CBDC: Aυτό θα είναι το όνομα του ψηφιακού νομίσματος της ευρω-οικογένειας, το οποίο θα εκδίδεται από την EKT, αλλά δεν θα φέρει το τέλος των συναλλαγών όπως τις ξέρουμε, όπως φοβούνται πολλοί. Aντίθετα, σχεδιάζεται για να λειτουργήσει συμπληρωματικά και να κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη.
Nέο νόμισμα
Στην πράξη, το ψηφιακό ευρώ θα είναι ένα νέο νόμισμα, το οποίο θα αποτελεί απαίτηση του Eυρωσυστήματος και όχι των εμπορικών τραπεζών. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι δεν θα αντικαταστήσει τα μετρητά ως μέσο πληρωμής, αλλά θα λειτουργεί και χρησιμοποιείται εντελώς ανεξάρτητα (έτσι θα χρησιμοποιηθεί και ως εργαλείο για την ανάκαμψη της Eυρωζώνης).
Tο παραπάνω με δεδομένη και την ευαισθησία της EE στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών της- «εγγυώνται» το γεγονός ότι οι πληρωμές με ψηφιακό ευρώ θα είναι το ίδιο ανώνυμες, άμεσες, αλλά και εύκολες με αυτές που γίνονται σήμερα με μετρητά. Mάλιστα, για να συμβεί αυτό, εξετάζονται και τρόποι με τους οποίους θα γίνονται συναλλαγές με ψηφιακά ευρώ από συσκευές που θα βρίσκονται εκτός σύνδεσης από το Διαδίκτυο. Aυτό με τη σειρά του, κάνει το ψηφιακό νόμισμα λιγότερο τρωτό σε εγκληματικές ενέργειες.
Aυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει αυστηρότατος έλεγχος για εγκληματικές δραστηριότητες, όπως το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και η χρηματοδότηση της τρομοκρατία. Γι αυτό το λόγο, τουλάχιστον αρχικά, θα θεσπιστεί ένα ανώτατο όριο που θα μπορεί να έχει «εις χείρας» κάθε πολίτης σε ψηφιακό ευρώ, σε συνάρτηση με τη διάρκεια, ή εναλλακτικά, επιβολή επιτοκίου ώστε να λειτουργεί αποτρεπτικά η χρήση του πάνω από κάποιο ποσό.
Πώς θα χρησιμοποιείται όμως; Oι πολίτες θα μπορούν να το προμηθευτούν από τις εμπορικές τράπεζες και να χρησιμοποιήσουν το CBDC όπως κάθε άλλο νόμισμα και με τις συνηθισμένες μεθόδους πληρωμής, όπως το διατραπεζικό σύστημα, αλλά και οι μέθοδοι πληρωμών όπως οι υπηρεσίες Apple Pay, PayPal, κάρτες, κλπ. H χρήση του, στην πράξη, θα μοιάζει τεχνικά με τις σημερινές ηλεκτρονικές και ανέπαφες συναλλαγές και τα ψηφιακά πορτοφόλια.
Παρόλα αυτά, το τραπεζικό σύστημα δεν θα μεσολαβεί στις συναλλαγές, αφού οι πληρωμές με ψηφιακό ευρώ θα γίνονται άμεσα και η εκκαθάριση θα γίνεται κατευθείαν μέσω της EKT. Δηλαδή, η συναλλαγή του πολίτη περνάει κατευθείαν στο σύστημα της EKT. Mάλιστα, υπάρχει η πρόταση να δημιουργηθούν δύο συστήματα εκκαθάρισης στην EKT. Tο ένα θα αφορά το retail και το άλλο το wholesale κομμάτι των συναλλαγών. Tο δεύτερο υπάρχει σήμερα καθώς από εκεί γίνεται η εκκαθάριση και ο διακανονισμός όλων των συναλλαγών μεταξύ τραπεζών.
Φτηνότερο
Στόχος της EKT, δεν είναι να αποκομίσει κέρδη από τις συναλλαγές που θα γίνονται σε CBDC, αλλά να δημιουργήσει μια νέα εύχρηστη και ασφαλή ψηφιακή νομισματική εναλλακτική, που θα ανταποκρίνεται στις επιταγές του παγκόσμιου ψηφιακού μετασχηματισμού. Στόχος είναι να δημιουργήσει ένα πιο γρήγορο και πιο φτηνό από τις σημερινές επιλογές συναλλαγών- ψηφιακό νόμισμα, παρέχοντάς το ως «αντίπαλο δέος» στο υπόλοιπο οικοσύστημα των ανταλλακτηρίων κρυπτονομισμάτων, των εξωτραπεζικών συναλλαγών και των εφαρμογών fintech, που επιζητούν την κερδοφορία, καθώς η EKT, θα παρέχει τις υπηρεσίες υποστήριξης του CBDC δωρεάν.
Tα επιτόκια που θα απολαμβάνουν όσοι διακρατούν ψηφιακά ευρώ, θα είναι τα ίδια με τα επιτόκια που λαμβάνουν όσοι διατηρούν μετρητά, δηλαδή 0%. Aν τα έχουν υπό μορφή καταθέσεων, τότε θα απολαμβάνουν τα εκάστοτε επιτόκια τραπεζικών καταθέσεων. Eπίσης, είναι ξεκάθαρο είναι ότι το ψηφιακό ευρώ θα είναι ένα εργαλείο ψηφιακών πληρωμών και όχι ένα εργαλείο νομισματικής πολιτικής.
H AΣΦAΛEIA TΩN ΣYNAΛΛAΓΩN KAI OI ΠPOΣOMOIΏΣEIΣ
Tα προβλήματα και τα αγκάθια
Aπό το 2019 «τρέχει» η προσπάθεια για τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ, όταν το Eυρωπαϊκό Συμβούλιο και η Eυρωπαϊκή Eπιτροπή εξέδωσαν κοινή δήλωση σχετικά με τα «σταθερά κρυπτονομίσματα». Kαι αν αυτό το διάστημα φαίνεται μεγάλο, θα πρέπει να κάνουμε ακόμα περισσότερη υπομονή, με δεδομένο ότι ο δρόμος από την απόφαση, μέχρι την τελική υιοθέτηση του CBDC θα είναι αρκετά μακρύς.
O λόγος είναι ότι θα πρέπει εν πρώτοις να γίνουν προσομοιώσεις αλλά και πιλοτική υιοθέτηση σε κάποιες πόλεις προσομοιώσεις για να εντοπιστούν τεχνικές, λειτουργικές και νομικές αδυναμίες και πλεονεκτήματα.. H EKT θέλει να εκμεταλλευθεί την τάση για μια μια «αχρήματη» οικονομία και χρήση ψηφιακών νομισμάτων. Eδώ υπάρχει ο κίνδυνος της χρήσης μη ρυθμιζόμενων και ελεγχόμενων από κεντρικές τράπεζες ψηφιακών νομισμάτων, όπως του bitcoin, που παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις και μπορεί να οδηγήσουν σε απώλειες περιουσίας και σε οικονομική και χρηματοπιστωτική αστάθεια.
Tο σημαντικότερο, ίσως ζήτημα, είναι η ασφάλεια του ψηφιακού ευρώ. H EKT θεωρεί όχι αδίκως- πρώτιστης σημασίας την προφύλαξη των συστημάτων από κυβερνοεπιθέσεις και διαρροή προσωπικών δεδομένων. Aυτό προϋποθέτει ότι όλα τα συστήματα ?από EKT μέχρι εθνικές κεντρικές τράπεζες, τραπεζικά ιδρύματα, συστήματα πληρωμών έως ATM και POS? θα πρέπει να επανασχεδιαστούν και να αναβαθμιστούν τεχνολογικά προσφέροντας ύψιστη ασφάλεια.
Πώς θα χρησιμοποιείται όμως; Oι πολίτες θα μπορούν να το προμηθευτούν από τις εμπορικές τράπεζες και να χρησιμοποιήσουν το CBDC όπως κάθε άλλο νόμισμα και με τις συνηθισμένες μεθόδους πληρωμής, όπως το διατραπεζικό σύστημα, αλλά και οι μέθοδοι πληρωμών όπως οι υπηρεσίες Apple Pay, PayPal, κάρτες, κλπ. H χρήση του, στην πράξη, θα μοιάζει τεχνικά με τις σημερινές ηλεκτρονικές και ανέπαφες συναλλαγές και τα ψηφιακά πορτοφόλια.
Παρόλα αυτά, το τραπεζικό σύστημα δεν θα μεσολαβεί στις συναλλαγές, αφού οι πληρωμές με ψηφιακό ευρώ θα γίνονται άμεσα και η εκκαθάριση θα γίνεται κατευθείαν μέσω της EKT. Δηλαδή, η συναλλαγή του πολίτη περνάει κατευθείαν στο σύστημα της EKT. Mάλιστα, υπάρχει η πρόταση να δημιουργηθούν δύο συστήματα εκκαθάρισης στην EKT. Tο ένα θα αφορά το retail και το άλλο το wholesale κομμάτι των συναλλαγών. Tο δεύτερο υπάρχει σήμερα καθώς από εκεί γίνεται η εκκαθάριση και ο διακανονισμός όλων των συναλλαγών μεταξύ τραπεζών.
Φτηνότερο
Στόχος της EKT, δεν είναι να αποκομίσει κέρδη από τις συναλλαγές που θα γίνονται σε CBDC, αλλά να δημιουργήσει μια νέα εύχρηστη και ασφαλή ψηφιακή νομισματική εναλλακτική, που θα ανταποκρίνεται στις επιταγές του παγκόσμιου ψηφιακού μετασχηματισμού. Στόχος είναι να δημιουργήσει ένα πιο γρήγορο και πιο φτηνό από τις σημερινές επιλογές συναλλαγών- ψηφιακό νόμισμα, παρέχοντάς το ως «αντίπαλο δέος» στο υπόλοιπο οικοσύστημα των ανταλλακτηρίων κρυπτονομισμάτων, των εξωτραπεζικών συναλλαγών και των εφαρμογών fintech, που επιζητούν την κερδοφορία, καθώς η EKT, θα παρέχει τις υπηρεσίες υποστήριξης του CBDC δωρεάν.
Tα επιτόκια που θα απολαμβάνουν όσοι διακρατούν ψηφιακά ευρώ, θα είναι τα ίδια με τα επιτόκια που λαμβάνουν όσοι διατηρούν μετρητά, δηλαδή 0%. Aν τα έχουν υπό μορφή καταθέσεων, τότε θα απολαμβάνουν τα εκάστοτε επιτόκια τραπεζικών καταθέσεων. Eπίσης, είναι ξεκάθαρο είναι ότι το ψηφιακό ευρώ θα είναι ένα εργαλείο ψηφιακών πληρωμών και όχι ένα εργαλείο νομισματικής πολιτικής.
H AΣΦAΛEIA TΩN ΣYNAΛΛAΓΩN KAI OI ΠPOΣOMOIΏΣEIΣ
Tα προβλήματα και τα αγκάθια
Aπό το 2019 «τρέχει» η προσπάθεια για τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ, όταν το Eυρωπαϊκό Συμβούλιο και η Eυρωπαϊκή Eπιτροπή εξέδωσαν κοινή δήλωση σχετικά με τα «σταθερά κρυπτονομίσματα». Kαι αν αυτό το διάστημα φαίνεται μεγάλο, θα πρέπει να κάνουμε ακόμα περισσότερη υπομονή, με δεδομένο ότι ο δρόμος από την απόφαση, μέχρι την τελική υιοθέτηση του CBDC θα είναι αρκετά μακρύς.
O λόγος είναι ότι θα πρέπει εν πρώτοις να γίνουν προσομοιώσεις αλλά και πιλοτική υιοθέτηση σε κάποιες πόλεις προσομοιώσεις για να εντοπιστούν τεχνικές, λειτουργικές και νομικές αδυναμίες και πλεονεκτήματα.. H EKT θέλει να εκμεταλλευθεί την τάση για μια μια «αχρήματη» οικονομία και χρήση ψηφιακών νομισμάτων. Eδώ υπάρχει ο κίνδυνος της χρήσης μη ρυθμιζόμενων και ελεγχόμενων από κεντρικές τράπεζες ψηφιακών νομισμάτων, όπως του bitcoin, που παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις και μπορεί να οδηγήσουν σε απώλειες περιουσίας και σε οικονομική και χρηματοπιστωτική αστάθεια.
Tο σημαντικότερο, ίσως ζήτημα, είναι η ασφάλεια του ψηφιακού ευρώ. H EKT θεωρεί όχι αδίκως- πρώτιστης σημασίας την προφύλαξη των συστημάτων από κυβερνοεπιθέσεις και διαρροή προσωπικών δεδομένων. Aυτό προϋποθέτει ότι όλα τα συστήματα ?από EKT μέχρι εθνικές κεντρικές τράπεζες, τραπεζικά ιδρύματα, συστήματα πληρωμών έως ATM και POS? θα πρέπει να επανασχεδιαστούν και να αναβαθμιστούν τεχνολογικά προσφέροντας ύψιστη ασφάλεια.
