Η απόβαση της Dardanel σε μια αγορά αξίας 150 εκατ.ευρώ όπως αποτιμάται η Καλλιμάνης δεν αποτελεί έκπληξη για τους γνωρίζοντες τα «επεκτατικά»σχέδια των Τούρκων επιχειρηματιών οι οποίοι εν καιρώ πανδημίας απογείωσαν τα κέρδη τους.
Οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας τα τελευταία χρόνια δεν διάγουν και την καλύτερη περίοδο τους. Σε πολιτικό επίπεδο η «ψυχρότης» μάλλον είναι επιεικής λέξη για να περιγράψει την κατάσταση δεδομένων των διαρκών προκλήσεων απ’ την ηγεσία της γειτονικής χώρας.
Τελευταίο παράδειγμα αποτελεί η κονσερβοποιία Dardanel την οποία ίδρυσε ο Νιγιαζί Ονούν το 1984 και «τρέχει» σήμερα ο γιος του Μεχμέτ, ο νεότερος διευθύνων σύμβουλος εισηγμένης εταιρείας στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, ηλικίας μόλις 35 ετών.
Η Dardanel είναι στο παρά ένα να λάβει στην κατοχή της μία πάλαι ποτέ κραταιά ελληνική εταιρεία στον κλάδο των κατεψυγμένων θαλασσινών, την Καλλιμάνης της ομώνυμης οικογένειας, που έπεσε πάνω στον τοίχο της οικονομικής κρίσης της χώρας μένοντας στο τέλος με τα υπέρογκα χρέη!
Έδωσαν τα χέρια με τις τράπεζες
Ήδη με τους πιστωτές της Καλλιμάνης έδωσαν τα χέρια, υποσχόμενοι να δώσουν 6 εκατ. ευρώ ώστε να λάβουν στα χέρια τους χρέη ύψους 62,3 εκατ. ευρώ της εταιρείας και κατόπιν δικαστικώς μέσω της διαδικασίας αναδιάρθρωσης εν λειτουργία με βάση τα άρθρα 106β και 106δ του νέου πτωχευτικού κώδικα, θα επιδιώξουν τη μεταβίβαση της.
Και κάπως έτσι η οικογένεια Ονούν, που έχει συνδέσει το όνομα της στη γειτονική μας χώρα με τις κονσέρβες ψαριού, θα επιχειρήσει να βγάλει απ’ την «βαθιά» κατάψυξη το επιχειρηματικό «τέκνο» μίας ελληνικής οικογένειας που επίσης συνέδεσε το όνομα της με τα θαλασσινά, την οικογένεια Καλλιμάνης.
Για το λόγο αυτό ήδη έχει συστήσει θυγατρική εταιρεία με έδρα την Κομοτηνή, ονόματι Dardanel Greece μέσω της οποία θα γίνει η εξαγορά.
Έδωσαν τα χέρια με τις τράπεζες
Ήδη με τους πιστωτές της Καλλιμάνης έδωσαν τα χέρια, υποσχόμενοι να δώσουν 6 εκατ. ευρώ ώστε να λάβουν στα χέρια τους χρέη ύψους 62,3 εκατ. ευρώ της εταιρείας και κατόπιν δικαστικώς μέσω της διαδικασίας αναδιάρθρωσης εν λειτουργία με βάση τα άρθρα 106β και 106δ του νέου πτωχευτικού κώδικα, θα επιδιώξουν τη μεταβίβαση της.
Και κάπως έτσι η οικογένεια Ονούν, που έχει συνδέσει το όνομα της στη γειτονική μας χώρα με τις κονσέρβες ψαριού, θα επιχειρήσει να βγάλει απ’ την «βαθιά» κατάψυξη το επιχειρηματικό «τέκνο» μίας ελληνικής οικογένειας που επίσης συνέδεσε το όνομα της με τα θαλασσινά, την οικογένεια Καλλιμάνης.
Για το λόγο αυτό ήδη έχει συστήσει θυγατρική εταιρεία με έδρα την Κομοτηνή, ονόματι Dardanel Greece μέσω της οποία θα γίνει η εξαγορά.
Εφαλτήριο για ευρωπαϊκή επέκταση
Για τον Μεχμέτ Ονούν, που φιγουράρει τα τελευταία χρόνια μόνιμα στα αφιερώματα της τουρκικής έκδοσης του περιοδικού Fortune μεταξύ των «40 under 40» σημαντικών επιχειρηματικών προσωπικοτήτων της γειτονικής χώρας, η εξαγορά αυτή θα αποτελέσει το εφαλτήριο όχι μόνο για την πρόσβαση της Dardanel σε μία αγορά 150 εκατ. ευρώ, που αποτιμάται η ελληνική αγορά κατεψυγμένων, αλλά κυρίως δίνει «ευρωπαϊκή ταυτότητα» σε έναν όμιλο που αναπτύσσεται ραγδαία. Και αυτό από μόνο του μπορεί να ανοίξει διάπλατα τα σύνορα σε μία σειρά από μεγάλες οικονομίες με τις οποίες η ΕΕ έχει φθάσει σε συμφωνία είτε ελεύθερου εμπορίου είτε ακόμα μικρότερων δασμών.
Εξάλλου. ο ιδρυτής του ομίλου Νιγιαζί Ονούν, όπου σταθεί και όπου βρεθεί μιλά για το σχέδιο η Dardanel να εξελιχθεί αρχικά σε leader στον οικονομικό χώρο της Ευρώπης και παράλληλα ως «εθνικός πρωταθλητής» να έχει παγκόσμιο αποτύπωμα.
«Απογείωση» μεγεθών και… διευκολύνσεις
Ένα σχέδιο που διευκολύνει με κάθε τρόπο η κυβέρνηση Ερντογάν, χρηματοδοτικά, γραφειοκρατικά αλλά και μέσω της οικονομικής διπλωματίας μιας και είναι μόνιμη η παρουσία του Μεχμέτ Ονούν στις επίσημες περιοδείες του Τούρκου Προέδρου σε ξένες χώρες κλείνοντας «χρυσά συμβόλαια», όπως αυτό με τη Βενεζουέλα όταν ο Νικολάς Μαδούρο ζητούσε ενίσχυση σε τρόφιμα και άλλα αγαθά πρώτης ανάγκης απ’ τον Ταγίπ Ερντογάν.
Και τώρα με την πανδημία η Dardanel είδε τα οικονομικά της αποτελέσματα να «απογειώνονται». Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2020, που κοινοποίησε στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε 81,84% σε σχέση με το 2019 φθάνοντας τα 943,94 εκατ. λίρες ( 90,34 εκατ. ευρώ με βάση τη σημερινή συναλλαγματική ισοτιμία), τα EBITDA 74,86% φθάνοντας τα 107,58 εκατ. λίρες (10,29 εκατ. ευρώ) και τα καθαρά κέρδη ήταν 91,87 εκατ. λίρες (8,79 εκατ. ευρώ).
Για τον Μεχμέτ Ονούν, που φιγουράρει τα τελευταία χρόνια μόνιμα στα αφιερώματα της τουρκικής έκδοσης του περιοδικού Fortune μεταξύ των «40 under 40» σημαντικών επιχειρηματικών προσωπικοτήτων της γειτονικής χώρας, η εξαγορά αυτή θα αποτελέσει το εφαλτήριο όχι μόνο για την πρόσβαση της Dardanel σε μία αγορά 150 εκατ. ευρώ, που αποτιμάται η ελληνική αγορά κατεψυγμένων, αλλά κυρίως δίνει «ευρωπαϊκή ταυτότητα» σε έναν όμιλο που αναπτύσσεται ραγδαία. Και αυτό από μόνο του μπορεί να ανοίξει διάπλατα τα σύνορα σε μία σειρά από μεγάλες οικονομίες με τις οποίες η ΕΕ έχει φθάσει σε συμφωνία είτε ελεύθερου εμπορίου είτε ακόμα μικρότερων δασμών.
Εξάλλου. ο ιδρυτής του ομίλου Νιγιαζί Ονούν, όπου σταθεί και όπου βρεθεί μιλά για το σχέδιο η Dardanel να εξελιχθεί αρχικά σε leader στον οικονομικό χώρο της Ευρώπης και παράλληλα ως «εθνικός πρωταθλητής» να έχει παγκόσμιο αποτύπωμα.
«Απογείωση» μεγεθών και… διευκολύνσεις
Ένα σχέδιο που διευκολύνει με κάθε τρόπο η κυβέρνηση Ερντογάν, χρηματοδοτικά, γραφειοκρατικά αλλά και μέσω της οικονομικής διπλωματίας μιας και είναι μόνιμη η παρουσία του Μεχμέτ Ονούν στις επίσημες περιοδείες του Τούρκου Προέδρου σε ξένες χώρες κλείνοντας «χρυσά συμβόλαια», όπως αυτό με τη Βενεζουέλα όταν ο Νικολάς Μαδούρο ζητούσε ενίσχυση σε τρόφιμα και άλλα αγαθά πρώτης ανάγκης απ’ τον Ταγίπ Ερντογάν.
Και τώρα με την πανδημία η Dardanel είδε τα οικονομικά της αποτελέσματα να «απογειώνονται». Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2020, που κοινοποίησε στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε 81,84% σε σχέση με το 2019 φθάνοντας τα 943,94 εκατ. λίρες ( 90,34 εκατ. ευρώ με βάση τη σημερινή συναλλαγματική ισοτιμία), τα EBITDA 74,86% φθάνοντας τα 107,58 εκατ. λίρες (10,29 εκατ. ευρώ) και τα καθαρά κέρδη ήταν 91,87 εκατ. λίρες (8,79 εκατ. ευρώ).
Μεγάλο επενδυτικό πλάνο
Η εκτίναξη αυτή, παράλληλα με τις προτροπές της κυβέρνησης, ώθησε την Dardanel να ανακοινώσει στα τέλη του περασμένου έτους ένα πολύ μεγάλο επενδυτικό σχέδιο στην Τουρκία που αφορά την κατασκευή ή επέκταση τεσσάρων στο σύνολο εργοστασιακών μονάδων, που όπως λέει θα δημιουργήσουν σχεδόν 900 νέες θέσεις εργασίας στις 1300 που διαθέτει ήδη.
Τα τρία θα είναι καινούρια εργοστάσια.
Η εκτίναξη αυτή, παράλληλα με τις προτροπές της κυβέρνησης, ώθησε την Dardanel να ανακοινώσει στα τέλη του περασμένου έτους ένα πολύ μεγάλο επενδυτικό σχέδιο στην Τουρκία που αφορά την κατασκευή ή επέκταση τεσσάρων στο σύνολο εργοστασιακών μονάδων, που όπως λέει θα δημιουργήσουν σχεδόν 900 νέες θέσεις εργασίας στις 1300 που διαθέτει ήδη.
Τα τρία θα είναι καινούρια εργοστάσια.
To πρώτο αφορά μία μονάδα μαύρων μυδιών στα στενά των Δαρδανελίων, κοντά στην Καλλίπολη, την έδρα της εταιρείας. Μία επένδυση 12 εκατ. λιρών που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος Ιουνίου.
Η δεύτερη αφορά την δημιουργία εργοστασίου κονσέρβοποιίας τόνου στην Αδριανούπολη. Μία επένδυση 122 εκατ. λιρών με προγραμματισμό να ξεκινήσει τη λειτουργία στο τέλος της χρονιάς δημιουργώντας 700 νέες θέσεις απασχόλησης.
Το τρίτο εργοστάσιο αφορά τη δημιουργία μονάδας κατεψυγμένων θαλασσινών στην ΒΙΠΕ της πόλης Τσανάκαλε. Μία επένδυση 60 εκατ. λιρών που θα ενεργοποιηθεί το Μάρτιο του 2023 με στόχο να τεθεί σε λειτουργία η νέα μονάδα ως το Μάρτιο του 2024. Και τέλος την αγορά μίας μεγάλης έκτασης 112.411 τετρ. Μέτρων στην οργανωμένη ΒΙΠΕ του Τσανάκαλε με στόχο αργότερα τη μεταφορά του υφιστάμενου εργοστασίου της Dardanele.
Μπροστά σε όλα αυτά βέβαια η επένδυση στην Καλλιμάνης φαντάζει ως «ψιλά». Με δεδομένο μάλιστα ότι θα πραγματοποιήσει μία μεγάλη μονάδα στην Τουρκία για κατεψυγμένα θαλασσινά, κατηγορία στην οποία η Dardanel δεν έχει ως σήμερα παρουσία, τίθεται το ερώτημα για το μέλλον της μονάδας του Αιγίου.
Μπροστά σε όλα αυτά βέβαια η επένδυση στην Καλλιμάνης φαντάζει ως «ψιλά». Με δεδομένο μάλιστα ότι θα πραγματοποιήσει μία μεγάλη μονάδα στην Τουρκία για κατεψυγμένα θαλασσινά, κατηγορία στην οποία η Dardanel δεν έχει ως σήμερα παρουσία, τίθεται το ερώτημα για το μέλλον της μονάδας του Αιγίου.
Μοναδική διέξοδος για την Καλλιμάνης
Σε κάθε περίπτωση φαντάζει ως μοναδική διέξοδος σήμερα και για τους λιγοστούς εναπομείναντες εργαζόμενους. Ιδίως καθώς τα τελευταία χρόνια, με το «ναυάγιο» του σχεδίου ανάληψης της εταιρείας από την Pillarstone, την πλατφόρμα διαχείρισης μεγάλων υπερδανεισμένων επιχειρήσεων, η αβεβαιότητα και η παρακμή επιτείνονταν.
Και τούτο διότι το μεσοβέζικο σχέδιο των τραπεζών για να διατηρήσουν ζωντανό το brand name της «Καλλιμάνης» στην αγορά του λιανεμπορίου και στο HORECA πλέον δεν μπορούσε να σταθεί.
Σε κάθε περίπτωση φαντάζει ως μοναδική διέξοδος σήμερα και για τους λιγοστούς εναπομείναντες εργαζόμενους. Ιδίως καθώς τα τελευταία χρόνια, με το «ναυάγιο» του σχεδίου ανάληψης της εταιρείας από την Pillarstone, την πλατφόρμα διαχείρισης μεγάλων υπερδανεισμένων επιχειρήσεων, η αβεβαιότητα και η παρακμή επιτείνονταν.
Και τούτο διότι το μεσοβέζικο σχέδιο των τραπεζών για να διατηρήσουν ζωντανό το brand name της «Καλλιμάνης» στην αγορά του λιανεμπορίου και στο HORECA πλέον δεν μπορούσε να σταθεί.
Με βάση εκείνο το σχέδιο η «Γ. Καλλιμάνης Α.Ε. Βιομηχανική Εταιρεία Κατεψυγμένων Τροφίμων», όπως είναι ο εταιρικός της τίτλος, αντιμετωπίζοντας προβλήματα ρευστότητας, προχώρησε την άνοιξη του 2017 ύστερα και από σχετική υπόδειξη από τις τράπεζες, σε συμφωνία με την ΕΛΓΕΚΑ για την κάλυψη υπηρεσιών πωλήσεων και logistics στην αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου.
Η μεταξύ τους σύμβαση προέβλεπε πως η αγορά των αλιευμάτων που απαιτούνται γίνεται από την ΕΛΓΕΚΑ η οποία και προωθεί τα μεταποιημένα από την «Καλλιμάνης» προϊόντα στην αγορά.
Οι οικονομικές συναλλαγές με τους προμηθευτές και τους λιανεμπόρους γίνονται επίσης με την ΕΛΓΕΚΑ, η οποία από τα έσοδα που έχει παρακρατεί τα έξοδα προμηθειών, τη συμφωνημένη προμήθειά της και αποδίδει αυτά που έχουν καθοριστεί στις πιστώτριες τράπεζες και το όποιο υπόλοιπο στην «Καλλιμάνης».
Μη βιώσιμη κατάσταση
Ωστόσο η διευθέτηση αυτή έφθασε στο όριο της αφού όχι μόνο δεν επαρκούσε για την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων της εταιρείας αλλά και για την λειτουργία της εταιρείας.
Ετσι αναζητήθηκε ο «λευκός ιππότης» που θα εισφέρει χρήματα στην εταιρεία και μέσα από το άρθρο 106 του πτωχευτικού θα ρυθμίσει τις υποχρεώσεις προς τις τράπεζες, προφανώς με βαθύ «κούρεμα». Το ρόλο αυτό πλέον θα παίξει η Dardanel.
Και όπως φαίνεται, πέραν των 6 εκατ. ευρώ που θα καταβάλει για την ανάληψη των οφειλών, θα χρειαστεί να βάλει λίγο πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καταφέρει στα ίσα της την ιστορική εταιρεία, εφόσον είναι σοβαρή στις προθέσεις της για διατήρηση παραγωγικής δραστηριότητας στο Αίγιο.
Η οικονομική κατάσταση της Καλλιμάνης εξάλλου είναι άγνωστη στο ευρύ κοινό. Ανεπιβεβαιώτες πληροφορίες ανέφεραν πως ο κύκλος εργασιών της εταιρείας ήταν πέρυσι σε χαμηλά μονοψήφια νούμερα!
Η εταιρεία μόλις στα τέλη του 2018 δημοσίευσε ισολογισμό για τη χρήση του 2016 και σε αυτόν φαίνεται μείωση πωλήσεων στα επίπεδα των 30 εκατ. από 40 εκατ. το 2015.
Γιατί βούλιαξε η άλλοτε κραταιά Καλλιμάνης
Τι ήταν αυτό όμως που προκάλεσε αυτό το «ναυάγιο» μίας άλλοτε κραταιάς εταιρείας, η οποία κατάφερε επί είκοσι χρόνια από τον απρόσμενο θάνατο του ιδρυτή της και υπό την καθοδήγηση της χήρας του… και των τέκνων του να αναπτύσσεται;
Ο υψηλός δανεισμός για επενδύσεις στην παραγωγή λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση ήταν ο πρώτος λόγος. Έπειτα ήταν η μείωση της εγχώριας κατανάλωσης κατεψυγμένων αλιευμάτων, όταν η ύφεση χτύπησε τα ελληνικά νοικοκυριά. Κάτι που συνδυάστηκε με τον ανταγωνισμό από εισαγόμενα προϊόντα και εγχώριους ομίλους αλλά και την αδυναμία δραστικής ενίσχυσης των εξαγωγών. Όλα αυτά περιληπτικά αποτέλεσαν και τους βασικούς λόγους της πτώσης της Καλλιμάνης. Και έπειτα ήρθε η χαριστική βολή κατάρρευση της «Μαρινόπουλος» και τις απλήρωτες υποχρεώσεις που άφησε προς την «Καλλιμάνης».
Κάπως έτσι η θρυαλλίδα για την έναρξη της περιπέτειας της εταιρείας ήταν η αδυναμία εξυπηρέτησης του κοινού ομολογιακού δανείου ύψους 47,8 εκατ. που συνάφθηκε στα μέσα του 2015. Η αποπληρωμή του δανείου προβλεπόταν να γίνει σε 10 δόσεις με ημερομηνία λήξης στα τέλη του 2020 και τη 10η δόση να είναι ύψους 36 εκατ. ευρώ (balloon). Κάπου τότε τα ίδια κεφάλαιά της κατέστησαν αρνητικά. Στη χρήση του 2015 οι καθαρές ζημίες εκτοξεύθηκαν στα 7,574 εκατ. ευρώ από 5,172 εκατ. ευρώ που ήταν το 2014, ενώ το 2016 διαμορφώθηκαν στα 4,1 εκατ. Το σύνολο των υποχρεώσεων στα τέλη του 2016 ήταν 73,48 εκατ. εκ των οποίων τα 60 εκατ. προς τις τράπεζες.
Τι ήταν αυτό όμως που προκάλεσε αυτό το «ναυάγιο» μίας άλλοτε κραταιάς εταιρείας, η οποία κατάφερε επί είκοσι χρόνια από τον απρόσμενο θάνατο του ιδρυτή της και υπό την καθοδήγηση της χήρας του… και των τέκνων του να αναπτύσσεται;
Ο υψηλός δανεισμός για επενδύσεις στην παραγωγή λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση ήταν ο πρώτος λόγος. Έπειτα ήταν η μείωση της εγχώριας κατανάλωσης κατεψυγμένων αλιευμάτων, όταν η ύφεση χτύπησε τα ελληνικά νοικοκυριά. Κάτι που συνδυάστηκε με τον ανταγωνισμό από εισαγόμενα προϊόντα και εγχώριους ομίλους αλλά και την αδυναμία δραστικής ενίσχυσης των εξαγωγών. Όλα αυτά περιληπτικά αποτέλεσαν και τους βασικούς λόγους της πτώσης της Καλλιμάνης. Και έπειτα ήρθε η χαριστική βολή κατάρρευση της «Μαρινόπουλος» και τις απλήρωτες υποχρεώσεις που άφησε προς την «Καλλιμάνης».
Κάπως έτσι η θρυαλλίδα για την έναρξη της περιπέτειας της εταιρείας ήταν η αδυναμία εξυπηρέτησης του κοινού ομολογιακού δανείου ύψους 47,8 εκατ. που συνάφθηκε στα μέσα του 2015. Η αποπληρωμή του δανείου προβλεπόταν να γίνει σε 10 δόσεις με ημερομηνία λήξης στα τέλη του 2020 και τη 10η δόση να είναι ύψους 36 εκατ. ευρώ (balloon). Κάπου τότε τα ίδια κεφάλαιά της κατέστησαν αρνητικά. Στη χρήση του 2015 οι καθαρές ζημίες εκτοξεύθηκαν στα 7,574 εκατ. ευρώ από 5,172 εκατ. ευρώ που ήταν το 2014, ενώ το 2016 διαμορφώθηκαν στα 4,1 εκατ. Το σύνολο των υποχρεώσεων στα τέλη του 2016 ήταν 73,48 εκατ. εκ των οποίων τα 60 εκατ. προς τις τράπεζες.
