Είναι αλήθεια πως τα πράσινα και τα γαλανά μάτια είναι πολύ πιο ελκυστικά. Εκτός κι αν τραγουδάς το «μαύρα μάτια, μαύρα φρύδια, μαύρα κατσαρά μαλλιά». Πώς όμως έχει αποκτήσει ο γαλανομάτης αυτού του κόσμου τόσο «μυστικισμό» γύρω από τη δύναμή τους (βλ, βασκανία), αλλά και το μυστήριο της γέννησης ενός παιδιού με γαλανά μάτια, όταν και οι δύο γονείς τους έχουν χρώμα ματιών καστανό.
Στην ανθρώπινη ιστορία, φαίνεται πως τα ανοιχτόχρωμα μάτια είναι πολύ πρόσφατη υπόθεση. Αρχικά, οι επιστήμονες υποθέτουν πως όλοι οι πρόγονοί μας είχαν σκουρόχρωμες κόρες οφθαλμών και δεν ήταν παρά πριν από 10.000 χρόνια που γαλανομάτηδες άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους στην επιφάνεια της γης. Σήμερα το 20% με 40% των Ευρωπαίων έχουν γαλάζια μάτια. Τι συνέβη όμως;
Η γενετική μετάλλαξη
Η εξήγηση που δίνουν ορισμένοι επιστήμονες, είναι πως τα γαλανά μάτια προέκυψαν από μια γενετική μετάλλαξη. Το χρώμα καθορίζεται από τον αριθμών χρωστικών ουσιών που έχει κανείς στην ίριδα του ματιού. Όσο περισσότερες οι χρωστικές, το χρώμα γίνεται πιο σκούρο, ενώ σε αντίθετη περίπτωση προκύπτει πράσινη και γαλάζια απόχρωση. Τι είναι όμως εκείνο που καθορίζει αυτή τη συγκέντρωση χρωστικών στην ίριδα; Η γενετική. Τα δύο βασικά γονίδια για το συγκεκριμένο σκοπό είναι το HERC2 και το OCA2.Το HERC2 λειτουργεί σαν διακόπτης ώστε να ενεργοποιηθεί το γονίδιο OCA2, με το τελευταίο να ενεργοποιεί με τη σειρά του πρωτεΐνες, οι οποίες και δίνουν τις συγκεκριμένες χρωστικές. Αν ένα από τα παραπάνω γονίδια είναι μεταλλαγμένο, όλη η διαδικασία διαταράσσεται και έτσι δεν παράγονται χρωστικές. Όπως σε κάθε ζήτημα γενετικής, όλοι έχουν ένα ζεύγος από κάθε γονίδιο στο σώμα τους.
Αν λοιπόν ένα από αυτά τα ζευγάρια είναι μεταλλαγμένο, τότε μπορεί ενώ ένας άνθρωπος έχει καστανά μάτια να μεταδώσει μέσω του μεταλλαγμένου γονιδίου την πιθανότητα στον απόγονό του να έχει γαλάζια ή ανοιχτόχρωμα μάτια. Αυτό φυσικά στην περίπτωση που και οι δύο γονείς έχουν το συγκεκριμένο μεταλλαγμένο γονίδιο, το οποίο μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, ακόμη και αν παραμένει… κρυμμένο.
Μάλιστα, έρευνα του πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης σε άτομα με γαλανά μάτια, έδειξε πως το 99.9% αυτών είχαν μια συγκεκριμένη μετάλλαξη στο OCA2 γονίδιο, γεγονός πως οδηγεί στο συμπέρασμα πως πιθανότατα όλοι τους έχουν ένα κοινό πρόγονο, από τον οποίο προέκυψε το «δώρο» των γαλανών ματιών.
Λευτέρης Σαββίδης
Buzzfeed
Πηγή
