Γράφει ο Γιώργος Λάγιος, Ψυχοθεραπευτής – Συγγραφέας
Καθώς έχει ήδη επιβληθεί η καθολική απαγόρευση κυκλοφορίας με ελάχιστες εξαιρέσεις για τους πολίτες, κάποιες γυναίκες βρίσκονται πιο εκτεθειμένες από ποτέ στην βία. Το μήνυμα που επαναλαμβάνεται συνεχώς, εν μέσω πανδημίας του κορονοϊού, είναι το «Μένουμε σπίτι». Τι γίνεται όμως όταν το σπίτι σου δεν είναι ασφαλές; Παρακάτω μπορείς να βρεις μερικά εργαλεία που θα σε βοηθήσουν να ανταπεξέλθεις κατά τη δύσκολη αυτή περίοδο.
Χώρος Ψυχικής Ηρεμίας: Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι εσύ γνωρίζεις την κατάσταση σου καλύτερα από όλους, και μπορείς να έχεις τον έλεγχο για το πώς νιώθεις και πως αντιδράς σε αυτό που βιώνεις. Εάν έχεις την δυνατότητα, δημιούργησε έναν «χώρο ψυχικής ηρεμίας» στο σπίτι σου. Βρες εικόνες που σε κάνουν να νιώθεις ηρεμία και ασφάλεια, ζωγράφισε το ιδανικό σου σπίτι, βάλε τα συναισθήματα σου σε λέξεις ή κωδικοποίησε τα μέσα σε μια ζωγραφιά. Εάν είναι δύσκολο το να ζωγραφίσεις κάτι, αν δεν έχεις ιδιωτικότητα, ή αν φοβάσαι ότι αυτό που θα δημιουργήσεις μπορεί να σε βάλει σε κίνδυνο, δοκίμασε να δημιουργήσεις αυτόν τον όμορφο χώρο μέσα σου. Ξεκινώντας με χαλαρωτικές αναπνοές, με κλειστά ή ανοιχτά μάτια, οραματίσου τον χαρούμενο σου χώρο. Βάλε όσες περισσότερες λεπτομέρειες μπορείς: χρώματα, ήχους, μυρωδιές. Αφιέρωσε όσο χρόνο θέλεις μέσα στον χώρο σου, είναι μόνο για εσένα και δεν θα μπορέσει να σου τον καταστρέψει κανείς. Αυτή είναι μια δραστηριότητα που μπορείς να κάνεις και με τα παιδιά σου, συν-δημιουργώντας έναν ενδοψυχικό χώρο όπου θα νιώθετε χαρούμενοι και ασφαλείς.
Έλεγχος Σκέψεων: Πολλές φορές, το να βρίσκεσαι συνεχώς εκτεθειμένη σε κίνδυνο ή το να υπάρχει αβεβαιότητα για την ασφάλεια σου, μπορεί να σε κάνει να χάσεις τον έλεγχο των σκέψεων σου. Αυτό ενδέχεται να σε οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο αρνητικών σκέψεων από τις οποίες τροφοδοτείται ο φόβος σου. Ακόμα και αν νιώθεις ότι δεν έχεις τον έλεγχο για ό,τι συμβαίνει στο σπίτι σου, μην ξεχνάς ότι πάντα μπορείς να έχεις τον έλεγχο των σκέψεων σου. Αξιοποιώντας τον «χώρο ψυχικής ηρεμίας», προσπάθησε να συνδεθείς με τις μη-βοηθητικές σκέψεις που κατακλύζουν το μυαλό σου. Μπορείς να τις γράψεις, να τις απεικονίσεις με ζωγραφιές ή σύμβολα, ή αν τίποτα από αυτά δεν είναι αρκετά ασφαλές τότε φτιάξε έναν νοητό «χάρτη σκέψεων». Απεικόνισε με τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι την αλληλουχία των σκέψεων, ακόμα και με ένα απλό διάγραμμα. Όταν έχεις αναγνωρίσει τις σκέψεις, πάρε μια-μια μαζί σου στον «χώρο ψυχικής ηρεμίας» σου και απάντησε σε κάθε μια με λογικά επιχειρήματα που θα προέρχονται από ένα μέρος αγάπης και φροντίδας για τον εαυτό σου. Παράλληλα, εάν έχεις την δυνατότητα, αξιοποίησε βασικές τεχνικές ενσυνειδητότητας (mindfulness), τις οποίες μπορείς να βρεις στο διαδίκτυο τόσο σε μορφή κειμένου όσο και σε βίντεο. Είναι σημαντικό να φτιάξεις ένα πρόγραμμα οργάνωσης της ημέρας σου με δραστηριότητες που σε κάνουν να νιώθεις καλά, ώστε να μην χάνεσαι μέσα στις μη-βοηθητικές σκέψεις. Απόφυγε ή ελαχιστοποίησε την κατανάλωση αλκοόλ και ψυχοδραστικών ουσιών, καθώς δεν σε βοηθούν να σκέφτεσαι καθαρά.
Μείνε σε Επαφή: Ακόμα και σε αυτή την περίοδο κοινωνικής απομόνωσης, μην ξεχνάς ότι δεν είσαι μόνη σου. Κράτησε την επαφή με άτομα της κοινότητας σου, με φίλες/φίλους σου, και συγγενείς που σε καταλαβαίνουν και σε στηρίζουν. Χρησιμοποίησε εφαρμογές ή μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να μείνεις σε επαφή με άτομα που σε κάνουν να νιώθεις καλά. Παράλληλα, μείνε σε επαφή και με τις δικές σου ανάγκες αναζητώντας βίντεο, μουσική, σειρές, ταινίες, ή βιβλία που σε χαλαρώνουν ή/και σε ενδυναμώνουν.
Επικοινωνία με Φορείς: Εάν νιώθεις ότι απειλείσαι ή αν απλά θέλεις να μιλήσεις κάπου για αυτό που βιώνεις, επικοινώνησε με κάποια από τις γραμμές ψυχοκοινωνικής υποστήριξης που μπορούν να σε βοηθήσουν:
- 2108996636: WIN Hellas – Παρέχει ψυχολογική στήριξη μέσω εξειδικευμένων ψυχο-εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ενδυνάμωση των γυναικών, νομική συμβουλευτική και διασύνδεση με αρμόδιες υποστηρικτικές δομές και φορείς μέσω της γραμμής υποστήριξης γυναικών – θυμάτων βίας
- 197: Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας – δωρεάν 24ωρη γραμμή βοήθειας, στελεχωμένη από κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους
- 15900: Γραμμή SOS – 24ωρη γραμμή άμεσης βοήθειας που στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας
- 1440: Γραμμή Βοήθειας – 24ωρη γραμμή στήριξης και συμβουλευτικής για θέματα οικογενειακής βίας
- 11528: Γραμμή Ψυχολογικής Στήριξης «ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ» – γραμμή ψυχολογικής στήριξης και παρέμβασης, στελεχωμένη από εξειδικευμένους ψυχολόγους για ΛΟΑΤ+ ζητήματα (λεσβίες, γκέι, αμφί, τρανς, και λοιπές ταυτότητες). Ημέρες λειτουργίας: Τρίτη-Τετάρτη-Πέμπτη, 13:00-17:00
Κάποιες φορές ίσως να χρειάζεσαι να μιλήσεις αλλά να μην έχεις την δυνατότητα να πραγματοποιήσεις μια τηλεφωνική κλήση, για παράδειγμα λόγω έλλειψης ιδιωτικότητας. Μπορείς να επικοινωνήσεις με το 15900 (WomenSOS.gr) μέσω Facebook στέλνοντας ένα μήνυμα στην σελίδα τους, ή να επικοινωνήσεις με το 11528 μέσω μηνύματος στην σελίδα τους στο Facebook ή στο Skype. Είναι σημαντικό να καλέσεις την αστυνομία (100) αν βρίσκεσαι σε άμεσο κίνδυνο.
Κωδικός Επικοινωνίας: Σκέψου τουλάχιστον δύο άτομα με τα οποία θα μπορούσες να χρησιμοποιήσεις μια λέξη ή μια φράση που θα σημαίνει ότι χρειάζεσαι βοήθεια, για παράδειγμα στέλνοντας το σε ένα μήνυμα. Μίλησε με αυτά τα άτομα πριν χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις την λέξη ή την φράση, και συμφωνείστε για το τι χρειάζεσαι να κάνουν εάν τους επικοινωνήσεις με κάποιον τρόπο την λέξη ή φράση.
Περισσότερο Ασφαλές Δωμάτιο: Πολλές φορές είναι δύσκολο να βρεις έναν χώρο στο σπίτι σου που να είναι απόλυτα ασφαλής. Σίγουρα όμως θα υπάρχει κάποιο δωμάτιο που θα είναι περισσότερο ασφαλές από τα υπόλοιπα. Ένας χώρος είναι «περισσότερο ασφαλής» έχοντας κάποια έξοδο (παραδείγματος χάρη κάποιο παράθυρο ή μπαλκονόπορτα) ή/και τρόπο να κλειδώσει από μέσα.
Πλάνο: Γράψε ή σκέψου τα βήματα ενός πλάνου διαφυγής σε περίπτωση που χρειαστεί να το χρησιμοποιήσεις. Το πλάνο σου θα πρέπει να περιλαμβάνει τρόπους επικοινωνίας με συγκεκριμένα άτομα που εμπιστεύεσαι, τον τρόπο διαφυγής σου από το σπίτι, καθώς και το που θα πας. Θα ήταν χρήσιμο να έχεις ήδη ένα μικρό σακίδιο ή τσάντα με απολύτως απαραίτητα αντικείμενα (όπως χρήματα, ρούχα, φάρμακα, και τα έγγραφα σου) ώστε να μην χρειαστεί να τα συγκεντρώσεις ενώ βρίσκεσαι σε άμεσο κίνδυνο. Εάν έχεις παιδιά και ανάλογα με την ηλικία τους, συμφωνείστε σε μια λέξη ή φράση που θα σημαίνει ότι το πλάνο μπαίνει σε εφαρμογή. Ανάλογα με την ηλικία των παιδιών σου, μπορείς να τους δώσεις περισσότερες ή λιγότερες λεπτομέρειες για το πλάνο, ώστε όταν χρησιμοποιηθεί η κωδική λέξη/φράση να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν και τι θα γίνει μετά. Επίσης, δώσε τους πληροφορίες για το πώς μπορούν να καλέσουν σε βοήθεια και που να απευθυνθούν αν εσύ δεν μπορείς. Προσπάθησε το πλάνο σου να έχει ξεκάθαρα βήματα με λογική συνέχεια, διότι αν βρίσκεσαι σε κίνδυνο ίσως να είναι πιο δύσκολο να θυμηθείς ένα περίπλοκο πλάνο. Εάν το πλάνο σου περιλαμβάνει την συμβολή άλλων ατόμων (για παράδειγμα ένα άτομο του φιλικού σου περιβάλλοντος που γνωρίζει ότι, εάν λάβει με οποιονδήποτε τρόπο την κωδική λέξη/φράση, θα πρέπει να κάνει κάποια προσυμφωνημένα βήματα), φρόντισε ώστε το πλάνο σου να είναι ξεκάθαρο για όλα τα άτομα που συμπεριλαμβάνει. Πρόσθεσε τους τηλεφωνικούς αριθμούς της αστυνομίας και των ατόμων που μπορούν να σε βοηθήσουν στην λειτουργία ταχείας κλήσης του κινητού σου.
Γιώργος Λάγιος
Ψυχοθεραπευτής – Συγγραφέας
www.glagios.gr
