Αν και βρισκόμαστε στον Αύγουστο, με μόνο 5 μήνες να απομένουν μέχρι το τέλος του έτους και έχοντας υπόψη την περσινή εμπειρία με την παράταση των συμβάσεων των ...εργαζομένων την τελευταία ημέρα του έτους, τα όσα ακολούθησαν με την κατάθεση και έγκριση των προϋπολογισμών των Φορέων Διαχείρισης και το γεγονός ότι το πρώτο πεντάμηνο του 2016 οι Φορείς Διαχείρισης λειτουργούσαν χωρίς να έχουν λάβει ούτε ένα ευρώ χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο για τις λειτουργικές τους ανάγκες πλην αυτών της μισθοδοσίας, γίνεται σαφές ότι είναι επιτακτική η ανάγκη να δοθεί άμεσα μια οριστική λύση των προβλημάτων των Φορέων Διαχείρισης και των εργαζομένων τους, ώστε να μπορέσουν απερίσπαστοι πια να επιτελέσουν το πολύ σημαντικό έργο της προστασίας και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών που τους έχει ανατεθεί.Ειδικά για το προσωπικό των Φ.Δ. το οποίο παραμένει με σχέση εργασίας ως Ορισμένου Χρόνου για 10 χρόνια περίπου, θα πρέπει να επισημανθεί πως δεν υπάρχει απολύτως κανένας σχεδιασμός ή πρόβλεψη για το μέλλον του.
Και όμως, οι δημόσιες δεσμεύσεις για την υιοθέτηση του Ομόφωνου Πορίσματος του Εθνικού Διαλόγου, τόσο μέσω των επίσημων θέσεων τόσο του Υπουργείου («Διασφάλιση της λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Αθήνα, 27 Αυγούστου 2015»
(http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=389&sni[524]=3934&language=el-GR), όσο και από τις Προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ («Το σχέδιο του κυβερνητικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ» (15/09/2015)» (http://www.syriza.gr/article/id/62614/.html#.VgvA3PntlBc), έδιναν έστω και πρόσκαιρα, την ελπίδα ότι μπορεί να δοθεί κάποια λύση.
Θυμίζουμε πως τον Νοέμβριο του 2014 ο Εθνικός Διάλογος για το Εθνικό Σύστημα Προστατευόμενων Περιοχών που διενήργησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος, στον οποίο συμμετείχαν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ, Περιβαλλοντικές ΜΚΟ, Σύλλογος Εργαζομένων στους Φ.Δ., Δίκτυο Φ.Δ., Αποκεντρωμένη Διοίκηση) κατέληξε σε ΟΜΟΦΩΝΟ Πόρισμα, τουλάχιστον σε ότι αφορούσε τους Φορείς Διαχείρισης Π.Π. όπου μεταξύ άλλων κατέληγε στην ανάγκη διατήρησης και ενίσχυσης των Φορέων Διαχείρισης καθώς και στην παραμονή του Υφιστάμενου Προσωπικού στους Φορείς Διαχείρισης ως Τακτικό.
Εντούτοις σήμερα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας παρατηρείται το εξής περίεργο φαινόμενο:
Ενώ μέρος της πολιτικής ηγεσίας εκφράζει, την στήριξή της στο έργο των Φορέων Διαχείρισης και υπόσχεται την θεσμική ενδυνάμωσή τους με παράλληλη επίλυση των διαχρονικών προβλημάτων τους και του προσωπικού τους (βλ. επίσκεψη υπουργού Σκουρλέτη στον Φ.Δ. Λίμνης Παμβώτιδας 10-06-2016), την ίδια στιγμή η αρμόδια Δ/νση Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχ. Αποβλήτων σε αγαστή συνεργασία με το αρμόδιο Τμήμα Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών, δρομολογούν την υλοποίηση μιας άλλης (δικής τους?) πολιτικής για τις προστατευόμενες περιοχές της χώρας.
Συγκεκριμένα, βρίσκεται ήδη στον αέρα η με Α.Π.: OIK. 5093/28.04.2016 (ΑΔΑ: 75594653Ο7-Ξ8Π), Πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων στο Επιχειρ. Προγρ. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Α.Π. 12 «Στρατηγικές και Δράσεις Προώθησης της Ενσωμάτωσης του Ευρωπαϊκού Περιβαλλοντικού Κεκτημένου» με τίτλο: «Σύνταξη ΕΠΜ, Ειδικών Εκθέσεων και Σχεδίων Διαχείρισης για περιοχές του Δικτύου Natura 2000, πλην της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας», Προϋπολογισμού 10.450.000,00€, καθώς και η με Α.Π.: OIK. 5094/28.04.2016 (ΑΔΑ: ΩΕ524653Ο7-0ΓΖ), Πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων στο Επιχειρ. Προγρ. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Α.Π. 13 «Στρατηγικές και Δράσεις Προώθησης της Ενσωμάτωσης του Ευρωπαϊκού Περιβαλλοντικού Κεκτημένου στις Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας» με τίτλο: «Σύνταξη ΕΠΜ, Ειδικών Εκθέσεων και Σχεδίων Διαχείρισης για περιοχές του Δικτύου Natura 2000, στις Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας», Προϋπολογισμού 2.988.479,19€.
Αν και σύμφωνα τόσο με την 1η όσο και με την 2η Εξειδίκευση Εφαρμογής του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΥΜΕΠΕΡΑΑ 2014-2020 που ακολούθησε τον περασμένο Απρίλιο 2016, ως τελικοί δυνητικοί δικαιούχοι αναφέρονται και οι Φορείς Διαχείρισης, παρόλα αυτά στις ανωτέρω Προσκλήσεις μοναδικός δικαιούχος αναφέρεται η Δ/νση Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχ. Αποβλήτων. Με αυτό τον τρόπο βεβαίως, η ανωτέρω Δ/νση τοποθετείται σε ρόλο μοναδικού «συντονιστή» των μελετητικών γραφείων που θα καταθέσουν προσφορές για τις ΕΠΜ (Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες) και τα Σχέδια Διαχείρισης όλων των Προστατευόμενων Περιοχών της χώρας, ενώ παράλληλα αγνοούνται επιδεικτικά οι Φ.Δ. που μετατρέπονται σε κομπάρσους της διαχείρισης των περιοχών τους, έχοντας τον ρόλο που ονειρεύονται κάποιοι στο υπουργείο, απλώς να χορηγούν δηλαδή έτοιμα στοιχεία στα μεγάλα μελετητικά γραφεία. Αντίθετα δηλαδή με τον σκοπό και το πνεύμα της δημιουργίας τους, όπως άλλωστε ορίζεται ρητά και στο Ν. 3937/2011, «ο οικείος φορέας διαχείρισης συντονίζει τη διαδικασία εκπόνησης των σχεδίων διαχείρισης ( άρθρ. 5, παρ.4.2δ & άρθρ. 8, παρ.4) για τις Ζ.Ε.Π. και τις Ε.Ζ.Δ. αρμοδιότητάς του».
Τη στιγμή λοιπόν που δεν ανοίγει η σχετική Πρόσκληση από το ΥΜΕΠΕΕΡΑΑ 2014-2020 για κατάθεση και ένταξη διαχειριστικών δράσεων από τους Φορείς Διαχείρισης, τη στιγμή που οι διαθέσιμοι πόροι για δράσεις για τους Φορείς Διαχείρισης μειώνονται από εξειδίκευση σε εξειδίκευση (ενώ των εν λόγω μελετών αυξάνονται), τη στιγμή που η χώρα βρίσκεται στη παρούσα δημοσιονομική κατάσταση, το Υπουργείο βρίσκεται έτοιμο να προκηρύξει μελέτες συνολικού προϋπολογισμού σχεδόν 13,5 εκατομμυρίων ευρώ.
Προκαλεί τουλάχιστον έκπληξη το γεγονός ότι το 27% των Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (65 από τις 241 περιοχές) και το 21% των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (43 από τις 202 περιοχές) έχουν ΗΔΗ εγκεκριμένη ΕΠΜ, σύμφωνα με στοιχεία από το Πλαίσιο Δράσεων Προτεραιότητας για το Δίκτυο Natura 2000 για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020. Ο σχεδιασμός βεβαίως προβλέπει να γίνουν νέες ΕΠΜ, μία για κάθε ομαδοποιημένη περιοχή.
Σημειώνεται ότι οι περισσότερες από τις εγκεκριμένες ΕΠΜ (πιθανότατα όλες) έχουν χρηματοδοτηθεί επίσης από ευρωπαϊκούς πόρους, γεγονός που σίγουρα θα προκαλέσει (τουλάχιστον) το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Όλα αυτά βεβαίως γίνονται ώστε, εκτός των άλλων, να οδηγηθούμε σε ομαδοποίηση όλων των περιοχών Natura 2000 της χώρας σε 23 ομάδες που με την σειρά τους θα οδηγήσουν σε 23 νέες ΕΠΜ για την έκδοση 23 Προεδρικών Διαταγμάτων και Σχεδίων Διαχείρισης και τέλος 23 Φορείς Διαχείρισης ή κάποιο παρόμοιο σχήμα. Η ομαδοποίηση (δηλαδή μια συγχώνευση με άλλα λόγια) σκοπεύει να ομαδοποιήσει διαχειριστικά και διοικητικά ορεινά οικοσυστήματα μαζί με λίμνες και παραθαλάσσια οικοσυστήματα. Ότι έκανε δηλ. και ο υφιστάμενος νόμος συγχωνεύσεων και καταργήσεων των Φ.Δ., τον οποίο μεταξύ εκείνων που τον είχαν καταγγείλει, υπήρξαν και οι Οικολόγοι Πράσινοι του Αναπλ. Υπουργού κ. Τσιρώνη με πολλές δημόσιες αναφορές.
Για να γίνει αντιληπτό τι πρόκειται να συμβεί διαχειριστικά αλλά και οικονομικά στις προστατευόμενες περιοχές, αναφέρουμε ότι σήμερα οι 28 Φ.Δ. καλύπτουν το 27% περίπου των περιοχών Natura 2000 της χώρας και σχεδιάζεται στο μέλλον μόνο 23 Φ.Δ. να καλύπτουν το 100% των Natura 2000 με τις ανωτέρω ομαδοποιήσεις. Σημειώνεται οι περιοχές του δικτύου Natura 2000 καλύπτουν σχεδόν το 1/3 της συνολικής έκτασης της χώρας. Όλα αυτό μεθοδεύονται μέσω των ανωτέρω προκηρύξεων μελετών, προσπαθώντας να δημιουργηθεί μια “de facto” ομαδοποίηση/συγχώνευση, κόντρα στα πορίσματα του Εθνικού Διαλόγου για το Εθνικό Σύστημα Προστατευόμενων Περιοχών.
Για αυτό το «σχέδιο» για το οποίο δεν υπάρχει η συναίνεση κανενός εμπλεκομένου θεσμικού ή μη φορέα, αλλά γεννήθηκε σε γραφεία συγκεκριμένων υπηρεσιών του υπουργείου, θα δαπανηθούν περίπου 13,5 εκατομμύρια ευρώ την ίδια στιγμή που οι υφιστάμενοι Φορείς Διαχείρισης, το μοναδικό εργαλείο διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών της χώρας (δομή δοκιμασμένη και επιτυχημένη σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης της Επιτροπής Φύση 2000 και του Πορίσματος του Εθνικού Διαλόγου), λειτουργούν με πολλά προβλήματα και κινδυνεύουν με απαξίωση.
Τι ισχύει τελικά; Ποια είναι η πολιτική του υπουργείου και ποιος την καθορίζει? Τι κρύβεται πίσω από τα υπέρογκα ποσά των Προσκλήσεων για τις ΕΠΜ? Ποια είναι τελικά η θέση του αρμόδιου Αναπλ. Υπουργού κ. Τσιρώνη? Γιατί αγνοείται επιδεικτικά το πόρισμα ενός Εθνικού Διαλόγου την ίδια στιγμή που το αντίστοιχο για το Κυνήγι υιοθετείται? Απαιτείται δημόσια τοποθέτηση.
Ο Σύλλογος των εργαζομένων δεσμεύεται να συνεχίσει τον αγώνα του για την υλοποίηση του πορίσματος του Εθνικού Διαλόγου και απευθύνει έκκληση τουλάχιστον προς τους συμμετέχοντας στον Εθνικό Διάλογο να πάρουν θέση άμεσα. Παράλληλα θα προβεί σε κάθε ενέργεια που θα απαιτηθεί για δημοσίευση των ανωτέρω όπου κρίνει σκόπιμο.
Πανελλαδικός Σύλλογος Εργαζομένων Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
πηγη
