Η ιγμορίτιδα (sinusitis) είναι μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες επίσκεψης στον ιατρό. Πλήττει μικρούς και μεγάλους, πολλές φορές για μερικές ημέρες αλλά συχνά με τακτικές υποτροπές που βασανίζουν τον πάσχοντα για μήνες ή και χρόνια. Τα απανωτά κρυολογήματα του χειμώνα μπορεί να εξελιχθούν σε ιγμορίτιδα που είναι η φλεγµονή των ιγµορείων άντρων, τα οποία αποτελούν µέρος των παραρρίνιων κόλπων του προσώπου.
Τα ιγμόρεια είναι οστέινες αεροφόρες κοιλότητες που βρίσκονται εκατέρωθεν της ρινός. Εκτός από τα ιγμόρεια, υπάρχουν και άλλες παραρρίνιες κοιλότητες οι οποίες είναι: οι μετωπιαίοι κόλποι, οι σφηνοειδείς κόλποι και τα ηθμοειδή. Η χρησιμότητα αυτών των κόλπων είναι να θερμαίνουν τον εισπνεόμενο αέρα, να λειτουργούν σαν αντηχεία της φώνησης και να προστατεύουν τον εγκέφαλο, σε περίπτωση κάκωσης του προσωπικού κρανίου.
Όταν αυτοί για διάφορους λόγους φλεγµαίνουν, τότε δηµιουργούνται οι παραρρινοκολπίτιδες, µε πιο συχνή απ’ όλες, αυτή της ιγµορίτιδας. Σε αυτή την περίπτωση οι παραρρινικοί κόλποι μολύνονται από τα μικρόβια ή τους ιούς των κρυολογημάτων (στρεπτόκοκκοι, αιμόφιλοι κ.ά.), καθώς και από αλλεργικούς ή άλλους παράγοντες.
H ιγμορίτιδα ταλαιπωρεί συχνά τα παιδιά, επειδή -λόγω ηλικίας- η ανάπτυξη του αμυντικού τους συστήματος είναι ατελής. H πιο συνηθισμένη μορφή, η οξεία ιγμορίτιδα, συνοδεύει κάποιο κοινό συνάχι και υποχωρεί αυτόματα όταν υποχωρήσει και το κρυολόγημα. H ιγμορίτιδα αυτή εμφανίζεται το χειμώνα με χαρακτηριστικό σύμπτωμα το βαρύ κεφάλι και ένα «μπούκωμα» στα αυτιά. Συχνά υπάρχει και δύσοσμο έκκριμα από τη μύτη ή πόνος ανάμεσα στα μάτια, σε ολόκληρο το πρόσωπο ή στο πίσω μέρος του κρανίου.
Τι μπορεί να προκαλέσει η ιγμορίτιδα;
• ημικρανίες,
• πονοκεφάλους,
• κούραση,
• βαρύ κεφάλι,
• μπούκωμα στα αυτιά,
• πόνο ανάμεσα στα μάτια ή σε ολόκληρο το πρόσωπο ή
• στο πίσω μέρος του κεφαλιού
Μία σοβαρή επιπλοκή της ιγμορίτιδας, από την οποία κινδυνεύουν τα μικρά παιδιά, είναι η συσσώρευση εκκρίματος μέσα στα αυτιά τους. Το έκκριμα αυτό, αν δεν αφαιρεθεί εγκαίρως, μπορεί να προκαλέσει βαρηκοΐα και σημαντικά χρόνια προβλήματα.
H ιγμορίτιδα μπορεί να εμφανιστεί πιο εύκολα ή να εξελιχθεί σε χρόνια ιγμορίτιδα στα παιδιά που έχουν στραβό διάφραγμα ή το άνοιγμα της μύτης τους είναι εκ γενετής στενό και με το παραμικρό πρήξιμο του βλεννογόνου βουλώνει. Έτσι, οι βλέννες δεν βρίσκουν διέξοδο, με αποτέλεσμα να λιμνάζουν και να ευνοούν τη μόλυνση.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Συνήθως η διάγνωση είναι κλινική. Παλαιότερα τόσο οι γενικοί όσο και οι ειδικοί γιατροί χρησιµοποιούσαν πάρα πολύ τις ακτινογραφίες στους παραρρινίους κόλπους, τώρα πια όµως αυτός ο τρόπος διάγνωσης έχει εγκαταλειφθεί για να µην επιβαρύνεται ο ασθενής από την ακτινοβολία. Σε κάποιες περιπτώσεις µπορεί να χρειαστεί ακτινολογική απεικόνιση και καλλιέργεια δείγµατος που λαµβάνεται από το µέσο ρινικό πόρο.
Τα τελευταία χρόνια η διάγνωση της ιγμορίτιδος μπορεί να γίνει με υπερήχους. Με τους υπερήχους, γλιτώνουμε την έκθεση σε ακτινοβολία. Στο μηχάνημα φαίνεται σε οθόνη το υγρό των κόλπων, η πάχυνση των βλεννογόνων, αν υπάρχει κύστη και η χρόνια ιγμορίτιδα. Αυτή η εξέταση είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για παιδιά και εγκύους και φυσικά για όλους όσους συχνά ταλαιπωρούνται με αυτό το πρόβλημα (παιδιά, οδηγοί μηχανής, κολυμβητές, δύτες, κλπ). Η εξέταση μπορεί να επαναλαμβάνεται κατά την διάρκεια της θεραπείας και σε σύντομα χρονικά διαστήματα χωρίς να κινδυνεύει ο ασθενής από την συνεχή έκθεση στην ακτινοβολία.
Aνάλογα με την ένδειξη της οθόνης ο γιατρός μπορεί να διαγνώσει αν υπάρχει υγρό, κύστη ή πάχυνση των βλεννογόνων
Πώς θεραπεύεται η ιγµορίτιδα
Όταν πρόκειται για ιογενή ιγµορίτιδα τα µέτρα που παίρνουµε είναι υποστηρικτικά. Προσπαθούµε να αποσυµφορήσουµε τη µύτη µε τοπικά σπρέι, κάνουµε ρινικές πλύσεις µε αλατούχα διαλύµατα, εισπνοές ατµού µε ευκάλυπτο ή λίγη µέντα, παίρνουµε βιταµίνες, κάνουµε δηλαδή ό,τι θα κάναµε για να αντιµετωπίσουµε ένα κοινό κρυολόγηµα.
Όταν όµως έχουµε διαγνωσµένη βακτηριδιακή, έχουµε δηλαδή µικροβιακή ιγµορίτιδα, πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν δύο πράγµατα. Το πρώτο είναι να καταπολεµηθεί το µικρόβιο µε χορήγηση αντιβιοτικών βάσει αντιβιογράμματος από καλλιέργεια που έχει ληφθεί από το πάσχον ιγμόρειο κατόπιν παρακέντησης. Επειδή κάτι τέτοιο είναι πρακτικά δύσκολο, χορηγούνται αντιβιοτικά που έχουν μεγάλο αντιμικροβιακό φάσμα (και για αναερόβια βακτήρια). Τέτοια είναι η κλινδαμυκίνη (Dalacin), η αμοξυκιλίνη-κλαβουλανικό (Augmentin),οι κεφαλοσπορίνες (π.χ. Procef), οι νεότερες κινολόνες λεβοφλοξασίνη (Tavanic) και μοξιφλοξασίνη (Avelox) κ.α Εκτός από την αντιβίωση, ιδιαίτερη αξία έχει η αποσυμφόρηση της ρινός και κατά προέκταση και του στομίου του ιγμορείου, ώστε να μπορεί να γίνεται απρόσκοπτα η παροχέτευση των εκκρίσεων. Γι' αυτό το λόγο, χορηγούνται ρινικά εκνεφώματα (spray), συνήθως κορτιζονούχα, που έχουν αποιδηματική δράση στο ρινικό βλεννογόνο. Η συνολική διάρκεια της θεραπείας πρέπει να κρατάει τουλάχιστον 10-12 ημέρες.
Στις περιπτώσεις χρόνιας ή ανθεκτικής ιγμορίτιδας έχει θέση η χειρουργική ανάτρηση και ο καθαρισμός του ιγμορείου, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί η Λειτουργική Ενδοσκοπική Χειρουργική των Ιγμορείων(F.E.S.S), η οποία εξασφαλίζει τη διεύρυνση του φυσιολογικού στομίου του ιγμορείου και την αποκατάσταση του φυσιολογικού αερισμού και της παροχέτευσής του.
Πρακτικές συµβουλές για όλους
Η καλή διατροφή, η διακοπή του καπνίσµατος, γενικότερα η διατήρηση της µύτης του σ’ ένα καλό επίπεδο είναι µερικές συµβουλές. Εάν κάποιος νιώθει ότι η µύτη του είναι «µπουκωµένη» χωρίς όµως να είναι άρρωστος ή να έχει κρυολογήσει, εάν η αναπνοή του δεν είναι καλή, θα πρέπει να απευθυνθεί στον ειδικό. Η µύτη µας χρειάζεται υγρασία, οι απότοµες αλλαγές της θερµοκρασίας, ο κλιµατισµός, ο κακός εξαερισµός, είναι συνθήκες που την επιβαρύνουν. Από την άλλη πολύ σηµαντικός παράγοντας είναι η πειθαρχία του ίδιου του ασθενούς. Πολλοί ασθενείς λένε: «Είµαι µπουκωµένος, εντάξει θα ζήσω µε αυτό το πρόβληµα». Δεν είναι όµως έτσι, καθώς υπάρχουν πλέον πάρα πολλές λύσεις για την αντιµετώπισή του
ΠΗΓΗ
MEDLAB IATΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ,
