Κυκλοφόρησε, από τις εκδόσεις Gutemberg και με μετάφραση στα αγγλικά, το νέο βιβλίο του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου με τίτλο: «Από την Επαλήθευση στην Επιλάθευση. Το χρονικό της επιστημολογικής εξέλιξης από τους Προσωκρατικούς ως την εποχή μας».

Βασικοί άξονες της ανάλυσης του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι οι ακόλουθοι:

  1. Ένας από τους πιο αξιόπιστους τρόπους ιχνηλάτησης της πορείας της επιστημονικής εξέλιξης, ως διαδικασίας διαρκούς προαγωγής της μεθόδου μετατροπής της Πληροφορίας σε Γνώση και της Γνώσης σε «Σοφία», συνίσταται στην παρακολούθηση των συμπερασμάτων της αντίστοιχης επιστημολογικής εξέλιξης. Συγκεκριμένα δε, μια τέτοια διάγνωση καθίσταται άκρως αντιπροσωπευτική, όταν ανιχνεύει τους μεγάλους «σταθμούς» της κατά τ’ ανωτέρω επιστημολογικής εξέλιξης. Ως τέτοιοι σταθμοί μπορούν βασίμως να χαρακτηρισθούν -με βάση ιδίως τα σύγχρονα δεδομένα της έρευνας στο πεδίο της επιστημονικής μεθοδολογίας- από την μια πλευρά αυτός του «Κύκλου της Βιέννης», που θεμελιώνει μιαν αντιμεταφυσική επιστημολογία και σηματοδοτεί την μέθοδο της επιστημονικής επαλήθευσης μιας δεδομένης επιστημονικής πρότασης. Και, από την άλλη πλευρά, εκείνος τουKarl Popperκαι του Thomas Kuhn, που σηματοδοτεί την μέθοδο της, μέσω της ίδιας της Επιστήμης, διάψευσης μιας επίσης δεδομένης επιστημονικής πρότασης.
  2. Και κατά τούτο, το χρονικό της σύγχρονης επιστημολογικής εξέλιξης μπορεί να περιγραφεί -πάντοτε με τα κατάλληλα «εργαλεία» της επιστημονικής μεθοδολογίας- ως ένα «διάνυσμα», το μήκος του οποίου οριοθετούν στην μια άκρη του η μέθοδος της «Επαλήθευσης» και, στην άλλη άκρη του, η μέθοδος της «Επιλάθευσης».
  3. Η επιστημονική «έκρηξη» που προκάλεσε το φιλοσοφικό ρεύμα των Προσωκρατικών, διαπνεόμενο από ένα πνεύμα ανατρεπτικής ελευθερίας στο πλαίσιο της διαδικασίας μετατροπής της πληροφορίας και της εμπειρίας σε Γνώση και Σοφία, που μας υπενθυμίζει τις «ρίζες» της σύγχρονης επιλαθευτικής διαδικασίας, συνεχίσθηκε για αιώνες. Και, συγκεκριμένα, όσο υπήρχε ένα γενικότερο πολιτικό κλίμα «ανοιχτής κοινωνίας», για ν’ αναχθούμε στην σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη του Karl Popper.
  4. Απαστράπτοντα «θραύσματα» αυτής της επιστημονικής «έκρηξης» των Προσωκρατικών χάραξαν βαθιά το πνεύμα κατ’ εξοχήν κατά την διάρκεια των Κλασικών Χρόνων και, εν συνεχεία και με βάση αυτή την κληρονομιά, κατά την Ελληνιστική περίοδο, η επιστημονική παραγωγή της οποίας, ιδίως στον χώρο των μαθηματικών και της φυσικής -αρκεί η αναφορά στον Αρχιμήδη- δεν παύει να μας εκπλήσσει ακόμη και σήμερα. Άκρως δε αντιπροσωπευτικό παράδειγμα τεχνολογικού επιτεύγματος, ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο πρώτος -σύμφωνα με όσα ως τώρα γνωρίζουμε- αναλογικός υπολογιστής στην ιστορία της Επιστήμης, η κατασκευή του οποίου αποτελεί, ως τώρα έναν πραγματικό «γρίφο», αφού είναι δύσκολο να εξηγηθούν οι συνθήκες, υπό τις οποίες συμπυκνώθηκε τόσος όγκος γνώσης για την δημιουργία ενός τέτοιου τεχνολογικού επιτεύγματος.
  5. Σ’ αυτή την λάμπουσα πορεία της επιστημονικής δημιουργίας, που ξεκίνησε από τους Προσωκρατικούς, έβαλε τέλος η έναρξη του Μεσαίωνα, ύστερα από την πτώση και του τελευταίου οχυρού της άλλοτε Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Δύση. Ο σκοταδισμός, ο οποίος έκτοτε επικράτησε -σκοταδισμός που, ας μην ξεχνάμε, δεν έχει καμμιά σχέση με το Βυζάντιο, το οποίο, όλως αντιθέτως, κατάφερε να διατηρήσει ζωντανά τα πνευματικά επιτεύγματα της Αρχαίας Ελλάδας και της Αρχαίας Ρώμης, βεβαίως κατά την ακμή της τελευταίας- έσβησε τον «άνεμο ελευθερίας», μέσα στον οποίο γεννήθηκε και μεγαλούργησε η προσωκρατική σκέψη. Χρειάσθηκε να φθάσουμε στην Αναγέννηση, για να ξαναβρεί τον δρόμο της η πραγματική Επιστήμη. Τέσσερις αιώνες μετά, και αφού είχε προηγηθεί η εποχή του Νεύτωνος, η Θεωρία της Σχετικότητας, όπως ήδη τονίσθηκε, άνοιξε το δρόμο για τα επιστημονικά άλματα που βιώνουμε σήμερα. Κατά συνέπεια, μάλλον έχουν δίκιο εκείνοι που υποστηρίζουν την θέση ότι αν δεν μεσολαβούσε, υπό τα δεδομένα που προεκτέθηκαν, το σκοτάδι και ο δεσποτισμός του Μεσαίωνα, ο Άνθρωπος της Δύσης θα είχε κατακτήσει το διάστημα πριν ολοκληρωθεί η πρώτη χιλιετία μ.Χ.
 
Top