Η απόφαση αυτή «βλάπτει τη δημοκρατία και την αξιοπιστία της», ήταν μια από τις αντιδράσεις που επισκίασαν τις επευφημίες.
Οι Γερμανοί νοσταλγούν την ισχυρότερη γυναίκα της Ευρώπης και αυτό φαίνεται σε κάθε τους απόφαση. Η πρώην καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ τιμήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, την υψηλότερη τιμή του γερμανικού κράτους, από τον ομοσπονδιακό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ.
Η απόφαση αυτή συνοδεύτηκε από πολλές επευφημίες και αρκετές αντιδράσεις από όσους θεωρούν αμφιλεγόμενο το έργο της πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας.
Ο Σταϊνμάιερ
«Σας ευχαριστώ που κρατήσατε την Ευρώπη ενωμένη. Σε μια στιγμή που η ήπειρός μας απειλείτο με διάλυση, κρατήσατε ενωμένα το κέντρο και την περιφέρεια, τον βορρά και τον νότο, την ανατολή και τη δύση», είπε ο Σταϊνμάιερ κατά την απονομή του βραβείου και τόνισε ότι η πρώην καγκελάριος «συνέβαλε στη διατήρηση της ύπαρξης της Ευρωζώνης» και στο να διασφαλιστεί ότι καμία χώρα δεν θα αναγκαζόταν να εγκαταλείψει το ευρώ ως νόμισμα, παρά την αντίθεση τμημάτων της γερμανικής κοινής γνώμης, ακόμη και του ίδιου της του κόμματος.
Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος επαίνεσε ακόμη «την τέχνη της διαπραγμάτευσης και την ικανότητα συμβιβασμού» της Μέρκελ και σημείωσε ότι η πρώην καγκελάριος «είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα λάθη της», αναφερόμενος στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης του 2008 και της πανδημίας το 2021.
«Κάποιοι μπορεί να το είδαν αυτό ως αδυναμία. Αλλά η αλήθεια είναι το ακριβώς αντίθετο. Το να αναγνωρίζει κανείς τα σφάλματά του αποτελεί δύναμη, όχι αδυναμία», δήλωσε και επισήμανε «πόσο πειστικά χρησιμοποίησε (η κυρία Μέρκελ) την εμπειρία της δικτατορίας για να ενισχύσει τη δημοκρατία». «Υπηρετήσατε τη Γερμανία επί 16 χρόνια – με φιλοδοξία, με σοφία, με πάθος.
«Σας ευχαριστώ που κρατήσατε την Ευρώπη ενωμένη. Σε μια στιγμή που η ήπειρός μας απειλείτο με διάλυση, κρατήσατε ενωμένα το κέντρο και την περιφέρεια, τον βορρά και τον νότο, την ανατολή και τη δύση», είπε ο Σταϊνμάιερ κατά την απονομή του βραβείου και τόνισε ότι η πρώην καγκελάριος «συνέβαλε στη διατήρηση της ύπαρξης της Ευρωζώνης» και στο να διασφαλιστεί ότι καμία χώρα δεν θα αναγκαζόταν να εγκαταλείψει το ευρώ ως νόμισμα, παρά την αντίθεση τμημάτων της γερμανικής κοινής γνώμης, ακόμη και του ίδιου της του κόμματος.
Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος επαίνεσε ακόμη «την τέχνη της διαπραγμάτευσης και την ικανότητα συμβιβασμού» της Μέρκελ και σημείωσε ότι η πρώην καγκελάριος «είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα λάθη της», αναφερόμενος στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης του 2008 και της πανδημίας το 2021.
«Κάποιοι μπορεί να το είδαν αυτό ως αδυναμία. Αλλά η αλήθεια είναι το ακριβώς αντίθετο. Το να αναγνωρίζει κανείς τα σφάλματά του αποτελεί δύναμη, όχι αδυναμία», δήλωσε και επισήμανε «πόσο πειστικά χρησιμοποίησε (η κυρία Μέρκελ) την εμπειρία της δικτατορίας για να ενισχύσει τη δημοκρατία». «Υπηρετήσατε τη Γερμανία επί 16 χρόνια – με φιλοδοξία, με σοφία, με πάθος.
Η σχέση με τη Ρωσία
Εργαστήκατε για την ελευθερία και τη δημοκρατία, για τη χώρα μας και την ευημερία του λαού της. Ακούραστα – και κάποιες φορές στα όρια των φυσικών σας δυνάμεων», συνέχισε ο ομοσπονδιακός πρόεδρος και, αναφερόμενος στο «δύσκολο» ζήτημα των σχέσεων με τη Ρωσία και της πολιτικής των προηγούμενων χρόνων, δήλωσε ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν ανέτρεψε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 την ευρωπαϊκή τάξη ασφάλειας «για την οποία εσείς – όπως και πολλοί προκάτοχοί σας – έχετε εργαστεί για δεκαετίες».
Εκείνη η ημέρα «δεν επηρέασε μόνο την Ευρώπη, αλλά άλλαξε τον κόσμο και μαζί την άποψή μας για τα προηγούμενα χρόνια σχετικά με τη γερμανική και την ευρωπαϊκή πολιτική. Είναι σημαντικό να αντλήσουμε τα διδάγματά μας από αυτό. Σήμερα πρέπει να σκεφτόμαστε διαφορετικά, να ενεργούμε διαφορετικά – και η χώρα μας το κάνει με μεγάλη αποφασιστικότητα», κατέληξε ο ομοσπονδιακός πρόεδρος.
Παραλαμβάνοντας το βραβείο, η Μέρκελ δήλωσε ότι είχε «πολλές πάρα πολύ καλές εμπειρίες» ως καγκελάριος και πρόσθεσε ότι δεν θα είχε επιβιώσει εάν η πολιτική δεν είχε και την καλή πλευρά της.
Η βράβευση πάντως της Μέρκελ, στη σκιά της κριτικής που της ασκείται για τις επιλογές της σε σχέση με τη Ρωσία και την Κίνα, προκάλεσε αντιδράσεις από κόμματα και σχολιαστές των ΜΜΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην αποψινή εκδήλωση στο προεδρικό ανάκτορο Bellevue δεν προσκλήθηκε κανένα στέλεχος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), στο οποίο ανήκει η πρώην καγκελάριος.
Οι αντιδράσεις
Μεταξύ των 20 ατόμων που μπορούσε να προσκαλέσει ως τιμώμενο πρόσωπο ήταν μέλη της οικογένειάς της και οι πρώην επιτελάρχες της καγκελαρίας στις θητείες της: Τόμας ντε Μεζιέρ, Ρόναλντ Ποφάλα, Πέτερ Αλτμάιερ και Χέλγκε Μπράουν. Κανένας από αυτούς ωστόσο δεν περιλαμβάνεται στη σημερινή ηγεσία του CDU.
Νωρίτερα ο αντιπρόεδρος του κόμματος, Κάρστεν Λίνεμαν δήλωνε στο RTL ότι η Μέρκελ «είχε μεγάλα πλεονεκτήματα, ειδικά διεθνώς, αλλά φυσικά έκανε και λάθη, ακόμη και κραυγαλέα». Ως τέτοιο λάθος ο Λίνεμαν περιέγραψε και την απόφαση της κυβέρνησης το 2011 να εξαγγείλει την εγκατάλειψη της ατομικής ενέργειας μετά το πυρηνικό δυστύχημα στη Φουκουσίμα.
Ο Γενικός Γραμματέας των Φιλελευθέρων (FDP) Μπιτζάν Ντζιρ-Σαράι δήλωσε στο δίκτυο RND ότι στο τέλος της θητείας της Μέρκελ η χώρα δεν ήταν σε καλή κατάσταση, τονίζοντας ωστόσο ταυτόχρονα ότι «το ιστορικό μεγαλείο στην πολιτική μπορεί να αναγνωριστεί μόνο με σημαντική χρονική καθυστέρηση».
Ο συμπρόεδρος των Πρασίνων Όμνιντ Νουριπούρ δήλωσε στο ίδιο δίκτυο ότι η πρώην καγκελάριος καθόρισε τη Γερμανία όσο λίγοι και «δεν χρειάζεται να συμφωνεί κανείς με όλο το έργο της προκειμένου να αναγνωρίσει τα μεγάλα πλεονεκτήματά της», ενώ ο συμπρόεδρος της Αριστεράς Μάρτιν Σίρντεβαν χαρακτήρισε το βραβείο που θα λάβει η Μέρκελ «λείψανο από την αυτοκρατορική εποχή» και σημείωσε ότι η πρώην καγκελάριος είχε αμφιλεγόμενο ρόλο, για τον οποίο απαιτείται μάλλον κριτική παρά έπαινος.
Καταστροφή της χώρας
«Η Μέρκελ κατέστρεψε τη Γερμανία και την άφησε ερειπωμένη», δήλωσε στο RND από την πλευρά της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) ο αντιπρόεδρος του κόμματος, Στέφαν Μπράντνερ.
Ομοίως, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο καθηγητής Ιστορίας Αντρέας Ρέντερ, με άρθρο του στην εφημερίδα Tagesspiegel, επεσήμανε ότι με την απόφασή του ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ «βλάπτει τη δημοκρατία και την αξιοπιστία της», ενώ με το βραβείο «επαινεί όχι μόνο το πρώην αφεντικό του, αλλά και την προβληματική κληρονομιά των τελευταίων ετών – και τον ίδιο τον εαυτό του». Σημειώνεται ότι ο σημερινός ομοσπονδιακός πρόεδρος είχε υπηρετήσει ως υπουργός Εξωτερικών υπό την Μέρκελ και θεωρείται εκ των εμπνευστών της προσέγγισης με τη Ρωσία.
Σε εντελώς διαφορετικό τόνο ήταν η δήλωση της συμπροέδρου του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) Σάσκια Έσκεν, η οποία, σε συνέντευξή της στο RND επισήμανε ότι η Μέρκελ «ήταν η πρώτη γυναίκα που είχε λόγο για τη μοίρα της χώρας μας από την κορυφή και βίωσε όλες τις κακουχίες της πολιτικής».
Μεγάλος θαυμασμός
«Εδώ και 16 χρόνια, πολλοί σκέφτηκαν συχνά, «γιατί το κάνει αυτό στον εαυτό της». Αυτό που την ωθούσε ήταν η βαθιά σοβαρότητα και το μεγάλο αίσθημα καθήκοντος με το οποίο εκπροσώπησε τη χώρα μας, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό και διέπρεψε στις πολλές κρίσεις της θητείας της με αίσθημα ισορροπίας», πρόσθεσε η κυρία Έσκεν.
Αναφέρθηκε στην ακεραιότητα και την αίσθηση του χιούμορ της πρώην καγκελαρίου, η οποία «αντιμετώπιζε έτσι όλες τις επιθέσεις που συχνά τροφοδοτούνταν από την περιφρόνηση και το μίσος για τις ισχυρές γυναίκες».
Η αρχηγός του SPD, η οποία συνεργάστηκε με την κυρία Μέρκελ κατά την περίοδο 2019-2021, ανέφερε ακόμη ότι εκτιμά ιδιαίτερα τις διπλωματικές ικανότητές της, «τη σοφία και την ενσυναίσθησή της, χαρακτηριστικά με τα οποία είχε επανειλημμένα καταφέρει να δημιουργήσει βιώσιμους συνασπισμούς – ιδιότητες ανεκτίμητες στους προβληματικούς και γεμάτους κρίσεις καιρούς μας».
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα μόνο δύο προκάτοχοι της Άγκελας Μέρκελ έχουν λάβει την κορυφαία τιμητική διάκριση. Ήταν το 1954 ο Κόνραντ Αντενάουερ, ο πρώτος καγκελάριος μετά το τέλος του πολέμου και το 1998 ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, ο οποίος πέρασε στην ιστορία ως «καγκελάριος της επανένωσης».
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Deutsche Welle
