Το Ναγκόρνο Καραμπάχ θα πάψει να υπάρχει ως «Δημοκρατία» – μη αναγνωρισμένη έτσι κι αλλιώς διεθνώς – από την 1η Ιανουαρίου 2024, ολοκληρώνοντας έναν κύκλο βίας και αίματος που σφράγισε τον μετασοβιετικό χώρο και σφραγίζοντας την γεωπολιτική αναβάθμιση του Αζερμπαϊτζάν, σε βάρος, φυσικά και της Αρμενίας.
Το διάταγμα υπογράφηκε από τον πρόεδρο της μη αναγνωρισμένης δημοκρατίας, Σαμβέλ Σαχραμανιάν.
«Η απόφαση ελήφθη: Διαλύονται όλοι οι κρατικοί θεσμοί και οι οργανισμοί μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2024 και η Δημοκρατία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ (Αρτσάχ) παύει να υπάρχει», αναφέρει το διάταγμα.
Το έγγραφο τονίζει ότι αυτό γίνεται με βάση την προτεραιότητα της διασφάλισης της φυσικής ασφάλειας και των ζωτικών συμφερόντων του λαού του Καραμπάχ και λαμβάνοντας υπόψη τη συμφωνία με το Αζερμπαϊτζάν που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων.
Σύμφωνα με αυτό, σε όλους τους κατοίκους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού προσωπικού που έχει καταθέσει τα όπλα, παρέχεται δωρεάν, εθελοντική και ανεμπόδιστη διέλευση κατά μήκος του διαδρόμου του Λατσίν.
Ο πληθυσμός του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων εκτός των συνόρων του, καλείται να «εξοικειωθεί» με τις συνθήκες επανένταξης που θα παράσχει το Αζερμπαϊτζάν, προκειμένου να αποφασίσει ανεξάρτητα στο μέλλον τη δυνατότητα παραμονής στην περιοχή. Το διάταγμα τίθεται σε ισχύ αμέσως μετά τη δημοσίευσή του.
Τι προηγήθηκε
Στις 19 Σεπτεμβρίου, το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε μια στρατιωτική επιχείρηση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, την οποία ονόμασε «αντιτρομοκρατικά μέτρα τοπικής φύσης» για την «αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης».
Το Ερεβάν, η πρωτεύουσα της Αρμενίας, τόνισε ότι δεν υπάρχουν αρμενικές στρατιωτικές μονάδες στο Καραμπάχ.
Η Μόσχα, από την πλευρά της, κάλεσε τα εμπλεκόμενα μέρη να παύσουν αμέσως το πυρ και να επιστρέψουν στην εφαρμογή των τριμερών συμφωνιών του Νοεμβρίου 2020.
Μια μέρα αργότερα, με τη μεσολάβηση Ρώσων ειρηνευτικών δυνάμεων, το Μπακού και το Στεπανακέρτ – η άτυπη πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Ναγκόρνο Καραμπάχ – κατέληξαν σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός.
Ένας από τους όρους της εκεχειρίας ήταν ο αφοπλισμός των αρμενικών δυνάμεων και η απόσυρση του βαρέως εξοπλισμού από το Καραμπάχ.
Στις 21 Σεπτεμβρίου, στην πόλη Yevlakh του Αζερμπαϊτζάν, πραγματοποιήθηκε συνάντηση εκπροσώπων των Αρμενίων του Καραμπάχ με την αντιπροσωπεία του Αζερμπαϊτζάν, για την ενσωμάτωση της περιοχής.
Την επόμενη μέρα, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι οι ένοπλοι σχηματισμοί του Καραμπάχ άρχισαν να παραδίδουν όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό υπό τον έλεγχο ειρηνευτικών δυνάμεων.
Από το πρωί της Πέμπτης, περισσότεροι από 65.000 άνθρωποι έχουν ήδη εγκαταλείψει το Ναγκόρνο Καραμπάχ.
