Οι εποχές στον πλανήτη μας φαίνεται πως έχουν αρχίσει να μετατοπίζονται όλο και πιο πίσω στο ημερολόγιο, με τις πιο θερμές και τις πιο κρύες μέρες να σημειώνονται σχεδόν δύο μέρες νωρίτερα απ' ότι παλιότερα.
Η μετατόπιση αυτή ίσως να οφείλεται στην υπερθέρμανση του πλανήτη, υποστηρίζουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, του Μπέρκλεϊ και του Χάρβαρντ και για να οδηγηθούν σε ένα ασφαλές συμπέρασμα μελέτησαν τα δεδομένα των θερμοκρασιών από το 1850 έως και το 2007, τα οποία βρίσκονταν στη διάθεση της Μονάδας Κλιματικών Ερευνών της Ανατολικής Αγγλίας.
Οι ερευνητές βρήκαν, λοιπόν, πως οι θερμοκρασίες πάνω από την ξηρά στα 100 χρόνια μεταξύ του 1850 και του 1950, είχαν μία ελαφριά, φυσιολογική διαφοροποίηση, με τη θερμότερη μέρα του χρόνου να σημειώνεται στο βόρειο ημισφαίριο γύρω στις 21 Ιουλίου. Από τα μέσα του 1950, όμως, και έπειτα (την περίοδο δηλαδή που οι μέσες θερμοκρασίες του πλανήτη ξεκίνησαν να παίρνουν την ανιούσα), η θερμότερη μέρα σημειώνεται 1,7 ημέρες νωρίτερα.
Η μετατόπιση αυτή συμβαίνει χρονικά όταν αυτό το θερινό και χειμερινό κορύφωμα της θερμοκρασίας γίνεται πιο θερμό και το κενό μεταξύ τους ολοένα και μικραίνει (επειδή οι θερμοκρασίες του χειμώνα αυξάνονται γρηγορότερα από αυτές του καλοκαιριού).
Και με αυτή τη μετατόπιση του θερμού και ψυχρού κορυφώματος της θερμοκρασίας επέρχεται μια αντίστοιχη μετατόπιση στην έναρξη των εποχών, η οποία, σύμφωνα με τους ερευνητές, εξηγεί το μηνιαίο μοντέλο στις θερμοκρασίες τα τελευταία 50 χρόνια.
«Αν αναλογιστούμε ότι η μέση ετήσια θερμοκρασία αυξάνεται, βλέπουμε πως κάποιοι μήνες έχουν γίνει θερμότεροι από κάποιους άλλους,» δήλωσε ο Αλεξάντερ Στάιν, τελειόφοιτος του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ. «Ξαφνιαστήκαμε όταν ανακαλύψαμε πως πάνω από την ξηρά, το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς της θερμοκρασίας από τον ένα μήνα στον άλλο οφειλόταν σε αυτή τη μετατόπιση των εποχών και στη μείωση της διαφοράς μεταξύ των θερμοκρασιών του καλοκαιριού και του χειμώνα.»
Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες επισήμαναν και άλλα σημάδια που αποδεικνύουν πως οι εποχές μετατοπίζονται: κάποια πουλιά αποδημούν νωρίτερα, τα φυτά ανθίζουν νωρίτερα και τα χιόνια στις βουνοκορφές λιώνουν νωρίτερα.
Πιθανά αίτια
Ο χρόνος της μετατόπισης, σε συνδυασμό με την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, οδηγούν τον Στάιν και τους συνεργάτες του στο συμπέρασμα ότι οι κλιματικές αλλαγές, που ήταν απόρροια των ανθρωπίνων ενεργειών, είναι το βασικότερο αίτιο της μετατόπισης. Δεν είναι, όμως, ιδιαίτερα ξεκάθαρο ποιες συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη οδηγούν στη μετατόπιση αυτή.
Ο Στάιν και οι συνεργάτες του εκτιμούν πως η μετατόπιση των εποχών οφείλεται εν μέρει σε ένα συγκεκριμένο είδος ανέμων, γνωστό και ως Βόρεια Ατλαντική Ταλάντωση, η οποία και αυτή υφίσταται μεταβολές κατά την ίδια χρονική περίοδο. Η μεταβολή στην κατεύθυνση και τη δύναμη των ανέμων μπορεί να μετακινήσει τη ζέστη από τους ωκεανούς στην ξηρά, κάτι που ενδεχομένως να επηρεάζει τον χρόνο των εποχών. Η σχέση, όμως, μεταξύ αυτού του είδους ανέμων και της μετατόπισης των εποχών δεν είναι ιδιαίτερα ισχυρή, ώστε να εξηγεί πλήρως το μέγεθος της μετατόπισης.
Άλλα πιθανά αίτια, που μπορεί να επηρεάζουν τη μετατόπιση, και τα οποία ερευνά η επιστημονική ομάδα, είναι το ξηρότερο έδαφος, που επιτρέπει τη γρηγορότερη υπερθέρμανση της γης από τον ήλιο, καθώς και οι μεταβολές στον όγκο της ηλιακής ενέργειας που απορροφάται από την ατμόσφαιρα, ως αποτέλεσμα της βιομηχανικής μόλυνσης.