Τη χαριστική βολή... φαίνεται πως ήρθε να δώσει στην υγεία εκατομμυρίων Ελλήνων η οικονομική κρίση, καθώς δίπλα στις ήδη υπάρχουσες παθογένειες, όπως είναι η αμελής πραγματοποίηση προληπτικών εξετάσεων, το κάπνισμα και η παχυσαρκία, προστέθηκαν ακόμη δύο: η δυσκολία πρόσβασης στο δημόσιο σύστημα υγείας, αλλά και η μικρή ικανοποίηση από τις υπηρεσίες του ΕΣΥ.Πιο συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της πρώτης Εθνικής Μελέτης Νοσηρότητας και Παραγοντων Κινδύνου, που συνδυάζει συλλογή δεδομένων υγείας και ιατρικών εξετάσεων σε τυχαία επιλεγμένο δείγμα (ΕΜΕΝΟ) οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης όχι μόνο είναι υπαρκτές πλέον στην υγεία του ενήλικου πληθυσμού, αλλά δείχνουν να έχουν και τάση επιδείνωσης.
Είναι ενδεικτικό άλλωστε πως από τους 5.000 συμμετέχοντες στην έρευνα απ΄ όλη την Ελλάδα, το 10% δήλωσε πως είναι ανασφάλιστο, ένα 4% αντιμετωπίζει διατροφική ανασφάλεια, ενώ πάνω από ένας στους τέσσερις έχει μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 700 ευρώ, ποσό δηλαδή που δεν του επιτρέπει να είναι τακτικό στις εξετάσεις υγείας του. Ταυτόχρονα, ένα 3% δήλωσε πως δεν έχει βιβλιάριο υγείας σε ισχύ.
Εμπόδια στην πρόσβαση
Πως μεταφράζονται τα κοινωνικοοικονομικά αυτά στοιχεία σε όρους υγείας; Όπως "μαρτυρούν" τα αποτελέσματα της μελέτης που εκπονήθηκε υπό την καθοδήγηση της αν. Καθηγήτριας Γιώτας Τουλούμη, ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 22% δήλωσε ότι είχε πρόβλημα στην πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα παροχής υγείας, με κύριο αναφερόμενο φραγμό το οικονομικό κόστος.
Ενδιαφέρον είναι επίσης το γεγονός ότι την ίδια ώρα που παρατηρείτα αυξημένη προσέλευση στις υπηρεσίες υγείας του δημόσιου τομέα, παρ' όλ' αυτά μεγάλο μέρος των ερωτηθέντων εκφράστηκαν αρνητικά για το ΕΣΥ. Είναι χαρακτηριστικό πως η μικρή αυτή ικανοποίηση, εκφράστηκε από τους χρήστες υπηρεσιών με το να δηλώσουν σε ποσοστό 42% πως είτε βρίσκουν μέτριες, είτε κακές, είτε πολύ κακές τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Δεν είναι ωστόσο μόνο ζητήματα προσβασιμότητας και ικανοποίησης αυτά που δημιούργησε η οικονομική κρίση. Αντίθετα, βάσει της έρευνας επιβεβαιώνεται και η συσχέτιση του άγχους και της κατάθλιψης με την ανεργία. Την ίδια ώρα άλλωστε που τα στοιχεία έδειξαν πως το ποσοστό των ανέργων μεταξύ των ερωτηθέντων ήταν 28,5%, πανομοιότυπα φάνηκαν πως ήταν και τα ποσοστά όσων παραδέχονταν πως αντιμετωπίζουν συμπτώματα άγχους (24%) ή κατάθλιψης (16%). Σχεδόν το 1/ 3 επίσης αυτοαξιολόγησε την κατάσταση της υγείας του ως μέτρια ή κακή.
Προϋπάρχουσες κρίσεις...
Η οικονομική κρίση πάντως φαίνεται να είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη αφορά στην έλλειψη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης γύρω από την αναγκαιότητα των προληπτικών εξετάσεων, αλλά και στην ύπαρξη πολλαπλών παραγόντων κινδύνου για εμφάνιση σοβαρών νοσημάτων, όπως είναι τα καρδιαγγειακά ή ο καρκίνος.
Αναλυτικότερα, από τη μελέτη βρέθηκε ότι μαστογραφία έχει κάνει κάποια στιγμή το 68% των γυναικών, ενώ 8 στις 10 γυναίκες έχουν κάνει Pap-test. Για την πρόληψη καρκίνου του παχέος εντέρου, μόλις το 20% του πληθυσμού άνω των 50 ετών έχει κάνει κολονοσκόπηση.
"Από διάφορες επιμέρους αναλύσεις γίνεται φανερό ότι υπάρχει σύγχυση στον πληθυσμό, και ίσως και στους επαγγελματίες υγείας, σχετικά με τις αρχές του προσυμπτωματικού ελέγχου καθώς μία από τις βασικές αιτίες που οι συμμετέχοντες δεν έκαναν τις σχετικές εξετάσεις ήταν η έλλειψη συμπτωμάτων" αναφέρεται από την ερευνητική ομάδα.
Καρδιαγγειακά Νοσήματα
Ιδιαίτερη βαρύτητα, δε, δόθηκε στα καρδιαγγειακά νοσήματα, καθώς ο κίνδυνος εμφάνισης εμφράγματος όπως αναφέρεται στην έρευνα "σχετίζεται άμεσα με την οικονομική κρίση και την ανεργία". Δεν είναι όμως μόνο το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον που συντείνει προς την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρδιακών συμβαμάτων, αλλά και η ίδια η επικίνδυνη συμπεριφορά των Ελλήνων.
Η κρίση λοιπόν μάλλον ήρθε να συμπληρώσει τον "κακό εαυτό" μας, εκείνον που καπνίζει, δεν αθλείται, είναι παχύσαρκος, έχει χοληστερίνη και συχνά ενώ έχει διαγνωσθεί με κάποια πάθηση, όπως υπέρταση ή διαβήτης, δεν ακολουθεί πιστά τις οδηγίες του γιατρού του, παραλείποντας κάποιες φορές ακόμη και να λαμβάνει συστηματικά τη θεραπεία του.
Από τα αποτελέσματα της ΕΜΕΝΟ ούτως ή άλλως βρέθηκε πως ποσοστό 45% των ανδρών και 30% των γυναικών ήταν υπέρβαροι και 31% των ανδρών και 34% των γυναικών παχύσαρκοι. Ένα 39% των ανδρών και 33% των γυναικών είχαν υπέρταση, με το 40% αυτών δε να είναι αδιάγνωστοι, ενώ ποσοστό 15% είχαν διαγνωσθεί αλλά δεν έπαιρναν θεραπεία!
Παράλληλα, το 12,5% των ανδρών και το 10% των γυναικών είχαν διαβήτη (με το 14% να είναι αδιάγνωστοι και το 4% να έχουν διαγνωσθεί αλλά μην παρίνουν θεραπεία), ενώ ένα 37% των ανδρών και ένα 34% των γυναικών είχε αυξημένη χοληστερίνη.
Σε ό,τι αφορά το κάπνισμα, το 38% του γενικού ενήλικου πληθυσμού της Ελλάδας βρέθηκε πως είναι ενεργοί καπνιστές και 16% πρώην καπνιστές. Η μέση ηλικία έναρξης καπνίσματος είναι τα 18,9 έτη, αλλά σημαντική διαφορά παρατηρείται μεταξύ των ηλικιακών ομάδων με τους νεότερους να αρχίζουν το κάπνισμα σε μικρότερες ηλικίες. Οι άνδρες, τα άτομα ηλικίας μικρότερης των 50 ετών, άτομα μη πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όσοι καταναλώνουν αλκοόλ και οι άνεργοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι καπνιστές.
stogiatro.gr
