Σε βίαιη αναδιάταξη οδηγούν το πολιτικό σκηνικό οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος αυτή τη στιγμή κινείται μεταξύ της διάσπασης και της εξαΰλωσης. Η συνολική κρίση που μαστίζει την ελληνική κεντροαριστερά οξύνεται την ώρα πάντως που το κέντρο βάρους πανευρωπαϊκά μετατοπίζεται ολοένα και πιο δεξιά όπως επιβεβαιώθηκε αυτές τις ημέρες και από τις εκλογές στην Ελβετία όπου ήρθε πρώτο -αναστρέφοντας τη ροή προς τα αριστερά- το Λαϊκό Κόμμα ή στην Γαλλία όπου η Μαρίν Λεπέν καλπάζει πλέον στις δημοσκοπήσεις. Ακόμη και στην Γερμανία το νέο κόμμα που κυοφορείται ως διάσπαση του αριστερού Di Linke υπό τη δημοφιλέστατη 54χρονη βουλευτή Σάρα Βάγκενκνεχτ έχει θέσεις για το μεταναστευτικό πιο προωθημένες κι από το AfD!
Επί του παρόντος, η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ που καταγράφεται και δημοσκοπικά δημιουργεί τεράστια κενά και πυροδοτεί διεργασίες έχοντας ανοίξει κι άλλο τις ορέξεις για διανομή των ιματίων του τόσο εκ δεξιών όσο και εξ' αριστερών. Σε αντίθεση με την προηγούμενη τετραετία μάλιστα αυτή τη φορά ο πολιτικός χρόνος αναμένεται πιο πυκνός λόγω των επερχόμενων ευρωεκλογών οι οποίες αποτελούν το νέο ορόσημο για την αναδιαμόρφωση του πολιτικού χάρτη της χώρας.
Η ανισορροπία που παρατηρείται γίνεται στο μεταξύ μεγαλύτερη κι εκ του γεγονός ότι οι εκλογικές δυνάμεις που δείχνουν να φεύγουν μαζικά από τον ΣΥΡΙΖΑ παραμένουν κατά κύριο λόγο ορφανές και μετεωριζόμενες. Ακόμη και το ΚΚΕ εξ αριστερών καρπώνεται, αλλά λίγο, κάποιες μετατοπίσεις από την Κουμουνδούρου. Σε βραχυπρόθεσμη βάση, αυτό επιτρέπει στην ΝΔ να παρακολουθεί με σχετική άνεση τις εξελίξεις απορροφώντας γρήγορα -τουλάχιστον σε επίπεδο εικόνας και εντυπώσεων- την πρώτη σοβαρή ήττα που υπέστη στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές. Καθώς όλοι οι προβολείς έπεσαν πάνω στην Κουμουνδούρου, ο πρωθυπουργός μπόρεσε να βγει από τη δύσκολη θέση και να βάλει στο συρτάρι τις “διορθωτικές κινήσεις” για την κυβέρνησή του. Κι ενώ η σποραδική όντως κριτική που δέχεται αφορά την “πασοκοποίηση” της ΝΔ, ο κ. Μητσοτάκης έχει αποφασίσει να επιμείνει σε αυτή τη στροφή και μετάλλαξη. Χαρακτηριστική και διόλου τυχαία η αποστροφή του, την Τετάρτη στο δείπνο της ΕΚΤ στην Αθήνα ενώπιον της Κρ. Λαγκάρντ και των άλλων στελεχών της, πως “αν θέλατε απόδειξη ότι κεντρώοι πολιτικοί μπορούν να κερδίζουν και πράγματι κερδίζουν εκλογές ενάντια στον λαϊκισμό, πάρτε εμάς ως παράδειγμα...”
Αν και στους δύο γύρους των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών η ΝΔ υπέστη το βασικό ρήγμα από τμήματα της παραδοσιακής και δεξιάς βάσης της, για τον κ. Μητσοτάκη προτεραιότητα έχουν τα “κεντρώα ιμάτια”. Αυτή τη στιγμή βέβαια το στοίχημα δείχνει εύκολο καθώς παίζει χωρίς αντίπαλο. Μάλιστα αν και η αποτίμηση του πρώτου νέου κυβερνητικού τετραμήνου είναι αρνητική σύμφωνα ακόμη και με συστημικές δημοσκοπήσεις όπως της GPO, η ΝΔ έχει την πολυτέλεια της χαοτικής απόστασης από την αντιπολίτευση όπου ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ανταγωνίζονται πια για την “πρωτοκαθεδρία” της δεύτερης θέσης αλλά στα πολύ χαμηλά επίπεδα του 11-12%. Υπάρχουν πάντως κι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι αυτή η τακτική του κ. Μητσοτάκη είναι μια ισορροπία σε τεντωμένο σχοινί που θα δοκιμαστεί στην πορεία των επόμενων μηνών. Άλλωστε εκτός από την “κυοφορία” στον ΣΥΡΙΖΑ, οι ευρωκάλπες θα είναι μια πρόκληση για την εμφάνιση και άλλων σχημάτων αμφίπλευρα της ΝΔ που θα θελήσουν να εκμεταλλευτούν τη χαλαρή ψήφο και την κυβερνητική φθορά.
Ο μεγάλος χαμένος στην προσπάθεια διεμβολισμού του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι στιγμής είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης. Παρά την ελεύθερη πτώση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης το ΠΑΣΟΚ δεν αποκομίζει κανένα κέρδος αλλά δεν είναι αυτός ο χειρότερος εφιάλτης για τον αρχηγό του. Την ίδια ώρα που εκείνος αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τις πολιτικές ανατροπές, το ζήτημα της συνεργασίας των δύο κομμάτων ακόμη και στις προσεχείς ευρωεκλογές είναι η νάρκη πάνω στην οποία κάθεται.
Η έως τώρα επιδίωξη του κ. Ανδρουλάκη ήταν να κόψει μια ισχυρή “φέτα” από τον ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως επαναπατριζόμενων κεντροαριστερών ψηφοφόρων, ώστε στις ευρωκάλπες να είναι καθαρά δεύτερο κόμμα και να μπορεί ως εν δυνάμει πλέον αξιωματική αντιπολίτευση να επιβάλλει ηγεμονικά τους όρους -και την ηγεσία του- για τη συνέχεια. Η υποτονικότητα, τα τεράστια εσωτερικά προβλήματα από τον ακραίο αρχηγισμό στην Χαριλάου Τρικούπη και η έλλειψη οποιασδήποτε δυναμικής ωστόσο δεν επιτρέπουν στο σενάριο αυτό να περπατήσει. Αντιθέτως, όσο εξακολουθούν και τα δύο κόμματα να τσαλαβουτούν στα ρηχά, τόσο αναμένεται να δυναμώνουν (και εσωτερικά) οι πιέσεις προς την κατεύθυνση της συνεργασίας.
Ενώ πάντως οι κ. Κασσελάκης και Ανδρουλάκης έχουν να αναμετρηθούν επί του παρόντος με τους εαυτούς τους για να εδραιώσουν τις θέσεις και τους ρόλους του, τα πρόσωπα που κινούνται ως βασικοί προξενητάδες για την “πρόβα γάμου” και τη ...συνένωση των ιματίων δεν είναι άλλα από τους δύο πρώην πρωθυπουργούς. Τόσο ο Αλέξης Τσίπρας όσο και ο Γιώργος Παπανδρέου μπορεί να απέχουν εμφανώς από τις διεργασίες αλλά συμμετέχουν ενεργά στο παρασκήνιό τους. Ο κ. Τσίπρας εγκαλείται άλλωστε και από τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ ότι “ανέθεσε” στον κ. Κασσελάκη τις εσωτερικές εκκαθαρίσεις για να επανέλθει στη συνέχεια ως συστατικός παράγων σε μια ενοποιημένη νέα “προοδευτική παράταξη”. Μπορεί επίσης δημοσίως αν και προκαλείται να σιωπά, αλλά μολονότι η ψυχολογική του διάθεση δεν είναι η καλύτερη, διατηρεί το χαμόγελο, κάνει συνεχώς συναντήσεις, κλείνει μέτωπα ακόμη και με “εχθρούς” ενώ έχει διαρκή ενημέρωση για όλα. Ενδεικτικό είναι ότι ακόμη και στην τελευταία πολύωρη θυελλώδη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, όπου ο κ. Κασσελάκης συμμετείχε διαδικτυακά από τις ΗΠΑ, είχε αναλάβει σύμφωνα με πληροφορίες να ενημερώνει τον κ. Τσίπρα, σε ...real time και με συνεχή μηνύματα, για τις τοποθετήσεις και τις συγκρούσεις των πάντων ο μέχρι πρότινος διευθυντής του πολιτικού γραφείου του και πρώην υπουργός Μιχ. Καλογήρου.
Επίσης ο κ. Τσίπρας δεν φέρεται να ενοχλήθηκε καθόλου (το αντίθετο μάλιστα) με τη “διαρροή” του δίωρου δείπνου, μετά ποτού, που είχε στο ξενοδοχείο Sofitel στο Στρασβούργο, με τον Γιώργο Παπανδρέου, ανάμεσα στους δύο γύρους των αυτοδιοικητικών εκλογών. Αμφότεροι άλλωστε είναι πια μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Αυτή μάλιστα η συνάντηση, που είδε το φως της δημοσιότητας, δεν είναι η μόνη επαφή ή το μόνο κοινό γεύμα αφού τα τελευταία χρόνια διατηρούν ανοικτή γραμμή μεταξύ τους. Ενδεικτικό της στενής επικοινωνίας και εμπιστοσύνης που έχουν αναπτύξει, ρίχνοντας στην πολιτική λήθη τα μνημονιακά μίση του παρελθόντος, είναι ότι -σύμφωνα με πληροφορίες της “κυριακάτικης δημοκρατίας”- ένας εκ των δύο “βετεράνων” πολιτικών με τους οποίους συνομίλησε και συμβουλεύτηκε ο κ. Τσίπρας, πριν λάβει τη δραματική απόφαση να παραιτηθεί λίγα εικοσιτετράωρα μετά την εκλογική συντριβή του Ιουνίου, ακυρώνοντας την προηγούμενη στάση του, ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου. Και υπό το φως αυτών των δεδομένων κάθε άλλο παρά εθιμοτυπική ήταν -στον απόηχο και της συνάντησης με τον κ. Τσίπρα- η δήλωση Παπανδρέου, μετά τη νίκη του Χάρη Δούκα, για “ένωση των προοδευτικών και δημοκρατικών δυνάμεων” ανεβάζοντας κατακόρυφα την πίεση στον κ. Ανδρουλάκη...
Ανδρέας Καψαμπέλης
