ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ. Ραντεβού στη Βαρσοβία έδωσαν χθες οι πρωθυπουργοί της Πολωνίας και της Ουγγαρίας Ματέους Μοραβιέτσκι και Βίκτορ Ορμπαν για να συντονίσουν το κοινό τους βέτο στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, στον οποίο περιλαμβάνεται και το πακέτο βοήθειας για τον κορωνοϊό, ύψους 1,8 τρισ. ευρώ.
Σχολιάζοντας τις αιτιάσεις του Ορμπαν ότι ο όρος της προσήλωσης στο κράτος δικαίου εισήχθη κρυφά στις προτάσεις για τον επόμενο κοινοτικό προϋπολογισμό, παρά τις διαφωνίες κάποιων ηγετών, η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ ήταν κατηγορηματική: αυτή ήταν εξαρχής η πρόθεση. «Θέλω να αποσαφηνίσω πως δεν αληθεύει ότι η ιδέα του conditionality εισήχθη παρασκηνιακά στον προϋπολογισμό», διαβεβαίωσε η Μέρκελ, μιλώντας σε βουλευτές από όλη την Ευρώπη. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Ολαφ Σολτς επεσήμανε ότι η γερμανική προεδρία εργάζεται «πολύ εντατικά» για την εξεύρεση λύσης ενόψει της Συνόδου Κορυφής της 10ης-11ης Δεκεμβρίου, υπογραμμίζοντας ότι «δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση».Ο Σολτς επρόκειτο να συζητήσει χθες το ζήτημα με τους εταίρους του της Ευρωζώνης, κάποιοι εκ των οποίων υποστηρίζουν σκληρότερη στάση, παραδείγματος χάρη την απόσπαση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης από τον υπόλοιπο προϋπολογισμό και τη διαχείρισή τους από μηχανισμό στον οποίον θα συμμετέχουν όλες οι χώρες πλην της Πολωνίας και της Ουγγαρίας.
Πρόκειται για έναν τρόπο να παρακαμφθεί το βέτο, ο οποίος όμως θα ισοδυναμούσε με κήρυξη πολέμου. Εν τω μεταξύ, οι δύο πρωτεύουσες εμφανίζονται αμετακίνητες. «Η λύση πρέπει να είναι καλή για ολόκληρη την Ε.Ε., όχι μόνο για κάποια κράτη-μέλη» δήλωσε ο Ματέους Μοραβιέτσκι, ενώ ο Ούγγρος Βίκτορ Ορμπαν ήταν ακόμη πιο κάθετος, υποστηρίζοντας ότι η Ε.Ε. πρέπει να υποχωρήσει, η Ουγγαρία ποτέ.
Στη γερμανική εφημερίδα Tagesspiegel, ο αναλυτής Κρίστοφ φον Μάρσαλ επισημαίνει ότι η επιμονή της Ευρωπαϊκής Ενωσης να συνδέσει τα κονδύλια του προϋπολογισμού με τους κανόνες του κράτους δικαίου δεν θα επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα ακόμη και στο υποθετικό ενδεχόμενο που οι δύο χώρες υποχωρήσουν και δεχθούν τους όρους. «Με βάση τους κανόνες, τα κονδύλια παρακρατούνται αν τα κράτη παραβιάζουν τους κανόνες του κράτους δικαίου στη διαχείρισή τους», σημειώνει ο Φον Μάρσαλ. «Οχι όμως αν, παραδείγματος χάρη, ένα κράτος χειραγωγεί τη Δικαιοσύνη με πολιτικά κριτήρια». «Αρα, γιατί ισχυριζόμαστε ότι από αυτό τον κανονισμό εξαρτάται το αν θα επιβιώσει ή όχι η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη στις εν λόγω χώρες;».
Ο Γερμανός αναλυτής γράφει επίσης ότι στην Πολωνία και την Ουγγαρία, η στάση της Κομισιόν εναντίον των πολιτικών παρεμβάσεων στη Δικαιοσύνη εκλαμβάνεται η ίδια ως πολιτική παρέμβαση. «Προκειμένου να μην πολιτικοποιείται το ζήτημα, ίσως θα ήταν καλύτερο να κρίνει ένα όργανο όπως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, με νομικά και όχι πολιτικά κριτήρια, αν τηρείται το κράτος δικαίου ή όχι», καταλήγει.