Δύο ανεξάρτητες ομάδες αστρονόμων εντόπισαν τον πρώτο πλανήτη εκτός Ηλιακού Συστήματος, ο οποίος έχει μέγεθος συγκρίσιμο με της Γης, και αποτελείται κυρίως από βαριά υλικά.
Πρόκειται για τον πλανήτη Kepler 78b, o οποίος εάν και μοιάζει μορφολογικά με τον πλανήτη μας, βρίσκεται σε τροχιά πολύ κοντινή στο μητρικό του άστρο, εκτελώντας μια πλήρη περιστροφή γύρω από αυτό σε μόλις 8.5 ώρες. Συγκριτικά, ο Kepler 78b κινείται γύρω από το άστρο του σε απόσταση ίση με μόλις το 1% της απόστασης Γης-Ήλιου...
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, οι αστρονόμοι πιστεύουν πως ο πλανήτης είναι«κλειδωμένος» με το μητρικό του άστρο, έτσι ώστε μία πλευρά του να βλέπει συνέχεια εκεί.
Εάν κάτι τέτοιο ισχύει, οι θερμοκρασίες που πρέπει να αναπτύσσονται σε εκείνη την πλευρά, θα είναι της τάξης των 2.000 – 2.800 ο C, γεγονός που θα σήμαινε πως περίπου η μισή επιφάνεια του πλανήτη θα είναι καλυμμένη με λάβα. Ωστόσο δεν υπάρχουν ακόμη ακριβείς υπολογισμοί για το τι συμβαίνει στη σκοτεινή πλευρά του πλανήτη.
Η ανακάλυψη έγινε με τη χρήση των δεδομένων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, ενώ επιβεβαιώθηκε και με παρατηρήσεις με το τηλεσκόπιο 10 μέτρων του Παρατηρητηρίου W.M. Keck στη Χαβάη.
Οι ερευνητικές ομάδες από τα δύο τηλεσκόπια συνεργάζονται συχνά, καθώς επιτελούν συμπληρωματικό έργο: τo Kepler ανίχνευσε χιλιάδες πιθανούς εξωπλανήτες κατά τη διάρκεια της αποστολής του, δείχνοντας σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις στις οποίες έπρεπε να στραφούν τα επίγεια τηλεσκόπια. Με τη χρήση διαφορετικών μεθόδων, οι επίγειες παρατηρήσεις οδηγούν στην αποσαφήνιση πολλών από τις ιδιότητες του εξωπλανήτη, όπως η μάζα του ή και η σύνθεσή του.
Εάν και έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα κάποιοι εξωπλανήτες με παρόμοιο μέγεθος ή μάζα με αυτή της Γης, πρόκειται για την πρώτη φορά που και τα δύο μεγέθη συμφωνούν, το οποίο σημαίνει πως και η πυκνότητα και η σύνθεση του Kepler 78b πρέπει να είναι παρόμοια με της Γης.
Ο εξωπλανήτης έχει ακτίνα 1.2 φορές μεγαλύτερη από τη Γη, 1.7 φορές μεγαλύτερη μάζα ενώ αποτελείται κυρίως από σίδηρο και πέτρες. Το άστρο του είναι λίγο μικρότερο από τον Ήλιο και απέχει περίπου 400 έτη φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Κύκνου.
Ο Kepler 78b ανήκει σε μία νέα ομάδα εξωπλανητών οι οποίοι έχουν πολύ σύντομες περιόδους περιστροφής. Στη συγκεκριμένη κατηγορία συγκαταλέγονται όλοι οι πλανήτες που συμπληρώνουν μια πλήρη περιστροφή γύρω από το άστρο τους σε λιγότερο από 12 ώρες. Αν και όλοι αυτοί οι πλανήτες έχουν μικρή μάζα (μία με δύο φορές αυτή της Γης), ο Kepler 78b είναι ο πρώτος στην κατηγορία αυτή για τον οποίο γνωρίζουμε τόσες πολλές λεπτομέρειες.
Μέχρι σήμερα αποτελεί μυστήριο πως αυτοί οι πλανήτες σχηματίζονται τόσο κοντά στα μητρικά τους άστρα, αφού οι παρούσες θεωρίες δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο, καθώς θεωρείται πως το άστρο θα έπρεπε να έχει απορροφήσει τα υλικά του πλανήτη κατά τη δημιουργία του.
Το μέλλον πάντως το Kepler 78b φαντάζει δυσοίωνο. Οι βαρυτικές δυνάμεις αναμένεται να το σπρώξουν ακόμη πιο κοντά στο άστρο του, και σταδιακά οι παλιρροϊκές δυνάμεις θα είναι αρκετές για να τον διαλύσουν, σε περίπου τρία δισεκατομμύρια χρόνια.
Τα αποτελέσματα της έρευνας γύρω από τον Kepler 78b δημοσιεύονται από δύο ανεξάρτητες ομάδες αστρονόμων στο περιοδικό Nature.
