Η ταχύτητα της προέλασης των Ταλιμπάν* στο Αφγανιστάν τις τελευταίες βδομάδες είναι μεγάλη καθώς οι αφγανικές κυβερνητικές δυνάμεις -εκπαιδευμένες από το ΝΑΤΟ- υποχωρούν εν μέσω αποστασιών ορισμένων μέχρι τώρα φιλοκυβερνητικών πολέμαρχων.
Οι Ταλιμπάν έχουν πλέον φθάσει προ των πυλών της Καμπούλ. Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, έχουν ξεκινήσει να απομακρύνουν εσπευσμένα τους διπλωμάτες τους και τους υπηκόους τους, με τους Αμερικανούς να καταστρέφουν απόρρητα έγγραφα στην πρεσβεία τους.
Ένα πρώτο απόσπασμα των Αμερικανών Πεζοναυτών, με αποστολή να εγγυηθούν την ασφάλεια της εκκένωσης, έφθασε στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, μιας από τις λιγοστές μεγάλες πόλεις που παραμένουν στα χέρια των κυβερνητικών δυνάμεων.
Στο μεταξύ, η αμερικανική πρεσβεία έδωσε εντολή στο προσωπικό της να καταστρέψει ευαίσθητα έγγραφα και σύμβολα του αμερικανικού κράτους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για «προπαγανδιστικούς σκοπούς» από τους ισλαμιστές αντάρτες.
Μετά την Κανταχάρ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν χθες την Πουλ-ι-Αλαμ, πρωτεύουσα της επαρχίας Λογκάρ, που απέχει μόλις 50 χιλιόμετρα νότια της Καμπούλ, και στα χέρια τους βρίσκονται πλέον οι μισές και πλέον πρωτεύουσες των επαρχιών του Αφγανιστάν.
Έπεσαν όλες μέσα σε μόλις οκτώ ημέρες. Είχαν προηγουμένως πάρει τη Λασκάρ Γκα, πρωτεύουσα της Χελμάντ, στο νότιο τμήμα της χώρας, και τη Σαγσαράν, την πρωτεύουσα της επαρχίας Γορ.
Η Τουρκία "ψάχνει" μερίδιο
Και μέσα σε αυτό το χάος ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει να προσπαθεί να κερδίσει πόντους σε αυτό τον συσχετισμό που αναδύεται.
Έτσι ενώ μερικούς μήνες καλούσε τους Ταλιμπάν να «τερματίσουν την κατοχή του Αφγανιστάν», σε συνέντευξη πλέον έρχεται και δηλώνει πως είναι έτοιμος «να συναντηθεί με τον άνθρωπο που θα γίνει ηγέτης τους»(καιροσκοπισμός), αποκαλύπτοντας πως η Άγκυρα επιδιώκει διαύλους επικοινωνίας με τους Ταλιμπάν, προφανώς με την μεσολάβηση του “αδελφού” Πακιστάν, καθώς οι ισλαμιστές μαχητές ήταν και είναι τα “αγαπημένα παιδιά” των πανίσχυρων μυστικών υπηρεσιών του, της διαβόητης ISI.
Αν και ο Πακιστανός πρωθυπουργός υποστήριξε τον «απ’ ευθείας διάλογο» Τούρκων και Ταλιμπάν ως μία λύση στο “σίριαλ” με το αεροδρόμιο της Καμπούλ, το πρόβλημα του Ερντογάν είναι πως οι Ταλιμπάν θεωρούν «δύναμη κατοχής» και την Τουρκία.
Προφανώς και χαιρετίζει την παρουσία της Τουρκίας στην χώρα είναι η αφγανική κυβέρνηση, η οποία αναζητεί, στην κυριολεξία, σωτηρία από τα μαχαίρια των Ταλιμπάν.
Άνθρωπος της Τουρκίας είναι ο αντιπρόεδρος της χώρας Ρασίντ Ντοστούμ, ένας παλιός μουτζαχεντίν πολέμαρχος, ο οποίος, γνωρίζει πως αν πέσει στα χέρια των Ταλιμπάν, θα έχει το φρικτό τέλος του Μωχάμμαντ Νατζιμπουλάχ.
Σε κάθε περίπτωση ποιο πολύ ο Ερντογάν θέλει να έχει τα κλειδιά της μεταναστευτικής ροής προς την Ευρώπη ακόμα περισσότερο από την διαμεσολάβηση επί αφγανικού εδάφους.
Έτσι αν τα βρει με τους Ταλιμπάν θα μπορεί να σταματά ή να αφήνει τα περάσματα μια "κυβέρνηση" των Ταλιμπάν κάτι που θα εξαργυρώσει ο Ερντογάν σε επίπεδο συζητήσεων με την ΕΕ που τρέμει και αυτό ίσως σημάνει αφόρητες πιέσεις προς την Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση ποιο πολύ ο Ερντογάν θέλει να έχει τα κλειδιά της μεταναστευτικής ροής προς την Ευρώπη ακόμα περισσότερο από την διαμεσολάβηση επί αφγανικού εδάφους.
Έτσι αν τα βρει με τους Ταλιμπάν θα μπορεί να σταματά ή να αφήνει τα περάσματα μια "κυβέρνηση" των Ταλιμπάν κάτι που θα εξαργυρώσει ο Ερντογάν σε επίπεδο συζητήσεων με την ΕΕ που τρέμει και αυτό ίσως σημάνει αφόρητες πιέσεις προς την Ελλάδα.