Φωτό: Στιγμιότυπο από το βίντεο |
Η Ελευσίνα προβάλλει από τα βάθη των αιώνων μέσα από τον σχεδόν άγνωστο και αβέβαιο κόσμο της προϊστορίας. Ήταν κοινή πίστη όλων των Ελλήνων πως η πόλη τούτη ήταν δεμένη με τις δυο μεγάλες θεές του ελληνικού πανθέου: τη Δήμητρα και την Κόρη.
Και δεν ήταν καθόλου παράξενο στη θέα της γεωργίας και της ευφορίας της γης να δώσουν κλήρο το πιο εύφορο γεωργικό κομμάτι της αττικής γης, το Θριάσιον Πεδίον. Γι' αυτό λατρεύτηκαν εδώ στην αρχή, κι από δω αργότερα η λατρεία των δύο θεοτήτων ξεκίνησε και πήρε διαστάσεις πανελλήνιες.
Μια πρώτη μορφή λατρείας βεβαιώνεται ήδη στα μυκηναϊκά χρόνια δεδομένου ότι στον χώρο του τελεστηρίου έρευνες έφεραν στο φως λείψανα μυκηναϊκού κτίσματος μεγαροειδούς τύπου, που από πολλούς θεωρήθηκε ο πρώτος ναός της Δήμητρας.
Στα χρόνια του Σόλωνα (650 - 600 π.Χ.) χτίζεται μεγαλύτερο ιερό, ανεξάρτητο από την πόλη, κλεισμένο με υψηλό περίβολο. Η επέκταση των ορίων του τείχους και η διαμόρφωση του τελεστηρίου, του χώρου δηλαδή, όπου τελούνταν τα μυστήρια, γίνεται την εποχή του Πεισίστρατου (550 - 510 π.Χ.).
Στη διάρκεια των περσικών πολέμων η Ελευσίνα και το ιερό της καταστράφηκαν απ' τους βαρβάρους. Η καθιέρωση στο Πανελλήνιο της Ελευσίνας σαν ένα από τα σημαντικότερα και λαμπρότερα ιερά έγινε στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα.
Ο Περικλής, που με δική του πρωτοβουλία και φροντίδα συμπληρώθηκε η ανοικοδόμηση του ιερού, είναι εκείνος που κατόρθωσε να ξεπεράσει η ελευσινιακή λατρεία τα όρια του αθηναϊκού κράτους και να έρχονται άνθρωποι απ' όλον τον τότε γνωστό κόσμο, για να εξαγνιστούν στα Μυστήρια, να γνωρίσουν το μεγαλείο της λατρείας της Δήμητρας και της Κόρης, και να αποτελέσουν τους καλύτερους πρεσβευτές της αθηναϊκής δημοκρατίας.
(...)
Οι τελευταίοι στίχοι του ομηρικού ύμνου παρουσιάζουν τη Δήμητρα να υποδεικνύει τον τρόπο που θα τελούνται τα Μυστήρια με την αξίωση να τηρηθεί από τους μυημένους απόλυτη μυστικότητα.
Η τιμωρία του θανάτου που επιβαλλόταν σε οποιονδήποτε φανέρωνε οτιδήποτε σχετικό ήταν η αιτία που κρατήθηκε αιώνες τώρα το μυστικό.
(...)
Ο Πλάτωνας στον διάλογο ανάμεσα στον Σωκράτη και στον Φαίδρο μιλάει για τα δύο στάδια της μύησης. Το πρώτο στάδιο ή προπαρασκευαστική μύηση που γινόταν στα Μικρά Μυστήρια, και το δεύτερο στάδιο, για την υψηλότερη μύηση, την Εποπτεία, στα Μεγάλα Μυστήρια, στο τελεστήριο της Ελευσίνας.
Στο πρώτο στάδιο ο μυούμενος ήταν ένας μύστης - λέξη που προέρχεται από το ρήμα "μύω", που σημαίνει "κλείνω τα μάτια". Ήταν, λοιπόν, ένας μύστης με μάτια κλειστά προς τον κόσμο.
Στο δεύτερο, όμως, στάδιο στην Ελευσίνα έβλεπε το όραμα, την εποπτεία και γινόταν επόπτης, δηλαδή, κάποιος που είχε δει...
Το Ιερό της Ελευσίνας υπήρξε το κέντρο μιας πανάρχαιης θρησκευτικής λατρείας που διήρκεσε χιλιάδες χρόνια. Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ μας ξεναγεί στον ιερό χώρο που συνδέεται με τη λατρεία της θεάς Δήμητρας και της Κόρης, αφηγείται τον μύθο της Περσεφόνης και κάνει μια ιστορική αναδρομή στην πόλη της Ελευσίνας. Στη συνέχεια, περιγράφει αναλυτικά τα Μικρά και τα Μεγάλα Μυστήρια, την Πομπή από την Ελευσίνα προς την Αθήνα, τις τελετουργικές πράξεις που συντελούνταν κατά την πολυήμερη διάρκεια των Μυστηρίων, καθώς και την περίφημη τελετή της μύησης. Το επεισόδιο περιλαμβάνει πλάνα του αρχαιολογικού χώρου της Ελευσίνας και αρχαιολογικών ευρημάτων που σχετίζονται με τα Ελευσίνια Μυστήρια.
egriechen.info