Ύστερα από τα αποτελέσματα στις κάλπες της Κυριακής, θα πρέπει κυριολεκτικά να έρθουν τα πάνω κάτω για να μην κερδίσει την αυτοδυναμία η Νέα Δημοκρατία στις δεύτερες εκλογές της 25ης Ιουνίου. Ζητούμενο είναι πλέον, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, το εύρος της αυτοδυναμίας αυτής το οποίο θα εξαρτηθεί όχι μόνο από το “γαλάζιο” ποσοστό αλλά και από το πόσα κόμματα θα μπουν -και πόσα δεν θα μπουν- στη νέα Βουλή.

Για να φανεί καταρχάς η διαφορά μεταξύ της απλής αναλογικής που ίσχυσε την περασμένη Κυριακή και της ενισχυμένης που θα εφαρμοστεί τώρα, η αφετηρία είναι ότι με το 40,79% που απέσπασε -και με 16,01% το άθροισμα των εκτός Βουλής κομμάτων- η ΝΔ πήρε 146 έδρες. Με το νέο σύστημα -και με τον ίδιο ακριβώς συσχετισμό- θα κέρδιζε 171 έδρες. Αυτή η αναλογία και μόνο, πάντως δείχνει, ότι δεν είναι ανέφικτος ούτε ο στόχος των 180 εδρών, μολονότι ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης έσπευσε -περισσότερο για λόγους τακτικής- να αποκηρύξει τέτοιες "συλλογιστικές" και να αποδοκιμάσει ανοιχτά τον Άδωνη Γεωργιάδη ο οποίος ως ...μαρτυριάρης τις εμφάνισε περιχαρής, από την επομένη κιόλας, στη δημόσια αγορά.

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ως πρώτο κόμμα η ΝΔ μπορεί να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία -έστω και περιορισμένη αριθμητικά- ακόμη και με πολύ χαμηλότερο ποσοστό από αυτό που κατέγραψε την Κυριακή. Ακόμη και αν η επόμενη Βουλή είναι οκτακομματική και τα "κοινοβουλευτικά" κόμματα -πιάνοντας αθροιστικά ταβάνι- βρεθούν στο 95%, με μια επανάληψη του 40,79% η ΝΔ εξασφαλίζει 157 έδρες όταν τον Ιούλιο του 2019 είχε πάρει 158. Κατ' αναλογία, με ποσοστό 38,5% θα έχει πλειοψηφία 151 εδρών στη νέα Βουλή. Αυτό μπορεί επομένως να θεωρηθεί και το κάτω όριο για τη “γαλάζια” αυτοδυναμία. Από τους αριθμούς αυτούς πάντως ορίζεται γενικότερα το εύρος στο οποίο θα κινηθεί η διεκδίκησή της, ανάλογα πάντοτε και με το άθροισμα της δύναμης των εκτός Βουλής κομμάτων.

Για καθένα από τα μικρά κόμματα που δεν πιάνει το όριο του 3%, ο πήχης της αυτοδυναμίας για τη ΝΔ σε περίπου ένα μήνα από σήμερα θα χαμηλώνει κι άλλο. Έτσι αν επί παραδείγματι η νέα Βουλή είναι επτακομματική και τα “εκτός” κόμματα κινούνται στο 8%, για την αυτοδυναμία θα χρειαστεί ποσοστό της τάξης του 38% προκειμένου να αποσπάσει τουλάχιστον 151 έδρες. Με εξακομματική τη νέα Βουλή και τα εκτός αυτής κόμματα να αθροίζουν γύρω στο 11%, η αυτοδυναμία επιτυγχάνεται με ποσοστό από 37,2% και πάνω.

Στην περίπτωση τώρα που επαναληφθεί το φαινόμενο της περασμένης Κυριακής και τα εκτός Βουλής κόμματα αθροίσουν ποσοστό της τάξης του 16%, ο πήχης της γαλάζιας αυτοδυναμίας κατεβαίνει εντυπωσιακά. Και σε μία τέτοια πεντακομματική Βουλή, για να πιάσει τους 151 βουλευτές αρκεί στη ΝΔ ποσοστό μόλις 35,7% και πάνω.

Με πεντακομματική Βουλή είναι αυτονόητα ευκολότερος και ο στόχος για την αυξημένη πλειοψηφία των 180 εδρών. Με ποσοστό 43,7%, η ΝΔ θα έχει σπάσει και αυτό το φράγμα. Κάτι που σε απόλυτους αριθμούς μεταφράζεται περίπου σε 172 χιλιάδες ψήφους παραπάνω σε σχέση με τους 2.407.860 της προηγούμενης Κυριακής.

Όσο περισσότερα κόμματα μπουν βεβαίως στη νέα Βουλή τόσο και αυτός ο πήχης θα ανεβαίνει. Έτσι αν το εκκρεμές της εισόδου κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση και τα εκτός Βουλής συμπιεστούν γύρω στο 5%, η ΝΔ θα χρειαζόταν ποσοστό της τάξης του 49,5%!

Από όλα αυτά τα παραδείγματα φαίνεται ανάγλυφα η σημασία που έχουν τα εκτός Βουλής κόμματα και οι επιδόσεις τους στην κάλπη. Αποτελούν σε μεγάλο βαθμό τους ρυθμιστές της αυτοδυναμίας και μάλιστα κατά ένα τρόπο παράδοξο και αντιφατικό. Ενώ κατά κανόνα η ψήφος προς τα κόμματα αυτά είναι ψήφος διαμαρτυρίας, αποδοκιμασίας και τιμωρίας καταλήγει να μετατρέπεται έμμεσα, λόγω του εκλογικού συστήματος, σε "θετική" ψήφο για το πρώτο κόμμα και να του προσθέτει βουλευτικές έδρες. Στο πλαίσιο αυτό μάλιστα θα βόλευε ιδιαίτερα τη ΝΔ η ύπαρξη κομμάτων που θα μείνουν οριακά εκτός της Βουλής αλλά, την ίδια στιγμή, η έστω και οριακή πιθανή είσοδος τους μετατρέπεται σε δίκοπο μαχαίρι αφού δυσκολεύει την αυτοδυναμία.

Στις εκλογές της περασμένης Κυριακής τρία κόμματα κινήθηκαν σε αυτή την κατηγορία, η “Νίκη”, η “Πλεύση Ελευθερίας” και το “ΜέΡΑ25”. Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, έλαβαν η «Νίκη» 2,92%, η «Πλευση Ελευθερίας» 2,89% και το ΜεΡΑ25 2,63% Στις κάλπες της 25ης Ιουνίου θα δοκιμάσουν για πρώτη φορά την τύχη τους και τα κόμματα αφενός του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου και αφετέρου της Αφροδίτης Λατινοπούλου που στις προηγούμενες εκλογές αποκλείστηκαν από τον Άρειο Πάγο. Την ίδια στιγμή κάποια άλλα από τα κόμματα, που κινήθηκαν κάτω από το 1%, όπως η Εθνική Δημιουργία των Θ. Τζήμερου και Φ. Κρανιδιώτη, δεν θα συμμετάσχουν στην προσεχή αναμέτρηση ενώ σε άλλα γίνονται πυρετώδεις διεργασίες και συναντήσεις προκειμένου να προχωρήσουν σε συμπράξεις. Σε “πανστρατιά” έχει καλέσει από την πλευρά του και ο πρόεδρος της “Ελληνικής Λύσης” Κυριάκος Βελόπουλος ο οποίος προανήγγειλε εξελίξεις στο θέμα αυτό τις αμέσως επόμενες ημέρες. Σε γενικές γραμμές πάντως αναμένεται να μειωθεί ο αριθμός των μικρών κομμάτων που θα συμμετάσχουν σε αυτή την αναμέτρηση και μένει να φανεί πώς θα διαμορφωθεί το άθροισμα των ποσοστών τους στην κάλπη της 25ης Ιουνίου.

Με δεδομένα όλα αυτά, σε ποια περίπτωση μπορεί να απειληθεί η αυτοδυναμία της ΝΔ; Ένας τέτοιος κίνδυνος αυτή τη στιγμή φαντάζει περισσότερο θεωρητικός και γι αυτό ήδη η συζήτηση στο δημόσιο λόγο κινείται μεταξύ “αυτοδυναμίας” και “παντοδυναμίας” του Κ. Μητσοτάκη τουλάχιστον από αριθμητικής πλευράς. Για να πέσει κάτω από το (πιο “δυσμενές”) φράγμα του 38,5% η ΝΔ, θα πρέπει είτε να υπάρξει πολύ μεγάλη “χαλάρωση” στην γαλάζια ψήφο υπό την βεβαιότητα της σίγουρης νίκης είτε να αυξηθεί εντυπωσιακά (ύστερα από το οδυνηρό σοκ της Κυριακής) η αντισυσπείρωση και η συμμετοχή στις νέες κάλπες από το χώρο της αντιπολίτευσης επηρεάζοντας έτσι και τον τελικό συσχετισμό των ποσοστών. Πάντως όλη αυτή η συζήτηση περί “ενδεχόμενης” μη αυτοδυναμίας, στην οποία μετέχουν εκούσια ή ακούσια διάφορες πλευρές, εξυπηρετεί εκ των πραγμάτων τον κ. Μητσοτάκη ο οποίος στις προσεχείς τέσσερις εβδομάδες θα τη χρησιμοποιήσει για να διατηρήσει τη συσπείρωση στη ΝΔ και να ενισχύσει το αφήγημα της “κυβερνησιμότητας” και της “σταθερότητας” που (απέναντι στην “αλλαγή” την οποία επαγγελλόταν ο ΣΥΡΙΖΑ) τον βοήθησε να καταγάγει θρίαμβο από την πρώτη Κυριακή.

Ανδρέας Καψαμπέλης
 
Top