Στο μέσο του «τυφώνα» των ευρωεκλογών αλλά και της αποχώρησης των επιτρόπων της Ε.Ε., στο τέλος Μαΐου, βρίσκεται η Ελλάδα, η οποία θέλει να λύσει τα ανοικτά θέματα...
που υπάρχουν στα λιμάνια, ώστε να προχωρήσει στην πώληση της πλειοψηφίας των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά.
Η Ελλάδα μετά τα ατελείωτα μπρος-πίσω βήματα τα δύο τελευταία χρόνια σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ (παραχώρηση ή master concession), τελικά αποφάσισε να προχωρήσει σε πώληση του πλειοψηφικού πακέτου (master concession). Και τότε προέκυψαν τα προβλήματα με την Ε.Ε.Πρώτα από όλα έπρεπε να ξεκαθαρίσει το θέμα του φιλικού διακανονισμού μεταξύ ΟΛΠ και Cosco, που προέβλεπε την αναστολή του εγγυημένου ανταλλάγματος αξίας 3,4 δισ. ευρώ σε βάθος 35ετίας. Αντί για το εγγυημένο αντάλλαγμα η Cosco θα προχωρήσει σε νέες επενδύσεις αξίας 230 εκατ. ευρώ για να κατασκευάσει και τη δυτική πλευρά του προβλήτα ΙΙΙ και να φτάσει τη συνολική χωρητικότητα του ΣΕΜΠΟ πάνω από 6 εκατ. teu ετησίως, από 3,7 εκατ. που προέβλεπε η αρχική σύμβαση παραχώρησης που υπεγράφη το 2008.
Το θέμα «τρέχει» από πέρσι το καλοκαίρι στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ενώ αρχικά φαινόταν ότι θα κλείσει γρήγορα και με επιτυχία, στην πορεία η αρχική θετική θέση της Κομισιόν άλλαξε και έγινε αρνητική, προβάλλοντας το ενδεχόμενο των παράνομων επιδοτήσεων.
Ωστόσο, είναι αναγκαίο το θέμα να ξεκαθαρίσει, ώστε το ΤΑΙΠΕΔ να έχει έτοιμο το φάκελο της πώλησης, όταν θα βγάλει την προκήρυξη ενδιαφέροντος. Στο φάκελο είτε θα περιλαμβάνεται η σημερινή σύμβαση ή η νέα σύμβαση που θα προκύψει από το φιλικό διακανονισμό.
Τελικά προχθές ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, είδε τον επίτροπο Ανταγωνισμού Χοακίμ Αλμούνια θέλοντας να πείσει την επιτροπή να αποδεχθεί το διακανονισμό.
Ο κ. Αλμούνια όμως αντί να τελειώσει την υπόθεση άμεσα είτε θετικά είτε αρνητικά, «πέταξε την μπάλα στην εξέδρα» και πιο συγκεκριμένα στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς.
Οπως τόνισαν στη «Ν» κύκλοι της αγοράς οι οποίοι γνωρίζουν τη λειτουργία των Βρυξελλών, ενδεχομένως ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού έχοντας απέναντί του τον υπουργό κ. Βαρβιτσιώτη σε μια περίοδο που η Ελλάδα έχει την Προεδρία, και με δεδομένο ότι αποχωρεί από τη θέση του το Μάιο, δεν ήθελε να δεσμευτεί (αρνητικά ή θετικά) και έριξε την ευθύνη στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς. Το γεγονός αυτό, συνεχίζουν, μπορεί να φέρει και νέες καθυστερήσεις στην πώληση του ΟΛΠ. Σημειώνεται ότι μέχρι το τέλος του χρόνου το ελληνικό Δημόσιο σχεδιάζει να εισπράξει 450 εκατ. ευρώ από τις ιδιωτικοποιήσεις των ελληνικών λιμανιών.
Οι ευρωεκλογές
Παράλληλα με την αλλαγή προσώπων στην Επιτροπή, την ίδια περίοδο, τον προσεχή Μάιο θα διεξαχθούν και οι εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο, και οι πολιτικές ομάδες ήδη λαμβάνουν θέσεις. Ο Χάνες Σβόμποντα επικεφαλής της πολιτικής ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (της δεύτερης μεγαλύτερης) επισκέφθηκε χθες τον ΟΛΠ και συνάντησε τον πρόεδρο της εταιρείας Γιώργο Ανωμερίτη, βάζοντας στην ατζέντα, εκ νέου και το θέμα της πώλησης των μετοχών.
Αφού πρώτα ο κ. Σβόμποντα ξεκαθάρισε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις είναι ένα δύσκολο εγχείρημα και ότι η επιτυχία τους έγκειται στην αποδοχή τους από την κοινωνία και τα συνδικάτα.
«Σε κάθε περίπτωση είναι γνωστό ότι οι απόψεις μου για την τρόικα είναι αρνητικές. Καμιά όμως απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί αν αυτή είναι αντίθετη με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», πρόσθεσε και κατέληξε:
«Τα λιμάνια στην Ενωμένη Ευρώπη αποτελούν μηχανές ανάπτυξης και μέσα από τη σύμπλευση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στο πλαίσιο των αρχών του ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος θα οδηγηθεί και το ελληνικό λιμενικό σύστημα σε τροχιά ανάπτυξης».
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Σβόμποντα σε συνάντηση που είχε με εκπροσώπους των εργαζομένων στα λιμάνια εξέφρασε την άποψη ότι το Δημόσιο θα πρέπει να διατηρήσει το 51% των μετοχών του ΟΛΠ.
Τα ευρωπαϊκά δεδομένα
Η άποψη που διατύπωσε ο κ. Σβόμποντα περιπλέκει και τη διαδικασία πώλησης του ΟΛΠ για την οποία μέχρι τώρα γνωρίζουμε ότι έχει πάρει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η ελληνική πλευρά παρουσίασε στην Επιτροπή το σχέδιό της, το οποίο κατά έναν τρόπο συντάσσεται με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Πιο συγκεκριμένα το ελληνικό κράτος θα παραμείνει κάτοχος των εδαφών (land lord), ενώ σύμφωνα και με τον ελληνικό νόμο που πέρασε ο πρώην υπουργός Ναυτιλίας, Κωστής Μουσουρούλης, προβλέπεται και η σύσταση ρυθμιστικής αρχής λιμένων.
Η διαφοροποίηση σε σχέση με τη συνήθη ευρωπαϊκή τακτική είναι ότι στην περίπτωση του ΟΛΠ παραχωρείται το σύνολο των δραστηριοτήτων του λιμανιού σε έναν πάροχο, (ΣΕΜΠΟ, Car Terminal, ακτοπλοΐα, κρουαζιέρα, ναυπηγοεπισκευή κ.ά.).
Αντίθετα σε επίπεδο Ευρωζώνης, κατά κύριο λόγο, παραχωρούνται συγκεκριμένες δραστηριότητες στους παρόχους.
Σημειώνεται ότι τα λιμάνια στις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης είναι από άποψη μετοχικής σύνθεσης, κατά 90 % δημόσιου μεικτού χαρακτήρα, κατά 7% πλήρως κρατικά και κατά 3% πλήρως ιδιωτικά.
Η άλλη άποψη
Οι εξελίξεις περί τον ΟΛΠ έχουν προκαλέσει προβληματισμό στην αγορά. Εκτός του σεναρίου που αναφέρει ότι οι περιπλοκές οφείλονται στην εσωτερική λειτουργία των οργάνων της Ε.Ε. αλλά και στη χρονική συγκυρία, κύκλοι της Ακτής Μιαούλη τόνισαν στη «Ν» ότι δεν αποκλείεται η δυσλειτουργία να οφείλεται και στο λιμενικό ανταγωνισμό ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Και πιο συγκεκριμένα επισήμαναν ότι είναι πιθανό τα μεγάλα λιμάνια της Βορείου Ευρώπης, που κυριαρχούν σήμερα στη διακίνηση containerships στην Ευρώπη, να εξακολουθούν να μην επιθυμούν τον έντονο ανταγωνισμό από ένα λιμάνι της Μεσογείου, το οποίο βρίσκεται σε στρατηγική θέση δίπλα στη ρότα των θαλάσσιων μεταφορών.
Σημειώνεται ότι η κρατική Cosco, που αποτελεί το μεγαλύτερο κινεζικό ναυτιλιακό όμιλο, προβάλλει μέχρι σήμερα ως το πρώτο φαβορί για να πλειοψηφήσει σε έναν διαγωνισμό πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου του ΟΛΠ.
naftemporiki.gr
που υπάρχουν στα λιμάνια, ώστε να προχωρήσει στην πώληση της πλειοψηφίας των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά.
Η Ελλάδα μετά τα ατελείωτα μπρος-πίσω βήματα τα δύο τελευταία χρόνια σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ (παραχώρηση ή master concession), τελικά αποφάσισε να προχωρήσει σε πώληση του πλειοψηφικού πακέτου (master concession). Και τότε προέκυψαν τα προβλήματα με την Ε.Ε.Πρώτα από όλα έπρεπε να ξεκαθαρίσει το θέμα του φιλικού διακανονισμού μεταξύ ΟΛΠ και Cosco, που προέβλεπε την αναστολή του εγγυημένου ανταλλάγματος αξίας 3,4 δισ. ευρώ σε βάθος 35ετίας. Αντί για το εγγυημένο αντάλλαγμα η Cosco θα προχωρήσει σε νέες επενδύσεις αξίας 230 εκατ. ευρώ για να κατασκευάσει και τη δυτική πλευρά του προβλήτα ΙΙΙ και να φτάσει τη συνολική χωρητικότητα του ΣΕΜΠΟ πάνω από 6 εκατ. teu ετησίως, από 3,7 εκατ. που προέβλεπε η αρχική σύμβαση παραχώρησης που υπεγράφη το 2008.
Το θέμα «τρέχει» από πέρσι το καλοκαίρι στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ενώ αρχικά φαινόταν ότι θα κλείσει γρήγορα και με επιτυχία, στην πορεία η αρχική θετική θέση της Κομισιόν άλλαξε και έγινε αρνητική, προβάλλοντας το ενδεχόμενο των παράνομων επιδοτήσεων.
Ωστόσο, είναι αναγκαίο το θέμα να ξεκαθαρίσει, ώστε το ΤΑΙΠΕΔ να έχει έτοιμο το φάκελο της πώλησης, όταν θα βγάλει την προκήρυξη ενδιαφέροντος. Στο φάκελο είτε θα περιλαμβάνεται η σημερινή σύμβαση ή η νέα σύμβαση που θα προκύψει από το φιλικό διακανονισμό.
Τελικά προχθές ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, είδε τον επίτροπο Ανταγωνισμού Χοακίμ Αλμούνια θέλοντας να πείσει την επιτροπή να αποδεχθεί το διακανονισμό.
Ο κ. Αλμούνια όμως αντί να τελειώσει την υπόθεση άμεσα είτε θετικά είτε αρνητικά, «πέταξε την μπάλα στην εξέδρα» και πιο συγκεκριμένα στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς.
Οπως τόνισαν στη «Ν» κύκλοι της αγοράς οι οποίοι γνωρίζουν τη λειτουργία των Βρυξελλών, ενδεχομένως ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού έχοντας απέναντί του τον υπουργό κ. Βαρβιτσιώτη σε μια περίοδο που η Ελλάδα έχει την Προεδρία, και με δεδομένο ότι αποχωρεί από τη θέση του το Μάιο, δεν ήθελε να δεσμευτεί (αρνητικά ή θετικά) και έριξε την ευθύνη στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς. Το γεγονός αυτό, συνεχίζουν, μπορεί να φέρει και νέες καθυστερήσεις στην πώληση του ΟΛΠ. Σημειώνεται ότι μέχρι το τέλος του χρόνου το ελληνικό Δημόσιο σχεδιάζει να εισπράξει 450 εκατ. ευρώ από τις ιδιωτικοποιήσεις των ελληνικών λιμανιών.
Οι ευρωεκλογές
Παράλληλα με την αλλαγή προσώπων στην Επιτροπή, την ίδια περίοδο, τον προσεχή Μάιο θα διεξαχθούν και οι εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο, και οι πολιτικές ομάδες ήδη λαμβάνουν θέσεις. Ο Χάνες Σβόμποντα επικεφαλής της πολιτικής ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (της δεύτερης μεγαλύτερης) επισκέφθηκε χθες τον ΟΛΠ και συνάντησε τον πρόεδρο της εταιρείας Γιώργο Ανωμερίτη, βάζοντας στην ατζέντα, εκ νέου και το θέμα της πώλησης των μετοχών.
Αφού πρώτα ο κ. Σβόμποντα ξεκαθάρισε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις είναι ένα δύσκολο εγχείρημα και ότι η επιτυχία τους έγκειται στην αποδοχή τους από την κοινωνία και τα συνδικάτα.
«Σε κάθε περίπτωση είναι γνωστό ότι οι απόψεις μου για την τρόικα είναι αρνητικές. Καμιά όμως απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί αν αυτή είναι αντίθετη με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», πρόσθεσε και κατέληξε:
«Τα λιμάνια στην Ενωμένη Ευρώπη αποτελούν μηχανές ανάπτυξης και μέσα από τη σύμπλευση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στο πλαίσιο των αρχών του ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος θα οδηγηθεί και το ελληνικό λιμενικό σύστημα σε τροχιά ανάπτυξης».
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Σβόμποντα σε συνάντηση που είχε με εκπροσώπους των εργαζομένων στα λιμάνια εξέφρασε την άποψη ότι το Δημόσιο θα πρέπει να διατηρήσει το 51% των μετοχών του ΟΛΠ.
Τα ευρωπαϊκά δεδομένα
Η άποψη που διατύπωσε ο κ. Σβόμποντα περιπλέκει και τη διαδικασία πώλησης του ΟΛΠ για την οποία μέχρι τώρα γνωρίζουμε ότι έχει πάρει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η ελληνική πλευρά παρουσίασε στην Επιτροπή το σχέδιό της, το οποίο κατά έναν τρόπο συντάσσεται με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Πιο συγκεκριμένα το ελληνικό κράτος θα παραμείνει κάτοχος των εδαφών (land lord), ενώ σύμφωνα και με τον ελληνικό νόμο που πέρασε ο πρώην υπουργός Ναυτιλίας, Κωστής Μουσουρούλης, προβλέπεται και η σύσταση ρυθμιστικής αρχής λιμένων.
Η διαφοροποίηση σε σχέση με τη συνήθη ευρωπαϊκή τακτική είναι ότι στην περίπτωση του ΟΛΠ παραχωρείται το σύνολο των δραστηριοτήτων του λιμανιού σε έναν πάροχο, (ΣΕΜΠΟ, Car Terminal, ακτοπλοΐα, κρουαζιέρα, ναυπηγοεπισκευή κ.ά.).
Αντίθετα σε επίπεδο Ευρωζώνης, κατά κύριο λόγο, παραχωρούνται συγκεκριμένες δραστηριότητες στους παρόχους.
Σημειώνεται ότι τα λιμάνια στις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης είναι από άποψη μετοχικής σύνθεσης, κατά 90 % δημόσιου μεικτού χαρακτήρα, κατά 7% πλήρως κρατικά και κατά 3% πλήρως ιδιωτικά.
Η άλλη άποψη
Οι εξελίξεις περί τον ΟΛΠ έχουν προκαλέσει προβληματισμό στην αγορά. Εκτός του σεναρίου που αναφέρει ότι οι περιπλοκές οφείλονται στην εσωτερική λειτουργία των οργάνων της Ε.Ε. αλλά και στη χρονική συγκυρία, κύκλοι της Ακτής Μιαούλη τόνισαν στη «Ν» ότι δεν αποκλείεται η δυσλειτουργία να οφείλεται και στο λιμενικό ανταγωνισμό ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Και πιο συγκεκριμένα επισήμαναν ότι είναι πιθανό τα μεγάλα λιμάνια της Βορείου Ευρώπης, που κυριαρχούν σήμερα στη διακίνηση containerships στην Ευρώπη, να εξακολουθούν να μην επιθυμούν τον έντονο ανταγωνισμό από ένα λιμάνι της Μεσογείου, το οποίο βρίσκεται σε στρατηγική θέση δίπλα στη ρότα των θαλάσσιων μεταφορών.
Σημειώνεται ότι η κρατική Cosco, που αποτελεί το μεγαλύτερο κινεζικό ναυτιλιακό όμιλο, προβάλλει μέχρι σήμερα ως το πρώτο φαβορί για να πλειοψηφήσει σε έναν διαγωνισμό πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου του ΟΛΠ.
naftemporiki.gr