Τη δυσαρέσκεια για μια σειρά από τομείς αλλά και τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πολίτες στην Ελλάδα εξαιτίας του υψηλού κόστους ζωής καταδεικνύει το Ευρωβαρόμετρο του Κοινοβουλίου για την Άνοιξη του 2023 που δόθηκε την Τρίτη (6/6) στη δημοσιότητα.
Στην έρευνα όσον αφορά στην Ελλάδα συμμετείχαν 1.006 πολίτες οι οποίοι απάντησαν μέσω προσωπικών συνεντεύξεων την περίοδο 4/3/2023 έως και 21/3/2023.
Αρχικά, αναφορικά με την ικανοποίηση από τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία στην Ελλάδα, οι πολίτες απάντησαν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι σε ποσοστό 71%, αυξημένο κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες από την αντίστοιχη έρευνα του Οκτωβρίου/Νοεμβρίου του 2022.
Επιπλέον, σε ερώτηση για τα μέτρα που έχουν ληφθεί από την κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους διαβίωσης, το 85% στην Ελλάδα, δηλαδή σχεδόν 9 στους 10, δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένο από τα μέτρα, ενώ το 78% δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένο ούτε με τις δράσεις που ανέλαβε η ΕΕ. Παράλληλα, το 82% δηλώνει ότι έχει δυσκολίες να πληρώσει λογαριασμούς τις περισσότερες φορές.
Όσον αφορά στο κράτος δικαίου και τον σεβασμό στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, οι Έλληνες που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησαν σε ποσοστό 60% ότι δεν είναι ικανοποιημένοι.
Επίσης, σχεδόν 8 στους 10 (76%) δήλωσαν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι με την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης (δηλ. ψευδείς, υπερβολικές ή διαστρεβλωμένες ειδήσεις) και σε ποσοστό 80% με την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Ευρωευκλογές και Δημοκρατία στην ΕΕ
Η απόλυτη πλειοψηφία των ερωτηθέντων στην έρευνα (56%) δηλώνει ότι ενδιαφέρεται για τις επόμενες Ευρωπαϊκές Εκλογές, ποσοστό υψηλότερο κατά 6 μονάδες σε σύγκριση με το 2018, έναν χρόνο δηλαδή πριν από τις τελευταίες εκλογές. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι 49% το 2023, ενώ το 2018 ήταν 39%.
Δύο στους τρεις ερωτηθέντες περίπου (67%) δηλώνουν ότι μάλλον θα πήγαιναν να ψηφίσουν εάν οι εκλογές διεξάγονταν την επόμενη εβδομάδα. Παρόμοια ερώτηση περιλαμβανόταν και στο Ευρωβαρόμετρο του Κοινοβουλίου τον Απρίλιο του 2018, και το αντίστοιχο ποσοστό ήταν τότε 58%, γεγονός που δείχνει ότι οι πολίτες είναι σήμερα πιο πρόθυμοι να ψηφίσουν στις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2024 απ' όσο ήταν σε παρόμοια χρονική στιγμή πριν από τις εκλογές του 2019. Στην ίδια ερώτηση απάντησε θετικά 74% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες δηλώνουν ότι η δημοκρατία είναι η πιο σημαντική αξία που πρέπει να υπερασπιστεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: στην κορυφή της λίστας με τις αξίες για τις οποίες πρέπει να αγωνίζεται κατά προτεραιότητα το Κοινοβούλιο βρίσκεται λοιπόν η υπεράσπιση της δημοκρατίας με 37%, και ακολουθούν η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ΕΕ και παγκοσμίως (28%), καθώς και η ελευθερία του λόγου και της σκέψης (27%). Στην ίδια ερώτηση, τη δημοκρατία προτάσσει και το 41% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα. Η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και μεταξύ των περιφερειών της καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση με 38% και το κράτος δικαίου την τρίτη θέση με 34%.
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι Ευρωπαίοι πολίτες αναγνωρίζουν τον αντίκτυπο που έχει η ΕΕ στην καθημερινή τους ζωή: περίπου επτά στους δέκα ερωτηθέντες (71%) έχουν αυτή την άποψη. Το ποσοστό σκαρφαλώνει στο 82% για την Ελλάδα. Ένα πέμπτο των ερωτηθέντων (18%) δηλώνει ότι οι δράσεις της ΕΕ έχουν «πολύ μεγάλο» αντίκτυπο (39% στην Ελλάδα). Οι πολίτες αναγνωρίζουν, επίσης, τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου - το 62% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι θυμάται να έχει ακούσει ή διαβάσει πρόσφατα αναφορές στο έργο του (σε παρόμοιο ποσοστό, 59%, στην Ελλάδα).
Βιοτικό επίπεδο και οικονομία
Ο αντίκτυπος των πολλαπλών κρίσεων των τελευταίων ετών είναι εμφανής, τόσο στη γενική κατάσταση της οικονομίας, όσο και στην οικονομική κατάσταση των πολιτών. Ένας στους δύο ερωτηθέντες (50%) θεωρεί ότι το βιοτικό του επίπεδο έχει σημειώσει πτώση και προβλέπει ότι αυτό θα συνεχιστεί κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους. Το ποσοστό σκαρφαλώνει στο 66% στην Ελλάδα.
29% των ερωτηθέντων δεν έχουν παρατηρήσει ακόμη κάτι τέτοιο, αλλά πιστεύουν ότι θα συμβεί μέσα στο επόμενο έτος (25% στην Ελλάδα). Η διαπίστωση αυτή αυξάνει τις προσδοκίες των πολιτών για ανεύρεση συγκεκριμένων λύσεων: σχεδόν τα δύο τρίτα (65%) των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι με τα μέτρα που έλαβε η χώρα τους για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους ζωής (85% στην Ελλάδα), ενώ 57% των ερωτηθέντων δεν είναι ικανοποιημένοι ούτε με τις δράσεις που ανέλαβε η ΕΕ για την αντιμετώπιση της κατάστασης (78% στην Ελλάδα).
Προτεραιότητες του Ευρωκοινοβουλίου και Ουκρανία
Όπως θα ήταν πιθανόν αναμενόμενο, οι Ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να θέσει ως πρώτη προτεραιότητα την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού (38%). Ακολουθούν στη σχετική λίστα προτεραιοτήτων η δημόσια υγεία (33%), η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής (31%) και η στήριξη της οικονομίας και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (31%). Στην Ελλάδα, ύψιστη προτεραιότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρείται η στήριξη της οικονομίας και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (59%), ακολουθούμενη από την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού (56%) και τη δημόσια υγεία (50%).
Η στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία αναδεικνύεται ως το επίτευγμα για το οποίο οι πολίτες εκφράζουν μακράν τη μεγαλύτερη ικανοποίηση: το 69% των ερωτηθέντων δηλώνει ικανοποιημένο με τις ενέργειες της ΕΕ. Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρούνται στην Ολλανδία (90%), τη Σουηδία (87%), τη Φινλανδία (87%) και την Ιρλανδία (87%). Στη Σλοβακία (45%) και την Ελλάδα (48%) καταγράφονται αντιθέτως τα χαμηλότερα ποσοστά ικανοποίησης. Οι ερωτηθέντες εκφράζουν επίσης ικανοποίηση για τη δράση της ΕΕ όσον αφορά την προστασία των δημοκρατικών δικαιωμάτων και τον σεβασμό του κράτους δικαίου (64%), καθώς και τον τομέα της εξωτερικής πολιτικής (54 %). Στην Ελλάδα τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 42% και 38% με την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ να σημειώνει ποσοστό ικανοποίησης 44%.
