Σε μια οικονομικά ολοκληρωμένη και ισχυρή χώρα, που αμφιταλαντεύεται ακόμα πολιτικά, οι αποφάσεις δεν είναι ποτέ εύκολες. Οταν δε λαμβάνονται με οριστικό και αμετάκλητο χαρακτήρα, δεν σηματοδοτούν απαραίτητα θετικές εξελίξεις. Η περίπτωση της Ελβετίας είναι ακόμα πιο σύνθετη, καθώς κανείς δεν μπορεί να ερμηνεύσει εύκολα τις επιλογές της απομόνωσης. Η απόφαση των Ελβετών να πουν «ναι» στις ποσοστώσεις στην εισροή μεταναστών, ακόμη κι αν πρόκειται για εργαζομένους προερχόμενους από την Ε.Ε., προκάλεσε αίσθηση.
Οι Ελβετοί ψηφοφόροι είπαν «ναι» στον περιορισμό της μετανάστευσης με οριακή πλειοψηφία, 50,4%. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αναδεικνύει έναν βαθύ διχασμό στην ίδια την ελβετική κοινωνία. Η θετική ψήφος για το τέλος της μαζικής εισροής των μεταναστών σημαίνει αυτόματα την ακύρωση των διμερών συμφωνιών με την Ευρωπαϊκή Ενωση για τη θεμελιώδη αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων από και προς την Ε.Ε. Η Ελβετία δέχεται κάθε χρόνο περίπου 80.000 νέους μετανάστες. Το ποσοστό των υπηκόων κυρίως από γειτονικές χώρες, όπως η Ιταλία και η Γερμανία, έχει φτάσει το 23% του συνολικού πληθυσμού.
Το κρίσιμο δημοψήφισμα προώθησε το ακροδεξιό Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα και εγκρίθηκε κυρίως από τα γερμανόφωνα καντόνια, καθώς τα γαλλόφωνα τάχθηκαν κατά. Πάντως, το μεγαλύτερο ποσοστό, 68,2%, υπέρ των φραγμών στη μετανάστευση καταγράφηκε στο ιταλόφωνο καντόνι Τιστίνο.
Το κρίσιμο δημοψήφισμα προώθησε το ακροδεξιό Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα και εγκρίθηκε κυρίως από τα γερμανόφωνα καντόνια, καθώς τα γαλλόφωνα τάχθηκαν κατά. Πάντως, το μεγαλύτερο ποσοστό, 68,2%, υπέρ των φραγμών στη μετανάστευση καταγράφηκε στο ιταλόφωνο καντόνι Τιστίνο.
Η Γενεύη, η Ζιρίχη και η Βασιλεία ψήφισαν υπέρ της διατήρησης της παρούσας κατάστασης. Κι αυτό γιατί οι πολέμιοι της πρότασης τόνιζαν ότι η έγκρισή της θα επιδεινώσει το πρόβλημα της έλλειψης εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού στην Ελβετία, όπου εδρεύουν επιχειρήσεις όπως οι Roche, Novartis, UBS, Nestlé., οι οποίες απασχολούν στρατιά ξένων εργαζομένων. Ανάμεσα στους ξένους υπηκόους που εργάζονται στην Ελβετία η πρώτη ομάδα είναι Ιταλοί (περίπου 300.000) και η δεύτερη ομάδα (290.000) Γερμανοί. Οι ελβετικές επιχειρήσεις τάσσονται υπέρ της ανοιχτής μετανάστευσης από την Ε.Ε., γιατί κατ’ αυτόν τον τρόπο έλκουν εξειδικευμένο ή και ανειδίκευτο εργατικό δυναμικό, συχνά διατεθειμένο να εργαστεί με χαμηλότερους μισθούς.
Aν κάποιος ανησυχεί ιδιαίτερα για τις επιπτώσεις του δημοψηφίσματος στην Ελβετία ως προς την ποσόστωση στη μετανάστευση, αυτοί είναι οι Ελβετοί εργοδότες, καθώς οι επιχειρήσεις στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στο εξειδικευμένο προσωπικό που εργάζεται για λογαριασμό ελβετικών αλλά και πολυεθνικών εταιριών με έδρα τη χώρα. Είναι ενδεικτικό ότι το νέο μέτρο αφορά περίπου 300.000 Γερμανούς. O επιχειρηματίας και μέλος του συνδέσμου Φίλιπ Μίσιμαν αναγνωρίζει ότι το ποσοστό μεταναστών, που ανέρχεται σε 23%, είναι σχετικά υψηλό, υπογραμμίζει ωστόσο, όπως δήλωσε στην Deutsche Welle: «Η Ελβετία είναι πολύ μικρή για να μπορέσει να βρει τους εργαζoμένους που χρειάζεται αποκλειστικά εντός των συνόρων. Πάρτε, για παράδειγμα, τον κλάδο της γαστρονομίας και των ξενοδοχείων ή το νοσηλευτικό προσωπικό και τους εργαζομένους στην περίθαλψη. Δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν τα νοσοκομεία χωρίς τους ξένους εργαζομένους. Το ίδιο ισχύει και για τον τομέα των κατασκευών». Ο Λούκας Ράιμαν, σημαντικό στέλεχος του Ελβετικού Λαϊκού Κόμματος, πάντως, θεωρεί ότι το μέτρο θα επιλύσει εν μέρει τα μεγάλα προβλήματα στην αγορά εργασίας.
Μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ακολούθησε ένα τσουνάμι αντιδράσεων. Η Ε.Ε. τονίζει ότι θα επανεξεταστεί «το σύνολο των διμερών σχέσεων» με τη Βέρνη. Η Κομισιόν ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι «λυπάται πολύ» και «θα εξετάσει τις συνέπειες της πρωτοβουλίας στο σύνολο των σχέσεων ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Ελβετία». «Πρόκειται για άσχημη είδηση για την Ευρώπη και για τους Ελβετούς» δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς και υπογράμμισε: «Υπάρχει η λεγόμενη ρήτρα της λαιμητόμου, σύμφωνα με την οποία αν μία από τις πτυχές της διμερούς συμφωνίας Ε.Ε. - Ελβετίας αμφισβητηθεί -σε αυτήν την περίπτωση η ελεύθερη διακίνηση εργαζομένων- καταρρέουν όλα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επαναδιαπραγματευτούμε και να επανεξετάσουμε τις σχέσεις μας με την Ελβετία».
Στο ίδιο μήκος ήταν και η ανακοίνωση της γερμανικής καγκελαρίας: «Η κυβέρνηση λαμβάνει υπόψη το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αυτού και το σέβεται» δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ανγκελα Μέρκελ, Στέφεν Ζάιμπερτ. «Είναι όμως βέβαιο ότι αυτό το αποτέλεσμα προξενεί σημαντικά προβλήματα». «Αν η Ελβετία κλείνει τα σύνορά της στους ανθρώπους, τότε είναι δίκαιο να μένουν έξω και τα χρήματα» είπε ο επικεφαλής του κόμματος της γερμανικής Αριστεράς Μπερντ Ρίξινγκερ. «Η Ελβετία δεν μπορεί να περιχαρακώνεται ενάντια στους μετανάστες, την ώρα που υποδέχεται με ανοιχτές αγκάλες φοροδιαφεύγοντα κεφάλαια από όλη την Ευρώπη».
Συνολικά στην Ελβετία κατοικούν 1.900.000 ξένοι, ήτοι ποσοστό 23,5% του πληθυσμού. Αντιστρόφως, 430.000 Ελβετοί κατοικούν σε χώρες της Ε.Ε. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι δεσμευτικό και η ελβετική κυβέρνηση έχει τρία χρόνια περιθώριο για την επαναδιαπραγμάτευση της διμερούς Συνθήκης. Το δημοψήφισμα χαράζει τις γενικές κατευθύνσεις, αλλά πολλά θα κριθούν από τον τρόπο με τον οποίο θα διεξαχθεί η επαναδιαπραγμάτευση αυτή.
http://online-pressblog.blogspot.gr
