομική προσπάθεια είχε σχεδιασθεί σχεδόν κατά 1/2 να καλυφθεί με μείωση των δαπανών και 1/2 με αύξηση των εσόδων.
Τα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για το 2011, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, είναι τα εξής:
• Εισφορά αλληλεγγύης υπαλλήλων του δημόσιου τομέα για την καταπολέμηση της ανεργίας,
• μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 5.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα με ηλικίες 30-65 έτη,
• ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα, με βάση το εισόδημά τους κατά το 2010,
• ειδικό τέλος επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες,
• έκτακτη εισφορά σε οχήματα μεγάλου κυβισμού, σκάφη και πισίνες,
• βαθμιαία εναρμόνιση του φόρου πετρελαίου θέρμανσης με το φόρο πετρελαίου κίνησης,
• αλλαγή στη δομή του ειδικού φόρου κατανάλωσης (ΕΦΚ) στον καπνό και συντόμευση του περιθωρίου καταβολής του, για τις εταιρείες από τις 56 στις 26 ημέρες,
• αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση από 13% σε 23% από 1/9/2011,
• ειδικό τέλος στις επιχειρήσεις που εξαιρούνται από τον αντικαπνιστικό νόμο,
• επιβολή ΕΦΚ στο φυσικό αέριο,
• αύξηση των τελών κυκλοφορίας οχημάτων,
• δήλωση ως ιδιωτικών των σκαφών αναψυχής που είχαν εικονικά χαρακτηριστεί ως επαγγελματικά και ρύθμιση για την εγγραφή τους στα αρχεία των φορολογικών αρχών,
• είσπραξη παραβόλων κατά την υποβολή αιτήσεων για ρύθμιση αυθαίρετων κτισμάτων και αλλαγών χρήσης ακινήτων και
• επιβολή έκτακτου ειδικού τέλους ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών.
Για το 2012, τα πρόσθετα μέτρα είναι ύψους 2,11 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα:
* Από τις περικοπές στις φοροαπαλλαγές προβλέπονται έσοδα 1,95 δισ. ευρώ,
* Από την αναβολή της πληρωμής της έκτακτης παροχής των δικαστικών 280 εκατ. ευρώ.
* Από το ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών 100 εκατ. ευρώ, ενώ 1,7 δισ. ευρώ προβλέπονται για το 2011,
* Νέο μισθολόγιο 950 εκατ. ευρώ συν 150 εκατ. από το 2011,
* Από την εφαρμογή του μέτρου της εργασιακής εφεδρείας 200 εκατ. ευρώ.
* Από τις περικοπές στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και στα ταμεία πρόνοιας 480 εκατ. ευρώ συν 260 εκατ. από το 2011.
Από την αύξησης της κοινοτικής συμμετοχής σε συγχρηματοδοτούμενα έργα 800 εκατ. ευρώ.
Από την εξίσωση του ΕΦΚ πετρελαίου θέρμανσης-κίνησης 250 εκατ. ευρώ.
www.in.gr