Οι ασχολούμενοι με τα ελληνικά πράγματα στην Γερμανία δεν έκρυβαν την έκπληξή τους όταν έφθαναν το μεσημέρι της Παρασκευής οι “ανταποκρίσεις” από την Αθήνα για την επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ. Ακόμη και γι αυτούς οι εικόνες και οι δηλώσεις από ελληνικής πλευράς παρέπεμπαν περισσότερο σε μια χώρα “αποικία” η οποία ύστερα από δέκα και πλέον χρόνια δεν σηκώνει κεφάλι...
Η έκπληξη αυτή θεωρείται απολύτως φυσιολογική αν ληφθεί υπόψη ότι για την “υπερδύναμη” της Ευρώπης το μόνο που διαχρονικά μετράει είναι η ισχύς και η εκάστοτε ισορροπία δυνάμεων με τους εταίρους και συνομιλητές της. Πολλοί ήταν αυτοί λοιπόν που πίστευαν ότι η Ελλάδα -δια της πολιτειακής και πολιτικής της ηγεσίας- θα ύψωνε έστω και τώρα, που η κ. Μέρκελ απέρχεται από την καγκελαρία και ετοιμάζεται να παραδώσει κατά πάσα πιθανότητα στον κ. Σολτς, κάπως τη φωνή της και θα έδειχνε ότι δεν πρέπει να θεωρείται εσαεί δεδομένη.
Το μήνυμα που έστειλε τελικά η Αθήνα προς το Βερολίνο κατά τη διάρκεια των 18 ωρών της παραμονής της κ. Μέρκελ ήταν το εντελώς αντίθετο. Οι κολακείες και οι ευχαριστίες μάλιστα αναπτύχθηκαν σε τέτοιο βαθμό που μάλλον ...παρέσυραν ακόμη και τη μεταφράστρια η οποία απέδωσε στα γερμανικά το χαρακτηρισμό “σπουδαία πολιτικός” της κ. Κ. Σακελλαροπούλου για την κ. Μέρκελ ως “μεγαλειώδη πολιτικό”. Ο όρος είναι όχι μόνο αδόκιμος αλλά εκείνη την ώρα προκάλεσε, όπως πρόσεξαν οι παρατηρητικοί, έναν μορφασμό απορίας και από την ίδια την Γερμανίδα καγκελάριο...
Χωρίς να είναι γνωστό τουλάχιστον μέχρι στιγμής τι συζητήθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες, τόσο στο σπίτι του πρωθυπουργού το βράδυ της Πέμπτης όσο και στο Μέγαρο Μαξίμου το πρωί της Παρασκευής, η εικόνα που έχει σχηματιστεί στο εξωτερικό είναι ότι η Ελλάδα εμφανίζεται περίπου ως ευγνωμονούσα την Γερμανία για την “σωτηρία” της με τα αλλεπάλληλα μνημόνια από το 2010. Ο κ. Μητσοτάκης δεν παρέλειψε μάλιστα να εγκωμιάσει την κ. Μέρκελ για το ρόλο της ακόμη και να μην “εξοστρακιστεί” η Ελλάδα από την ευρωζώνη κατά την δραματική περίοδο του 2015. Όλο αυτό το διάστημα η Άνγκελα Μέρκελ υπήρξε η φωνή της λογικής και της σταθερότητας σε πολύ δύσκολες συνθήκες, σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη ο οποίος κατά τα λοιπά περιορίστηκε να εκφράσει την ικανοποίησή του διότι η Γερμανίδα καγκελάριος αναγνώρισε ότι “απαίτησε πολλά” από τους Έλληνες. Από κυβερνητικής πλευράς μάλιστα επιχειρήθηκε στη συνέχεια να ερμηνευθεί η αναφορά αυτή ως έμπρακτη συγγνώμη από την κ. Μέρκελ. Με τη διαφορά ότι αυτό δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα διότι καμιά επανόρθωση δεν έχει υπάρξει ούτε ανακοινώθηκε για τη δεκαετή θηλιά στη χώρα μας .
Ακόμη και η προσφώνηση του πρωθυπουργού ότι η Ελλάδα είναι “πολύ διαφορετική” πλέον από αυτή που γνώρισε την τελευταία δεκαετία η κ. Μέρκελ, ερμηνεύτηκε ως παραδοχή και αναγνώριση της βοήθειας που είχε η χώρα μας από την Γερμανία και τους άλλους δανειστές. Είναι αυτό που με άλλα λόγια πολιτικοί της πρώτης μνημονιακής περιόδου όπως ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου Θ. Πάγκαλος έλεγαν, δηλαδή ότι “τα μνημόνια είναι ευλογία για τον τόπο μας”. Με τη δική του διατύπωση ο κ. Μητσοτάκης ήρθε να το επαναλάβει εμφανιζόμενος βέβαιος μάλιστα ότι ύστερα από τη μνημονιακή λαίλαπα που έχει αφήσει πίσω της οικονομικά και κοινωνικά συντρίμμια για πολλές δεκαετίες “το μέλλον προβλέπεται συναρπαστικό, και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη”.
Ύστερα από την ολοκλήρωση της επίσκεψης της κ. Μέρκελ στο Βερολίνο τρίβουν κυριολεκτικά τα χέρια τους και επικρατεί σύμφωνα με πληροφορίες πλήρης ικανοποίηση για πολλούς λόγους. Ο πιο πρακτικός και άμεσος είναι ότι δεν τέθηκε, ούτε από τον κ. Μητσοτάκη αλλά ούτε και από την πρόεδρο της Δημοκρατίας, το θέμα των γερμανικών επανορθώσεων που -ύστερα και από την “εξέγερση” της Πολωνίας- αποτελεί τον μόνο πονοκέφαλο για την Γερμανία. Κι ενώ θεωρητικά τουλάχιστον η διεκδίκηση των επανορθώσεων εκφράζει την εθνική γραμμή στη χώρα μας, στην πράξη ο Έλληνας πρωθυπουργός έβαλε προχθές ταφόπλακα μη θίγοντας το καν, όπως και η κ. Σακελλαροπούλου.
Ενδεικτικό του τρόπου που αντιμετωπίζει η γερμανική πλευρά τα θέματα αυτά είναι μάλιστα δημοσίευμα στην ηλεκτρονική σελίδα της εφημερίδας Bild που επιχαίρει διότι η Ελληνίδα πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν αναφέρθηκε σε αυτό, ενώ στην ίδια ανταπόκριση δίνεται η ερμηνεία ότι η κ. Σακελλαροπούλου αναγνώρισε πως η Ελλάδα οδηγήθηκε στα μνημόνια εξαιτίας δικών της λαθών. Για την ακρίβεια η λέξη “δικαιολογημένα” που είπε η κ. Σακελλαροπούλου για το ότι “μείναμε πολλές φορές μόνοι μας” ερμηνεύεται ως “και εμείς φταίμε” αν και η φράση αυτή δεν υπάρχει στη δημόσια προσφώνησή της. Τονίζεται επίσης ότι η κ. Σακελλαροπούλου είναι η πρώτη Ελληνίδα πρόεδρος που δεν έθεσε θέμα επανορθώσεων. Η Bild δεν παραλείπει φυσικά να σχολιάσει (όχι με χαρά...) ότι σε αντίθεση με την κ. Σακελλαροπούλου και τον κ. Μητσοτάκη το θέμα των επανορθώσεων έθεσαν ελληνικές εφημερίδες όπως η "δημοκρατία" με το πρωτοσέλιδο της Παρασκευής.
Η ικανοποίηση από γερμανικής πλευράς έχει ένα ευρύτερο περιεχόμενο διότι, όπως έλεγαν χαρακτηριστικά πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν, διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα παρά τα δεινά της περασμένης δεκαετίας δεν έχει καμιά διάθεση να αντιδράσει. Κι όχι μόνο αυτό αλλά και σε ένα κλίμα που για ορισμένους υποδηλώνει τάσεις “νεοραγιαδισμού” φαίνεται ότι υπάρχουν τα περιθώρια και για νέα ...πειράματα πάνω στους Έλληνες στο προσεχές μέλλον. Άλλωστε οι συζητήσεις για το σφίξιμο των δημοσιονομικών κανόνων ύστερα από τη χαλάρωση λόγω της πανδημίας έχουν ήδη ξεκινήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πολλοί προβλέπουν επίσης ότι καινούργια μνημόνια βρίσκονται εν όψει έστω και αν θα έχουν για λόγους σκοπιμότητας άλλη ονομασία. Επιπλέον, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στον ορίζοντα κάποια ισχυρή πολιτική δύναμη που να πηγαίνει αντίθετα καθώς και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προσαρμοστεί πλήρως ενώ έκανε εντύπωση και η “εξαφάνιση” του κ. Τσίπρα από το προσκήνιο αυτό το διήμερο. Και βεβαίως με την ίδια αναλογία οι Γερμανοί αντιμετωπίζουν τη στάση της χώρας μας τόσο σε ο,τι αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία και την προοπτική ενός διαλόγου μέσω Χάγης όσο και σε σχέση με το μεταναστευτικό...
Ανδρέας Καψαμπέλης
