Κλίμα φανερής οργής επικράτησε στη Γαλλία μετά την ανακοίνωση του συμφώνου αμυντικής συνεργασίας AUKUS ανάμεσα σε ΗΠΑ, Βρετανία και Αυστραλία, με ορισμένους αναλυτές να εκτιμούν ότι πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες συμφωνίες από την εποχή του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.
Το γεγονός ότι το Παρίσι μένει εκτός «διπλωματικού παιχνιδιού» και δεν αποτελεί μια από τις χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ θα μοιραστούν την εξιδεικευμένη τεχνολογία για τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια, οδήγησε στη χάραξη πολιτικής αντιποίνων.
Από τη στιγμή που η Γαλλία χάνει, επίσης, πάνω από 50 δισ., λόγω συμμετοχής της Αυστραλίας στη συμμαχία, στην οποία θα παρέδιδε υποβρύχια, αποφάσισε να ακυρώσει γκαλά στην πρεσβεία της στην Ουάσινγκτον.
Η εκδήλωση, που ήταν προγραμματισμένο να διεξαχθεί την Παρασκευή το απόγευμα στη γαλλική πρεσβεία και σε γαλλική φρεγάτα στη Βαλτιμόρη, σηματοδοτούσε την 240η επέτειο από τη «Μάχη του Τσέζαπικ».
Ο κορυφαίος αξιωματούχος του ναυτικού της Γαλλίας, που ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον για τους εορτασμούς που γίνονται για τη συμβολή του Παρισιού στη μάχη των ΗΠΑ για ανεξαρτησία, το 1781, θα επιστρέψει στο Παρίσι.
Η κίνηση συνιστά σαφώς ενέργεια αντίδρασης και διαμαρτυρίας από τη μεριά της Γαλλίας. Με τη φράση «μαχαιριά στην πλάτη» εκφράστηκε για τη συμμαχία ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν Ιβ Λεντριάν, ο οποίος μάλιστα είπε «αυτά δεν συμβαίνουν μεταξύ συμμάχων».
Οι ΗΠΑ επιχείρησαν να καταλαγιάσουν τις αντιδράσεις και να αμβλύνουν το κλίμα αντιπαράθεσης, με το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας να χαρακτηρίζει τη Γαλλία σημαντικό αμυντικό εταίρο. Ο Λευκός Οίκος έσπευσε, ακόμη, να αποσαφανίσει ότι η Γαλλία είχε ενημερωθεί, κάτι όμως που το Παρίσι διέψευσε. Αμήχανη, πάντως, φαίνεται να παρακολουθεί τις εξελίξεις η Ευρώπη.
Ρωγμή στις σχέσεις Παρισιού και Ουάσινγκτον είχε διαφανεί και την περίοδο του 2003 για τον πόλεμο στο Ιράκ.
Οι δηλώσεις Μπλίνκεν για τη Γαλλία
Η Γαλλία είναι «ζωτικός σύμμαχος» των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή του Ινδοειρηνικού, διαβεβαίωσε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Μπλίνκεν παραχώρησε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση που είχε στην Ουάσινγκτον με τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας της Αυστραλίας. Τόνισε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να παίξουν οι ευρωπαϊκές χώρες σημαντικό ρόλο στην περιοχή του Ινδοειρηνικού, χαρακτηρίζοντας ειδικά τη Γαλλία «εταίρο ζωτικής συμμαχίας».
«Αυτή η συμμαχία με την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο καταδεικνύει ότι θέλουμε να εργαστούμε με τους εταίρους μας, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, για να διασφαλίσουμε μια ελεύθερη και ανοιχτή ζώνη» στον Ινδικό και τον Ειρηνικό, ανέφερε.
«Χαιρετίζουμε τις ευρωπαϊκές χώρες που παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζώνη του Ινδοειρηνικού και θέλουμε να συνεχίσουμε τη στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ, με την Ευρωπαϊκή Ένωση και με άλλους με αυτόν τον σκοπό», επέμεινε ο Αμερικανός υπουργός.
Η νέα συμμαχία, η αποκαλούμενη AUKUS, έχει σαφώς στόχο να αντικρούσει τις εντεινόμενες φιλοδοξίες της Κίνας στην περιοχή.
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν κατήγγειλε για άλλη μία φορά «τις αποσταθεροποιητικές δραστηριότητες της Κίνας και τις προσπάθειες του Πεκίνου να ασκήσει πιέσεις σε άλλες χώρες και να τις εκφοβίσει».
Από την πλευρά της, η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας Μαρίζ Πέιν, εκτίμησε ότι «η ηγεσία των ΗΠΑ στον Ινδοειρηνικό» παραμένει «αναντικατάστατη».
Ο Αυστραλός υπουργός Άμυνας Πίτερ Ντάτον είπε ότι συμφωνήθηκε με τις ΗΠΑ να εντείνουν οι δύο χώρες τη συνεργασία τους, μέσω της εναλλασσόμενης ανάπτυξης κάθε είδους αμερικανικών στρατιωτικών αεεροσκαφών στην Αυστραλία.
Σχολιάζοντας την απόφαση της Καμπέρας να σπάσει τη σύμβαση για την προμήθεια γαλλικών, συμβατικών υποβρυχίων και να τα αντικαταστήσει με πυρηνοκίνητα αμερικανικά, ο Ντάτον είπε ότι η κυβέρνηση αποφάσισε με γνώμονα το συμφέρον της εθνικής ασφάλεις. Πρόσθεσε ότι η επιλογή να αποκτήσει η Αυστραλία γαλλικά πυρηνοκίνητα δεν ήταν ανώτερη από την αγγλοαμερικανική πρόταση.
Η αντίδραση της Κίνας
Σφοδρή κριτική εξαπέλυση η Κίνα μετά τη δημιουργία της συμμαχίας, κάνοντας λόγο για καταστροφική κίνηση από μέρους των ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, το Πεκίνο μίλησε για όξυνση του κλίματος έντασης και ψυχροπολεμική νοοτροπία.
Ακόμη, τόνισε ότι τρεις χώρες στρέφονται κατά των ίδιων τους των συμφερόντων.
Η συμμαχία Aukus, σύμφωνα με αναλυτές, είναι ίσως η πιο σημαντική ρύθμιση για την ασφαλεία από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αυτό σημαίνει ότι η Αυστραλία θα γίνει το έβδομο έθνος στον κόσμο που θα λειτουργεί με πυρηνικά υποβρύχια.
Ρωσία: Η Μόσχα θα μελετήσει το σύμφωνο AUKUS
Η Μόσχα με αφορμή την ευρεία σύμπραξη ασφαλείας ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας, την οποία ανακοίνωσε χθες η Ουάσιγκτον, δήλωσε σήμερα ότι η Ρωσία προς το παρόν δεν έχει διαμορφώσει τη στάση της έναντι της τριμερούς αυτής συνεργασίας που πήρε την ονομασία AUKUS, αλλά μελετάει προσεκτικά όλες τις λεπτομέρειες. Παράλληλα υπενθύμισε στο Παρίσι, το οποίο δεν έκρυψε την οργή του για την ακύρωση εκ μέρους της Αυστραλίας της συμφωνίας με την Γαλλία για την κατασκευή 12 συμβατικών υποβρυχίων, την ακύρωση της συμφωνίας που είχε υπογράψει με την Μόσχα το 2015 για την κατασκευή δύο ελικοπτεροφόρων τύπου Mistral.
«Κατ' αρχήν πρέπει να κατανοήσουμε τις λεπτομέρειες αυτής της συμμαχίας. Αναμφισβήτητα μελετάμε προσεκτικά τις πληροφορίες», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, προσθέτοντας ότι «για να διαμορφώσουμε την θέση μας, πρέπει να καταλάβουμε τους στόχους, τις δεσμεύσεις, τα μέσα. Κατ' αρχήν πρέπει να απαντήσουμε σ’ αυτά τα ερωτήματα. Προς το παρόν οι πληροφορίες είναι ελάχιστες».
Από την πλευρά της η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε ότι εξεπλάγην με την αντίδραση του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών Ζαν Ιβ Λε Ντριάν με αφορμή την απόφαση της Αυστραλίας να ακυρώσει την συμφωνία με το Παρίσι για την κατασκευή υποβρυχίων, υπενθυμίζοντας την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί όταν η Γαλλία ακύρωσε τη συμφωνία με την Ρωσία για την παράδοση δύο ελικοπτεροφόρων τύπου Mistral.
«Πόθεν η οργή και η λύπη; Η διακοπή συμβολαίων για την Γαλλία, είναι μάλλον μια συνήθης υπόθεση. Το 2015 το Παρίσι ακύρωσε τη συμφωνία με τη Ρωσία για τα δύο ελικοπτεροφόρα Mistral. Ή μήπως είναι κακά εκείνα τα μαχαίρια, όταν τα νοιώθεις στην πλάτη σου», έγραψε στο κανάλι της στο Telegram, η Ζαχάροβα.
H Ρωσία και η Γαλλία είχαν υπογράψει συμφωνία για την κατασκευή των δύο ελικοπτεροφόρων Mistral, τον Ιούνιο του 2011.
Το πρώτο η Γαλλία έπρεπε να το παραδώσει τον Νοέμβριο του 2014, ωστόσο εξαιτίας των γεγονότων στην Ουκρανία και της επιβολής κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ αποφάσισε την ακύρωση της συμφωνίας. Το καλοκαίρι του 2015 η συμφωνία ακυρώθηκε. Το Παρίσι κατέβαλε στην Μόσχα το πόσο των 949,7 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ τα ελικοπτεροφόρα στη συνεχεία πωλήθηκαν στην Αίγυπτο.