Ο Μπιλ Γκέιτς, ο Σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον, ηθοποιοί του Χόλιγουντ, επενδυτές και μεγαλομέτοχοι επιχειρήσεων κ.ά. – όλοι προωθούν το εργαστηριακό κρέας ως λύση για την παγκόσμια πείνα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, αλλά οι επιστήμονες είπαν πρόσφατα σε ομάδα ειδικών ότι έχουν σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια του προϊόντος
Το κρέας που παράγεται σε εργαστήριο — που αναφέρεται επίσης ως κυτταροκαλλιεργημένο, κυτταρικό, συνθετικό, εργαστηριακό και in vitro κρέας — παράγεται με τη λήψη κυττάρων από ένα ζώο και τη χρήση τους για την καλλιέργεια κρέατος σε εργαστήριο.
Σύμφωνα με το Κέντρο για την Ασφάλεια των Τροφίμων (CFS), τουλάχιστον 70 εταιρείες εργάζονται σε κυτταροκαλλιεργημένο κρέας, αλλά μέχρι στιγμής η Σιγκαπούρη είναι η μόνη χώρα όπου πωλείται το προϊόν.
Το CFS τον περασμένο μήνα συγκέντρωσε μια ομάδα ειδικών για ένα διαδικτυακό σεμινάριο για να αντιμετωπίσει τα πολλά ερωτήματα που αφορούν το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο, ειδικά την ασφάλειά του και τον τρόπο ρύθμισης των προϊόντων.
Ο Michael Hansen, Ph.D., ανώτερος επιστήμονας προσωπικού με Consumer Reports, αμφισβήτησε την ασφάλεια του κρέατος που καλλιεργείται στο εργαστήριο.
Ο Hansen είπε ότι τα φυτικά κρέατα όπως το Impossible Burger χρησιμοποιούν γενετική μηχανική για να δημιουργήσουν «αιμοσφαιρίνη σαν της σόγιας».
Αλλά οι «εισροές» που χρησιμοποιούνται στο εργαστήριο κυτταροκαλλιέργειας κρέατος είναι στην πραγματικότητα «ανασυνδυασμένα» – χειραγωγημένα τμήματα DNA – κάτι που είναι πιο περίπλοκο και ανησυχητικό, είπε ο Hansen.
Σύμφωνα με τον Hansen, το κομμάτι σάρκας που έγινε βιοψία από το ζώο είναι ένα αδιαφοροποίητο βλαστοκύτταρο. Τα προϊόντα χρησιμοποιούν βιο-μηχανικές πρωτεΐνες σε ένα θρεπτικό διάλυμα για να παρακινήσουν τα κύτταρα να διαφοροποιηθούν σε μυς για κρέας. Αυτό γίνεται σε δοχεία βιο-αντιδραστήρα παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή μπύρας.
Ενώ οι επιστημονικές εργασίες έχουν καλύψει θέματα που σχετίζονται με το κυτταροκαλλιεργημένο κρέας, ο Hansen είπε ότι κανένας δεν έχει πραγματικά αναλύσει τα διατροφικά χαρακτηριστικά του τελικού προϊόντος και οι ακαδημαϊκοί δεν έχουν λάβει δείγματα.
Αυτό συνεπάγεται «προβλήματα στα παρασκήνια», είπε ο Hansen, προσθέτοντας, «αμφιβάλλω ότι αυτή η τεχνολογία θα λειτουργήσει».
Τι ωθεί το ενδιαφέρον των καταναλωτών για το κυτταροκαλλιεργημένο κρέας;
Η Julia Ranney, Ερευνητική και Πολιτική Συνεργάτης του CFS, που συμμετείχε επίσης στη συζήτηση, σημείωσε ότι ο Μπιλ Γκέιτς, ο Σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον, ηθοποιοί του Χόλιγουντ, επενδυτές επιχειρήσεων, ταμεία αντίκτυπου και μεγάλες εταιρείες τροφίμων επενδύουν σε κρέας κυτταροκαλλιέργειας.
Η Ranney ρώτησε το πάνελ τι προκαλεί το ενδιαφέρον και την επένδυση στο προϊόν. Η «πώληση» είναι πολυδιάστατη και έχει προσελκύσει σαφώς το ενδιαφέρον στη Wall Street, είπαν οι συμμετέχοντες.
Τα επιχειρήματα ως οφέλη που ωθούν το ενδιαφέρον για το κυτταροκαλλιεργημένο κρέας περιλαμβάνουν:
- Προμήθεια περισσότερων πηγών πρωτεΐνης για τον αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό.
- Αντιμετώπιση της παγκόσμιας πείνας με βιώσιμο τρόπο.
- Η ανάγκη μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου.
- Η ανάγκη να τερματιστεί η σκληρή και ανθυγιεινή βιομηχανική κτηνοτροφία.
- Η ανάγκη αντιμετώπισης της αντοχής στα αντιβιοτικά.
Ο Neltner είπε ότι τα θαλασσινά που καλλιεργούνται σε κύτταρα έχουν αναπτυχθεί πιο γρήγορα και ενδέχεται να κάνουν το ντεμπούτο τους στις αγορές νωρίτερα.
Η έννοια των ιδιόκτητων τροφίμων, όπως οι «αθάνατες κυτταρικές σειρές» και οι «ιδιόκτητοι» σπόροι, οδήγησε τους συμμετέχοντες στο πάνελ να ασχοληθούν με τη ρύθμιση του κυτταροκαλλιεργημένου κρέατος και το ρόλο του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), τον οποίο ένας από τους συμμετέχοντες ονόμασε «αιχμάλωτο» οργανισμό.
Ο Neltner είπε ότι ανησυχεί ότι το κρέας κυτταροκαλλιέργειας θα μπορούσε να εισαχθεί στην προμήθεια τροφίμων στο πλαίσιο του προγράμματος Generally Recognized As Safe του FDA.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, μια εταιρεία απλώς λέει στον FDA ότι το προϊόν της είναι ασφαλές, βασίζεται στην τεκμηρίωση της ίδιας της εταιρείας και παρακάμπτει τη διαδικασία δημόσιου σχολιασμού
Ο Neltner, του οποίου η κύρια εστίαση στο EDF είναι η ασφάλεια των προσθέτων τροφίμων, είπε ότι προτιμά οι εταιρείες να υποχρεούνται να υποβάλουν στον FDA μια «αίτηση για πρόσθετα τροφίμων», η οποία περιλαμβάνει «δικαίωμα αμφισβήτησης».
Περισσότερες ανησυχίες
Οι συμμετέχοντες στην ομάδα εξέφρασαν επίσης ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν τα νέα συστατικά σε πτυχές του ανθρώπινου μικροβιώματος.
Ο Hansen επεσήμανε ότι πριν από 10 χρόνια, δεν μπορούσαμε να καλλιεργήσουμε και να μελετήσουμε συστατικά μικροβιώματος. Αλλά τώρα μπορούμε και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε αυτά τα αποτελέσματα.
Για παράδειγμα, ο Hansen είπε, είναι πλέον γνωστό ότι το ίδιο το γονιδίωμα και τα γονίδια μπορούν να επηρεαστούν από επιγενετικές αλλαγές χωρίς καν να αγγίξουν το DNA.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων:
«Οι συμπεριφορές και το περιβάλλον σας μπορεί να προκαλέσουν αλλαγές που επηρεάζουν τον τρόπο που λειτουργούν τα γονίδιά σας. Σε αντίθεση με τις γενετικές αλλαγές, οι επιγενετικές αλλαγές είναι αναστρέψιμες και δεν αλλάζουν την αλληλουχία του DNA σας, αλλά μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας διαβάζει μια αλληλουχία DNA»
Ο Hansen είπε ότι τα κύτταρα ενός ζώου που χρησιμοποιείται σε κυτταροκαλλιεργημένο κρέας δεν περιέχουν τις δράσεις ανοσίας από το ανοσοποιητικό σύστημα του ζώου, το οποίο θα μπορούσε να αφήσει τις δεξαμενές του βιοαντιδραστήρα ευαίσθητες σε βακτήρια όπως η σαλμονέλα, μύκητες και χειρότερα εκτός εάν χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά.
Οι παραγωγοί κρέατος που καλλιεργούν με κύτταρα ισχυρίζονται ότι μπορεί να μην χρειάζεται να προσθέσουν αντιβιοτικά, αν και ακόμη και οι οινοπνευματοποιοί πρέπει να τα προσθέσουν στα δοχεία τους, είπε ο Hansen.
Με λίγα λόγια, και εργαστηριακό κρέας και πάλι αντιβιοτικά, και κύτταρα από… ποιο ζώο είπαμε; Δεν είπαμε, και δεν θέλουν να ξέρουμε, γιατί… μπορεί να είναι και από κάτι που να μας μοιάζει, κι ας γράφει η ετικέτα «κοτόπουλο», «μοσχάρι», «χοιρινό» κ.λπ!
