Ο πρώτος που το πίστεψε το έκανε για δύο... πίτσες. Όσοι προχώρησαν στο παρασύνθημα είναι τώρα πλούσιοι.
Ηλεκτρονικοί εγκληματίες που επιτίθενται με ιό και δεσμεύουν υπολογιστές. «Απαγωγείς» αρχείων που ζητούν κανονικά λύτρα για να τερματίσουν την ομηρία του pc. Τα λύτρα αυτά μεταφράζονται σε ένα ψηφιακό νόμισμα, που έχει καταγράψει ένα ασυγκράτητο «ράλι», ισοδύναμο πλέον έκαστο με 2,7 δολάρια. Αυτό το νόμισμα, το οποίο έχει αποσχιστεί από κυβερνήσεις και παγκόσμιες τράπεζες, ενδέχεται να το παράγει και ο δικός σου υπολογιστής. Εν αγνοία σου. Μεμονωμένοι υπολογιστές επιστρατεύονται ως παραγωγοί, δημιουργώντας ένα δίκτυο πληροφοριακού συστήματος, ελεγχόμενο από τον «botmaster». Τα μέλη του δικτύου αυτού ονομάζονται «ζόμπι»…
Όχι δεν είναι το σενάριο του επόμενου best seller επιστημονικής φαντασίας, αλλά μία από τις νέες «ολοζώντανες» διαστάσεις αυτού που ονομάζουμε κυβερνοχώρος. Αν θα σου το ‘λεγαν την πρώτη φορά που περιχαρής και έκπληκτος (από τις δυνατότητες της τεχνολογίας), έπιασες στα χέρια σου Atari, θα σου φαίνονταν όλα αυτά «κινέζικα». Όχι ότι τώρα είσαι σε θέση να τα τακτοποιήσεις στο κεφάλι σου. Απεναντίας. Για όλους (εμάς) τους απλούς χρήστες ηλεκτρονικών υπολογιστών, εκεί που τελειώνει η φαντασία ξεκινάει το Bitcoin.
Αυτή είναι η ονομασία του εν λόγω ψηφιακού νομίσματος, από το οποίο έχουν πλουτίσει δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο και αναγνωρίζεται πλέον ως το αγαπημένο «εργαλείο» των χάκερ.
Η ιστορία του αγγίζει τα όρια του μύθου, αφού μέχρι και σήμερα ο εμπνευστής και δημιουργός του παραμένει άγνωστος, τα δε ονόματα που κατά καιρούς του αποδίδονται αντιστοιχούν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, που είτε δεν ταυτοποιούνται είτε ουδεμία σχέση με αυτό έχουν, όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων.
Τo Bitcoin κατασκευάζεται με κώδικα, είναι άυλο και η κτήση του λαμβάνει χώρα μέσω της κατοχής κωδικών πρόσβασης στο «πορτοφολάκι» (Wallet), εντός του οποίου φυλάσσεται.
Η διαδικασία δημιουργίας (κάτι σαν την τύπωση του χρήματος) ονομάζεται «εξόρυξη» και περιλαμβάνει την επίλυση δύσκολων μαθηματικών προβλημάτων με τη βοήθεια υπολογιστή. Η λύση του προβλήματος αποτυπώνεται σε έναν αριθμό 64 ψηφίων και για κάθε πρόβλημα που λύνεται δημιουργείται ένα πακέτο (block) από Bitcoin.
Καθώς, όμως, οι επεξεργαστές των υπολογιστών εξελίσσονται διαρκώς λύνοντας ευκολότερα και ταχύτερα τα προβλήματα, οι «αρχιτέκτονες» του Bitcoin θέτουν ακόμη πιο δύσκολους γρίφους ώστε η ημερήσια παραγωγή Bitcoin να μην υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο επίπεδο και προκύψουν προβλήματα… πληθωρισμού.
Για να αγοράσει κάποιος Bitcoin θα πρέπει να έχει μια διεύθυνση Bitcoin, μια αλληλουχία 27-34 γραμμάτων και αριθμών δηλαδή, η οποία λειτουργεί ως «ψηφιακή ταχυδρομική θυρίδα» μέσω της οποίας αποστέλλονται και παραλαμβάνονται τα ψηφιακά νομίσματα. Οι διευθύνσεις αυτές αποθηκεύονται αυτόματα στα ειδικά πορτοφόλια μέσω των οποίων ο χρήστης διαχειρίζεται τα Bitcoin του.
Ο αριθμός των κατασκευασμένων Bitcoins μέχρι σήμερα παραμένει άγνωστος ενώ η απώτερη ποσότητα, που μπορεί να δημιουργηθεί ανέρχεται στα 21.000.000. Η κατασκευή του απαιτεί ισχυρή υπολογιστή δύναμη. Με απλά λόγια πρέπει πολλοί υπολογιστές να δουλεύουν ταυτόχρονα για να το δημιουργήσουν.
Το νόμισμα αποτελεί την εξέλιξη του cryptocurrency, μια ιδέα που προέκυψε το 1998 από το μέλος της ομάδας ακτιβιστών Cypherpunks. Η κατάρρευση της Lehman Brothers γέννησε την ανάγκη για νέες διεξόδους στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, που ασφυκτιούσε. Η πρώτη σχετική επιστημονική δημοσίευση έλαβε χώρα το 2008 και αποδίδεται στον Satoshi Nakamoto, πρόσωπο άγνωστο μέχρι και σήμερα. Το 2009 κατασκευάζεται το πρώτο Bitcoin.
Τον πρώτο χρόνο η αξία του ήταν μηδενική. Τον Απρίλιο του 2010 ξεκίνησαν οι πρώτες συναλλαγές στη διαδικτυακή χρηματαγορά, με την πρώτη τιμή του να διαμορφώνεται στα 0,14 δολάρια. Η πρώτη συναλλαγή σημειώθηκε το 2010: ο προγραμματιστής Laszlo Hanyecs, από τη Φλόριντα των ΗΠΑ έκανε μια δημοσίευση στο διαδικτυακό Forum BitcoinTalk.org, προσφέροντας 10.000 Bitcoins σε όποιον του παράγγελνε δυο πίτσες! Τέσσερις ημέρες αργότερα, ένας αγρότης από τη Μασσαχουσέτη δέχτηκε τη συναλλαγή. Ο Laszlo έλαβε δύο πίτσες από την αλυσίδα «Papa John’s» και ο αγρότης τα 10.000 Bitcoins του…
Ακολούθησε ένα άρθρο του περιοδικού Forbes για τα cryptocurrencies και μια δημοσίευση της διάσημης ιστοσελίδας Gawker αναφορικά με τη χρήση του από εμπόρους ναρκωτικών. Αυτά ήταν αρκετά ώστε την άνοιξη του 2011, τα πασπαλισμένα με σάλτσα πίτσας 10.000 Bitcoins, να φτάσουν σε αξία τα 272.329 δολάρια!
Το ράλι που ξεκίνησε τότε δεν έχει σταματημό. Μέσα σε επτά χρόνια η αξία του Bitcoin πολλαπλασιάστηκε 879,999 φορές. Αν για παράδειγμα ένας επενδυτής είχε αποφασίσει να ξοδέψει 5 δολάρια για να αγοράσει συνολικά 2.000 Bitcoins το 2010, σήμερα η αξία αυτού του μεριδίου ισοδυναμεί με 4,4 εκατ. δολάρια!
Από την Παρασκευή (26/05) η αξία του βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό. Εφτασε στα 2,752 δολάρια, σημειώνοντας άνοδο 45% μέσα σε μόλις οχτώ ημέρες και 180% από τις αρχές του έτους.
Σύμφωνα με αναλυτές η απότομη άνοδος της τιμής οφείλεται σε μια συμφωνία περισσότερων από 50 εταιρειών για την επιτάχυνση της επεξεργασίας των συναλλαγών.
Στην ελληνική έκδοση της επίσημης ιστοσελίδας, τo Bitcoin «αυτοδιαφημίζεται» ως ένα νέο είδος χρημάτων και καινοτόμο δίκτυο πληρωμών. Αναφέρεται ότι χρησιμοποιεί τεχνολογία μεταξύ ομότιμων χωρίς κεντρική εξουσία ή τράπεζες και ότι όλοι μπορούν να συμμετέχουν, καθώς ο σχεδιασμός του είναι δημόσιος (και κανείς δεν το ελέγχει ως ιδιοκτήτης).
Δεν είναι όμως όλα όσο σχετίζονται με αυτό τόσο ρόδινα.
Στις 12 Μαΐου ξεκίνησε μία παγκόσμιας κλίμακας κυβερνοεπίθεση με κακόβουλο λογισμικό – το περίφημο WannaCry – που σταδιακά έπληξε περίπου 300.000 υπολογιστές σε σχεδόν 100 χώρες, παραλύοντας πληροφοριακά συστήματα επιχειρήσεων, οργανισμών και ιδιωτών.
Η επιθετική εξάπλωση του ιού ξεκίνησε πλήττοντας μαζικά τα πληροφοριακά συστήματα βρετανικών νοσοκομείων και προσβάλλοντας μεγάλες εταιρείες όπως η «Renault», η ισπανική τηλεφωνική εταιρεία Telefonica και ο αμερικανικός κολοσσός μεταφορών FedEx. Ο ιός έπληξε ακόμη υπολογιστές του ρωσικού υπουργείου Εσωτερικών, ενώ προκάλεσε δυσλειτουργίες και στους ηλεκτρονικούς πίνακες ανακοινώσεων των Γερμανικών Σιδηροδρόμων.
Για να επιτρέψουν εκ νέου την πρόσβαση στα μπλοκαρισμένα δεδομένα οι χάκερ ζήτησαν εκβιαστικά πληρωμή με Bitcoin. Συγκεκριμένα το ποσό των 300 δολαρίων εντός 72 ωρών προκειμένου να μην κλειδωθούν μόνιμα οι υπολογιστές.
Το ψηφιακό νόμισμα έχει καθιερωθεί ως ο προτιμώμενος τρόπος πληρωμής για κυβερνοεγκληματίες. Υπάρχουν και άλλα ψηφιακά νομίσματα, αλλά υπολείπονται πολύ σε αξία του Bitcoin. Έχουν και αυτά όμως τη χρησιμότητα τους. Οι πιο εξελιγμένοι και ικανοί κυβερνοεγκληματίες χρησιμοποιούν περίπλοκες μεθόδους για να αποκρύψουν τα ίχνη τους, όπως το αποκαλούμενο «chain-hopping», όπου τα χρήματα κινούνται από το ένα ψηφιακό νόμισμα στο άλλο, δημιουργώντας μια διαδρομή που είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Κίνα, που θεωρείται η πατρίδα του νομίσματος οι αρχές έχουν κηρύξει πόλεμο στα «ορυχεία» Bitcoin και όσους το χρησιμοποιούν για τις συναλλαγές τους στο Internet.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το Bitcoin ενσαρκώνει την απόλυτη αντίφαση των καιρών. Ενώ στις χώρες που το αποδέχονται μπορεί κανείς να αγοράσει είδη παντοπωλείου και ρουχισμού, όπως ακριβώς θα έκανε χρησιμοποιώντας το τοπικό νόμισμα (!), την ίδια ώρα βρίσκεται στο «μάτι» των αρχών σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς κινείται σε «γκρίζες» ζώνες, παρακάμπτοντας τις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές και το κανονιστικό πλαίσιο.
Εξόρυξη, ορυχεία, ηλεκτρονικοί λωποδύτες, απαγωγή αρχείων, επίταξη και ομηρία υπολογιστών. Και στη μέση ένα αυτόνομο αύλο νόμισμα, με τους δικούς του κανόνες, που «περιφρονεί» για την ώρα τράπεζες και κυβερνήσεις, πιθανόν ως μια βραδυφλεγής βόμβα στα θεμέλια του καπιταλισμού.
Η πραγματικότητα έχει υπερβεί αυτό που μερικά χρόνια πριν θα πληρωνόταν αδρά (και σίγουρα όχι σε… Bitcoins) ως ένα εξέχον σενάριο για best seller επιστημονικής φαντασίας. Πόσο μάλλον αν ο σεναριογράφος είχε εμπνευστεί ότι όλα ξεκίνησαν χάριν μίας… πίτσας!
