Γράφει ο Τυχαίος
Ο αστερίσκος της αμφισβήτησης και των "greek statistics" αίρεται και οι αριθμοί αποδεικνύονται αμείλικτοι πια, όπως και η πραγματικότητα. Τα ερωτηματικά στρέφονται πλέον προς την ελληνική κοινωνία, αν είναι σε θέση να υπερβεί ιδεοληψίες και τεχνητές πραγματικότητες και να αντιμετωπίσει το σκληρό πυρήνα των αναγκαίων μεταβολών και προσαρμογών.
Στην Ελλάδα λοιπόν ο αστερίσκος αφού το επόμενο διάστημα θα κληθεί να αποδείξει ότι μπορεί. Όχι με την κλασσική μέθοδο της ελληνικής παγαποντιάς - "πόσα θέλεις να τα βρούμε ρε φίλε" - αλλά ενώπιος ενωπίω με τη Δαμόκλειο Σπάθη των αγορών. Στην ελληνική κοινωνία περνάει η αμφισβήτηση, αν είναι σε θέση να υπερβεί πρακτικές και αντιλήψεις δεκαετιών.
Τα σημάδια στο κοινωνικό τοπίο δεν είναι καλά. Μπορεί να αποφύγαμε μέχρι τώρα σημαντικές κοινωνικές εντάσεις, όμως αυτό δεν οφείλεται στην κοινωνική συναίνεση και κατανόηση της κατάστασης αλλά μάλλον στην πολυδιάσπαση της ελληνικής κοινωνίας σε ομάδες συμφερόντων, στην αναζήτηση "ενόχων" και στην Κυβέρνηση που έκλεινε το μάτι προς όσους "αδικούσε" με εμφανές το υπονοούμενο:"θα τα ξαναβρούμε".
- Πολιτική αβεβαιότητα στο εσωτερικό, αφού και το ΠΑΣΟΚ και το alter ego του δικομματισμού - η ΝΔ - απώλεσαν, όπως φάνηκε στις εκλογές, τη δυνατότητα συγκρότησης αυτοδύναμης Κυβέρνησης σε περίπτωση εκλογών. Επιπρόσθετα το πολιτικό σκηνικό οδηγείται σε περαιτέρω κερματισμό και το εκλογικό σώμα εμφανίζεται "αδιάφορο" στην προοπτική να επιλέξει οποιονδήποτε.
- Η κρίση του χρέους αρχίζει και "μολύνει" ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Εμφανίζονται δηλαδή περισσότεροι "ανταγωνιστές" στην προσπάθειά μας να αποδείξουμε ότι "πάμε καλά" άρα και συνεχίζουμε να λαμβάνουμε με ευκολία τις δόσεις του Μνημονίου. Μπορεί οι "άλλοι" να αποδειχθούν "καλύτεροι". Το λιγοστό διαθέσιμο ρευστό της Ευρώπης φτάνει για όλα τα "μαύρα πρόβατα";
- Στο παγκόσμιο σκηνικό, η νομισματική κρίση βρίσκεται προ των πυλών. Συνεπώς από το κεφάλαιο "ανταγωνιστικότητα" δεν μπορούμε να περιμένουμε και πολλά με το ευρώ να παραμένει και ακριβό και ευμετάβλητο.
Η επικείμενη προσπάθεια του κ. Παπανδρέου - κατόπιν εκλογών - να αποσπάσει συναινέσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης μάλλον θα πέσει στο κενό, αφού όλοι ακολουθούν στρατηγική επιβίωσης κι όχι διάσωσης της χώρας, όπως σημειώναμε στο προηγούμενο άρθρο. Πιθανόν λοιπόν να διευρυνθεί ο κύκλος των επαφών του προς αυτήν την κατεύθυνση με την κ. Μπακογιάννη και τον κ. Κουβέλη. Ακόμη κι αν το ΛΑΟΣ αποδειχθεί ως ο μόνος "σύμμαχος" της Κυβέρνησης - ολιγοπίθανο αλλά θεωρητικά δυνατό σενάριο - περισσότερη "φασαρία" θα προκληθεί παρά ουσιαστική συναίνεση.
Το κεντρικό ζήτημα όμως δεν είναι στην ουσία της η πολιτική τακτική της Κυβέρνησης. Το πρόβλημα που δημιουργεί τα ερωτηματικά και τους αστερίσκους είναι η προθυμία της ελληνικής κοινωνίας να δεχτεί αλλαγές, χωρίς άμεσο και ορατό αποτέλεσμα. Αλλαγές που θα προκαλέσουν μείζονες μεταβολές στο μέχρι τώρα τρόπο ζωής και ανατροπές στις σταθερές που θεωρούσαμε ως δεδομένες.
Οι πρόσφατες εκλογές κατέδειξαν ότι έχει χαθεί η επαφή μεταξύ της μεγάλης πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος και της κοινωνίας κατ' επέκταση με το πολιτικό σκηνικό. Το εκλογικό σώμα δεν δείχνει διαθέσιμο να "δεχτεί" τα όποια μηνύματα της πολιτικής ηγεσίας και να ανταποκριθεί σε αυτά, οπότε οι εργώδεις προσπάθειες να κατευθυνθεί η κοινωνία προς τις αναγκαίες αλλαγές έχουν μεγάλη πιθανότητα να πέσουν στο κενό. Με απλά λόγια, οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τις πολιτικές ηγεσίες, δεν "υπακούουν" σε προσκλήσεις και άρα δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των καιρών.
Το ζήτημα διάσωσης της ελληνικής οικονομίας δεν είναι μόνο ζήτημα "αυτόματων αλλαγών", υπό την έννοια της γενικής μείωσης των μισθών ή της γενικής αύξησης των φορολογικών συντελεστών, όπου οι πολίτες δεν μπορούν να "αρνηθούν" αλλά απλώς να διαμαρτύρονται. Η διάσωση απαιτεί από τους πολίτες να αλλάξουν τρόπο σκέψης και αντίληψης για την οικονομία. Ως συνισταμένη μεμονωμένων συμπεριφορών, συνολικά η Ελλάδα απώλεσε τη διάθεση για αναζήτηση κερδοφόρων πηγών δραστηριότητας και οδηγήθηκε στην "αρρωστημένη" αποδοχή ενός καθεστώτος χώρας "συνταξιούχου", όπου ανέμενε μηνιαίως το "έμβασμα"/δάνειο από την Ευρώπη. Η χώρα - προσοχή εδώ: η Χώρα ΟΧΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ- για να επανέλθει στο δρόμο της υγιούς ανάπτυξης πρέπει να ξαναγίνει "χώρα-επιχειρηματίας" και να πάψει να είναι "χώρα-δημόσιος υπάλληλος" ή "χώρα- συνταξιούχος". Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες της πρέπει να ξαναστραφούν στην επιδίωξη του ρίσκου και του κέρδους και αντίστοιχα να αποστραφούν τη μιζέρια της "σιγουριάς". Όπως αποδεικνύεται, καμία "σιγουριά" δεν υπάρχει, αφού όσο - συνολικά - δεν αλλάζουμε αντιλήψεις τόσο οι "αποδοχές" μας, οικονομικές και κοινωνικές, θα συρρικνώνονται.
Για να βγάλουμε τον αστερίσκο από τη χώρα πρέπει να πετάξουμε στο καλάθι των αχρήστων - και μάλιστα το συντομότερο - το μοντέλο ζωής μας, όχι μόνο το μοντέλο της οικονομίας μας. Δική μου εκτίμηση είναι πως "οὐδὲ βάλλουσιν οἶνον νέον εἰς ἀσκοὺς παλαιούς" ή αλλιώς Γέρικο σκυλί καινούργια κόλπα δε μαθαίνει...
