Ο πελαργός έφτασε κι ένα ροδαλό μωρό είδε το φως της ζωής. Αυτό το εμφανώς ευχάριστο γεγονός, για πολλές γυναίκες μετατρέπεται σε «εφιάλτη», καθώς, για μια σειρά από λόγους, η γέννηση του παιδιού ανοίγει την πόρτα στην μελαγχολία και την κατάθλιψη.Οι γυναίκες έχουν σε γενικές γραμμές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη σε σχέση με τους άνδρες. Οι πιθανότητες αυτές πολλαπλασιάζονται την περίοδο της εγκυμοσύνης (υπολογίζεται ότι μέχρι 70% των εγκύων αναπτύσσουν καταθλιπτικά συμπτώματα και 10-16% των γυναικών, παρουσιάζουν μείζονα κατάθλιψη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης), αλλά και το διάστημα αμέσως μετά τον τοκετό, οπότε οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα της γυναίκας, μαζί με τυχόν προβλήματα που μπορεί να προϋπάρχουν, αλλά και την υπερβολική κόπωση και αδυναμία της γυναίκας να ανταποκριθεί στο πρότυπο της τέλειας μητέρας και συζύγου, δημιουργούν το υπόστρωμα για την εμφάνιση ψυχολογικής αστάθειας.
Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση αυτής της κατάθλιψης, μπορεί να παίξει τυχόν ένταση στη σχέση του ζευγαριού ή στη σχέση της μητέρας με άτομα από το στενό οικογενειακό της περιβάλλον. Ακόμη και τα οικονομικά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει η οικογένεια παίζουν ρόλο.
Οι επιλόχειες καταθλιπτικές διαταραχές διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: α. την επιλόχεια θλίψη, β. τη μη ψυχωτική επιλόχεια κατάθλιψη και γ. την επιλόχεια ψύχωση»:
Η επιλόχεια θλίψη (postpartum blues) είναι η πιο συχνή από τις τρεις, με συχνότητα που κυμαίνεται από 30-80%. Χαρακτηριστικά συμπτώματα αυτής της κατάστασης, είναι η ευμεταβλητότητα του συναισθήματος, η ευερεθιστότητα, τα ξαφνικά κλάματα, το άγχος, και η διαταραχή σε ύπνο και όρεξη. Η επιλόχεια θλίψη δεν έχει τάση να διαρκεί πολύ και είναι καλοήθης. Τα συμπτώματα συνήθως κορυφώνονται την 4η- 5η ημέρα της λοχείας και υποχωρούν την 10η περίπου ημέρα.
Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι επίσης σχετικά συχνή, 10-15% και έχει συχνότητα παρόμοια με αυτήν του γενικού γυναικείου πληθυσμού. Αν και οι περισσότερες γυναίκες με επιλόχεια κατάθλιψη βιώνουν καταθλιπτικά συμπτώματα κατά τον 1ο μήνα μετά τον τοκετό, τα συμπτώματα μερικές φορές αναπτύσσονται από το τέλος της εγκυμοσύνης. Αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν επιλόχεια κατάθλιψη, είναι και οι γυναίκες που εμφάνισαν κατάθλιψη και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα σημεία και συμπτώματα δεν διαφοροποιούνται από αυτά της κοινής κατάθλιψης. Στις βαρύτερες μορφές μπορεί να παρουσιαστεί αυτοκτονικός ιδεασμός, έμμονες σκέψεις άσκησης βίας στο νεογέννητο, έλλειψη συγκέντρωσης και κινητική αναστάτωση.
Η επιλόχεια ψύχωση, τέλος, είναι σπάνια και συμβαίνει σε συχνότητα 0,1 έως 0,2% μετά τη γέννηση. Η εικόνα της είναι εντυπωσιακή και μπορεί να αρχίσει είτε νωρίς, τη 2η ή 3η ημέρα μετά τον τοκετό, είτε συχνότερα μέσα στις πρώτες δύο εβδομάδες. Τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν ανησυχία, ευερεθιστότητα και διαταραχές ύπνου. Αργότερα, αναπτύσσεται καταθλιπτική ή ανεβασμένη διάθεση, ευμεταβλητότητα του συναισθήματος, ψευδαισθήσεις. Επίσης, μπορεί να εμφανιστούν ψυχωτικά συμπτώματα, όπως παραληρήματα που αφορούν το βρέφος.
Η ψύχωση μπορεί μάλιστα να συνοδευτεί από συμπεριφορές επικίνδυνες, τόσο για την ίδια τη μητέρα, όσο και για το βρέφος. Σε αυτήν την περίπτωση, ο θηλασμός πρέπει να διακοπεί και η γυναίκα να ακολουθήσει άμεσα αγωγή, η οποία μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 6 μήνες.
Γι΄ αυτό και είναι σημαντικό να αναφέρεται κάθε διαταραχή συμπεριφοράς ή περίεργο φέρσιμο της νέας μητέρας.
Tα κύρια συμπτώματα
Ποια στοιχεία όμως μπορούν να υποψιάσουν κάποιον ότι η έγκυος ή η μητέρα έχει επιλόχεια κατάθλιψη;
* μια επίμονη αίσθηση κατάπτωσης ή θλίψης, ή έλλειψη ενδιαφέροντος ή ικανοποίησης (ανηδονία)
* αλλαγή στο βάρος ή στην όρεξη
* αϋπνία η υπερυπνία
* ψυχοκινητική αναστάτωση ή επιβράδυνση
* απώλεια ενέργειας ή κόπωση
* αίσθηση αχρηστίας ή υπερβολικής / αδικαιολόγητης ενοχής
* μειωμένη συγκέντρωση
* επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονικός ιδεασμός, με ή χωρίς σχέδιο δράσης
stogiatro.gr
