Πέντε υπό δημόσιο έλεγχο εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των μεταφορών, της μεταποίησης αγροτικών προϊόντων και του φυσικού αερίου περιλαμβάνονται στο κυβερνητικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η ιδιωτικοποίησή τους θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι το 2014.
Πρόκειται για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τις θυγατρικές της Αγροτικής Τράπεζας ΔΩΔΩΝΗ, ΣΕΚΑΠ και Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης και τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου.
Το οικονομικό τους προφίλ είναι αντιφατικό, καθώς δείχνει ότι άλλες έχουν μεγάλα δανειακά βάρη, άλλες ζημιές με τάσεις αντιστροφής και άλλες αύξηση της κερδοφορίας τους τον τελευταίο χρόνο, ενώ ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων που απασχολούν ξεπερνά τα 3.000 άτομα.
Αναλυτικότερα το ιστορικό, η ακτινογραφία και το επιχειρησιακό πλάνο έχουν ως εξής:
ΤΡΑΙΝΟΣΕ
Για την εταιρεία λειτουργίας του ΟΣΕ που έχει την ευθύνη των επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών οι δύο βασικοί στόχοι είναι η συνέχιση των οικονομικών της αποτελεσμάτων και η ενίσχυση της παρουσίας της στις εμπορευματικές μεταφορές. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ τα τελευταία χρόνια περιορίζει δραστικά τις ζημιές της και μάλιστα τα στοιχεία του πρώτου διμήνου του τρέχοντος έτους δείχνουν επιστροφή σε οριακή κερδοφορία.
Για την εταιρεία λειτουργίας του ΟΣΕ που έχει την ευθύνη των επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών οι δύο βασικοί στόχοι είναι η συνέχιση των οικονομικών της αποτελεσμάτων και η ενίσχυση της παρουσίας της στις εμπορευματικές μεταφορές. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ τα τελευταία χρόνια περιορίζει δραστικά τις ζημιές της και μάλιστα τα στοιχεία του πρώτου διμήνου του τρέχοντος έτους δείχνουν επιστροφή σε οριακή κερδοφορία.
Ωστόσο, υπάρχει πρόβλημα με την κάθετη πτώση του τζίρου της λόγω αναστολής δικτύων. Από την έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ για τη χρήση του 2011 προκύπτει ότι η χρονιά έκλεισε με ζημίες προ φόρων ύψους 26,4 εκατομμυρίων ευρώ έναντι ζημιών ύψους 185,9 εκατ. ευρώ το 2010, δηλαδή μειώθηκαν κατά 85,8%. Ομως την ίδια χρονιά ο τζίρος της σημείωσε ραγδαία πτώση και ανήλθε σε 84,6 εκατ. ευρώ έναντι 102,69 εκατ. ευρώ την περασμένη χρονιά. Η μείωση κατά 17,58% οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αναστολή των δικτύων.
Από το πρώτο δίμηνο του 2012 η ΤΡΑΙΝΟΣΕ επέστρεψε σε οριακή κερδοφορία, εμφανίζοντας κέρδη προ φόρων ύψους 140.078 ευρώ.
Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. ιδρύθηκε το 2005, αρχικά ως θυγατρική της εταιρείας ΟΣΕ Α.Ε., με σκοπό την παροχή υπηρεσιών μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων. Σήμερα λειτουργεί ως ανεξάρτητη από τον Ομιλο ΟΣΕ εταιρεία του ελληνικού Δημοσίου, ενώ προς το παρόν αποτελεί τη μοναδική εταιρεία παροχής σιδηροδρομικών μεταφορών στη χώρα μας, λειτουργώντας προαστιακά, εθνικά και περιφερειακά δρομολόγια.
Πραγματοποιώντας πάνω από 300 δρομολόγια την ημέρα, τα τρένα της εταιρείας καλύπτουν σιδηροδρομικό δίκτυο που ξεπερνά τα 1.500 χλμ., καθώς αυτό είναι το ενεργό τμήμα του συνόλου του δικτύου που φτάνει τα 2.500 χιλιόμετρα.
Συνολικά η ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. μεταφέρει 15 εκατομμύρια επιβάτες και 4,5 εκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων σε ετήσια βάση, ενώ έως το 2015 εκτιμάται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα στον βασικό σιδηροδρομικό άξονα Κιάτο-Ειδομένη. Σήμερα στην εταιρεία απασχολούνται περίπου 750 άτομα.
Σημαντικά βελτιωμένα εμφανίζονται όμως και τα οικονομικά του ΟΣΕ, ο οποίος το 2011 έκλεισε με λειτουργική κερδοφορία που έφτασε τα 25,1 εκατομμύρια ευρώ, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά στην ιστορία του. Το αντίστοιχο ποσό ανερχόταν το 2010 σε ζημίες ύψους 121,3 εκατ. ευρώ και το 2009 σε ζημίες 282 εκατ. ευρώ. Στον ΟΣΕ απασχολούνται σήμερα περίπου 2.450 άτομα, στην ΕΡΓΟΣΕ 200 και στη ΓΑΙΑΟΣΕ 30, καθώς το προσωπικό στον Ομιλο έχει μειωθεί κατά περίπου 55% ενώ το ψαλίδι στις αποδοχές των εργαζομένων φτάνει το 45%.
ΔΕΠΑ
Η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου είναι εμπορική εταιρεία και το 65% του μετοχικού της κεφαλαίου ανήκει στο ελληνικό Δημόσιο. Η αποκρατικοποίηση της επιχείρησης έχει προχωρήσει σημαντικά και έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 14 εταιρείες-κολοσσοί από το Αζερμπαϊτζάν, την Ιαπωνία, την Ιταλία, την Αλγερία, τη Ρωσία, την Ολλανδία, το Ισραήλ, τη Ρωσία, την Ισπανία, την Τσεχία και την Ελλάδα.
Η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου είναι εμπορική εταιρεία και το 65% του μετοχικού της κεφαλαίου ανήκει στο ελληνικό Δημόσιο. Η αποκρατικοποίηση της επιχείρησης έχει προχωρήσει σημαντικά και έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 14 εταιρείες-κολοσσοί από το Αζερμπαϊτζάν, την Ιαπωνία, την Ιταλία, την Αλγερία, τη Ρωσία, την Ολλανδία, το Ισραήλ, τη Ρωσία, την Ισπανία, την Τσεχία και την Ελλάδα.
Εχει θυγατρικές κατά 100% την εταιρεία Διαχειριστής του Ελληνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ), στην οποία ανήκει όλο το εθνικό δίκτυο αγωγών και εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, κατά 51% τις Εταιρείες Παροχής Αερίου Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης. Είναι επίσης μέτοχος στις εταιρείες για τους αγωγούς μεταφοράς αερίου Ελλάδας – Ιταλίας και Ελλάδας – Βουλγαρίας. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας είναι στα 1,7 δισ. ευρώ από 1,2 δισ. ευρώ, ενώ τα κέρδη προ φόρων το 2011 ανήλθαν στα 244,7 εκατ. ευρώ από 152,3 εκατ. ευρώ.
ΣΕΚΑΠ
Θυγατρική της Αγροτικής Τράπεζας -κατέχει το 50,36% των μετοχών της-, είναι συνεταιριστική καπνοβιομηχανία, ιδρύθηκε το 1975, έχει έδρα και τις εγκαταστάσεις της στην Ξάνθη και διαθέτει ευρύ φάσμα σημάτων στην ελληνική αγορά, όπως τα BF, Cooper κ.ά. Απασχολεί περίπου 270 εργαζομένους και στο τέλος του 2011 είχε αρνητικά ίδια κεφάλαια 32 εκατ. ευρώ, σύνολο υποχρεώσεων 107 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα δάνεια είναι 80 εκατ. ευρώ και ο τζίρος της μόλις 29 εκατ. ευρώ. Η ΑΤΕbank είχε κάνει διαγωνισμό για την πώληση των μετοχών της, ωστόσο οι διαδικασίες, αν και είχε ανακηρυχθεί ανάδοχος η ινδική Bommidala Enterprises Pvt, ναυάγησαν.
Θυγατρική της Αγροτικής Τράπεζας -κατέχει το 50,36% των μετοχών της-, είναι συνεταιριστική καπνοβιομηχανία, ιδρύθηκε το 1975, έχει έδρα και τις εγκαταστάσεις της στην Ξάνθη και διαθέτει ευρύ φάσμα σημάτων στην ελληνική αγορά, όπως τα BF, Cooper κ.ά. Απασχολεί περίπου 270 εργαζομένους και στο τέλος του 2011 είχε αρνητικά ίδια κεφάλαια 32 εκατ. ευρώ, σύνολο υποχρεώσεων 107 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα δάνεια είναι 80 εκατ. ευρώ και ο τζίρος της μόλις 29 εκατ. ευρώ. Η ΑΤΕbank είχε κάνει διαγωνισμό για την πώληση των μετοχών της, ωστόσο οι διαδικασίες, αν και είχε ανακηρυχθεί ανάδοχος η ινδική Bommidala Enterprises Pvt, ναυάγησαν.
ΕΒΖ
Η Αγροτική Τράπεζα κατέχει το 82,33% των μετοχών της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε. που ιδρύθηκε το 1960. Είναι ο μοναδικός παραγωγός ζάχαρης στην Ελλάδα και συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων βιομηχανιών ζάχαρης στην Ευρώπη. Για την παραγωγή ζάχαρης διαθέτει τρία εργοστάσια στην Ελλάδα (Πλατύ Ημαθίας, Σέρρες, Ορεστιάδα) και δύο στη Σερβία (Sajkaska, Crvenka), ημερήσιας δυναμικότητας κατεργασίας 31.000 τόνων τεύτλων. Πάνω από 20.000 τευτλοπαραγωγοί εξαρτούν το εισόδημά τους από τη λειτουργία της.
Η Αγροτική Τράπεζα κατέχει το 82,33% των μετοχών της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε. που ιδρύθηκε το 1960. Είναι ο μοναδικός παραγωγός ζάχαρης στην Ελλάδα και συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων βιομηχανιών ζάχαρης στην Ευρώπη. Για την παραγωγή ζάχαρης διαθέτει τρία εργοστάσια στην Ελλάδα (Πλατύ Ημαθίας, Σέρρες, Ορεστιάδα) και δύο στη Σερβία (Sajkaska, Crvenka), ημερήσιας δυναμικότητας κατεργασίας 31.000 τόνων τεύτλων. Πάνω από 20.000 τευτλοπαραγωγοί εξαρτούν το εισόδημά τους από τη λειτουργία της.
Ο κύκλος εργασιών της ΕΒΖ Α.Ε. ανήλθε σε 127,7 εκατ. ευρώ μειωμένος κατά 12,6% έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Ο κύκλος εργασιών του Ομίλου ανήλθε σε 170,4 εκατ. ευρώ μειωμένος κατά 11,8% έναντι της περυσινής περιόδου. Για πρώτη φορά ύστερα από έξι χρόνια τα αποτελέσματα προ φόρων ήταν θετικά με κέρδη 6,5 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 20,3 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περυσινής περιόδου.
ΔΩΔΩΝΗ
Η Αγροτική Βιομηχανία Γάλακτος Ηπείρου ΔΩΔΩΝΗ Α.Ε. ιδρύθηκε στις 17-4-1963 από την ΑΤΕ και τις 6 Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών της Ηπείρου. Η ΑΤΕ κατέχει σήμερα το 67,77% των μετοχών. Οι εγκαταστάσεις της εταιρείας συμπεριλαμβανόμενων και των σταθμών συγκέντρωσης και πρόψυξης γάλακτος καλύπτουν εκτάσεις 151.080 τ.μ., η δε κτιριακή εγκατάσταση καλύπτει περίπου 31.460 τ.μ. σε ιδιόκτητα ακίνητα. Η ΔΩΔΩΝΗ προμηθεύεται γάλα από 7.000 παραγωγούς-κτηνοτρόφους, συναλλάσσεται με 350 προμηθευτές και 1.200 πελάτες, ενώ απασχολεί 150 μόνιμους εργαζομένους, 250 εποχικούς και 130 παραλήπτες γάλακτος, παίζοντας έτσι καθοριστικό ρόλο στην οικονομική δραστηριότητα της περιφέρειας Ηπείρου.
Η Αγροτική Βιομηχανία Γάλακτος Ηπείρου ΔΩΔΩΝΗ Α.Ε. ιδρύθηκε στις 17-4-1963 από την ΑΤΕ και τις 6 Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών της Ηπείρου. Η ΑΤΕ κατέχει σήμερα το 67,77% των μετοχών. Οι εγκαταστάσεις της εταιρείας συμπεριλαμβανόμενων και των σταθμών συγκέντρωσης και πρόψυξης γάλακτος καλύπτουν εκτάσεις 151.080 τ.μ., η δε κτιριακή εγκατάσταση καλύπτει περίπου 31.460 τ.μ. σε ιδιόκτητα ακίνητα. Η ΔΩΔΩΝΗ προμηθεύεται γάλα από 7.000 παραγωγούς-κτηνοτρόφους, συναλλάσσεται με 350 προμηθευτές και 1.200 πελάτες, ενώ απασχολεί 150 μόνιμους εργαζομένους, 250 εποχικούς και 130 παραλήπτες γάλακτος, παίζοντας έτσι καθοριστικό ρόλο στην οικονομική δραστηριότητα της περιφέρειας Ηπείρου.
Αναμένουν 2 δισ. ευρώ
Στις περιπτώσεις πώλησης πλειοψηφικών ποσοστών του ελληνικού Δημοσίου στους ιδιώτες, η αγορά είναι αυτή που θα κρίνει εάν οι ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ πουληθούν χωριστά ή «πακέτο». Οι σύμβουλοι πάντως είχαν προτείνει διαχωρισμό της ΔΕΠΑ από τον ΔΕΣΦΑ (όπως και έγινε) -καθώς οι διεθνείς ενεργειακές εταιρείες δεσμεύονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία να μην ελέγχουν εταιρείες διαχείρισης δικτύων- και πώληση πλειοψηφικού πακέτου στη ΔΕΠΑ προκειμένου να προσελκυσθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι επενδυτές.
Σημειώνεται ωστόσο ότι οι υποψήφιοι επενδυτές δεν πρόκειται να αποκτήσουν έλεγχο στα δίκτυα φυσικού αερίου, ωστόσο το ενδιαφέρον από funds και τράπεζες αναμένεται να είναι ζωηρό, καθώς οι επενδύσεις στις υποδομές είθισται να προσφέρουν σταθερές και διόλου ευκαταφρόνητες αποδόσεις σε ετήσια βάση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αντίστοιχης κίνησης αποτελεί η πώληση του 24,1% του δικτύου Gassled από τη νορβηγική Statoil στη Solveig Gas (εταιρεία συμμετοχών που ελέγχεται από τη γερμανική ασφαλιστική Allianz και την αρχή επενδύσεων του Αμπου Ντάμπι) αντί 3,2 δισ. δολαρίων και του 6,4% του ίδιου δικτύου που κατείχε η γαλλική Total προς την Allianz επίσης (αντί 870 εκατ. δολαρίων).
Οι εκτιμήσεις αναλυτών από την ιδιωτικοποίηση των δύο ομίλων κάνουν λόγο για δυνητικά έσοδα της τάξης του 1,5-2 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η ΔΕΠΑ ανήκει κατά 65% στο ελληνικό Δημόσιο και κατά 35% στην εταιρεία «Ελληνικά Πετρέλαια». Ο όμιλος ΔΕΠΑ δραστηριοποιείται μέσω της μητρικής εταιρείας ΔΕΠΑ στη χονδρική πώληση, εμπορία και προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλους πελάτες.
Μέσω του ΔΕΣΦΑ, ο Ομιλος ΔΕΠΑ έχει την ιδιοκτησία και διαχείριση του εγχώριου δικτύου μεταφοράς αερίου υψηλής πίεσης καθώς και των εγκαταστάσεων επαναεριοποίησης υγρού φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Στα τέλη Μαρτίου εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση του ομίλου ΔΕΠΑ από 17 κοινοπραξίες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι επισήμως το ενδιαφέρον τους για τη ΔΕΠΑ έχουν ήδη ανακοινώσει οι όμιλοι Μυτιληναίου και Βαρδινογιάννη, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι μεταξύ των ενδιαφερομένων είναι η ρωσική Gazprom, η ιταλική ENI, η αζερική Socar, η αλγερινή Sonatrach, η ισπανική Gaz Natural, η Qatar Investment Authority κ.ά.
Ενα ακόμη σημαντικό «αγκάθι» για τη συγκεκριμένη ιδιωτικοποίηση μπορεί να αποτελέσουν τα τεράστια προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, μολονότι το πρόσφατο δάνειο ύψους 100 εκατ. ευρώ που πήρε η ΔΕΠΑ, έδωσε μία «ανάσα»…
Το προφίλ ΔΕΠΑ – ΔΕΣΦΑ
- 244,73 εκατ. ευρώ ήταν τα κέρδη της ΔΕΠΑ το 2011 (από 152,3 εκατ. το 2010).
- 1,76 δισ. ευρώ ήταν οι πωλήσεις της επιχείρησης, έναντι 1,22 δισ. το 2010.
- 150% αυξήθηκε η κερδοφορία του ΔΕΣΦΑ το 2011 και διαμορφώθηκε στα 80 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης των εσόδων και μείωσης διαφόρων δαπανών.
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ για το ethnos.gr
