Ενεργός καπνιστής είναι ένας στους 10 μαθητές Α' και Β' Γυμνασίου, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που...
πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο δράσης ευαισθητοποίησης που διοργάνωσαν το υπουργείο Παιδείας, η ΚΕΔΕ και ο Ιατρικός Συλλόγος Αθήνας κατά του καπνίσματος.
Από την έρευνα προέκυψε ότι το 16,7% των μαθητών έχει ήδη δοκιμάσει την επιβλαβή συνήθεια από την ευαίσθητη ηλικία των 12 έως 14 ετών, ενώ ένας στους δέκα μαθητές Α’ και Β’ Γυμνασίου συγκαταλέγεται στους ενεργούς καπνιστές (σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας).
Ανησυχητικό χαρακτηρίζεται επίσης το γεγονός ότι το 15% των ενεργών καπνιστών (δηλαδή το 2,5% περίπου του μαθητικού πληθυσμού Α΄ και Β’ Γυμνασίου) είναι πολύ τακτικοί καπνιστές (καπνίζουν σχεδόν κάθε μέρα).
Η καπνιστική συνήθεια φαίνεται πως είναι πιο ισχυρή στα αγόρια αυτής της ηλικίας καθώς 1 στα 5 παιδιά της Β΄ Γυμνασίου έχουν δοκιμάσει να καπνίσουν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 40% των παιδιών που έχουν δοκιμάσει να καπνίσουν το έκαναν από την ηλικία των 8 ετών έως την ηλικία των 11 ετών, γεγονός που, όπως επισημάνθηκε κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας, δείχνει ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε αυτές τις ηλικίες, στις προσπάθειες ευαισθητοποίησης και πρόληψης.
Οι παρέες, τα αδέρφια που καπνίζουν, οι γονείς που καπνίζουν και μάλιστα σε κλειστό χώρο στο σπίτι, αλλά και η συχνή συνεύρεση με φίλους σε πλατείες και πάρκα είναι οι παράγοντες που συντελούν στη διάδοση της κακής συνήθειας του καπνίσματος. Τέλος η «περιέργεια» αναφέρεται ως ο κυρίαρχος λόγος που οι μαθητές δοκίμασαν κάποιο προϊόν καπνού.
Σημαντική επίσης είναι η διαφοροποίηση ανάλογα με το ύψος των διαθέσιμων χρημάτων (χαρτζιλίκι). Τα παιδιά τα οποία λαμβάνουν έως 5 ευρώ την εβδομάδα από τους γονείς είναι σε πολύ χαμηλότερο ποσοστό ενεργοί καπνιστές (6,7%), σε σχέση με τα παιδιά που λαμβάνουν από 6 ευρώ και πάνω όπου το ποσοστό των ενεργών καπνιστών σχεδόν διπλασιάζεται (11,3%).
Η άποψη ότι εάν θέλει κανείς να κόψει το τσιγάρο είναι κάτι εύκολο φαίνεται πως κυριαρχεί γεγονός που, όπως επισημάνθηκε, δείχνει ότι πρέπει να ενισχυθεί το θέμα της εξάρτησης ως επιχείρημα πρόληψης. Μεταξύ των ενεργών καπνιστών οι μισοί σχεδόν θα ήθελαν να σταματήσουν των κάπνισμα ενώ για τους άλλους μισούς, η συνήθεια φαίνεται πως έχει λάβει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά.
Εντύπωση προκαλεί ότι 8 στους 10 μαθητές συνδέουν το κάπνισμα με το άγχος. Σημαντικά είναι και τα ποσοστά που συνδέουν το κάπνισμα με τη διασκέδαση (60%) ή τη μόδα (40% το θεωρούν ελκυστική ή δυναμική συμπεριφορά).
Το 30% του συνόλου των μαθητών αναφέρει ότι εκτίθεται στο παθητικό κάπνισμα στο σπίτι, ενώ το 40% ότι γίνεται «θύμα» παθητικού καπνίσματος σε κάποιον κλειστό δημόσιο χώρο. Μάλιστα ένα 60% όσων ήταν θύματα παθητικού καπνίσματος σε δημόσιο χώρο αναφέρουν ότι ένιωσαν αίσθημα δυσφορίας λόγω της έντασης του φαινομένου.
Τέλος πάνω από το 60% των μαθητών αναφέρει πως είδε κάποιον να καπνίζει εντός του χώρου του σχολείου ενώ η πλειοψηφία των μαθητών αναφέρει ότι δεν υπάρχει κάποια δυσκολία να αγοράσει κάποιος τσιγάρα σε αυτή την ηλικία.
Στην έρευνα που διεξήχθη στο πλαίσιο της δράσης ευαισθητοποίησης των μαθητών συμμετείχαν 51.084 μαθητές της Α’ και Β’ τάξης του Γυμνασίου, σε 1.267 σχολεία της χώρας. Οι μαθητές συμπλήρωσαν ανώνυμα ένα ερωτηματολόγιο, ενώ παρακολούθησαν και οπτικοαουστικό υλικό με στόχο την ενημέρωσή τους, για τους κινδύνους του καπνίσματος και την ανάπτυξη αντιστάσεων απέναντι στη βλαβερή αυτή συνήθεια.
Θ. Πελεγρίνης: Ο περιορισμός του καπνίσματος είναι θέμα παιδείας
Κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της δράσης ο υφυπουργός Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων κος Θ. Πελεγρίνης δήλωσε μεταξύ άλλων πως «ο περιορισμός του καπνίσματος, όπως έχει δείξει η εμπειρία του παρελθόντος στην χώρα μας τουλάχιστον, δεν μπορεί να επιβληθεί με νόμους».
«Χρειάζεται να αλλάξει η νοοτροπία των νέων σε όσο γίνεται μάλιστα μικρότερη ηλικία, και η αλλαγή νοοτροπίας είναι θέμα παιδείας. Υπό την έννοια αυτή, η πρόληψη του καπνίσματος είναι θέμα παιδείας» πρόσθεσε.
Γ. Πατούλης: Χρειάζονται συγκροτημένες πολιτικές από τη σχολική ηλικία
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και του ΙΣΑ Γ. Πατούλης σημείωσε, μεταξύ άλλων, πως η έρευνα αναδεικνύει την ανάγκη να υπάρξουν συγκροτημένες πολιτικές για την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σχετικά με τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, οι οποίες πρέπει να ξεκινάνε από τη σχολική ηλικία.
