ΑΡΧΙΣΑΝ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ
Ρεπορτάζ: Πέτρος Κουσουλός – Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Μια ιδιαίτερα σοβαρή εισαγγελική έρευνα, που έχει ως στόχο τη διερεύνηση της σκανδαλώδους πριμοδότησης της τράπεζας Proton Bank με 100 εκατομμύρια ευρώ τον Ιούλιο του 2011, βρίσκεται σε εξέλιξη.
Στο μικροσκόπιο των εισαγγελικών Αρχών μπαίνει το σχέδιο που εξύφανε και ολοκλήρωσε ο τότε υπουργός Οικονομικών και νυν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος, λίγους μήνες προτού ξεσπάσει το σκάνδαλο του επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, φρόντισε να πριμοδοτήσει «για λόγους δημοσίου συμφέροντος» την υπό κατάρρευση τράπεζα.
Μάλιστα, ο κ. Βενιζέλος φρόντισε, εκ των υστέρων, να «αθωώσει» τον εαυτό του και μάλιστα αναδρομικά, καθώς με μια διάταξη της «ντροπής» έδωσε «συγχωροχάρτι» για όλες τις πριμοδοτήσεις τραπεζών από υπουργούς Οικονομικών, από το 1997 και εντεύθεν.
Ωστόσο, με εντολή της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου διενεργείται ποινική προκαταρκτική εξέταση, προκειμένου να διαπιστωθεί πώς ακριβώς στήθηκε το colpo-grosso με την πριμοδότηση της Proton και μάλιστα δύο μήνες προτού ξεκινήσει η εισαγγελική έρευνα του κ. Ιωάννη Δραγάτση για τα «θαλασσοδάνεια» που οδήγησαν στην άσκηση κακουργηματικών διώξεων.
Είχε προηγηθεί μηνυτήρια αναφορά που είχε κατατεθεί από την «Κίνηση Πολιτών», ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η ποινική διερεύνηση της υπόθεσης ξεκίνησε στις 11 Σεπτεμβρίου του 2012, όταν κλήθηκαν να καταθέσουν οι πρώτοι μάρτυρες.
Μεταξύ των προσώπων που αναμένεται να κληθούν είναι και στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), όπως ο κ. Στέλιος Μαραβελάκης, ο οποίος είχε διαφωνήσει ενυπόγραφα με την πριμοδότηση, καταγγέλλοντας, τότε, τους κινδύνους για τη ζημία του ελληνικού Δημοσίου.
Η zougla.gr ανοίγει σήμερα τον «φάκελο της ντροπής». Πρωταγωνιστής της δυσώδους υπόθεσης είναι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος από τη θέση του υπουργού Οικονομικών όχι μόνο έδωσε «δωράκι» στην τράπεζα του κ. Λαυρεντιάδη, αλλά, αδιαφορώντας για τις ενστάσεις που προέβαλαν τα στελέχη του ΓΛΚ, φρόντισε στη συνέχεια να αμνηστεύσει τον εαυτό του.
Τα έγγραφα-ντοκουμέντα τα οποία συμπεριλαμβάνονται στη δικογραφία αποκαλύπτουν τις «ομηρικές μάχες» που διαδραματίστηκαν λίγο προτού αποφασιστεί η τοποθέτηση μέρους των διαθεσίμων του ελληνικού Δημοσίου στην Proton.
Το σκεπτικό του Βενιζέλου
Ιούλιος 2011. Δύο μήνες προτού οι εισαγγελικές Αρχές ξεκινήσουν να «σκαλίζουν» την υπόθεση Λαυρεντιάδη και ενώ οι «φήμες» για ένα σκάνδαλο το οποίο βρισκόταν προ των πυλών πύκνωναν, ο κ. Βενιζέλος διαβίβασε, μέσω του τότε γενικού γραμματέα Δημοσιονομικής Πολιτικής κ. Ηλία Πεντάζου, στη Δ49 Διεύθυνση Χρηματοδοτικού Προγραμματισμού, την εντολή να πιστώσει στην τράπεζα Proton Bank 100.000.000 ευρώ από τα διαθέσιμα του ελληνικού Δημοσίου.
Στο έγγραφο αναφέρεται ότι ο νυν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πήρε τη συγκεκριμένη απόφαση, αφού πρώτα συνεννοήθηκε με τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, κ. Προβόπουλο, και έλαβε υπ’ όψιν του τα ακόλουθα:
- το νέο πλαίσιο κάτω από το οποίο ζητείται να λειτουργήσουν οι τράπεζες στην Ελλάδα σήμερα (PSI, πιθανές αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων, αν δεν πληρούνται οι δείκτες σύμφωνα με το μνημόνιο, πολιτική ρευστότητας της Ε.Κ.Τ.), καθώς και τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης που έχουν δημιουργήσει ασφυκτικό κλοιό γύρω από το τραπεζικό σύστημα
- την ανάγκη διατήρησης της συστημικής ευστάθειας του εγχώριου χρηματοπιστωτικού τομέα
- την επερχόμενη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του τραπεζικού συστήματος
- τις ιδιαιτέρως δυσμενείς εκθέσεις των Διεθνών Οίκων Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας και του σχεδίου συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη διευθέτηση του ελληνικού χρέους (PSI)
- τους υφιστάμενους λόγους ύψιστου δημοσίου συμφέροντος.
Διαφώνησε η επιτροπή
Για να εγκριθεί η απόφαση, έπρεπε να συμφωνήσουν και τα στελέχη του ΓΛΚ και ειδικότερα η Διεύθυνση Χρηματοδοτικού Προγραμματισμού και Διαχείρισης Κρατικών Διαθέσιμων.
Συγκεκριμένα, ζητήθηκαν οι υπογραφές του γενικού γραμματέα Δημοσιονομικής Πολιτικής, κ. Πεντάζου, του γενικού διευθυντή, κ. Καρακούση, του διευθυντή της Δ49 Διεύθυνσης Χρηματοδοτικού Προγραμματισμού, κ. Μαραβελάκη, και του εισηγητή, κ. Αναγνωστόπουλου.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τόσο ο διευθυντής της παραπάνω Διεύθυνσης όσο και ο εισηγητής απέρριψαν κατηγορηματικά την πρόταση καταβολής 100.000.000 ευρώ στην τράπεζα, εκθέτοντας μάλιστα εγγράφως και τους λόγους που τους οδήγησαν στη συγκεκριμένη απόφαση.
Ο κ. Μαραβελάκης ανέφερε ότι διαφωνεί με τη διενέργεια της έκτακτης τοποθέτησης, διότι:
α) υπερβαίνει το ύψος των ορίων τοποθέτησης (50% των ιδίων κεφαλαίων) που έχει θεσπιστεί κατά 92 εκατομμύρια ευρώ
β) η ανωτέρω τράπεζα μετά δυσκολίας επέστρεψε τα 65 εκατομμύρια ευρώ -λήξης 14/7- ενώ μας ειδοποίησε για αντικειμενικής αδυναμίας επιστροφή ποσού από τοποθέτησης ύψους 70 εκατομμυρίων ευρώ λήξης 15/7/11
γ) φήμες της αγοράς δείχνουν ισχυρά προβλήματα ρευστότητας στην εν λόγω τράπεζα, με αποτέλεσμα η πρόσφατη τοποθέτηση να αυξάνει τον πιστωτικό κίνδυνο του ελληνικού Δημοσίου περαιτέρω.
Δηλαδή, με απλά λόγια, οι αρμόδιοι υπάλληλοι ραπίζουν και εγγράφως την επιλογή Βενιζέλου και δεν εγκρίνουν την πίστωση χρημάτων σε μια τράπεζα που την ιδία ημέρα (!) αδυνατούσε να επιστρέψει στο ελληνικό Δημόσιο 70 εκατομμύρια ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι όλα αυτά πραγματοποιήθηκαν στις 14 Ιουλίου του 2011.
Διάταξη – σκάνδαλο
Στις 22 Αυγούστου του 2011, δηλαδή έναν μήνα μετά, ο κ. Βενιζέλος, μέσω νομοθετικής πράξης, αποφασίζει να αθωώσει τον εαυτό του. Νομιμοποιεί μια διάταξη -με αναδρομική ισχύ από το 1997 (!)-, η οποία «λύνει τα χέρια» στο Υπουργείο Οικονομικών, καθώς ουσιαστικά επιτρέπει την τοποθέτηση διαθεσίμων του ελληνικού Δημοσίου σε οποιαδήποτε τράπεζα χωρίς να απαιτείται η έγκριση της πίστωσης από επιτροπή.
Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο (Ν 4002/ ΦΕΚ/180/Α/22.8.2011), αρμόδιο για την παροχή διαθεσίμων του ελληνικού Δημοσίου είναι μόνο το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδος.
«Όταν συντρέχουν λόγοι γενικού συμφέροντος και ειδικότερα λόγοι σχετικοί με τη συστημική ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος, το Υπουργείο Οικονομικών, σε συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδος και ανάλογα με την κατάσταση και τις πρακτικές της διατραπεζικής αγοράς, μπορεί να τοποθετεί για τον αναγκαίο χρόνο τα διαθέσιμα κατά τρόπο που να διασφαλίζει τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος και τα στρατηγικά χρηματοοικονομικά συμφέροντα του Δημοσίου» αναφέρεται χαρακτηριστικά στη διάταξη-σκάνδαλο.