Αντίο συντάξεις από το 2016 και μετά, αν μέχρι τότε δεν αλλάξει κάτι ριζικά στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, όπως συμπεραίνει μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ που δημοσιοποιήθηκε χθες. Διαπιστώνεται ότι υπό τις παρούσες συνθήκες και με την ανεργία σε τόσο υψηλά επίπεδα (27,3% τον Αύγουστο) και τους μισθούς να έχουν υποχωρήσει στον ιδιωτικό τομέα κοντά στο 50%, το ασφαλιστικό έχει μόλις άλλα δύο χρόνια ζωής.
Η μελέτη δείχνει ακόμα ότι οι απώλειες για τα ασφαλιστικά ταμεία από την ανεργία και τη μείωση των μισθών φτάνουν τα 10,5 δισ. ευρώ τον χρόνο. Για κάθε ποσοστιαία μονάδα που αυξάνεται η ανεργία, τα έσοδα για την Κοινωνική Ασφάλιση μειώνονται κατά 250.000.000 ευρώ. Αντίστοιχα, για κάθε ποσοστιαία μονάδα μείωσης των μισθών στον ιδιωτικό τομέα τα έσοδα από εισφορές υποχωρούν κατά 150.000.000 ευρώ.Η μελέτη που εκπονήθηκε από τους επιστήμονες του ινστιτούτου για λογαριασμό της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ) αφορά τις «επιπτώσεις που έχει η γήρανση του πληθυσμού στο ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδας την περίοδο 2013-2050».
Εκτός από τη δραματική επίδραση της ανεργίας και των μισθών, το ασφαλιστικό σύστημα καταγράφει απώλειες 8,5 δισ. ευρώ ετησίως από την εισφοροδιαφυγή, τη μαύρη εργασία και τις διάφορες μορφές ευέλικτης απασχόλησης (εκ περιτροπής εργασία, μερική απασχόληση).
Αλλα 12 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι είναι οι οφειλές του κράτους προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Σε όλα τα παραπάνω, εάν προστεθεί η μείωση της κρατικής επιχορήγησης για τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) από 24,1% του ΑΕΠ το 2015 σε 17,4% το 2060, αλλά και το γεγονός ότι έως τότε ο πληθυσμός που θα βγει στη σύνταξη θα αυξηθεί κατά 70% λόγω δημογραφικού, επιβεβαιώνεται η οριακή κατάσταση που βρίσκεται το ασφαλιστικό της χώρας.
Το ΙΝΕ ΓΣΕΕ εκτιμά ότι υπό αυτές τις συνθήκες το 2015 θα είναι το τελευταίο έτος που το ασφαλιστικό θα μπορεί να βρίσκεται έστω και σε οριακή ισορροπία. Για να παραμείνει το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης βιώσιμο, οι επιστήμονες του ινστιτούτου τονίζουν ότι απαιτούνται επιπλέον πόροι, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει με κάθε τρόπο να περιοριστεί η ανεργία. Μόνο έτσι θα αυξηθούν οι καταβαλλόμενες ασφαλιστικές εισφορές και άρα θα βελτιωθούν τα έσοδα των Ταμείων.
Για να επιστρέψει όμως η ανεργία στα επίπεδα του 2009, δηλαδή προ κρίσης, ο διευθυντής του ΙΝΕ Σάββας Ρομπόλης εκτιμά ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 20 χρόνια. Το αισιόδοξο σενάριο θέλει να υπάρχουν ρυθμοί ανάπτυξης 3,5%-4% κάθε χρόνο για την επόμενη εικοσαετία, για να μπορέσουν να καλυφθούν οι περίπου 1.000.000 θέσεις εργασίας που χάθηκαν την περίοδο 2009-2013, ελέω κρίσης.
Από το 2010 έως σήμερα, οι κύριες και οι επικουρικές συντάξεις έχουν επιβαρυνθεί με 4,2 δισ. ευρώ. Μόνο τη διετία 2013-2014 υπολογίζεται ότι φτάνουν τα 5,5 δισ. ευρώ οι περικοπές σε συντάξεις (κύριες και επικουρικές), εφάπαξ και κοινωνικά επιδόματα, που αντιστοιχούν στο 43% του συνολικού ποσού των 11,6 δισ. ευρώ που αφορά τη δημοσιονομική λιτότητα. Επίσης, οι απώλειες για τους μισθωτούς την περίοδο της κρίσης φτάνουν τα 37 δισ. ευρώ, με ένα μεγάλο μέρος από αυτά να αποτελούν και απώλειες εσόδων για τα ασφαλιστικά ταμεία.
Βασίλης Αγγελόπουλος - Δημοκρατία