Πρόσφατα έγινε δεκτό επιστημονικό άρθρο ανασκόπησης στο περιοδικό ‘Clinical and Experimental Medicine’ από τους Ιατρούς της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Γαβριατοπούλου, Ελένη Κορομπόκη, Δέσποινα Φωτίου, Ιωάννη Ντάναση-Σταθόπουλο, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ευστάθιο Καστρίτη, Ευάγγελο Τέρπο και τον Πρύτανη του ΕΚΠΑ Θάνο Δημόπουλο σχετικά με τις πολυσυστηματικές εκδηλώσεις του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2.
Μολονότι η λοίμωξη COVID-19 εμφανίζεται κυρίως ως λοίμωξη κατώτερου αναπνευστικού που μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων, αυξάνονται τα επιστημονικά δεδομένα που υποδεικνύουν τη συμμετοχή και άλλων οργάνων στους ασθενείς που νοσούν. Ο πολυσυστηματικός χαρακτήρας του συγκεκριμένου ιού φαίνεται να συσχετίζεται με την αυξημένη ικανότητα πρόσδεσης του ιού στους υποδοχείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης 2 που εντοπίζονται στην επιφάνεια πολλών ανθρώπινων κυττάρων. Η πνευμονική συμμετοχή είναι η πιο συχνή και σοβαρή επιπλοκή της νόσου με φάσμα που εκτείνεται από την ασυμπτωματική νόσο έως τη σοβαρή πνευμονία με συνοδό υποξαιμία και την αναπνευστική ανεπάρκεια που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.
Ανάμεσα στους νοσούντες με COVID-19 συννοσηρότητες όπως η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η στεφανιαία νόσος έχουν συσχετιστεί με δυσμενή πρόγνωση, ενώ η εμφάνιση καρδιαγγειακών επιπλοκών όπως η μυοκαρδιακή ισχαιμία, η καρδιακή ανεπάρκεια και οι εμφάνιση αρρυθμιών έχουν συσχετιστεί με πτωχή επιβίωση. Η παρουσία συμπτωμάτων από το γαστρεντερικό σωλήνα είναι συχνή και μπορεί να διαρκέσει για αρκετές ημέρες. Οι αιματολογικές επιπλοκές είναι επίσης συχνές και συσχετίζονται με κακή πρόγνωση.
Πρόσφατες μελέτες, υποδεικνύουν πως περίπου το ένα τρίτο των ασθενών εμφανίζει ευρύ φάσμα νευρολογικών επιπλοκών που επηρεάζουν το κεντρικό και περιφερικό νευρικό σύστημα συμπεριλαμβανομένης της ανοσμίας και της αγευσίας. Το δέρμα, οι νεφροί, το ήπαρ, οι ενδοκρινείς αδένες και οι οφθαλμοί είναι επίσης όργανα που η λειτουργία τους φαίνεται να επηρεάζεται από τη λοίμωξη COVID-19. Η σύγχρονη προσβολή πολλών συστημάτων φαίνεται να συσχετίζεται με σοβαρότερη νόσο, χειρότερα κλινικά αποτελέσματα και αυξημένη θνητότητα. Υπό αυτό το πρίσμα η αντιμετώπιση της νόσου πρέπει να συμπεριλάβει εκτός από θεραπείες έναντι του ιού και εξατομικευμένη αντιμετώπιση για την προσβολή του κάθε συστήματος ξεχωριστά.
