Ο δράστης, που έχει συλληφθεί, κατάφερε να φτάσει σε πολύ μικρή απόσταση και να ανοίξει πυρ κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης σε πόλη στην κεντρική Σλοβακία. Η ασφάλεια του πρωθυπουργού, που μοιάζει να ολιγώρησε με παραλίγο τραγικές συνέπειες, έσπευσε να τον μεταφέρει σε ασφαλές σημείο και από εκεί σε νοσοκομείο όπου για ώρες υποβαλλόταν σε εγχείρηση στην κοιλιακή χώρα.
Δεν απειλείται πλέον η ζωή του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, ανέφερε το βράδυ της Τετάρτης στο BBC ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Τομάς Ταράμπα.
Δήλωσε «σοκαρισμένος» από την απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού, ο οποίος διακομίστηκε εσπευσμένα σε νοσοκομείο της Μπάνσκα Μπίστριτσα και υποβλήθηκε σε πολύωρη χειρουργική επέμβαση. «Ευτυχώς, εξ όσων γνωρίζω, η χειρουργική επέμβαση πήγε καλά. Εκτιμώ ότι τελικά θα επιζήσει… Δεν είναι απειλητική για τη ζωή του η κατάσταση αυτήν τη στιγμή», τόνισε.
Λίγο αργότερα (ξημερώματα Πέμπτης) τα σλοβακικά ΜΜΕ ανέφεραν πως ο πρωθυπουργός ανέκτησε τις αισθήσεις του έπειτα από πολύωρη χειρουργική επέμβαση στην οποία υποβλήθηκε. Ούτε το τηλεοπτικό δίκτυο TA3, ούτε η ψηφιακή έκδοση της εφημερίδας Dennik έδωσαν περισσότερες διευκρινίσεις για την κατάσταση του 59χρονου κεντροαριστερού εθνικιστή λαϊκιστή πολιτικού.
Νωρίτερα σε δηλώσεις τους μέλη της κυβέρνησης τόνιζαν ότι ο Φίτσο είναι σε κρίσιμη κατάσταση με τραύματα που απειλούν τη ζωή του. Μια μεγάλη ιατρική ομάδα επικεντρώνεται στην αποκατάσταση όπως λένε, ζητώντας παράλληλα από την κοινή γνώμη της χώρας να αντιδράσει με ηρεμία στο γεγονός της απόπειρας δολοφονίας.
Εν τω μεταξύ, στα χέρια των αρχών είναι ο 71χρονος δράστης, ο οποίος φέρεται να έχει ακτιβιστική δράση στην πολιτική, αλλά και παρουσία στα γράμματα με ποιητικές συλλογές.
Ομόθυμη ήταν, τέλος, η καταδίκη της απόπειρας δολοφονίας από πολιτικούς στην Ευρώπη και πέρα από αυτή.
Η απόπειρα δολοφονίας
Ο Ρόμπερτ Φίτσο βρισκόταν το μεσημέρι της Τετάρτης στην πόλη Χάντλοβα, στη κεντρική Σλοβακία, περίπου 180 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα Μπρατισλάβα.
Την ώρα που χαιρετούσε υποστηρικτές του έξω από το «Σπίτι του Πολιτισμού» ένας άνδρας τον πλησίασε και τον πυροβόλησε πέντε φορές σχεδόιν εξ επαφής. Οι αυτόπτες μάρτυρες μίλησαν για πολλούς πυροβολισμούς που ακούστηκαν στο σημείο,
Ο 59χρονος Φίτσο τραυματίστηκε στην κοιλιακή χώρα, όπως αποδείχτηκε αργότερα βαριά, ενώ ο δράστης συνελήφθη αμέσως μετά τους πυροβολισμούς, κοντά στην πλατεία της Χάντλοβα.
Το οπτικό υλικό από το σημείο της δολοφονίας δείχνει ότι η ασφάλεια του πρωθυπουργού δεν κατάφερε να σταματήσει τον δράστη που ήταν ανάμεσα σε μια ομάδα ανθρώπων που περίμενε τον Φίτσο, πίσω από κάγκελα. Αμέσως μετά έσπευσαν να ακινητοποιήσουν τον δράστη -όταν πλέον είχε πυροβολήσει πέντε φορές- και να απομακρύνουν τον Φίτσο προς το αυτοκίνητό του.Αρχικά οι ειδήσεις για την απόπειρα δολοφονίας ήταν λιγοστές από την πλευρά της σλοβακικής κυβέρνησης.
Η επίσημη σελίδα του στο Facebook ανέφερε ότι ο Φίτσο «έχει πυροβοληθεί αρκετές φορές» και μεταφέρθηκε με ελικόπτερο στο νοσοκομείο Ρούσβελτ στην Μπάνσκα Μπίστριτσα. «Απόπειρα δολοφονίας πραγματοποιήθηκε σήμερα σε βάρος του Ρόμπερτ Φίτσο. Έχει πυροβοληθεί πολλές φορές και η ζωή του απειλείται. Αυτή τη στιγμή μεταφέρεται με ελικόπτερο στην Banská Bystrica, επειδή θα έπαιρνε πολύ χρόνο για να φτάσει στην Μπρατισλάβα και υπάρχει ανάγκη για άμεση επέμβαση. Οι επόμενες ώρες θα κρίνουν πολλά» αναφέρεται χαρακτηρτιστικά.
Η πρώτη ενημέρωση από το νοσοκομείο ήταν ότι οι «ζωτικές του λειτουργίες» έχουν σταθεροποιηθεί και ότι ο πρωθυπουργός είχε τις αισθήσεις του, πριν μεταφερθεί σε άλλη νοσηλευτική μονάδα.
Ο Φίτσο μπήκε στο χειρουργείο και υποβλήθηκε σε επέμβαση που κράτησε πάνω από τρεις ώρες.
Οι πληροφορίες από τα σλοβακικά μέσα ενημέρωσης περιέγραφαν την κατάσταση ως ιδιαίτερα δύσκολη. Είχε δεχτεί έναν πυροβολισμό στην κοιλιά, που τη διαπέρασε και έφτασε στο ισχίο, ενώ άλλη μια σφαίρα τον βρήκε στον ώμο. Πηγές ανέφεραν πως ο Σλοβάκος πρωθυπουργός είχε αιμορραγία στην κοιλιακή χώρα, την οποία οι γιατροί δεν μπορούσαν να σταματήσουν εύκολα.
Ο υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Καλινάκ δήλωσε αργότερα μέσα στο βράδυ ότι η κατάσταση του Φίτσο ήταν «εξαιρετικά σοβαρή» και ότι έχει πολλαπλά τραύματα. Η επέμβαση, όπως είπε, συνεχιζόταν για πάνω από 3,5 ώρες. Και ο χειρουργός που έκανε την επέμβαση είπε ότι απειλείται η ζωή του Φίτσο και ότι η κατάστασή του είναι σοβαρή.
Παρά ταύτα, το τοπικό τηλεοπτικό δίκτυο TASR TV μετέδωσε ότι η χειρουργική επέμβαση ήταν επιτυχημένη και ο Φίτσο είναι σε σταθερή κατάσταση.
Εν τω μεταξύ, σε διαφωνία με τις πολιτικές της κυβέρνησης του Φίτσο απέδωσε ο άνδρας που τον πυροβόλησε την απόπειρα της δολοφονίας.
‼️ Video of the first interrogation of the man who shot Fico 5 times
The writer Juraj Cintula, who shot #Slovak Prime Minister #Fico, said he did it because he disagreed with the government's policies. pic.twitter.com/DDPBLnyxFj— NEXTA (@nexta_tv) May 15, 2024
Σε βίντεο που ήλθε στη δημοσιότητα φαίνεται ο συλληφθείς να δίνει μια σύντομη εξήγηση όταν τον ρωτούν: «Το έκανα γιατί διαφωνούσα με τις πολιτικές της κυβέρνησης», λέει.
Ο Τσιντούλα βρίσκεται στον διάδρομο ενός κτιρίου, πιθανώς αστυνομικού τμήματος, και φαίνεται να έχει δεμένα τα χέρια πίσω από την πλάτη.
Ρόμπερτ Φίτσο: Ένας τραμπικός στην Ευρώπη
Τρεις εκλογικές νίκες έδωσαν στον Ρόμπερτ Φίτσο ισάριθμες θητείες στην πρωθυπουργία της Σλοβακίας, με τον ίδιο να χτίζει την εικόνα ενός σχεδόν τραμπικού πολιτικού στην καρδιά της Ευρώπης.
Πολιτικός με ισχυρές λαϊκιστικές τάσεις, τονίζει ότι θα πρέπει να διακοπεί η βοήθεια προς την Ουκρανία, αλλά αρνείται ότι είναι υπέρ της Ρωσίας, δύο θέσεις που τον κατατάσσουν σε μειοψηφία ηγετών στην Ευρώπη.
Ο 59χρονος Ρόμπερτ Φίτσο, που κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή της χώρας εδώ και δύο δεκαετίες, έχει επικριθεί για το ότι θέλει να μοιάσει με τον Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας.
Γεννήθηκε το 1965 και μεγάλωσε σε ένα χωριό στη δυτική Σλοβακία, γιος ενός εργάτη και μιας εργαζόμενης σε κατάστημα. Σπούδασε νομικά και έλαβε διδακτορικό με διατριβή στην τιμωρία του εγκλήματος. Μετά την πτώση του κομμουνισμού, το 1989, μπήκε στην πολιτική, ένα νέο και άφθαρτο από το παλαιό καθεστώς στέλεχος.
Ίδρυσε το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα Smer που κατάφερε να κερδίσει το 2006 τις εκλογές και να σχηματίσει κυβέρνηση, έπειτα από 7 χρόνια στην αντιπολίτευση. Έχασε τις εκλογές το 2010, τις ξανακέρδισε το 2012 και το 2016.
Ωστόσο η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ και της αρραβωνιαστικιάς του το 2018 και οι διαδηλώσεις που ακολούθησαν οδήγησαν σε ήττα στις εκλογές του 2020. Το Smer διασπάστηκε αλλά ο ίδιος επέμεινε. Η πανδημία του και η αντίθεσή του στις μάσκες και τον εμβολισμό του έδωσε μια νέα δυναμική, αλλά και μια νίκη στις εκλογές πέρυσι τον Σεπτέμβριο.
Τον ακολουθούσαν κατηγορίες για τον σχηματισμό εγκληματικής ομάδας και κατάχρησης εξουσίας, αλλά η γενική εισαγγελία τις απέρριψε.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο εξελέγη για τρίτη φορά μετά τη νίκη του ως επικεφαλής ενός λαϊκιστικού-εθνικιστικού συνασπισμού, γεγονός που ανησύχησε παρατηρητές μέσα και έξω από τη χώρα.
Πρώτοι ίσως οι δημοσιογράφοι στη Σλοβακία που ήδη αντιδρούν στα σχέδια για την αντικατάσταση και ουσιαστικά την κατάργηση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα της χώρας. Επιπλέον προωθεί νομοθεσία για τον χαρακτηρισμό φορέων ως οργανώσεων με διεθνή στήριξη.
Πολιτικοί αναλυτές τον χαρακτηρίζουν ικανό στο να παρουσιάζει τον εαυτό του ως πολιτικό κατά του κατεστημένου. Έχει υιοθετήσει ακόμη θέσεις που συχνά φαίνονται ακραίες στα μάτια των συμμάχων του στη Δύση. Μεταξύ άλλων δεσμεύτηκε να τερματίσει τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, είναι κατά των κυρώσεων στη Ρωσία, έχει επιτεθεί κατά της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και κατά της προέδρου Ζουζάνα Τσαπούτοβα.
Το προφίλ του δράστη
Ο 71χρονος πρώην υπάλληλος ιδιωτικής εταιρείας σεκιούριτι συγγραφέας και ποιητής Γιουράι Τσιντούλα από την πόλη Λέβιτσε της νότιας Σλοβακίας φέρεται να είναι ο δράστης της απόπειρας δολοφονίας κατά του Ρόμπερτ Φίτσο.
Είναι ένας από τους ιδρυτές της λογοτεχνικής λέσχης DÚHA, το 2005. Από το 2008 και μέχρι το 2016 ήταν πρόεδρος της λέσχης και έγραψε τρεις ποιητικές συλλογές (Sen rebela, Diptych, Osy). Έχει επίσης εκδώσει το μυθιστόρημα «Το μήνυμα της θυσίας». Από το 2015 είναι μέλος της Εταιρείας Σλοβάκων συγγραφέων.
Το 2016 εργαζόταν ως οδηγός και υπάλληλος ασφαλείας σε εμπορικό κέντρο στο Λέβιτσε. Σύμφωνα με πληροφορίες επέζησε τότε από απόπειρα δολοφονίας, όταν δέχθηκε επίθεση σε εμπορικό κέντρο του Λέβιτσε από νεαρό άνδρα που βρισκόταν σε κατάσταση μέθης.
Κατείχε το όπλο νόμιμα και στο παρελθόν εργαζόταν σε ιδιωτική εταιρεία ασφαλείας.
«Ο κόσμος είναι γεμάτος βία και όπλα. Οι άνθρωποι φαίνεται να τρελαίνονται» φέρεται να δήλωσε σε ένα βίντεο πριν από οκτώ χρόνια. «Οι μετανάστες συρρέουν στην Ευρώπη, υπάρχει μίσος και εξτρεμισμός παντού. Αλλά το χειρότερο είναι ότι οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών δεν έχουν καμία εναλλακτική λύση σε αυτό το χάος».
Είχε πει επίσης ότι είχαν ιδρύσει το Κίνημα κατά της Βίας στο Λέβιτσε. «Κάθε φυσιολογικός άνθρωπος απορρίπτει τη βία» είχε πει. «Στόχος μας είναι να ενώσουμε τους ανθρώπους, να διατηρήσουμε την ειρήνη και να αποκαταστήσουμε τη δημοκρατία. Είναι πολύ δύσκολο γιατί κανείς δεν εμπιστεύεται κανέναν πια. Ο κόσμος είναι γεμάτος χάος και μίσος».
Ο γιος του Τσιντούλα διέψευσε πληροφορίες ότι ο πατέρας του ήταν ασθενής ψυχιατρικού νοσοκομείου.
Καταδίκη της απόπειρας δολοφονίας
Σοκαρισμένοι από την αποτρόπαια επίθεση κατά του πρωθυπουργού της Σλοβακίας, δήλωσαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα.
«Είμαι σοκαρισμένος από την είδηση της επίθεσης κατά του πρωθυπουργού της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο μετά από την κυβερνητική συνεδρίαση στη Χάντλοβα. Τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη βία ή τέτοιες επιθέσεις. Οι σκέψεις μου είναι με τον πρωθυπουργό και την οικογένειά του» έγραψε στο «Χ», ο Σαρλ Μισέλ.
Από την πλευρά της, η Ρομπέρτα Μέτσολα δήλωσε: «Είμαι σοκαρισμένη από την αποτρόπαια επίθεση κατά του πρωθυπουργού της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο στην Χάντλοβα. Εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καταδικάζω αυτή τη βίαιη επίθεση. Οι σκέψεις μου είναι μαζί του και με την οικογένειά του αυτή τη δύσκολη στιγμή».
Σοκ και αποτροπιασμό εξέφρασε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. «Σοκαρισμένος και αποτροπιασμένος από την ένοπλη επίθεση σε βάρος του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο. Του εύχομαι (να έχει) δύναμη για ταχεία ανάρρωση», αναφέρει ο Στόλτενμπεργκ σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter). «Οι σκέψεις μου είναι με στον Ρόμπερτ Φίτσο, τα αγαπημένα του πρόσωπα και τον λαό της Σλοβακίας», συμπληρώνει.
Μήνυμα καταδίκης έστειλε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν μετά την απόπειρα δολοφονίας του Σλοβάκου πρωθυπουργού .
Σε δήλωση που εξέδωσε, ο Μπάιντεν δηλώνει ότι τόσο εκείνος όσο και η σύζυγός του Τζιλ προσεύχονται για την ταχεία ανάρρωση του Φίτσο και οι σκέψεις τους είναι με τον Σλοβάκο πρωθυπουργό, την οικογένειά του και τον λαό της χώρας.
«Καταδικάζουμε αυτήν τη φρικιαστική πράξη βίας. Η πρεσβεία μας είναι σε στενή επαφή με την κυβέρνηση της Σλοβακίας κι έτοιμη για παροχή βπήθειας».
«Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για αυτό το τερατώδες έγκλημα. Γνωρίζω τον Ρόμπερτ Φίτσο ως έναν θαρραλέο και δυναμικά σκεπτόμενο άνθρωπο. Ελπίζω πολύ ότι αυτές οι ιδιότητες θα τον βοηθήσουν να επιβιώσει από αυτή τη δύσκολη κατάσταση», είπε ο Βλαντίμιρ Πούτιν σε τηλεγράφημα προς την πρόεδρο της Σλοβακίας Ζουζάνα Καπούτοβα.
Ο Πούτιν ευχήθηκε επίσης στον Φίτσο «ταχεία και πλήρη ανάρρωση».
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε «σοκαρισμένος» από την επίθεση: «Καταδικάζω απερίφραστα την επίθεση αυτή. Οι σκέψεις μου και η αλληλεγγύη μου είναι κοντά του, στην οικογένειά του και στον σλοβακικό λαό» πρόσθεσε ο αρχηγός του γαλλικού κράτους σε μήνυμα που ανάρτησε στο Χ.
Τον αποτροπιασμό της για την επίθεση κατά του Πρωθυπουργού της Σλοβακίας εξέφρασε σε ανάρτησή της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Τονίζει, επίσης, ότι «αυτή η πράξη βίας δεν μπορεί να γίνει ανεκτή» και εκφράζει τις ευχές της για ταχεία ανάρρωση του Ρόμπερτ Φίτσο. Καταλήγοντας, σημειώνει, ότι «Οι σκέψεις μου είναι με την οικογένειά του και τον λαό της Σλοβακίας».
