Καρκίνος Μαστού: Ποιος γιατρός χειρουργεί το Μαστό;

Η διακεκριμένη καθηγήτρια , χειρουργός Μαστολόγος -Χειρουργός Γυναικολόγος και ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑΣ μιλά για τις χειρουργικές επεμβάσεις στο Μαστό, καθώς και για τις σύγχρονες μεθόδους θεραπείας του καρκίνου του μαστού.

Ο καρκίνος του μαστού είναι μία νόσος με μεγάλη ετερογένεια και η αντιμετώπισή του διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Η χειρουργική του μαστού αποτελεί τον κυρίαρχο τρόπο αντιμετώπισής του.

Καθοριστικής σημασίας για τη χειρουργική αντιμετώπιση, είναι η εξειδίκευση και η εμπειρία του ιατρού, ο οποίος θα εκτιμήσει αναλόγως της κατάστασης της ασθενούς, τον ενδεικνυόμενο τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσει τον καρκίνο.

Μπορεί να απαιτηθεί προεγχειρητική χημειοθεραπεία, ώστε ο όγκος να γίνει πιο μικρός. Όσο μικρότερος είναι ο όγκος, τόσο πιο μικρή είναι η εκτομή και τόσο μικρότερη η πιθανότητα διήθησης της μασχάλης. Έτσι αποφεύγουμε άσκοπες εγχειρήσεις στη μασχάλη που προκαλούν νοσηρότητα στη γυναίκα.

Η λεγόμενη συντηρητική επέμβαση, που όμως προσφέρει ίδια αποτελέσματα από πλευράς εξέλιξης όσον αφορά τη νόσο, περιλαμβάνει την αφαίρεση όγκου και μόνο. Υπάρχουν ωστόσο κανόνες, οι οποίοι δε θα πρέπει να παραβλέπονται και αφορούν στο μέγεθος του όγκου αλλά και του μαστού.

Χειρουργικές τεχνικές

Ανάλογα με τις ανάγκες κάθε εξατομικευμένης περίπτωσης εφαρμόζεται:

Ευρεία ογκεκτομή /τμηματεκτομή ή τεταρτεκτομή)

Η τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή, η οποία συνίσταται στην ολική αφαίρεση του μαστού και των λεμφαδένων της μασχάλης, η οποία μπορεί να συνοδεύεται από ταυτόχρονη ανάπλαση του μαστού.

Σε περίπτωση διηθητικού καρκίνου του μαστού, τόσο η ογκεκτομή, τεταρτεκτομή ή τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή (με ή χωρίς σύγχρονη αποκατάσταση) συνοδεύονται από βιοψία των λεμφαδένων της μασχάλης για λόγους σταδιοποίησης της ασθένειας.

Σήμερα, η αφαίρεση των λεμφαδένων της μασχάλης γίνεται μόνο όταν ο «φρουρός λεμφαδένας» είναι θετικός. Όταν έχουμε μή διηθητικο καρκίνο του μαστού, που λέγεται” in situ”, δεν χρειάζεται αφαίρεση λεμφαδένων.

Τα διαφορετικά είδη χειρουργικών επεμβάσεων με τις ενδείξεις και αντενδείξεις τους, παρουσιάζονται από τον ιατρό στην ασθενή, ώστε να καταλήξουν από κοινού σε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα χειρουργικής επέμβασης και μετά-χειρουργικής θεραπείας.

Πώς γίνονται οι επεμβάσεις

Στην περίπτωση συντηρητικών επεμβάσεων υπάρχουν δύο τρόποι:

με μετάθεση μαζικού παρεγχύματος με αυτόλογο τοπικό κρημνό αδένα και δέρματος και

με αντικατάσταση του μαζικού παρεγχύματος είτε με προθέσεις είτε με τη χρήση απομακρυσμένων μισχωτών (ΤΡΑΜ) ή ελευθέρων (DIEP) κρημνών.

Στις περιπτώσεις μαστεκτομών, η απώλεια του δέρματος του μαστού, της θηλής και της άλω και η καταστροφή των υποπλάτιων αγγείων επιβαρύνουν το αισθητικό αποτέλεσμα.

Έτσι, θα μπορούσε να εφαρμοσθεί μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος (skin sparing mastectomy) ή ακόμη – υπό προυποθέσεις- με διατήρηση τής θηλής (nipple sparing mastectomy).

Στις περιπτώσεις μαστεκτομής θα μπορούσε να εφαρμοσθεί η άμεση αποκατάσταση με τοποθέτηση ιστικού διατατήρα και κατόπιν, εφαρμογή πρόθεσης ή κρημνού ή απώτερη αποκατάσταση (2 χρόνοι) με τοποθέτηση ιστικού διατατήρα και σε 2ο χρόνο αποκατάσταση με ένθεμα, πλατύ ραχιαίο, TRAM/DIEP αλλά και σε ένα χρόνο, με χρήση πλατιαίως ραχιαίου μυός ή με TRAM/DIEP.

Το αισθητικό αποτέλεσμα παραμένει ρευστό για τα πρώτα 2-3 χρόνια στις περιπτώσεις που έχει εφαρμοσθεί ακτινοθεραπεία διότι μπορεί να προκαλέσει ελάττωση του μεγέθους του μαστού, πτώση ή παραμόρφωση του σχήματος, ασυμμετρία και μετατόπιση θέσης θηλής/άλω.

Για τη σωστή επιλογή της μεθόδου αποκατάστασης πρέπει να λαμβάνονται υπ΄ όψιν μία σειρά από παράγοντες, όπως: ανατομία, προϋπάρχουσες εγχειρητικές τομές (ανοικτή x/εκτομή, θωρακοτομή) προηγηθείσα ακτινοβολία του θωρακικού τοιχώματος. Η κάθε μέθοδος έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.

Συμπερασματικά, φαίνεται ότι η ογκοπλαστική χειρουργική είναι ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος εφαρμογής της γνώσης από το συνδυασμό πολλαπλών ειδικοτήτων προς την κατεύθυνση της θεραπείας του καρκίνου του μαστού και της ανάπλασης του.

Αυτές τις επεμβάσεις όμως δεν μπορεί αν τις διενεργήσει ο οποιοσδήποτε χειρουργός και δυστυχώς οι ασθενείς απευθύνονται σε μη εξειδικευμένους και οδηγούνται σε επανειλημμένα χειρουργεία. Το 80% των ασθενών που πρέπει αν χειρουργηθούν στο Μαστό απευθύνεται σε μη εξειδικευμένους και αυτό συμβαίνει παγκοσμίως.

Όλες οι επιστημονικές εταιρείες Μαστού τονίζουν την σημασία της εξειδίκευσης και της εμπειρίας όχι μόνο του χειρουργού αλλά και των συνεργατών του αλλά και του Κέντρου που διενεργούνται αυτές οι επεμβάσεις, το οποίο πρέπει να είναι σύγχρονο και πολύ καλά οργανωμένο και εξοπλισμένο

Λυδία Ιωαννίδου-Μουζάκα Χειρουργός Γυναικολόγος- Χειρουργός Μαστολόγος με Ειδίκευση στη Χειρουργική Ογκολογία του Μαστού