Κάθε χρόνο, 1,6 εκατομμύρια άνθρωποι διαγιγνώσκονται σε όλο τον κόσμο με καρκίνο του πνεύμονα, ο οποίος αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο.
Ο μη-μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα (ΜΜΚΠ) είναι μία μορφή καρκίνου του πνεύμονα. Παρατηρείται όταν τα φυσιολογικά κύτταρα του πνεύμονα μετατρέπονται σε παθολογικά και πολλαπλασιάζονται αυτόνομα και ανεξέλεγκτα. Ο μη-μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αναπτύσσεται πιο αργά και τον συναντάμε πιο συχνά. Διακρίνεται σε τέσσερα στάδια, στα οποία κατατάσσεται η εξέλιξή του ανά περίπτωση, ανάλογα με το πόσο έχει εξαπλωθεί.
Ο ΜΜΚΠ είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου του πνεύμονα που αντιπροσωπεύει το 85-90% όλων των περιστατικών. Από αυτά, το 2-7% άγονται από την αναδιάταξη του γονιδίου ALK (κινάση αναπλαστικού λεμφώματος) – ενός γονιδίου το οποίο μπορεί να συντηχθεί με άλλα γονίδια για να δημιουργήσει μία μη φυσιολογική «πρωτεΐνη σύντηξης», που προάγει την δημιουργία και ανάπτυξη ορισμένων όγκων σε μορφές καρκίνου όπως ο μη-μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα.
Οι ασθενείς με ALK θετική νόσο (ALK+) συχνά είναι νεώτεροι από τον μέσο πάσχοντα με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, και σε πολλές περιπτώσεις ουδέποτε υπήρξαν καπνιστές.
Διάγνωση
Η αναδιάταξη του γονιδίου ALK μπορεί να αναγνωριστεί με ένα μοριακό τεστ του καρκινικού όγκου, ενώ οι ασθενείς αυτοί είναι υποψήφιοι για θεραπεία με έναν στοχευμένο αναστολέα της ALK.
Θεραπεία
Παρά τις σημαντικές θεραπευτικές προόδους για τους πάσχοντες από ALK+ μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, η εξέλιξη της νόσου είναι συχνά αναπόφευκτη και απαιτούνται περισσότερες θεραπευτικές επιλογές. Αυτή η μειοψηφία ασθενών με τα συγκεκριμένα μοριακά χαρακτηριστικά, αντιμετωπίζονται καλύτερα με από του στόματος, βιολογικές θεραπείες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το ceritinib για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με προχωρημένο μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα θετικό στην κινάση αναπλαστικού λεμφώματος (ALK+), οι οποίοι έχουν λάβει προηγουμένως θεραπεία με crizotinib (η κριζοτινίμπη χρησιμοποιείται στη θεραπεία ενηλίκων με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονος όταν η νόσος είναι προχωρημένη. Χρησιμοποιείται μόνο στη θεραπεία των όγκων που είναι θετικοί στην πρωτεΐνη ALK, δηλαδή ο όγκος τους αποτελείται από κύτταρα που φέρουν μια ελαττωματική έκφραση του γονιδίου που κωδικοποιεί την πρωτεΐνη ALK). Η έγκριση του ceritinib στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) παρέχει στη συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών μία νέα θεραπευτική επιλογή, η οποία στοχεύει ειδικά τον γονότυπο του καρκίνου τους.
Το ceritinib είναι ένας από του στόματος λαμβανόμενος, εκλεκτικός αναστολέας της ALK. Η έγκριση του ceritinib στην ΕΕ βασίζεται σε στοιχεία από δύο παγκόσμιες, πολυκεντρικές, μονού σκέλους, ανοικτές μελέτες (την Μελέτη Α, που είναι επίσης γνωστή ως ASCEND-1 και την Μελέτη Β, που είναι επίσης γνωστή ως ASCEND-2). Στοιχεία από την Μελέτη Α καταδεικνύουν ότι οι πάσχοντες από ALK+ ΜΜΚΠ που λάμβαναν καθημερινά 750 mg ceritinib, έπειτα από αγωγή με χημειοθεραπεία και ακολούθως με έναν αναστολέα της ALK, παρουσίασαν ένα ποσοστό ολικής ανταπόκρισης (ORR) της τάξης του 56,4% και 37,1% στη Μελέτη Β1.
«Η έγκριση του ceritinib στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντική για τους πάσχοντες από ALK+ ΜΜΚΠ οι οποίοι έχουν εξαντλήσει τις άλλες θεραπευτικές επιλογές για τη νόσο τους», δήλωσε ο Bruno Strigini, πρόεδρος της Novartis Oncology. «Η έγκριση αυτή είναι ένα ακόμα παράδειγμα της δέσμευσής μας στην ογκολογία και της συνεχιζόμενης προσήλωσής μας στην ανάπτυξη θεραπευτικών προσεγγίσεων οι οποίες στοχεύουν συγκεκριμένα γενετικά και μοριακά χαρακτηριστικά του καρκίνου».
Η έγκριση στην ΕΕ ισχύει για τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ, συν την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λίχτενσταϊν. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί και αποζημιώνεται στην ένδειξή του.
