Ολοκληρώθηκε λίγο μετά τη 1 τα ξημερώματα (ώρα Ελλάδας) η κρίσιμη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ, στον απόηχο της εξαιρετικά δυσμενούς έκθεσής του για την Ελλάδα.
Μεταξύ άλλων το Δ.Σ. του Ταμείου επιβεβαιώνει ότι θεωρεί μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος. Οπως αναφέρει στην ανακοίνωσή του, οι περισσότεροι στη συνεδρίαση θεωρούν πως «παρά τις τεράστιες θυσίες που έχει κάνει η Ελλάδα και την γενναιόδωρη υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων, απαιτείται, περαιτέρω ελάφρυνση για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους. Τόνισαν μάλιστα με έμφαση την ανάγκη να υπάρξουν «ρεαλιστικές παραδοχές σχετικά με την ικανότητά Ελλάδα να παράγει συνεχή πλεονάσματα και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη». Το ΔΝΤ υπογραμμίζει ωστόσο, ότι η ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να συμπληρωθεί με την ισχυρή εφαρμογή της πολιτικής για την αποκατάσταση της ανάπτυξης και της βιωσιμότητας.
Οπως αναφέρει ακόμη, το ΔΣ του ΔΝΤ «σε γενικές γραμμές συμφώνησε ότι η αξιολόγηση 2012-2016 παρέχει μια χρήσιμη βάση για διδάγματα. Επιπλέον τόνισε τη σημασία της ανάπτυξης με ρεαλιστικές προβλέψεις και στόχους, την εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης και την ελάφρυνση του χρέους, αναλαμβάνοντας μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής υψηλής ποιότητας σε ένα ρυθμό συνεπή με την ικανότητα εφαρμογής τους στη χώρας, και την υιοθέτηση μιας αλληλουχίας διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».
Η ανακοίνωση του ΔΝΤ
Η συνεδρίαση είχε διάρκεια πλέον των τριών ωρών κι είχε ως αντικείμενο την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, δεν ελήφθη απόφαση για την συμμετοχή ή όχι του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, όπως νωρίτερα ξεκαθάρισε ο εκπρόσωπός του, Τζέρι Ράις, ωστόσο επρόκειτο για κρίσιμη συνεδρίαση για πολλούς λόγους.
«Η οικονομική κατάσταση έχει σταθεροποιηθεί από τότε, καθώς οι αρχές ξεκίνησαν ένα νέο πρόγραμμα προσαρμογής που υποστηρίζεται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Το νέο πρόγραμμα αποσκοπεί στην ενίσχυση των δημόσιων οικονομικών, στην αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού τομέα, και στην ενέχυσα της δυνητικής ανάπτυξης. Οι αρχές έχουν νομοθετήσει μια σειρά από σημαντικές δημοσιονομικές, χρηματοπιστωτικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Το Ταμείο σημειώνει ότι η Ελλάδα, υποστηριζόμενη από τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις και τη χρηματοδότηση από τους Ευρωπαίους εταίρους της, επέστρεψε σε μέτρια ανάπτυξη το 2016. Γράφει ο συγγραφέας της ανακοίνωσης: «Η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί τα επόμενα χρόνια, κάτι που εξαρτάται από την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής των αρχών, συμπεριλαμβανομένης της ταχείας εξάλειψης των κεφαλαιακών ελέγχων που εισήχθησαν στα μέσα του 2015». Συνεχίζει λέγοντας ότι με βάση το τρέχον πρόγραμμα προσαρμογής η μακροχρόνια ανάπτυξη αναμένεται να φθάσει μόλις λίγο κάτω από το 1% του ΑΕΠ και το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα προβλέπεται να διαμορφωθεί μεσοπρόθεσμα σε περίπου 1,5% του ΑΕΠ.
Προσθέτει ότι οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές παραμένουν σημαντικοί και σχετίζονται είτε με την ελλιπή είτε με την καθυστερημένη εφαρμογή των πολιτικών. Το δημόσιο χρέος είχε φτάσει στο 179% του ΑΕΠ στο τέλος του 2015, και δεν είναι βιώσιμο, τονίζεται. Στην ανακοίνωση αποκαλύπτεται ότι οι περισσότεροι Εκτελεστικοί Διευθυντές συμφώνησαν με την αξιολόγηση των στελεχών του Ταμείου που ασχολούνται με την Ελλάδα και σημειώνει ότι μερικά μέλη του Δ.Σ. είχαν διαφορετικές απόψεις σχετικά με τη δημοσιονομική πορεία και τη βιωσιμότητα του χρέους.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, τα μέλη του Δ.Σ. επαίνεσαν τις ελληνικές αρχές για τη σημαντική οικονομική προσαρμογή και τη διόρθωση των ανισορροπιών από το 2010 και μετά, μέσω σημαντικών μεταρρυθμίσεων. Αναγνώρισαν επίσης ότι αυτή η προσαρμογή είχε ένα βαρύ τίμημα για την κοινωνία που, σε συνδυασμό με τα υψηλά ποσοστά φτώχειας και ανεργίας, συνέβαλαν στην επιβράδυνση της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων. Τα μέλη του Δ.Σ. προέτρεψαν τις αρχές να επιταχύνουν την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων για να εξασφαλιστεί μια επιστροφή σε υψηλότερη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, αλλά και η βιωσιμότητα του χρέους. Στην ανακοίνωση σημειώνεται ότι δεδομένου ότι ακόμα υφίστανται σημαντικοί καθοδικοί κίνδυνοι το Διοικητικό Συμβούλιο τόνισε ότι οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών, στην εξυγίανση των ισολογισμών και στην άρση των εμποδίων για την ανάπτυξη.
Τα περισσότερα μέλη του Δ.Σ. συμφώνησαν ότι δεν απαιτείται περαιτέρω δημοσιονομική εξυγίανση αυτή τη στιγμή από την Ελλάδα, με δεδομένη την εντυπωσιακή προσαρμογή η οποία αναμένεται να φέρει το μεσοπρόθεσμο πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα στο περίπου 1,5% του ΑΕΠ, ενώ ορισμένοι διευθυντές τάχθηκαν υπέρ της καταγραφής πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2018.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση το Δ.Σ. του Ταμείου τάχθηκε υπέρ της εξισορρόπησης της δημοσιονομικής πολιτικής με διεύρυνση της φορολογική βάσης στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων και τον εξορθολογισμό των συνταξιοδοτικών δαπανών, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για στοχευμένη κοινωνική στήριξη προς ευπαθείς ομάδες με χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές. Είναι σημαντικό ότι τα περισσότερα μέλη του Δ.Σ. ευνόησαν μια δημοσιονομικά ουδέτερη «επανεξισορρόπηση».
Όμως μερικά μέλη θεώρησαν ότι οι μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να στηρίξουν προσωρινά υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά θα υλοποιηθούν μόλις το παραγωγικό κενό κλείσει, έτσι ώστε οι επιπτώσεις στην ανάκαμψη να ελαχιστοποιηθούν. Τα μέλη του Δ.Σ. έκαναν έκκληση για ανανέωση των προσπαθειών για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την αντιμετώπιση του μεγάλου επιπέδου των φορολογικών οφειλών. Ενθάρρυναν δε τις αρχές να ενισχύσουν τη φορολογική διοίκηση, να επικεντρωθούν στις προσπάθειες ελέγχου μεγάλων φορολογουμένων και να ενισχύσουν την εφαρμογή του πλαισίου κατά του ξεπλύματος χρήματος.
Εκαναν επίσης έκκληση για μια συνολική αναδιάρθρωση του συστήματος ρύθμισης οφειλών με βάση την ικανότητα των οφειλετών να πληρώσουν και καλωσόρισαν τα σχέδια για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου οργανισμού εσόδων. Ακόμα, τα μέλη του Δ.Σ. τόνισαν την ανάγκη για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων για να υποστηριχτεί η πιστωτική επέκταση. Ενθάρρυναν δε τις αρχές να ενισχύσουν το νομικό πλαίσιο για την αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους, συμπεριλαμβανομένων του εξωδικαστικού μηχανισμού επίλυσης διαφορών, και να αξιοποιήσουν πλήρως το εποπτικό πλαίσιο, δίδοντας κίνητρα στις τράπεζες να θέσουν φιλόδοξους στόχους μείωσης των κόκκινων δανείων.
Τα μέλη του Δ.Σ. τόνισαν ότι η εξασφάλιση επαρκών κεφαλαίων είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των τραπεζών. Υποστήριξαν δε όσο ταχύτερα γίνει πως η άρση των κεφαλαιακών περιορισμών στη βάση ενός χάρτη με συγκεκριμένα ορόσημα τόσο θα διασφαλιστεί η διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας με την εξασφάλιση επαρκούς ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα. Τα μέλη του Δ.Σ. ενθάρρυναν τις ελληνικές αρχές να επιταχύνουν την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Αν και αναγνώρισαν ότι το βάρος της προσαρμογής έχει πέσει δυσανάλογα στους μισθωτούς υπογράμμισαν την ανάγκη να διατηρηθούν και να μην αντιστραφούν οι υφιστάμενες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και να συμπληρωθούν με επιπρόσθετες προσπάθειες προς την κατεύθυνση των ομαδικών απολύσεων σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές, το το άνοιγμα των υπολοίπων κλειστών επαγγελμάτων, την ενίσχυση του ανταγωνισμού και τη διευκόλυνση των επενδύσεων και των αποκρατικοποιήσεων.
Ακόμα, υπογράμμισαν την ανάγκη να διατηρηθεί και να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των στατιστικών πληροφοριών και των στατιστικών συστημάτων. Τα περισσότερα μέλη του Δ.Σ. θεώρησαν ότι παρά τις τεράστιες θυσίες της Ελλάδας και την γενναιόδωρη υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων θα απαιτηθεί περαιτέρω ελάφρυνση για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους. Τόνισαν δε την ανάγκη αυτή η ανακούφιση χρέους να συνδεθεί με ρεαλιστικές παραδοχές σχετικά με την ικανότητά της Ελλάδας να παράγει συνεχή πλεονάσματα και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Οι διευθυντές υπογράμμισαν, ωστόσο, ότι η ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να συμπληρωθεί με την ισχυρή εφαρμογή πολιτικών για την αποκατάσταση της ανάπτυξης και της βιωσιμότητας. Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι η επόμενη έκθεση του άρθρου 4 για την ελληνική οικονομία αναμένεται σε 12 μήνες.
Σε ότι αφορά το πρόγραμμα του 2012, τα μέλη του Δ.Σ. επικρότησαν την εκ των υστέρων αξιολόγηση του δανειακού προγράμματος του ΔΝΤ με την Ελλάδα της περιόδου 2012-16. Σε γενικές γραμμές συμφώνησαν ότι η αξιολόγηση παρείχε μια χρήσιμη βάση για τη συζήτηση των διδαγμάτων από το εν λόγω πρόγραμμα. Τα μέλη του Δ.Σ. τόνισαν τη σημασία της ανάπτυξης ρεαλιστικών προβλέψεων και στόχων, τη σημασία εξασφάλισης επαρκούς χρηματοδότησης και ελάφρυνσης του χρέους, και την ανάληψη μιας δημοσιονομικής προσαρμογής με μέτρα υψηλής ποιότητας και με ένα ρυθμό συνεπή με την ικανότητα εφαρμογής των μέτρων από τη χώρα, και με την υιοθέτηση μιας αλληλουχίας διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με βάση την ισχυρή ιδιοκτησία του προγράμματος.
Στη συνεδρίαση επρόκειτο να λάβει το λόγο ο εκπρόσωπος της Ελλάδος στο ΔΝΤ Μιχάλης Ψαλιδόπουλος ο οποίος και θα κατέθετε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ δήλωση στην οποία θα αποτυπώνονται οι απόψεις του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα.
Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες του mignatiou.com το κείμενο αυτό αν και διατυπωμένο σε διπλωματική γλώσσα, αναφέρεται στις ενστάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για μια σειρά παρατηρήσεις που διατυπώνει η Ντέλια Βελκουλέσκου και οι συνεργάτες της στην έκθεση του άρθρου 4 και ειδικά σε ζητήματα που άπτονται των δημοσιονομικών, των εργασιακών και των μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, με αιχμηρό τρόπο αναδεικνύονται τα λάθη και οι παραλείψεις που έκανε το ΔΝΤ στο δεύτερο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδος και θα σημειώνεται πως θα πρέπει να ληφθεί πρόνοια ώστε να μην επαναληφθούν αυτά και στο μέλλον.
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα, ο Γ. Στουρνάρας μιλώντας στη Βουλή κατά την παρουσίαση του βιβλίου «Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας» έστειλε μήνυμα σε δανειστές και κυβέρνηση ότι θα ήταν «εξαιρετικά επιζήμιο» να εγκαταλειφθεί τώρα η προσπάθεια της Ελλάδος για δημοσιονομική προσαρμογή: «Αυτό είναι ένα σημαντικό μήνυμα που θέλω να μεταφέρω απόψε, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας. Θα ήταν εξαιρετικά ατυχές και επιζήμιο να εγκαταλειφθεί τώρα η προσπάθεια» είπε χαρακτηριστικά.
Ποια θα είναι η στάση του Τραμπ;Μείζον ερώτημα της συνεδρίασης του Δ.Σ. του ΔΝΤ, αποτελεί η στάση που θα κρατούσε ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Πολιτειών. Και αυτό διότι είναι άγνωστο εάν θα παρουσιάσει στοιχεία της υπό διαμόρφωση θέσης του νέου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ή θα περιοριστεί σε επανάληψη της πάγιας αμερικανικής προσέγγισης, που εκφραζόταν από την κυβέρνηση του Μπάρακ Ομπάμα.
Μέχρι στιγμής δεν έχει στελεχωθεί επισήμως το υπουργείο Οικονομικών, ούτε έχει εκφρασθεί δημοσίως από την νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ άποψη για την συμμετοχή του ΔΝΤ.
Οι μόνες ενδείξεις που υπάρχουν είναι δύο: Η προεκλογική ατάκα του ίδιου του Ντόναλντ Τραμπ «να αφήσουμε την Ευρώπη να λύσει μόνη της τα προβλήματά της». Και η άποψη που εξέφρασε στο πρακτορείο Βloomberg μόλις ένα 24ωρο πριν o Τεντ Μάλοχ, η επιλογή του Τραμπ για τη θέση του πρέσβη των ΗΠΑ στην ΕΕ. Ο Μάλοχ, διευκρινίζοντας ότι μιλά ως οικονομολόγος, εξέφρασε την άποψη ότι θα ήταν καλύτερο για την Ελλάδα να εγκαταλείψει την ευρωζώνη και το ευρώ.
Σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Bloomberg ο Μάλοχ τόνισε: «Δεν θέλω να μιλήσω εκ μέρους των Ελλήνων, όμως κατά πάσα πιθανότητα, από την οπτική γωνία ενός οικονομολόγου, υπάρχει πολύ ισχυρός λόγος για την Ελλάδα να βγει από το ευρώ». Μάλιστα υποστήριξε ότι υπάρχουν εύλογα ερωτήματα για το «εάν θα πρέπει να υπάρχει» πρόγραμμα στήριξης για την Ελλάδα αλλά και ποιος θα πρέπει να είναι υπεύθυνος για την χρηματοδότησή του. Και ο Μάλοχ πάντως διευκρίνισε πως δεν γνωρίζει τίποτα σχετικά με τη στάση που θα τηρήσει η κυβέρνηση Τραμπ απέναντι στην εμπλοκή ή μη του ΔΝΤ στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το mignatiou.com στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, εκτός απροόπτου, αναμένεται να αντικαταστήσει τον Νέιθαν Σιτς, που ήταν φιλικός προς την Ελλάδα, ο Ντέιβιντ Μάλπας, ο οποίος θα χειριστεί το ελληνικό ζήτημα. Οι απόψεις του κ. Μάλπας είναι γνωστές από το παρελθόν καθώς έχει τηρήσει ιδιαίτερα επικριτική στάση για πολλά εκ των προγραμμάτων του ΔΝΤ, τα οποία θεωρεί ιδιαιτέρως αντιαναπτυξιακά.
http://www.crashonline.gr