Το όνομά του έγινε σύμβολο φόβου για τη Θεσσαλονίκη του προηγούμενου αιώνα, καθώς αποτέλεσε τις πιο σκληρές φυλακές, μέσα στις οποίες βασανίστηκαν χιλιάδες κρατούμενοι. Σήμερα στέκεται επιβλητικό στην ακρόπολη της Θεσσαλονίκης για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι καινούριοι.
Ρεπορτάζ: Χριστίνα Φωτεινάκη
Το Επταπύργιο ή Γεντί-Κουλέ (yedi=επτά και kule= πύργος) βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ακρόπολης των τειχών. Χτίστηκε κατά τα βυζαντινά χρόνια, στην εποχή των Παλαιολόγων και πήρε το όνομά του από τους επτά πύργους που κοσμούν γραμμή του τείχους. Συνολικά διαθέτει δέκα πύργους και έναν οχυρωματικό περίβολο.
Ο μεσαίος πύργος, που είναι και ο πλατύτερος, χτίστηκε το 1431 από τον Τσαούς μπέη, που υπήρξε ο πρώτος Τούρκος διοικητής της πόλης, όπως μαρτυρεί η εντειχισμένη στον πύργο επιγραφή. Το μνημείο αποτελείται από δύο ενότητες:
το βυζαντινό φρούριο, το οποίο συνθέτουν οι δέκα πύργοι με τα μεταξύ τους μεσοπύργια διαστήματα και τον περίδρομο, καθώς και τα νεότερα κτίσματα των φυλακών, που έχουν κτιστεί εντός κι εκτός του φρουρίου. Οι πύργοι της βόρεια πλευράς αποτελούν τμήματα του παλαιοχριστιανικού τείχους της Ακρόπολης, ενώ αυτοί της νότιας προστέθηκαν πιθανότατα κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους, σχηματίζοντας τον κλειστό πυρήνα του φρουρίου.
Οι φυλακές
Κατά τη δεκαετία του 1890, το φρούριο μετατράπηκε σε φυλακή. Η φυλακή διετέλεσε για καιρό τις κύριες εγκαταστάσεις σωφρονισμού της πόλης, όπου κρατούνταν φυλακισμένοι ανεξαρτήτως φύλου ή εγκλήματος. Νέα κτίρια χτίστηκαν κατά μήκος των δύο πλευρών των τειχών, ώστε να βελτιωθεί η λειτουργικότητα του νέου σοφρωνιστικού κέντρου.
Η εσωτερική αυλή ήταν χωρισμένη από φράχτες σε πέντε ξεχωριστές μονάδες και στο κέντρο τους στεγάστηκε το κεντρικό παρατηρητήριο. Διέθετε εκκλησάκι και άλλα παραρτήματα, ενώ το παράρτημα που βρισκόταν βόρειο-ανατολικό πύργο καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα εξωτερικά κτίρια, στη νότια πλευρά του κάστρου, στεγαζόταν η διοίκηση, η φυλακή των γυναικών, και προς τα δυτικά, τα κελιά απομόνωσης.
Πρόκειται για ένα από τα πιο αυστηρά σωφρονιστικά ιδρύματα που πέρασε από την Οθωνμανική διοίκηση στην Ελληνική με την απελευθέρωση της πόλης το 1912. Για τη φυλακή του Επταπυργίου δεν άλλαξε τίποτα με την απελευθέρωση, καθώς παρέμεινε μια αυστηρότατη φυλακή όπου σε αυτήν οδηγούνταν σκληροί κακοποιοί πουείχαν διαπράξει στυγερά εγκλήματα, με κελιά σκληρής απομόνωσης για ισοβίτες και θανατοποινίτες. Στη συγκεκριμένη φυλακή παρέμεινε ο επονομαζόμενος «Δράκος του Σέιχ Σου» Αριστείδης Παγκρατίδης, ένα από τους τελευταίους θανατοποινίτες που αντίκρισαν το εκτελεστικό απόσπασμα. Από την εποχή της δικτατορίας Μεταξά, η φυλακή χρησιμοποιήθηκε και ως χώρος κράτησης πολιτικών κρατουμένων, κάτι που στιγμάτισε την ιστορία της.
Πολλοί ήταν οι πολιτικοί κρατούμενοι που βασανίστηκαν στα κελιά των φυλακών. Σήμερα, το Επταπύργιο ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού και στεγάζει διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις και εκθέσεις σχετικές με την βυζαντινή περίοδο στη Θεσσαλονίκη. Το κοινό μπορεί να επισκευτεί διάφορους χώρους του Επταπυργίου, ενώ στους υπόλοιπους η είσοδος απαγορεύεται λόγω συνεχόμενων εργασιών συντήρησεις.
Οι Θεσσαλονικείς γνωρίζουν την ιστορία τους- Ο τουρισμός στο Γεντί Κουλέ
Πολλοί είναι οι επισκέπτες που καταφτάνουν καθημερινά στο Γεντί Κουλέ. Τουρίστες από κάθε γωνιά του κόσμου, νέοι αλλά και μεγαλύτεροι σε ηλικία, έρχονται στην ακρόπολη της Θεσσαλονίκης για να γνωρίσουν την ιστορία της. Πολλοί είναι, βέβαια, και οι Θεσσαλονικείς, ειδικότερα οι φοιτητές που επιλέγουν να επισκεφτούν το Επταπύργιο για να γνωρίσουν από κοντά ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της πόλης. Να δουν το μέρος για το οποίο έχουν ακούσει διάφορες φρικιαστικές ιστορίες, το μέρος που στοιχειώνει την Άνω Πόλη με την περίεργη αύρα που του άφησαν οι φυλακές.
Μία παρέα φοιτητών, μίλησε στο seleo για τη επίσκεψή τους στο φρούριο. "Σπουδάζουμε στη Θεσσαλονίκη, κάποιοι είναι από εδώ, άλλοι από γειτονικές πόλεις. Όλοι έχουμε ακουστά για την ιστορία του Επταπυργίου και θέλαμε να το δούμε από κοντά. Επίσης από αυτό το σημείο, μπορείς να δεις την ωραιότερη θέα της πόλης".
Η Κατερίνα, μία από τους ιδιοκτήτες της γνωστής ταβέρνας το "Γεντί" που βρίσκεται δίπλα στο φρούριο τα τελευταία 23 χρόνια μιλάει στο seleo για τους επισκέπτες του μνημείου. "Οι περισσότεροι που επισκέπτες μετά τη βόλτα τους στο φρούριο, έρχονται στο ταβερνάκι μας είτε για να δοκιμάσουν τις νοστιμιές είτε για να απολαύσουν έναν καφέ."
Η ταβέρνα έχει γίνει γνωστή σε όλη τη Θεσσαλονίκη με αποτέλεσμα να την επισκέπτονται από κάθε γωνιά της πόλης. Όσο για τους τουρίστες λέει: "Οι περισσότεροι πελάτες μας είναι Θεσσαλονικείς, ωστόσο δεν λείπουν και οι τουρίστες. Περισσότερο έρχονται από Γερμανία και Ιταλία, αλλά γενικά έχουμε επισκέπτες από διάφορα μέρη του κόσμου".
