Από το sofokleous10.gr, μέσω "press-gr"
Τον Ιούλιο οι Ευρωπαίοι ηγέτεςσυμφώνησαν στη διεύρυνση των δυνατοτήτων και αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Τρεις μήνες μετά, κι αφού ενδιαμέσως η αποτυχία κάλυψης μίας δημοπρασίας ιταλικών ομολόγων μας έφτασε στο χείλος της καταστροφής, η διεύρυνση των δυνατοτήτων του μηχανισμού έχει επικυρωθεί από τα κοινοβούλια και των 17 κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Ήρθε συνεπώς η ώρα αυτές οι περιορισμένες βελτιώσεις στο μηχανισμό να αναβαθμιστούν σε κάτι που θα μπορέσει πραγματικά θα αποδώσει. Κι αυτή τη φορά η Ευρωζώνη δεν μπορεί να αντέξει άλλο ένα φιάσκο ‘συνολικής λύσης’.
Η πιο ισχυρή πρόταση που βρίσκεται υπό συζήτηση είναι πάρα πολύ έξυπνη, πλην όμως… Ο λόγος για την πρόταση που προβλέπει τη...
μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε τράπεζα η οποία θα μπορεί να έχει απεριόριστη πρόσβαση στα δάνεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας παρέχοντας της ως εγγυήσεις είτε τα ομόλογα που ο ίδιος θα εκδίδει, είτε τους προβληματικούς τίτλους των κρατών της ευρωπαϊκής περιφέρειας που θα αγοράζει από τις αγορές. Όλα αυτά θα οδηγούσαν σε μια αληθινή πλημμύρα χρήματος από την κεντρική τράπεζα – η οποία θα έβαζε μια για πάντα τέλος στην έξοδο των επενδυτών από τις αγορές των περιφερειακών ομολόγων, αλλά δεν θα είχε την έγκριση ούτε της ΕΚΤ ούτε του Βερολίνου.
Μια εναλλακτική ιδέα που κερδίζει έδαφος σήμερα είναι η κατά κάποιον τρόπο ‘μόχλευση’ του ευρωπαϊκού μηχανισμού μέσω της έκδοσης μερικών εγγυήσεων για τους κρατικούς τίτλους. Προτείνεται για παράδειγμα ο μηχανισμός να καλύπτει το 20% των ζημιών στους κρατικούς τίτλους καθώς αυτό θα επέτρεπε με τα 440 δις ευρώ συνολικής δανειοδοτικής ισχύος του να στηριχθούν ομόλογα αξίας κάποιων τρις ευρώ.
Αλλά αυτή η ιδέα είναι πολύ κακή. Πέρα από το ότι παραβιάζει τις ευρωπαϊκές συνθήκες, καθώς με τη ρύθμιση αυτή ο ευρωπαϊκός μηχανισμός θα αναλάβει το χρέος κάποιων κρατών της Ευρωζώνης, πρόκειται για μια λύση η οποία θα προστεθεί στο σύνολο των λύσεων της Ευρωζώνης που απλά δεν αποδίδουν.
Προκειμένου να επιστρέψουν οι αγορές στα φυσιολογικά τους, αυτό που πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση είναι η ενδεχόμενη αποτυχία μιας δημοπρασίας ιταλικών ομολόγων. Σε περίπτωση που η Ρώμη δεν μπορέσει σε μια δημοπρασία να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της, οι επενδυτές δεν θα φοβηθούν απλά μια ζημιά της τάξης του 20%, αλλά μια ζημιά ανάλογη με το έλλειμμα προσφορών της συγκεκριμένης δημοπρασίας καθώς και με τις τεράστιες πιθανές επιπτώσεις της αποτυχίας της. Η παροχή μερικών εγγυήσεων θα είναι τραγικά ανεπαρκής για την περίπτωση που όντως χρειαστούν εγγυήσεις. Οι εγγυήσεις στην πραγματικότητα θα δέσουν την Ευρωζώνη επί ολόκληρες δεκαετίες.
Το μοναδικό πλεονέκτημα των εγγυήσεων είναι ότι δεν απαιτείται προκαταβολικά χρήμα. Αλλά είναι ακριβώς η άρνηση των αξιόχρεων κρατών να πληρώσουν που έχει διαβρώσει την εμπιστοσύνη των αγορών στη δυνατότητα της Ευρωζώνης να αναλάβει δράση. Με άλλα λόγια η ελκυστικότητα των εγγυήσεων υπονομεύει την αποτελεσματικότητά τους.
Υπάρχει μια καλύτερη λύση. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι όχημα ειδικού σκοπού. Σήμερα δανείζεται από τις αγορές. Μπορεί να δανειστεί πολύ περισσότερα από 440 δις ευρώ δίχως περαιτέρω εγγυήσεις από τα κράτη μέλη. Αν αυτό σημαίνει την απώλεια της ανώτατης πιστοληπτικής του αξιολόγησης και μια αξιολόγηση στο ΑΑ, δεν πειράζει. Την ίδια αξιολόγηση έχει πλέον και η Αμερική, κι όμως δανείζεται με πολύ χαμηλά επιτόκια. Η Ευρωζώνη θα δηλώσει έτσι πως ο ευρωπαϊκός μηχανισμός θα μπορεί να αγοράζει νέες εκδόσεις ομολόγων των υπό πίεση οικονομιών στις δευτερογενείς αγορές αν οι αποδόσεις αυξηθούν υπερβολικά και να δανείζεται όσα χρειάζεται για να το κάνει. Αν οι Ευρωπαίοι αποφασίσουν να βάλουν πραγματικό χρήμα, θα δείξουν ότι είναι σοβαροί και θα απαλλαγούν από την ανάγκη να βάλουν περισσότερο χρήμα στο μέλλον σε αυτή την υπόθεση.
Η πιο ισχυρή πρόταση που βρίσκεται υπό συζήτηση είναι πάρα πολύ έξυπνη, πλην όμως… Ο λόγος για την πρόταση που προβλέπει τη...
μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε τράπεζα η οποία θα μπορεί να έχει απεριόριστη πρόσβαση στα δάνεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας παρέχοντας της ως εγγυήσεις είτε τα ομόλογα που ο ίδιος θα εκδίδει, είτε τους προβληματικούς τίτλους των κρατών της ευρωπαϊκής περιφέρειας που θα αγοράζει από τις αγορές. Όλα αυτά θα οδηγούσαν σε μια αληθινή πλημμύρα χρήματος από την κεντρική τράπεζα – η οποία θα έβαζε μια για πάντα τέλος στην έξοδο των επενδυτών από τις αγορές των περιφερειακών ομολόγων, αλλά δεν θα είχε την έγκριση ούτε της ΕΚΤ ούτε του Βερολίνου.
Μια εναλλακτική ιδέα που κερδίζει έδαφος σήμερα είναι η κατά κάποιον τρόπο ‘μόχλευση’ του ευρωπαϊκού μηχανισμού μέσω της έκδοσης μερικών εγγυήσεων για τους κρατικούς τίτλους. Προτείνεται για παράδειγμα ο μηχανισμός να καλύπτει το 20% των ζημιών στους κρατικούς τίτλους καθώς αυτό θα επέτρεπε με τα 440 δις ευρώ συνολικής δανειοδοτικής ισχύος του να στηριχθούν ομόλογα αξίας κάποιων τρις ευρώ.
Αλλά αυτή η ιδέα είναι πολύ κακή. Πέρα από το ότι παραβιάζει τις ευρωπαϊκές συνθήκες, καθώς με τη ρύθμιση αυτή ο ευρωπαϊκός μηχανισμός θα αναλάβει το χρέος κάποιων κρατών της Ευρωζώνης, πρόκειται για μια λύση η οποία θα προστεθεί στο σύνολο των λύσεων της Ευρωζώνης που απλά δεν αποδίδουν.
Προκειμένου να επιστρέψουν οι αγορές στα φυσιολογικά τους, αυτό που πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση είναι η ενδεχόμενη αποτυχία μιας δημοπρασίας ιταλικών ομολόγων. Σε περίπτωση που η Ρώμη δεν μπορέσει σε μια δημοπρασία να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της, οι επενδυτές δεν θα φοβηθούν απλά μια ζημιά της τάξης του 20%, αλλά μια ζημιά ανάλογη με το έλλειμμα προσφορών της συγκεκριμένης δημοπρασίας καθώς και με τις τεράστιες πιθανές επιπτώσεις της αποτυχίας της. Η παροχή μερικών εγγυήσεων θα είναι τραγικά ανεπαρκής για την περίπτωση που όντως χρειαστούν εγγυήσεις. Οι εγγυήσεις στην πραγματικότητα θα δέσουν την Ευρωζώνη επί ολόκληρες δεκαετίες.
Το μοναδικό πλεονέκτημα των εγγυήσεων είναι ότι δεν απαιτείται προκαταβολικά χρήμα. Αλλά είναι ακριβώς η άρνηση των αξιόχρεων κρατών να πληρώσουν που έχει διαβρώσει την εμπιστοσύνη των αγορών στη δυνατότητα της Ευρωζώνης να αναλάβει δράση. Με άλλα λόγια η ελκυστικότητα των εγγυήσεων υπονομεύει την αποτελεσματικότητά τους.
Υπάρχει μια καλύτερη λύση. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι όχημα ειδικού σκοπού. Σήμερα δανείζεται από τις αγορές. Μπορεί να δανειστεί πολύ περισσότερα από 440 δις ευρώ δίχως περαιτέρω εγγυήσεις από τα κράτη μέλη. Αν αυτό σημαίνει την απώλεια της ανώτατης πιστοληπτικής του αξιολόγησης και μια αξιολόγηση στο ΑΑ, δεν πειράζει. Την ίδια αξιολόγηση έχει πλέον και η Αμερική, κι όμως δανείζεται με πολύ χαμηλά επιτόκια. Η Ευρωζώνη θα δηλώσει έτσι πως ο ευρωπαϊκός μηχανισμός θα μπορεί να αγοράζει νέες εκδόσεις ομολόγων των υπό πίεση οικονομιών στις δευτερογενείς αγορές αν οι αποδόσεις αυξηθούν υπερβολικά και να δανείζεται όσα χρειάζεται για να το κάνει. Αν οι Ευρωπαίοι αποφασίσουν να βάλουν πραγματικό χρήμα, θα δείξουν ότι είναι σοβαροί και θα απαλλαγούν από την ανάγκη να βάλουν περισσότερο χρήμα στο μέλλον σε αυτή την υπόθεση.
