H ActionAid μετά από συνεντεύξεις με πρόσφυγες στο κέντρο κράτησης της Μόρια, εκπροσώπους ΜΚΟ, αλλά και από διαπιστώσεις...
της από την αυτοπρόσωπη παρουσία της στο κέντρο διαπιστώνει ότι το κενό που άφησαν οι ΜΚΟ αποχωρώντας μετά την συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας δεν έχει καλυφθεί από τις αρμόδιες κρατικές αρχές. Οι ελλείψεις είναι σοβαρές και τα προβλήματα προκαλούν την έντονη ανησυχία της διεθνούς οργάνωσης.
Η ActionAid, μετά την συμφωνία, ανέστειλε τη δράση της στη Μόρια, αλλά οι συνθήκες διαβίωσης και οι τεράστιες ανάγκες των προσφύγων ώθησαν την οργάνωση να αναβιώσει σταδιακά σχεδόν το σύνολο της δράσης της.
Η διεθνής οργάνωση διαπιστώνει τεράστια έλλειψη πληροφόρησης από τις αρμόδιες αρχές καθώς οι πρόσφυγες με τους οποίους επικοινώνησε είχαν άγνοια για τις διαδικασίες ασύλου στην Ελλάδα «Δεν ξέρω αν έχω κάνει αίτηση ασύλου, τι σημαίνει αυτό;». Αγνοούν, επίσης, το πρόγραμμα μετεγκατάστασης της ΕΕ και το πρόγραμμα οικογενειακής επανένωσης.
Η έλλειψη πληροφόρησης οδηγεί σε μεγάλη ανασφάλεια για το μέλλον και τεράστια ψυχολογική πίεση και άγχος στους πρόσφυγες ορισμένοι από τους οποίους ήδη κρατούνται μεγαλύτερο διάστημα από όσο προβλέπει το νέο νομοθετικό πλαίσιο (25 μέρες). Πολλοί πρόσφυγες ανησυχούν για το αν θα επιστραφούν στην Τουρκία ή αν θα έχουν τη δυνατότητα να συνενωθούν με μέλη των οικογενειών τους σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της 41χρονης Χάγια από τη Συρία «Θέλω να ζητήσω από την Ευρώπη και την Ελλάδα να δείξουν ανθρωπιά. Να μας δώσουν χαρτιά. Πώς είναι δυνατόν να μην μπορώ να πάω στο ανήλικο παιδί μου στη Γερμανία;»
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το ζήτημα της ασφάλειας των γυναικών προσφύγων. Ανέφεραν «Φοβόμαστε να κινούμαστε τη νύχτα, είναι πολύ επικίνδυνα και ιδιαίτερα για τις γυναίκες. Υπάρχουν ομάδες αντρών που συχνά είναι μεθυσμένοι και στέκονται μπροστά στις τουαλέτες, οπότε δεν μπορούμε να πάμε» .
Η διατροφή αποτελεί, επίσης, σημαντικό πρόβλημα. Οι πρόσφυγες στη Μόρια αναφέρουν ότι τις περισσότερες μέρες τους το γεύμα τους περιλαμβάνει σκέτο ρύζι ή πατάτες και μόνο όταν επισκέπτονται το χώρο κράτησης επίσημοι περιλαμβάνεται κρέας στα γεύματα. Επιπλέον, δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη διατροφή βρεφών. Γυναίκες πρόσφυγες αναφέρουν «Μας δίνουν γάλα μόνο μια φορά τη βδομάδα και τρεις πάνες την ημέρα για τα μωρά» και «Το φαγητό είναι κάθε μέρα το ίδιο και καθόλου υγιεινό. Κρουασάν, πατάτες και μακαρόνια. Πέντε άτομα στο χώρο μας έπαθαν τροφική δηλητηρίαση τις προηγούμενες μέρες.»
Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των κρατουμένων στη Μόρια είναι ελλιπής και άτομα με σοβαρές ασθένειες (όπως για παράδειγμα ο διαβήτης) δεν λαμβάνουν την κατάλληλη αγωγή. «Αρρώστησα δυο φορές και προσπάθησα να πάω στον γιατρό, αλλά η αστυνομία δεν με άφησε. Ο γιατρός είναι στο κτίριο της υπηρεσίας ασύλου και μερικοί χρησιμοποιούν σαν δικαιολογία τον γιατρό για να μπουν στην υπηρεσία και να μάθουν για τις υποθέσεις τους. Για αυτό η αστυνομία δεν με άφησε.»
Υπό το πρίσμα αυτών των συνθηκών κράτησης, που οι ίδιοι διαπιστώσαμε, καλούμε τις ελληνικές αρχές να ανοίξουν το κέντρο κράτησης της Μόρια, μετατρέποντάς το σε ανοιχτή δομή φιλοξενίας, όπως πριν την ντροπιαστική συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας. Καλούμε ως τότε την κυβέρνηση να λάβει το συντομότερο όλα τα αναγκαία μέτρα για την επίλυση των προβλημάτων, τη σημαντική βελτίωση των συνθηκών κράτησης και την άμεση απομάκρυνση από την Μόρια των προσφύγων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως οικογενειών και ευάλωτων προσώπων.