Του Γιώργου Μεριζιώτη
(Μερικές ασύντακτες σκέψεις για την πανδημία και τα παράγωγα της)
Δεν συνηθίζω να αναγάγω όλα τα δεινά της ανθρωπότητας μέσα από το πρίσμα μιας ταξικής ανάλυσης εν ολίγοις να ταξικοποιώ κάποια ζητήματα που ίσως είναι διαταξικά, εξακολουθώ όμως να είμαι οπαδός της «παλιομοδίτικης» αντίληψης που λέει ότι στις κοινωνίες – χθεσινές και σημερινές – υπάρχουν τάξεις, είναι ταξικές και σε αντίθεση με την «μοντέρνα» αντίληψη που είτε δεν αναγνωρίζει τάξεις, είτε μιλάει για «κοινωνική διαστρωμάτωση» ή πληθυσμιακά στρώματα.
Όμως ο κορονοϊός ή Covid -19 μας υπενθυμίζει το αυτονόητο, ότι το ανθρώπινο γένος είναι ένα και μοναδικό ανεξάρτητα από χρώμα δέρματος (φυλή), φύλο, εθνικότητα, θρήσκευμα, τάξη, σεξουαλική προτίμηση ή μετανάστης, πρόσφυγας, ντόπιος, ιθαγενής. Είμαστε όλοι/ες υποψήφιοι φορείς, υποψήφιοι/ες να νοσήσουμε και να μεταδώσουμε τον ιό προς πασά κατεύθυνση. Με λίγα λόγια ο ιός Covid-19 είναι υπεράνω των διαχωρισμών, διακρίσεων και κατακερματισμών που επιβάλουν οι άνθρωποι, οι άρχουσες πολιτικές, οικονομικές, θρησκευτικές ελίτ στις κοινωνίες.
Ενώ ο ιός εμμέσως μας δείχνει το προφανές και επειδή οι λύσεις που απαιτούνται από τα προβλήματα που δημιουργεί ο ιός ως παν-δημία είναι λύσεις που αφορούν τον δήμο, δηλαδή όλους μας δεν μπορεί ναι είναι τίποτα άλλο από λύσεις πολιτικές. Η έννοια και η λέξη πολιτική στην αρχαιοελληνική εποχή όπου ανευρίσκεται η ρίζα της σήμαινε – σημαίνει η διαχείριση της πόλης ή τα της πόλης, αλλά μη ξεχνιόμαστε μια πόλη ταξική – δουλοκτητική. Έτσι στην σύγχρονη εποχή πολιτική ή κάνω πολιτική σημαίνει τρόποι και μέθοδοι διαχείρισης της ταξικής καπιταλιστικής πόλης – κοινωνίας.
Αλλά ας δούμε – έστω και επιγραμματικά – την «ανθρωπογεωγραφία» μετάδοσης του ιού. O ιός εμφανίστηκε στην Κίνα (εδώ δεν εξετάζω τον τρόπο και τις αιτίες εμφάνισης του) (1) και μεταδόθηκε στον υπόλοιπο κόσμο μέσω των επιχειρηματιών και των golden boys που είχαν – έχουν τις δραστηριότητες τους στην Κίνα. Στην Ευρώπη ως σημείο μηδέν εμφάνισης του δηλαδή εκεί που πρωτοεμφανίστηκε ο ιός, είναι τα ακριβά – πολυτελή σαλέ των χιονοδρομικών κέντρων στις Αυστριακές Άλπεις, μετά στην βόρεια Ιταλία (Λομβαρδία – Μιλάνο κλπ)(2) κατόπιν σε κάποιες άλλες ευρωπαϊκές χώρες και από άλλες παράλληλες οδούς πρώτα από αυτούς/ες που ταξιδεύουν για μπίζνες στην Ασία και σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
Στην Ελλάδα το «κρούσμα μηδέν» δηλαδή το πρώτο κρούσμα που καταγράφηκε είναι μια 38χρονη επιχειρηματίας και τακτικό μέλος της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Θεσσαλονίκης,(3) ερχόμενη από την παγκόσμια έκθεση μόδας του Μιλάνου όπου εκεί εκτέθηκε και κόλλησε τον ιό. Το θέμα μου δεν είναι ούτε το άτομο ως υποκείμενο ούτε το περιστατικό αλλά αυτό που λέει σε κάποια σημεία στην συνέντευξη της. Αυτό το άτομο, λέει χαρακτηριστικά:
«Ξεκίνησα με ένα πονοκέφαλο και μετά είχα δέκατα. Η ιδιωτική μου ασφάλεια με παρέπεμψε να πάω στο ΑΧΕΠΑ για να κάνω εξετάσεις…». «… Φόρεσα μάσκα και πήγα να κάνω εξετάσεις. Απλά μου ζήτησαν να μείνω μέσα προκειμένου να βγουν τα αποτελέσματα. Ήταν το πρώτο μου βράδυ στο δωμάτιο αρνητικής πίεσης… Το πρωί έμαθα τα νέα πρώτα από τις ειδήσεις και μετά με κάλεσε ο γιατρός μου και ήρθε από κοντά και μου το είπε. Δεν το πίστευα στην αρχή, αλλά εκτιμώ που ήρθε και μου το είπε μπροστά μου… ».
Η κυρία αυτή μας λέει ότι η ιδιωτική ασφάλεια της την παρέπεμψε όχι σε κάποιο ιδιωτικό κέντρο υγείας αλλά στο δημόσιο νοσοκομείο του ΕΣΥ για εξετάσεις. Ως εδώ όλα καλά; Ας το δούμε κάτω από μια άλλη οπτική θέτοντας παράλληλα και το ερώτημα: γιατί λίγες μέρες αργότερα μια άλλη νέα γυναίκα από χωριό της βόρειας Ελλάδας με τρία παιδιά (μάλλον φτωχή αγρότισσα) αφέθηκε να πεθάνει στο σπίτι της, χωρίς προσωπικό γιατρό, από τον ιό ; Γιατί της αρνήθηκαν οι δημόσιες υπηρεσίες (ΕΟΔΥ κλπ) τη μετάβαση της σε δημόσιο νοσοκομείο για εξετάσεις, ιατρική φροντίδα και θεραπεία; (4)
Σε αυτό το σημείο έρχομαι κατευθείαν στο θέμα. Έχει αναλυθεί ( «προσκομίζω γλαύκα εις Αθήνας») ότι το κόστος από τις κρίσεις που παράγει το καπιταλιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα κατευθύνεται και μετακυλείται μέσω των πολιτικών και οικονομικών ελίτ στις πλάτες της εκμεταλλευόμενης κοινωνίας, με λίγα λόγια το κόστος το πληρώνουν οι μεροκαματιάρηδες, οι μισθοσυντήρητοι, οι φτωχοί αυτοαπασχολούμενοι, οι φτωχοί αγρότες, οι απόμαχοι της εργασίας (χαμηλοσυνταξιούχοι), οι φτωχοί φοιτητές και σπουδαστές δηλαδή η μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας, οι από κάτω. Το σλόγκαν που επικρατεί με ένα κυνικό τρόπο εδώ και δεκαετίες είναι αυτό: «ιδιωτικοποίηση των κερδών και κοινωνικοποίηση της ζημιάς από την κρίση».
Έτσι και τώρα, σε αυτή την πανδημία και την οικονομική κρίση που έρχεται ως παράγωγο θα την πληρώσουμε εμείς, η τάξη των από κάτω, με απολύσεις – ανεργία, μείωση μισθών και ημερομισθίων, αύξηση υποαπασχόλησης και μερικής απασχόλησης, αύξηση τιμών σε προϊόντα και υπηρεσίες και καταστρατήγηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Πιο παλιά, λίγο μετά τον 2ο παγκόσμιο καπιταλιστικό πόλεμο, ιδιαίτερα στην Δυτική Ευρώπη, τα αφεντικά (οικονομικές ελίτ) ήταν πρόθυμες να πληρώσουν μερίδιο από το κόστος της δημόσιας υγείας γιατί το έβλεπαν ως ένα από τα ζητήματα αναπαραγωγής της εργατικής τάξης και δύναμης. Έτσι είχαν επικρατήσει διάφορες πολιτικές κύρια από την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία που στην ουσία διατηρούσαν και διαιώνιζαν το ταξικό σύστημα και είχαν ονομαστεί «κράτος πρόνοιας» ή «κοινωνικό κράτος». Εδώ και κάποιες δεκαετίες τα αφεντικά δεν θέλουν να πληρώσουν μερίδιο για δημόσια υγεία, παιδεία κλπ γι αυτό και νόμιμα φοροδιαφεύγουν μέσα από φοροαπαλλαγές που τους προσφέρουν οι θεραπαινίδες τους πολιτικοί όλων των τάσεων, ή φυγαδεύουν τα κέρδη τους για να μην φορολογηθούν σε «φορολογικούς παραδείσους» μέσα από offshore εταιρίες.
Ο λεγόμενος και νεοφιλελευθερισμός και οι παραγόμενες πολιτικές του μέσω των πολιτικών θεραπαινίδων (όπως προείπα) διέλυσαν και ιδιωτικοποίησαν τα δημόσια συστήματα υγείας και ασφάλισης και τώρα εν μέσω πανδημίας επειδή ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να αντέξει ή να ανταπεξέλθει τον όγκο των ασθενών που χρίζουν ιατρικής περίθαλψης και νοσηλείας έρχονται αυτοί οι ίδιοι πολιτικοί θεραπαινίδες των αφεντικών σε Ευρώπη και Ελλάδα και μιλούν για την χρησιμότητα και σημασία της δημόσιας υγείας και περίθαλψης. Φυσικά ο ανθρωπισμός μας και η χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λέει ότι και τα αφεντικά και η μικροαστική τάξη που την υπόλοιπη περίοδο λοιδορούσαν και εναντιωνόταν στα δημόσια νοσοκομεία λέγοντας ότι αυτά είναι για την πληβειακή τάξη και τη πλέμπα και αρνούνταν να πληρώσουν ένα ποσό μέσω φορολογίας (5) για το κόστος λειτουργίας τους τώρα προστρέχουν στα δημόσια νοσοκομεία για νοσηλεία και θεραπεία, να τους το αρνηθούμε; …
Για μια πιο εμπεριστατωμένη θέση πάνω στην γενικότερη πολιτικοκοινωνική κατάσταση, την λεγόμενη ατομική ευθύνη που διατυμπανίζουν οι νεοφιλελεύθεροι και την φυσική επιλογή μέσω της «ανοσίας της αγέλης» (διάβαζε κοινωνικώς δαρβινισμός – σπενσερισμός ) δείτε αυτό το πολιτικό δοκίμιο:
Σημειώσεις:
1) Μερικές από τις αιτίες εξάπλωσης των ιών σκιαγραφούνται σε αυτό το κείμενο:
2) Η πολιτική (φασιστική – ρατσιστική) συμμορία που λέγεται «λέγκα του βορρά» με έδρα το Βένετο και συγκυβέρνησε για ένα διάστημα στην Ιταλία, για δεκαετίες είχε στην πολιτική της ατζέντα την διάσπαση της Ιταλίας, δηλαδή την ανεξαρτητοποίηση του οικονομικά αναπτυγμένου βορρά, της Λομβαρδίας και των άλλων επαρχιών από την νότια Ιταλία γιατί θεωρεί τον νότο υποανάπτυκτο και καθυστερημένο. Τώρα που η επιδημία άρχισε στην Ιταλία από τις επαρχίες του βορά και ιδιαίτερα την Λομβαρδία που μπήκε πρώτη – σε σχέση με την υπόλοιπη Ιταλία – σε καραντίνα αυτοί που έκαναν πλειοψηφούσα δύναμη την «λέγκα του Βορρά» ήθελαν να «δραπετεύσουν» στον νότο, στους υποανάπτυκτους.
3) Το τονίζω ότι δεν έχω κάτι με την κυρία αυτή της μεσοαστικής τάξης και είμαι σφοδρά ενάντια στον κοινωνικό κανιβαλισμό, απλά χρησιμοποιώ τα λεγόμενα της σαν παράδειγμα γιατί αναδεικνύουν μια συγκεκριμένη στάση, θέση και πολιτική συμπεριφορά, όλη η συνέντευξη της εδώ: «Κοροναϊός: Όσα Είπε η Ασθενής Μηδέν στην Ελλάδα σε τηλεοπτική της συνέντευξη».
4) Δείτε το δημοσίευμα: «Κορονοϊός: Νεκρή γυναίκα 41 ετών σε χωριό της Καστοριάς – Πέθανε αβοήθητη στο σπίτι της».
5) Στην Ελλάδα ακόμα και τώρα μετά τα μνημόνια, ο εργοδότης – το αφεντικό – της συντρόφισσας μου, ιδιοκτήτης μιας από τις μεγαλύτερες αλυσίδες καταστημάτων στην Ελλάδα πληρώνει λιγότερο φόρο εισοδήματος από ότι η ίδια και πολλούς άλλους εργαζόμενους του.
Προσθήκες
Σχετικά με το θέμα δείτε μια είδηση και ένα κείμενο
