Σχολιάζει ο Νίκος Κλειτσίκας
«Το σημείο εκκίνησης είναι "εθνικό"
κι απ' αυτό το σημείο εκκίνησης
Antonio Gramsci
21 Γενάρη 1921 πραγματοποιείται στο Λιβόρνο, την παραθαλάσσια πόλη στο δυτικό άκρο της Τοσκάνης, το 17ο Συνέδριο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας.
Μετά από έντονες ζυμώσεις και πολιτικές αντιπαραθέσεις επέρχεται η διάσπαση κι ιδρύεται το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας (Partito Comunista d’Italia).
100η επέτειος ίδρυσης του μεγαλύτερου κομμουνιστικού κόμματος της δύσης. Το μετέπειτα κόμμα της ευρωπαϊκής "ανανεωτικής αριστεράς", του φαινομένου με την ονομασία "ευρωκομουνισμός" που διαπνέει σήμερα την υποταγμένη κοσμοπολίτικη "αριστερά", θεμελιώδες εργαλείο του υπερεθνικού κεφαλαίου και των τραπεζιτών.
Όμως οι επίγονοι -και δεν μιλούμε μόνον για την πορεία των συνεχιστών αυτού του κόμματος στην Ιταλία με ηγέτη τον δεξιό πολιτικό Matteo Renzi [Βλέπε, σε: Habemus klone! To πρώην K.Κ.Ι. απέκτησε νεοφιλελεύθερο ηγέτη]-, δηλαδή εκείνα τα πολιτικά κόμματα και κινήματα που αναπτύχθηκαν σ' ολόκληρη τη δυτική Ευρώπη -στην Ελλάδα το ΚΚΕ εσωτερικού, ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ- εκφράζουν πλέον τη γερμανική σοσιαλδημοκρατία και συνδιαχειρίζονται σε αγαστή συνεργασία με την παραδοσιακή ευρωπαϊκή δεξιά τις πολιτικές του κεφαλαίου στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση.
Βέβαια, για να υπάρξει η μετάλλαξη κι ενσωμάτωση αυτού του κόμματος στο υπερεθνικό κεφάλαιο είχαμε μια μεγάλη ιστορική διαδρομή. Δεν ήταν εύκολη υπόθεση για το κεφάλαιο να μεταλλάξει, να εξαγοράσει ένα μεγαλειώδες πολιτικό κίνημα που πρόσφερε το μεγάλο σχολείο της επαναστατικής αριστεράς στην Ευρώπη: το κόμμα των Amadeo Bordiga, Antonio Gramsci, Palmiro Togliatti...
Η ιδεολογικοπολιτική μετάλλαξη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ιταλίας γίνεται σαφής αναφορικά με το πως αποστασιοποιήθηκε και μετακινήθηκε με πραγματικά περίτεχνο τρόπο και μέθοδο από την ιδεολογική του ταυτότητα. Πως δηλαδή όλα τα κόμματα αυτής της λεγόμενης "ανανεωτικής ευρωπαϊκής αριστεράς της εποχής μας" κατόρθωσαν να διατηρούν τον μύθο μιας "ριζοσπαστικής αριστεράς" και μάλιστα να εκθειάζουν τις ιστορικές προσωπικότητες του κομμουνιστικού κινήματος, αποσιωπώντας και κυριολεκτικά εξαφανίζοντας τα ιδεολογικά τους κείμενα που ήταν σε πλήρη διάσταση με την μετάλλαξη.
Έτσι μετατράπηκαν σε κόμματα-πυλώνες της γερμανικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας μάλιστα ως πόλο έλξης τις ηγετικές φυσιογνωμίες ηγετών όπως οι Amadeo Bordiga, Antonio Gramsci, Palmiro Togliatti, αλλά εξαφανίζοντας έντεχνα τις "ενοχλητικές" θέσεις τους κι αναμασώντας γενικότερους ιδεολογικούς τους συλλογισμούς.
Το αποτέλεσμα;
Να θεωρούνται από τις μάζες ως κόμματα της "ριζοσπαστικής αριστεράς", της έντεχνης βάπτισης σε "δικαιωματική αριστερά" ώστε ν' αποτελέσουν το υπέρ-όπλο της παγκοσμιοποίησης, της "νέας τάξης" και της Ευρώπης του 4ου Ράιχ.
Θα αποτελέσει ιστορικό φαινόμενο μελέτης το πως μπόρεσε το Κ.Κ.Ι. να μετατραπεί σε "ευρωκομουνιστικό" κόμμα και πως οι επίγονοι κατόρθωσαν να εξαφανίσουν, να λογοκρίνουν ως Γκεμπαιλς, να θέσουν στο περιθώριο τις ιδεολογικοπολιτικές παρακαταθήκες του Palmiro Togliati, Γενικού Γραμματέα του κόμματος επί 37 χρόνια (από το 1927 μέχρι το θάνατό του το 1964).
Πότε υπήρξε συζήτηση σ' αυτό που να είχε οποιαδήποτε απήχηση, ζωτικό αποτέλεσμα σε προβλήματα που απασχολούν τις μάζες των εργαζομένων στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ευρώπη; Σκεφθείτε ποιες ήταν οι πρώτες εθνικές αντιπροσωπευτικές συνελεύσεις! Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο είναι ένα μοντέλο της χειρότερης παρακμής πολιτικών οργανισμών. Σ' αυτό το κοινοβούλιο δεν υπάρχει τίποτα το δημοκρατικό. Αν κατόπιν καταλήξουμε επιτροπές που το υποστηρίζουν, η εικόνα είναι ακόμα χειρότερη.
Βρισκόμαστε στη σφαίρα της καθαρής γραφειοκρατίας, έξω από οποιοδήποτε έλεγχο, υπόδουλη στα ιδιωτικά συμφέροντα ή απλά ένα εργαλείο των μεμονωμένων δυτικών κυβερνήσεων και των αντιπαλοτήτων τους.Παρόμοια πράγματα πρέπει να πούμε για τους οργανισμούς που αποτελούν τη δομή της κοινής Αγοράς. Είναι οργανισμοί που δημιουργούνται από τα πάνω, δεν υπόκεινται σε καμία μορφή δημοκρατικού ελέγχου και, ως εκ τούτου, διορίζονται μέσω των καναλιών που ξεκινούν από τα εθνικά υπουργεία, από τις μεγάλες κεφαλαιοκρατικές ομάδες στα χέρια των οποίων η οικονομική δύναμη συγκεντρώνεται στις χώρες της Δύσης. Σε αυτούς τους οργανισμούς τα μεγάλα ιδιωτικά καπιταλιστικά μονοπώλια δεν βρήκαν και δεν θα μπορούσαν να βρουν καμία δύναμη που να εξουδετερώνει την κυριαρχία τους.
Εξίσου σοβαρή είναι η εικόνα που παρουσιάζεται αν εξετάσουμε τα διεθνή ζητήματα. Ο ευρωπαϊσμός, εδώ, δεν είναι άλλος από το ΝΑΤΟ. Δηλαδή ένα στρατιωτικό μπλοκ που σπάει την ήπειρο σε δύο και είναι ένα όργανο, πάνω απ' όλα, της αμερικανικής πολιτικής. Δεν γνωρίζουμε πως, μέχρι σήμερα, είτε από τη συνέλευση του Στρασβούργου, είτε από ένα οποιοδήποτε από τα κέντρα της φιλοευρωπαϊκής προπαγάνδας, εκδόθηκε μια πρόταση εξωτερικής πολιτικής που στόχευε να δώσει στην Ευρωπαϊκή Δύση μια δική της προσωπικότητα σε αυτόν τον τομέα, διαφορετική από αυτή του ΝΑΤΟ»
Μετά από έντονες ζυμώσεις και πολιτικές αντιπαραθέσεις επέρχεται η διάσπαση κι ιδρύεται το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας (Partito Comunista d’Italia).
100η επέτειος ίδρυσης του μεγαλύτερου κομμουνιστικού κόμματος της δύσης. Το μετέπειτα κόμμα της ευρωπαϊκής "ανανεωτικής αριστεράς", του φαινομένου με την ονομασία "ευρωκομουνισμός" που διαπνέει σήμερα την υποταγμένη κοσμοπολίτικη "αριστερά", θεμελιώδες εργαλείο του υπερεθνικού κεφαλαίου και των τραπεζιτών.
Όμως οι επίγονοι -και δεν μιλούμε μόνον για την πορεία των συνεχιστών αυτού του κόμματος στην Ιταλία με ηγέτη τον δεξιό πολιτικό Matteo Renzi [Βλέπε, σε: Habemus klone! To πρώην K.Κ.Ι. απέκτησε νεοφιλελεύθερο ηγέτη]-, δηλαδή εκείνα τα πολιτικά κόμματα και κινήματα που αναπτύχθηκαν σ' ολόκληρη τη δυτική Ευρώπη -στην Ελλάδα το ΚΚΕ εσωτερικού, ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ- εκφράζουν πλέον τη γερμανική σοσιαλδημοκρατία και συνδιαχειρίζονται σε αγαστή συνεργασία με την παραδοσιακή ευρωπαϊκή δεξιά τις πολιτικές του κεφαλαίου στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση.
Βέβαια, για να υπάρξει η μετάλλαξη κι ενσωμάτωση αυτού του κόμματος στο υπερεθνικό κεφάλαιο είχαμε μια μεγάλη ιστορική διαδρομή. Δεν ήταν εύκολη υπόθεση για το κεφάλαιο να μεταλλάξει, να εξαγοράσει ένα μεγαλειώδες πολιτικό κίνημα που πρόσφερε το μεγάλο σχολείο της επαναστατικής αριστεράς στην Ευρώπη: το κόμμα των Amadeo Bordiga, Antonio Gramsci, Palmiro Togliatti...
Η ιδεολογικοπολιτική μετάλλαξη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ιταλίας γίνεται σαφής αναφορικά με το πως αποστασιοποιήθηκε και μετακινήθηκε με πραγματικά περίτεχνο τρόπο και μέθοδο από την ιδεολογική του ταυτότητα. Πως δηλαδή όλα τα κόμματα αυτής της λεγόμενης "ανανεωτικής ευρωπαϊκής αριστεράς της εποχής μας" κατόρθωσαν να διατηρούν τον μύθο μιας "ριζοσπαστικής αριστεράς" και μάλιστα να εκθειάζουν τις ιστορικές προσωπικότητες του κομμουνιστικού κινήματος, αποσιωπώντας και κυριολεκτικά εξαφανίζοντας τα ιδεολογικά τους κείμενα που ήταν σε πλήρη διάσταση με την μετάλλαξη.
Έτσι μετατράπηκαν σε κόμματα-πυλώνες της γερμανικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας μάλιστα ως πόλο έλξης τις ηγετικές φυσιογνωμίες ηγετών όπως οι Amadeo Bordiga, Antonio Gramsci, Palmiro Togliatti, αλλά εξαφανίζοντας έντεχνα τις "ενοχλητικές" θέσεις τους κι αναμασώντας γενικότερους ιδεολογικούς τους συλλογισμούς.
Το αποτέλεσμα;
Να θεωρούνται από τις μάζες ως κόμματα της "ριζοσπαστικής αριστεράς", της έντεχνης βάπτισης σε "δικαιωματική αριστερά" ώστε ν' αποτελέσουν το υπέρ-όπλο της παγκοσμιοποίησης, της "νέας τάξης" και της Ευρώπης του 4ου Ράιχ.
Θα αποτελέσει ιστορικό φαινόμενο μελέτης το πως μπόρεσε το Κ.Κ.Ι. να μετατραπεί σε "ευρωκομουνιστικό" κόμμα και πως οι επίγονοι κατόρθωσαν να εξαφανίσουν, να λογοκρίνουν ως Γκεμπαιλς, να θέσουν στο περιθώριο τις ιδεολογικοπολιτικές παρακαταθήκες του Palmiro Togliati, Γενικού Γραμματέα του κόμματος επί 37 χρόνια (από το 1927 μέχρι το θάνατό του το 1964).
«Είναι γελοίο να πιστεύουμε
ότι η εργατική τάξη
μπορεί να αποσχισθεί από το Έθνος»
Palmiro Togliatti
Η θέση του Λενινιστή Palmiro Togliati και του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ιταλίας για την Ευρώπη
«Εξετάστε, για να έχετε το πιο ζωντανό παράδειγμα, το λεγόμενο "Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο", το οποίο υπάρχει στο Στρασβούργο και το οποίο θα πρέπει να είναι το κέντρο ολόκληρης της ευρωπαϊκής οργάνωσης.Πότε υπήρξε συζήτηση σ' αυτό που να είχε οποιαδήποτε απήχηση, ζωτικό αποτέλεσμα σε προβλήματα που απασχολούν τις μάζες των εργαζομένων στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ευρώπη; Σκεφθείτε ποιες ήταν οι πρώτες εθνικές αντιπροσωπευτικές συνελεύσεις! Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο είναι ένα μοντέλο της χειρότερης παρακμής πολιτικών οργανισμών. Σ' αυτό το κοινοβούλιο δεν υπάρχει τίποτα το δημοκρατικό. Αν κατόπιν καταλήξουμε επιτροπές που το υποστηρίζουν, η εικόνα είναι ακόμα χειρότερη.
Βρισκόμαστε στη σφαίρα της καθαρής γραφειοκρατίας, έξω από οποιοδήποτε έλεγχο, υπόδουλη στα ιδιωτικά συμφέροντα ή απλά ένα εργαλείο των μεμονωμένων δυτικών κυβερνήσεων και των αντιπαλοτήτων τους.Παρόμοια πράγματα πρέπει να πούμε για τους οργανισμούς που αποτελούν τη δομή της κοινής Αγοράς. Είναι οργανισμοί που δημιουργούνται από τα πάνω, δεν υπόκεινται σε καμία μορφή δημοκρατικού ελέγχου και, ως εκ τούτου, διορίζονται μέσω των καναλιών που ξεκινούν από τα εθνικά υπουργεία, από τις μεγάλες κεφαλαιοκρατικές ομάδες στα χέρια των οποίων η οικονομική δύναμη συγκεντρώνεται στις χώρες της Δύσης. Σε αυτούς τους οργανισμούς τα μεγάλα ιδιωτικά καπιταλιστικά μονοπώλια δεν βρήκαν και δεν θα μπορούσαν να βρουν καμία δύναμη που να εξουδετερώνει την κυριαρχία τους.
Εξίσου σοβαρή είναι η εικόνα που παρουσιάζεται αν εξετάσουμε τα διεθνή ζητήματα. Ο ευρωπαϊσμός, εδώ, δεν είναι άλλος από το ΝΑΤΟ. Δηλαδή ένα στρατιωτικό μπλοκ που σπάει την ήπειρο σε δύο και είναι ένα όργανο, πάνω απ' όλα, της αμερικανικής πολιτικής. Δεν γνωρίζουμε πως, μέχρι σήμερα, είτε από τη συνέλευση του Στρασβούργου, είτε από ένα οποιοδήποτε από τα κέντρα της φιλοευρωπαϊκής προπαγάνδας, εκδόθηκε μια πρόταση εξωτερικής πολιτικής που στόχευε να δώσει στην Ευρωπαϊκή Δύση μια δική της προσωπικότητα σε αυτόν τον τομέα, διαφορετική από αυτή του ΝΑΤΟ»
Palmiro Togliatti
Σύντομη ιστορική περιγραφή:
Η αφετηρία του σοσιαλιστικού κινήματος στην Ιταλία
Οι πρώτες εργατικές οργανώσεις στην Ιταλία εμφανίζονται στα τέλη του 1800, ως οργανώσεις με χαρακτήρα αλληλοβοήθειας και συνεργατισμού. Η παρουσία του Michail Bakunin στην Ιταλία, από το 1864 έως το 1867, υπήρξε παρότρυνση για τη δημιουργία της πρώτης σοσιαλιστικής-αναρχικής οργάνωσης, με μαζικό χαρακτήρα και ανοικτή στα γενικότερα δημοκρατικά ρεύματα, της Διεθνούς Λίγκας Εργαζομένων (Lega Internazionale dei Lavoratori). Η Διεθνής Λίγκα διαλύεται το 1874 και η μετριοπαθής τάση της, υπό την ηγεσία του Andrea Costa υποστηρίζει την αναγκαιότητα να διοχετευτούν οι επαναστατικές κινήσεις στη συγκρότηση μιας επαναστατικής οργάνωσης με κομματικό χαρακτήρα. Σ’ αυτή την κατεύθυνση βρίσκουμε το περιοδικό “La Plebe” και την απόπειρα ίδρυσης του Επαναστατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ρωμανίας (Partito Socialista Rivoluzionario di Romagna), το 1881 από τον Andrea Costa. Το κόμμα του Α. Costa εμφανίζεται στις εκλογές του 1882 με την ονομασία Εργατικό Κόμμα Ιταλίας (Partito Operaio Italiano), αλλά χωρίς επιτυχία.
Το πρώτο πολιτικό κίνημα της Ιταλίας είναι το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας (Partito Socialista Italiano - PSI). Ιδρύθηκε το 1892 στη Γένοβα με την αρχική ονομασία Κόμμα Ιταλών Εργαζομένων (Partito dei Lavoratori Italiani) και ηγετική προσωπικότητα τον Filippo Turati. Μαζί με τον F. Turati συσπειρώνονται οι Claudio Treves, Leonida Bissolati και η επαναστάτρια Anna Kuliscioff, επηρεασμένη από τη γερμανική σοσιαλδημοκρατία και γνώστης των έργων των Καρλ Χάινριχ Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς.
Είναι το Συνέδριο της Ρέτζιο Εμίλια (1893), που προσδίδει την πολιτική αυτονομία και την επίσημη ονομασία του κόμματος σε Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλών Εργαζομένων, αλλά τον Οκτώβρη του 1894 το κόμμα τίθεται εκτός νόμου με Διάταγμα της κυβέρνησης του Francesco Crispi. Απέναντι στην κατασταλτική πολιτική της κυβέρνησης του F. Crispi, το 1895 ο χώρος της αριστεράς οργανώνει το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας.
Τάσεις και διαφοροποιήσεις στο σοσιαλιστικό κίνημα
Μετά την κατάπνιξη των αιματηρών λαϊκών κινητοποιήσεων του 1898 για τις άθλιες κοινωνικές συνθήκες, το σοσιαλιστικό κόμμα προωθεί τη συμμαχία όλων των πολιτικών κομμάτων της αριστεράς (σοσιαλιστικό, ρεπουμπλικανικό και ριζοσπαστικό). Το 1901, η ηγεσία του κόμματος υπό τον Filippo Turati, θεωρεί θετική την προσέγγιση με τους φιλελεύθερους του Giovanni Giolitti. Το 1902 έχουμε την εμφάνιση μιας επαναστατικής τάσης στο σοσιαλιστικό κόμμα, με ηγέτη τον Arturo Labriola.
Στην καθοδήγηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας συνυπάρχουν δύο βασικές τάσεις: των μεταρρυθμιστών και των επαναστατών.
Τάσεις που προσλαμβάνουν μορφή πολιτικής σύγκρουσης, μετά τη μεγάλη και πρώτη πανιταλική Γενική Απεργία του Σεπτεμβρίου 1904. Έτσι, στο συνέδριο της Φεράρα (1907) οδηγούμαστε στην αποχώρηση της επαναστατικής τάσης από το κόμμα. Αυτή η τάση προωθεί την αυτόνομη επαναστατική συνδικαλιστική δράση. Στο συνέδριο του Μιλάνο (1910), το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας λαμβάνει πολιτικά χαρακτηριστικά και διαφοροποιήσεις από την ηγεσία του Filippo Turati. Η τάση υπό την ηγεσία των Leonida Bissolati και Ivanoe Bonomi, ασκεί κριτική από δεξιά. Η τάση υπό την ηγεσία των Giuseppe Modigliani και Gaetano Salvemini ασκεί κριτική από αριστερά.
Με την έναρξη του Μεγάλου πολέμου (1914) το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας αναπτύσσει μια δυναμική πολιτική υπέρ της ουδετερότητας της Ιταλίας, αλλά αυτή η πολιτική έχει ως συνέπειες μεγάλες εσωτερικές αντιθέσεις και ανακατατάξεις, που θα "συμβιβαστούν" ώστε να αποφευχθούν πολυδιασπάσεις, με το σύνθημα που διατυπώνει ο Costantino Lazzari: «Ούτε συμμετοχή, ούτε υπονόμευση».
Στις αρχές της δεκαετίας του ’20 αναδύεται το Partito Nazionale Fascista (Εθνικό Φασιστικό Κόμμα) και το σοσιαλιστικό κίνημα διασπάται σε τρία διαφορετικά κόμματα. Το ενωμένο αριστερό, εργατικό κίνημα βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με το φασισμό και την παρανομία, με τρεις οργανώσεις.
Το 1921 πραγματοποιείται στο Λιβόρνο το 17ο Συνέδριο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας. Μετά από έντονες ζυμώσεις και πολιτικές αντιπαραθέσεις κατατίθενται 3 προτάσεις και το εκλογικό αποτέλεσμα των ψηφισμάτων επιβεβαιώνει τη διάσπαση του ενωμένου σοσιαλιστικού κινήματος:
* οι ενωμένοι μαξιμαλιστές του Giacinto Serrati συγκεντρώνουν 89.028 ψήφους
* οι κομμουνιστές του Amadeo Bordiga συγκεντρώνουν 58.783 ψήφους. Αποχωρούν από το συνέδριο και ιδρύουν το Partito Comunista d’Italia (Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας)
* οι μεταρρυθμιστές του Filippo Turati συγκεντρώνουν 14.695 ψήφους, δεν αποδέχονται τις αποφάσεις του συνεδρίου και προστρέχουν στον βασιλιά Vittorio Emanuele IIΙ ώστε να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση. Παρότι δεν εισήλθαν στην κυβέρνηση, διαγράφηκαν το κόμμα για συνεργασία με αστικά κόμματα και το 1922 θα ιδρύσουν το Partito Socialista Unitario (Ενωτικό Σοσιαλιστικό Κόμμα).
Οι πρώτες εργατικές οργανώσεις στην Ιταλία εμφανίζονται στα τέλη του 1800, ως οργανώσεις με χαρακτήρα αλληλοβοήθειας και συνεργατισμού. Η παρουσία του Michail Bakunin στην Ιταλία, από το 1864 έως το 1867, υπήρξε παρότρυνση για τη δημιουργία της πρώτης σοσιαλιστικής-αναρχικής οργάνωσης, με μαζικό χαρακτήρα και ανοικτή στα γενικότερα δημοκρατικά ρεύματα, της Διεθνούς Λίγκας Εργαζομένων (Lega Internazionale dei Lavoratori). Η Διεθνής Λίγκα διαλύεται το 1874 και η μετριοπαθής τάση της, υπό την ηγεσία του Andrea Costa υποστηρίζει την αναγκαιότητα να διοχετευτούν οι επαναστατικές κινήσεις στη συγκρότηση μιας επαναστατικής οργάνωσης με κομματικό χαρακτήρα. Σ’ αυτή την κατεύθυνση βρίσκουμε το περιοδικό “La Plebe” και την απόπειρα ίδρυσης του Επαναστατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ρωμανίας (Partito Socialista Rivoluzionario di Romagna), το 1881 από τον Andrea Costa. Το κόμμα του Α. Costa εμφανίζεται στις εκλογές του 1882 με την ονομασία Εργατικό Κόμμα Ιταλίας (Partito Operaio Italiano), αλλά χωρίς επιτυχία.
Το πρώτο πολιτικό κίνημα της Ιταλίας είναι το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας (Partito Socialista Italiano - PSI). Ιδρύθηκε το 1892 στη Γένοβα με την αρχική ονομασία Κόμμα Ιταλών Εργαζομένων (Partito dei Lavoratori Italiani) και ηγετική προσωπικότητα τον Filippo Turati. Μαζί με τον F. Turati συσπειρώνονται οι Claudio Treves, Leonida Bissolati και η επαναστάτρια Anna Kuliscioff, επηρεασμένη από τη γερμανική σοσιαλδημοκρατία και γνώστης των έργων των Καρλ Χάινριχ Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς.
Είναι το Συνέδριο της Ρέτζιο Εμίλια (1893), που προσδίδει την πολιτική αυτονομία και την επίσημη ονομασία του κόμματος σε Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλών Εργαζομένων, αλλά τον Οκτώβρη του 1894 το κόμμα τίθεται εκτός νόμου με Διάταγμα της κυβέρνησης του Francesco Crispi. Απέναντι στην κατασταλτική πολιτική της κυβέρνησης του F. Crispi, το 1895 ο χώρος της αριστεράς οργανώνει το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας.
Τάσεις και διαφοροποιήσεις στο σοσιαλιστικό κίνημα
Μετά την κατάπνιξη των αιματηρών λαϊκών κινητοποιήσεων του 1898 για τις άθλιες κοινωνικές συνθήκες, το σοσιαλιστικό κόμμα προωθεί τη συμμαχία όλων των πολιτικών κομμάτων της αριστεράς (σοσιαλιστικό, ρεπουμπλικανικό και ριζοσπαστικό). Το 1901, η ηγεσία του κόμματος υπό τον Filippo Turati, θεωρεί θετική την προσέγγιση με τους φιλελεύθερους του Giovanni Giolitti. Το 1902 έχουμε την εμφάνιση μιας επαναστατικής τάσης στο σοσιαλιστικό κόμμα, με ηγέτη τον Arturo Labriola.
Στην καθοδήγηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας συνυπάρχουν δύο βασικές τάσεις: των μεταρρυθμιστών και των επαναστατών.
Τάσεις που προσλαμβάνουν μορφή πολιτικής σύγκρουσης, μετά τη μεγάλη και πρώτη πανιταλική Γενική Απεργία του Σεπτεμβρίου 1904. Έτσι, στο συνέδριο της Φεράρα (1907) οδηγούμαστε στην αποχώρηση της επαναστατικής τάσης από το κόμμα. Αυτή η τάση προωθεί την αυτόνομη επαναστατική συνδικαλιστική δράση. Στο συνέδριο του Μιλάνο (1910), το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας λαμβάνει πολιτικά χαρακτηριστικά και διαφοροποιήσεις από την ηγεσία του Filippo Turati. Η τάση υπό την ηγεσία των Leonida Bissolati και Ivanoe Bonomi, ασκεί κριτική από δεξιά. Η τάση υπό την ηγεσία των Giuseppe Modigliani και Gaetano Salvemini ασκεί κριτική από αριστερά.
Με την έναρξη του Μεγάλου πολέμου (1914) το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιταλίας αναπτύσσει μια δυναμική πολιτική υπέρ της ουδετερότητας της Ιταλίας, αλλά αυτή η πολιτική έχει ως συνέπειες μεγάλες εσωτερικές αντιθέσεις και ανακατατάξεις, που θα "συμβιβαστούν" ώστε να αποφευχθούν πολυδιασπάσεις, με το σύνθημα που διατυπώνει ο Costantino Lazzari: «Ούτε συμμετοχή, ούτε υπονόμευση».
Στις αρχές της δεκαετίας του ’20 αναδύεται το Partito Nazionale Fascista (Εθνικό Φασιστικό Κόμμα) και το σοσιαλιστικό κίνημα διασπάται σε τρία διαφορετικά κόμματα. Το ενωμένο αριστερό, εργατικό κίνημα βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με το φασισμό και την παρανομία, με τρεις οργανώσεις.
Το 1921 πραγματοποιείται στο Λιβόρνο το 17ο Συνέδριο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας. Μετά από έντονες ζυμώσεις και πολιτικές αντιπαραθέσεις κατατίθενται 3 προτάσεις και το εκλογικό αποτέλεσμα των ψηφισμάτων επιβεβαιώνει τη διάσπαση του ενωμένου σοσιαλιστικού κινήματος:
* οι ενωμένοι μαξιμαλιστές του Giacinto Serrati συγκεντρώνουν 89.028 ψήφους
* οι κομμουνιστές του Amadeo Bordiga συγκεντρώνουν 58.783 ψήφους. Αποχωρούν από το συνέδριο και ιδρύουν το Partito Comunista d’Italia (Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας)
* οι μεταρρυθμιστές του Filippo Turati συγκεντρώνουν 14.695 ψήφους, δεν αποδέχονται τις αποφάσεις του συνεδρίου και προστρέχουν στον βασιλιά Vittorio Emanuele IIΙ ώστε να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση. Παρότι δεν εισήλθαν στην κυβέρνηση, διαγράφηκαν το κόμμα για συνεργασία με αστικά κόμματα και το 1922 θα ιδρύσουν το Partito Socialista Unitario (Ενωτικό Σοσιαλιστικό Κόμμα).
Η εξέλιξη του μεγαλύτερου κομουνιστικού κόμματος της δύσης στην 100η επέτειο ίδρυσης...
Σήμερα μαζί με τη δεξιά σε ένα κοινό αντιπολιτευτικό μέτωπο για "περισσότερη Ευρώπη, ανοικτά σύνορα, αντιεθνικισμό, αντιρατσισμό"...
Amadeo Bordiga, ιδρυτής του Κ. Κ. της Ιταλίας
Στέλεχος της 3ης Διεθνούς, με σκληρούς αγώνες
εναντίον της μασονίας που χάραξαν την
πολιτική του δράση, ιδεολογικός-πολιτικός "πατέρας" και δάσκαλος του Antonio Gramsci, που τον διαδέχθηκε στην ηγεσία του κομμουνιστικού κόμματος.
Σχετικά:
