Το μεγάλο αναπάντητο ερώτημα από την ημέρα που οι ελληνικές εκλογές έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία ήταν το εξής: ποιος θα υποχωρήσει πρώτος;
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κέρδισε την υποστήριξη των εξαθλιωμένων από τη λιτότητα Ελλήνων, δηλώνοντας ότι οι όροι της οικονομικής διάσωσης της χώρας ήταν «νεκροί». Στη συνέχεια, σε μια ταπεινωτική κυβίστηση το Σαββατοκύριακο, έπειτα από τις σκληρές διαπραγματεύσεις που είχε με τους ομολόγους του στην Ευρωζώνη, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι η συμφωνία είναι «ζωντανή».
Το ερώτημα απαντήθηκε: Αυτή τη φορά, η Ελλάδα υποχώρησε.
Το υπάρχον πρόγραμμα διάσωσης θα συνεχιστεί υπό την εποπτεία της «Τρόικας» των διεθνών πιστωτών. Η Ελλάδα αγόρασε λίγο χρόνο, μέσω της τετράμηνης παράτασης, η οποία θα της επιτρέψει να καλύψει τις υποχρεώσεις του Μαρτίου στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και θα αποτρέψει την εξάντληση των μετρητών εντός των προσεχών εβδομάδων.
Η προοπτική μίας άναρχης εξόδου από την ευρωζώνη, μέσω της χρεοκοπίας, αναβλήθηκε και πάλι, με την ελπίδα ότι μια νέα δέσμη δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων θα μπορέσει να πείσει τους πιστωτές της Ελλάδας να χαλαρώσουν τους όρους της αποπληρωμής του χρέους.
Όμως το βασικό πρόβλημα εξακολουθεί να παραμένει άλυτο: η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει το χρέος της και η λιτότητα μόνο χειρότερα μπορεί να κάνει τα πράγματα, αφού ήδη έχει προκαλέσει τη συρρίκνωση της οικονομίας τουλάχιστον κατά 1/3.
Η αποπληρωμή των δανείων θα μπορούσε να αναβληθεί επ “αόριστον, αν είναι απαραίτητο, αλλά αυτό θα σήμαινε μόνο ότι το βάρος του χρέους θα συνέχιζε να αυξάνεται.
Και εφόσον η μόνη λύση για τη μείωση του ελλείμματος είναι η περικοπή των εξόδων και των κρατικών δαπανών, το ενδεχόμενο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι εξαιρετικά απίθανο.
Δεν μπορείς να βγεις από την τρύπα μόνο σκάβοντας. Ο Τσίπρας αναμφίβολα έπαιζε με το λαϊκό συναίσθημα, όταν υποσχόταν ότι θα διαπραγματευόταν την εν μέρει διαγραφή του χρέους, όμως είχε δίκιο ότι το σημερινό status quo είναι αστήρικτο. Το πρόβλημα είναι ωστόσο ότι δεν είναι ο μόνος που ακολουθεί την πολιτική του «τεντωμένου σχοινιού». Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ τηρεί μια παρόμοια στάση, προσπαθώντας να ικανοποιήσει τους δικούς της υποστηρικτές και ψηφοφόρους. Οι Γερμανοί πιστωτές δεν είναι διατεθειμένοι να κάνουν παραχωρήσεις σε ένα έθνος, το οποίο αντιλαμβάνονται ως ένα μάτσο τεμπέληδων και διεφθαρμένων.
Στο μεταξύ, εάν η Ελλάδα εξασφαλίσει τη χαλάρωση που διεκδικεί, είναι σίγουρο ότι τα σοσιαλιστικά κόμματα στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Ιρλανδία και θα πιέσουν σκληρά για μια παρόμοια ανακούφιση.
Τα οικονομικά οφέλη που επιτεύχθηκαν στην Ευρώπη κατά τα τελευταία επτά χρόνια απειλούν σήμερα να καταστρέψουν την νομισματική ένωση, ενώ θέτουν σε κίνδυνο και την παγκόσμια ανάκαμψη.
Η καλύτερη λύση θα ήταν μια διαπραγματεύσιμη, «ομαλή» έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, αλλά ένα τέτοιο ενδεχόμενο απαιτεί ένα βαθμό εμπιστοσύνης και συνεργασίας που δυστυχώς λείπει προς το παρόν.BusinessDayLive
