Ένα τεράστιο κύμα διαμαρτυριών σαρώνει τη Γαλλία μετά την εν ψυχρώ εκτέλεση του 17χρονου Ναέλ από πυρά αστυνομικού και τον θάνατο δύο ακόμη ανθρώπων. Η εκτέλεση του νεαρού από αστυνομικό αποτελεί θρυαλλίδα βίαιων ταραχών που φέρνουν τη Γαλλία ένα βήμα πριν τη κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κάτι που ήδη έχει συζητηθεί από χθες.
Η κηδεία του Ναέλ θα γίνει σήμερα, Σάββατο 1/7, δήλωσε την Παρασκευή ο Πατρίκ Ζαρί, δήμαρχος της Ναντέρ, από όπου καταγόταν ο 17χρονος Γάλλος Ναέλ. «Πρέπει να συνεχίσουμε να περιβάλλουμε αυτή την οικογένεια, αυτή τη μητέρα που θα θάψει το παιδί της», είπε ο Ζαρί μιλώντας σε μέσα ενημέρωσης της Γαλλίας, ενώ απαγόρευση των διαδηλώσεων σε ορισμένες πόλεις και ταξιδιωτικές προειδοποιήσεις συνθέτουν τη νέα «κανονικότητα» της γαλλικής κοινωνίας τα τελευταία 24ωρα.
Το γύρο του κόσμου, πάντως, έκαναν σκηνές με ανθρώπους να βάζουν φωτιές σε οχήματα και να σκαρφαλώνουν σε κτίρια με σπασμένα παράθυρα, ενώ ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας συγκρούστηκαν άγρια με διαδηλωτές.
Οι αναταραχές προκάλεσαν την αντίδραση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος πραγματοποίησε έκτακτη συνάντηση με υπουργούς, καθώς προσπαθεί, μετά και τους χορούς στον Ελτον Τζον να δει το πρόβλημα που ο ίδιος άναψε.
Το CNN συγκέντρωσε όσα γνωρίζουμε για την ώρα για τη νέα κρίση στη Γαλλία.
Τι προκάλεσε τις διαμαρτυρίες;
Ένας αστυνομικός πυροβόλησε τον έφηβο Ναέλ, ο οποίος είχε αλγερινή καταγωγή, κατά τη διάρκεια τροχονομικού ελέγχου στο προάστιο Ναντέρ του Παρισιού νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Πλάνα από το περιστατικό που κατέγραψε περαστικός δείχνουν δύο αστυνομικούς να στέκονται στην πλευρά του οδηγού του αυτοκινήτου, ένας εκ των οποίων πυροβόλησε με το όπλο του τον οδηγό, παρόλο που δεν φαινόταν να αντιμετωπίζει άμεση απειλή.
Ο αστυνομικός είπε ότι πυροβόλησε επειδή φοβήθηκε ότι το αγόρι θα πατούσε κάποιον με το αυτοκίνητο, δήλωσε ο εισαγγελέας της Ναντέρ, Pascal Prache.
Ο Prache δήλωσε ότι θεωρεί ότι ο αστυνομικός ενήργησε παράνομα κάνοντας χρήση του όπλου του. Ο αστυνομικός βρίσκεται αντιμέτωπος με κατηγορίες ανθρωποκτονία εκ προθέσεως και έχει τεθεί υπό κράτηση.
Τι συνέβη από τότε;
Η οργή για το θάνατο του Ναέλ ξέσπασε σε εκτεταμένες διαδηλώσεις και διαδοχικές νύχτες βίας σε όλη τη Γαλλία. Οι αρχές κινητοποίησαν την Πέμπτη 40.000 αστυνομικούς για να περιπολούν σε τμήματα της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων Μπορντό, Λυών, Ρουμπέ, Μασσαλίας και Λιλ. Μόνο στο Παρίσι αναπτύχθηκαν 5.000 άτομα του προσωπικού ασφαλείας. Στους αξιωματικούς δόθηκαν εξουσίες για να καταστείλουν ταραχές, να προβαίνουν σε συλλήψεις και να «αποκαθιστούν τη δημοκρατική τάξη», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών Ζεράρ Νταρμανέν. Την Παρασκευή ωστόσο, οι δυνάμεις ξεπέρασαν τους 45.000 αστυνομικούς, ενώ επιστρατεύτηκαν και τεθωρακισμένα.
Πολλές εκατοντάδες άνθρωποι συνελήφθησαν και περισσότεροι από 200 αστυνομικοί τραυματίστηκαν. Σχεδόν 200 κυβερνητικά κτίρια έχουν βανδαλιστεί, συμπεριλαμβανομένων αστυνομικών τμημάτων, δημαρχείων και σχολείων.
Τι σημαίνει αυτό για τον Μακρόν;
Ο Μακρόν συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη με υπουργούς για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση «απαράδεκτη» και «αδικαιολόγητη».
Ο Γάλλος πρόεδρος διέκοψε τη συμμετοχή του στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες και επέστρεψε στο Παρίσι.
Είπε ότι το ένα τρίτο των σχεδόν 900 ανθρώπων που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια της νύχτας ήταν νέοι, σε ορισμένες περιπτώσεις «πολύ νέοι» και κάλεσε τους γονείς να αναλάβουν τις ευθύνες τους και «να τους κρατήσουν στο σπίτι». Ο Μακρόν κάλεσε τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να βοηθήσουν στην καταστολή των διαδηλώσεων, ζητώντας από το TikTok και το Snapchat να αποσύρουν το «πιο ευαίσθητο περιεχόμενο» και να εντοπίσουν τους χρήστες που χρησιμοποιούν «τα κοινωνικά δίκτυα για να καλέσουν σε διατάραξη της τάξης ή να εντείνουν τη βία».
Ανακοίνωσε επίσης την απαγόρευση όλων των «εκδηλώσεων μεγάλης κλίμακας» στη Γαλλία, συμπεριλαμβανομένων των «εορταστικών εκδηλώσεων και των πολυάριθμων συγκεντρώσεων».
Η ανακοίνωση ήρθε λίγες ώρες αφότου ο Μακρόν παρακολούθησε μια συναυλία του Έλτον Τζον στο Παρίσι την Τετάρτη, ακόμη και όταν οι διαδηλώσεις πήραν διαστάσεις.
Η κυβέρνησή του θα προσπαθήσει να αποφύγει την επανάληψη του 2005, όταν ο θάνατος δύο εφήβων που κρύβονταν από την αστυνομία προκάλεσε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εν μέσω τριών εβδομάδων ταραχών.
Τι οδήγησε στην αναταραχή;
Οι ακτιβιστές πιστεύουν ότι η καταγωγή του Ναέλ ήταν ένας παράγοντας στη δολοφονία του, ξετυλίγοντας βαθιά ριζωμένες εντάσεις σχετικά με τις διακρίσεις της αστυνομίας κατά των μειονοτικών κοινοτήτων στη Γαλλία.
Η κοσμικότητα - γνωστή ως «laïcité» στα γαλλικά - αποτελεί βασικό θεμέλιο της γαλλικής κουλτούρας, καθώς επιδιώκει να υποστηρίξει την ισότητα για όλους διαγράφοντας τα σημάδια της διαφορετικότητας, συμπεριλαμβανομένης της φυλής.
Όμως πολλοί έγχρωμοι στη Γαλλία λένε ότι είναι πιο πιθανό να πέσουν θύματα αστυνομικής βίας από ό,τι οι λευκοί. Μια μελέτη του 2017 από τους Υπερασπιστές των Δικαιωμάτων, ένα ανεξάρτητο παρατηρητήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γαλλία, διαπίστωσε ότι οι νεαροί άνδρες που θεωρούνταν μαύροι ή Άραβες είχαν 20 φορές περισσότερες πιθανότητες να τους σταματήσει η αστυνομία σε σχέση με τους συνομηλίκους τους.
Ο ΟΗΕ κάλεσε τη Γαλλία να αντιμετωπίσει «βαθιά ζητήματα ρατσισμού και διακρίσεων στην επιβολή του νόμου», στα πρώτα σχόλια του οργανισμού μετά τη δολοφονία.
Σε δήλωσή του την Παρασκευή, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κάλεσε τις γαλλικές αρχές να «διασφαλίσουν ότι η χρήση βίας από την αστυνομία για την αντιμετώπιση βίαιων στοιχείων σε διαδηλώσεις σέβεται πάντα τις αρχές της νομιμότητας, της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας, της μη διάκρισης, της προφύλαξης και της λογοδοσίας».
Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών απέρριψε αργότερα τα σχόλια του ΟΗΕ, λέγοντας: «Η Γαλλία και οι αστυνομικές της δυνάμεις μάχονται με αποφασιστικότητα κατά του ρατσισμού και κάθε μορφής διακρίσεων. Δεν μπορεί να υπάρξει καμία αμφιβολία για αυτή τη δέσμευση. Η χρήση βίας από την εθνική αστυνομία και τη χωροφυλακή διέπεται από τις αρχές της απόλυτης αναγκαιότητας και της αναλογικότητας, αυστηρά πλαισιωμένη και ελεγχόμενη», πρόσθεσε το υπουργείο.
Είναι ασφαλές ένα ταξίδι στη Γαλλία;
Καθώς ξεκινά η περίοδος αιχμής των διακοπών, πολλές χώρες εξέδωσαν αυστηρές προειδοποιήσεις προς όσους επισκέπτονται τη Γαλλία, όπου τα εσωτερικά δίκτυα μεταφορών έχουν διαταραχθεί.
Το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι οι δημόσιες συγκοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων των λεωφορείων και των τραμ, κλείνουν εν μέσω των διαδηλώσεων.
Περιορισμένη απαγόρευση κυκλοφορίας επιβλήθηκε στο Κλαμάρ και στο Νεϊγί-σιρ-Μαρν, ενώ ορισμένα δρομολόγια λεωφορείων διακόπηκαν στο Παρίσι, αλλά το σύστημα του μετρό λειτουργούσε κανονικά. Ο σιδηροδρομικός σταθμός Nanterre-Préfecture ήταν κλειστός.
Στη Λιλ, τα δρομολόγια των λεωφορείων και του τραμ εκτελούνταν λίγο πολύ κανονικά την Παρασκευή, με ορισμένες εκτροπές.
Στη νότια πόλη της Μασσαλίας, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σταμάτησαν τα δρομολόγια στις 7 μ.μ.
Δεν υπήρξε καμία διακοπή στην υπηρεσία Eurostar που συνδέει το Λονδίνο, τη Λιλ και το Παρίσι ως αποτέλεσμα των διαδηλώσεων. Τα γαλλικά υπεραστικά τρένα δεν επηρεάστηκαν επίσης.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ εξέδωσε συναγερμό ασφαλείας στις 29 Ιουνίου για τη Γαλλία. Πρότεινε την παρακολούθηση των μέσων ενημέρωσης France24, RFI και The Local για ενημερώσεις.
Εν τω μεταξύ, η Βρετανία εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία με την οποία προέτρεπε τους τουρίστες να «παρακολουθούν τα μέσα ενημέρωσης» και να «αποφεύγουν περιοχές όπου λαμβάνουν χώρα ταραχές».
Οι γερμανικές αρχές συμβούλευσαν επίσης τους πολίτες τους να «ενημερωθούν για την τρέχουσα κατάσταση στον τόπο διαμονής τους και να αποφεύγουν τα μέρη όπου σημειώνονται βίαιες ταραχές μεγάλης κλίμακας».
