«Κάτοικος» της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης το σπαράγγι έρχεται να συμπληρώσει τα φαρμακευτικά βότανα που χρησιμοποιούν οι Έλληνες. Αγαπημένη λιχουδιά των αρχαίων, όπως μαρτυρούν τα κείμενα και...
σύμφωνα με τον Θεόφραστο, αποτελούσε αγαπημένο έδεσμα και των Θεών.
Η λατινική του ονομασία είναι Asparagus officinalis L. και στην ελληνική γλώσσα εμφανίζεται με την ονομασία Ασπάραγγος ο φαρμακευτικός, ενώ ο Θεόσφραστος με τον Διοσκουρίδη το ονόμαζαν ν ασφάραγο. Η ιστορία τους ξεκινά το 3000π.Χ. και λατρεύτηκε από αρχαίους Αιγύπτιους, τους Έλληνες, τους Ρωμαίους. Στον 21ο αιώνα, έχει κατακτήσει τις αγορές και τα νοικοκυριά από τη Βόρεια Αμερική ως την Αυστραλία.
Στη χώρα μας, το σπαράγγι είναι αυτοφυές και μπορείτε να συναντήσετε διάφορα είδη του, ανάλογα με την περιοχή, λόγω της εξαιρετικής βιοποικιλότητας. Τα τελευταία χρόνια, καλλιεργείται για να καλύψει την αυξημένη ζήτηση, αφού όλο και περισσότερος κόσμος ανακαλύπτει την εξαιρετική θρεπτική του αξία και τα οφέλη που προκύπτουν από την κατανάλωσή του.
Τα πράσινα σπαράγγια οφείλουν το χρώμα τους στην χλωροφύλλη που συντίθεται με την έκθεση τους στον ήλιο. Τα λευκά είναι σπαράγγια καλλιέργειας και σκεπάζονται με χώμα ώστε να διατηρούν το λευκό χρώμα τους. Υπάρχουν σπαράγγια και σε ιώδη απόχρωση για όσα έχουν εκτεθεί λίγες μόνο ώρες στο χάδι του ήλιου.
Τα 100γρ βρασμένων σπαραγγιών αποδίδουν μόλις 22 θερμίδες. Δεν περιέχουν κορεσμένα λιπαρά ή χοληστερόλη. Είναι πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, αφού μόλις τα 100 γρ. μπορούν να καλύψουν το 8% των ημερήσιων αναγκών μας. Αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης Α, βιταμίνης C, βιταμίνης Ε, βιταμίνης Κ, θειαμίνης, ριβοφλαβίνης, νιασίνης και φυλλικού οξέος. Καλή πηγή μετάλλων και ιχνοστοιχείων όπως το σελήνιο, τον σίδηρο και φώσφορο, το κάλιο, τον χαλκό και το μαγγάνιο. Είναι καλή πηγή βιταμίνης Β6, ασβεστίου, μαγνησίου και ψευδαργύρου. Τέλος, είναι και φυτική πηγή πρωτεΐνης, με απόδοση 2γρ στα 100γρ λαχανικών.
Αν καταναλωθούν ωμά, θα εξασφαλίσετε 27-40% περισσότερες βιταμίνες, που συνήθως χάνονται, λόγω της θερμικής επεξεργασίας ή παρασύρονται με το νερό που χύνεται.
Διαλέξτε τα σφιχτά και τραγανά αν προσπαθήσετε να τα σπάσετε. Θα πρέπει να έχουν ένα ωραίο και λαμπερό χρώμα που να αποδεικνύει την φρεσκότητά τους. Διατηρήστε τα στο ψυγείο, τυλιγμένα σε χαρτί και μέσα σε σακούλα ή φαγητοδοχείο για μερικές μέρες (2 έως 4) ή εναλλακτικά βάλτε τα στην κατάψυξη, αφού πρώτα τα επεξεργαστείτε ελαφρώς, βράζοντάς τα. Προτιμήστε να έχουν την ίδια διάμετρο γιατί θα είναι πιο εύκολο το μαγείρεμά τους αφού θα χρειαστούν τον ίδιο χρόνο.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες του σπαραγγιού ήταν γνωστές από την αρχαιότητα, με ένθερμους υποστηρικτές τον Ιπποκράτη και τον Διοσκουρίδη. Αργότερα, το χρησιμοποίησαν οι φαρμακοποιοί παρασκεύαζαν ένα σιρόπι με βάση τα σπαράγγια και τα προωθούσαν ως διουρητικό.
Πλέον, μέσα από έρευνες έχει αποδειχθεί ότι έχουν εξαιρετική αντιφλεγμονώδη δράση, που οφείλεται στα φλαβονοειδή όπως η κερκετίνη, η ρουτίνη και οι άλλες ουσίες.
Επίσης, έχει βρεθεί ότι περιέχουν ικανοποιητική ποσότητα ινουλίνης, πρεβιοτικού, που βοηθά στην καλή κατάσταση του πεπτικού συστήματος, στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του ορθού και στην αύξηση της απορρόφησης θρεπτικών συστατικών.
Μεγάλη ποικιλία αντιοξειδωτικών ουσιών μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης χρόνιων προβλημάτων υγείας, όπως ο διαβήτης τύπου ΙΙ και τα καρδιαγγειακά, αλλά και πολλών περιπτώσεων καρκίνου, εξαιτίας της μείωσης του οξειδωτικού στρες στον οργανισμό. Μεταξύ αυτών είναι η γλουταθειόνη, η βιταμίνη C, η β- καροτίνη, η βιταμίνη Ε και ο ψευδάργυρος, το μαγνήσιο και το σελήνιο.
Ακόμη, η υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βοηθά στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και τη ρύθμιση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης για την πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Στην πρόληψη των καρδιαγγειακών βοηθά επίσης η υψηλή περιεκτικότητα του σπαραγγιού σε φυτικές ίνες και ασπαραγίνη, που δρα ευεργετικά με την ισχυρή διουρητική της δράση.
Τέλος, τα σπαράγγια περιέχουν σαπωνίνες, που έχουν αντικαρκινικές και αντιφλεγμωνώδεις ιδιότητες και μπορούν να βελτιώσουν την αρτηριακή πίεση, την ευγλυκαιμική κατάσταση και την έχουν ευεργερτικά οφέλη στα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
Χρειάζεται όμως πολλή προσοχή στην κατανάλωσή τους, από όσους δεν μπορούν να μεταβολίσουν τις πουρίνες.
Τα σπαράγγια συλλέγονται την άνοιξη, μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου. Στο διαιτολόγιό σας μπορείτε να τα εντάξετε ως συνοδευτικό, σε σαλάτα, ορεκτικό ή σε σφουγγάτο (με αυγά), που αποτελεί ένα εκλεκτό και παραδοσιακό πιάτο της Κρητικής γαστρονομίας.
peristerinews.gr