Συνέντευξη του Βασίλη Τραϊφόρου στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη.
Η Σοφία Βέμπο ήταν κορυφαία ερμηνεύτρια και ηθοποιός της οποίας η καλλιτεχνική πορεία εκτείνεται από το Μεσοπόλεμο έως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια και τη δεκαετία του 1950. Χαρακτηρίστηκε “Τραγουδίστρια της Νίκης” εξαιτίας των εθνικών τραγουδιών που ερμήνευσε κατά τη διάρκεια του Ελληνοιταλικού πολέμου του 1940. Ο ανιψιός της Βασίλης Τραϊφόρος προσπάθησε να γράψει την βιογραφία της. Σε αυτήν σπουδαίο ρόλο διαδραματίζει και ο αδελφός του πατέρα του και σύζυγος της Σοφίας Βέμπο ο θεατρικός συγγραφέας , ποιητής και στιχουργός Μίμης Τραϊφόρος. Το βιβλίο είναι ενδιαφέρον επειδή ο συγγραφέας γράφει πολλά στοιχεία που φωτίζουν την προσωπικότητα της Σοφίας Βέμπο αλλά και του Μίμη Τραϊφόρου.
Ερ: Πώς ξεκίνησε η ιδέα συγγραφής του βιβλίου για τον Μίμη Τραϊφόρο και την Σοφία Βέμπο;
Απ: Η ιδέα ήταν πολύ παλαιά. Ψάχνοντας να βρω έργα πρόζας του θείου μου, για να τα “ανεβάσω”, όπως “Όταν γυρίζουν τα χελιδόνια”, “Άνθρωποι και παλιάνθρωποι” “Ο ουρανοκατέβατος” και άλλα, που είχε γράψει, εκτός από τις άπειρες επιθεωρήσεις, διαπίστωσα ότι δεν υπάρχει τίποτα από τα κείμενά του !
Καμία βιβλιοθήκη η άλλος θεατρικός φορέας δεν έχει κείμενα του! Όσο έψαχνα τόσο πιο πολύ ανακάλυπτα ότι ελάχιστα έχουν γραφτεί γι’ αυτόν, σε αντίθεση με ότι έχει γραφτεί για την Σοφία. Έτσι πήρα την απόφαση να μαζέψω ότι πληροφορίες είχα και νοιώθοντας ιερό καθήκον, να τις καταγράψω.
Ερ: Πόσο καιρό κράτησε η περίοδος συγγραφής του βιβλίου; Αντιμετωπίσατε καμία δυσκολία
Απ: Η συλλογή των στοιχείων και των πληροφοριών είχε αρχίσει πριν από πολλά χρόνια. Η μόνη δυσκολία ήταν, πως δεν υπάρχουν πολλοί εν ζωή άνθρωποι να πουν πράγματα από την ζωή τους. Μόνο το “τελευταίο πνευματικό παιδί” του Μίμη, ο Δήμος Λεβιθόπουλος, μου έδωσε πολλές πληροφορίες και τον ευχαριστώ θερμά.
Ερ: Δεν σκεφτήκατε ότι ο βαθμός συγγένειας που έχετε θα ήταν ένα ανασταλτικός παράγοντας για την συγγραφή του βιβλίου;
Απ: Αντιθέτως ! Το βαρύτατο όνομα που έχω με ώθησε και με οδήγησε να γράψω γι’ αυτούς που τόσα προσέφεραν και που θα πρέπει η ζωή και το έργο τους να γίνουν περισσότερο γνωστά.
Ερ: Έχουν γραφτεί στο παρελθόν άλλα βιβλία για την Σοφία Βέμπο ή για τον Μίμη Τραϊφόρο;
Απ: Για τον Μίμη Τραϊφόρο δεν έχει γράψει κανείς τίποτε στο παρελθόν. Αναφέρεται σαν “κομπάρσος” σε δύο βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει με την καλλιτεχνική βιογραφία της Βέμπο, παρότι ήταν πάντα “συμπρωταγωνιστής της”. Γι’ αυτό και στον τίτλο του βιβλίου που “βγήκε” από το τραγούδι “Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά”, γράφω πρώτα το όνομα του.
Σε προφορική συζήτηση που είχαμε μου αναφέρατε ότι ο Μίμης Τραϊφόρος κρατούσε ένα προσωπικό ημερολόγιο. Από αυτό το υλικό υπήρξαν πολύτιμες σελίδες που σας βοήθησαν στο έργο σας;
Δυστυχώς όλα τα χειρόγραφα του χάθηκαν με κάποιο “περίεργο” τρόπο.
Μόνο οι αναμνήσεις και οι σημειώσεις μου από αυτά που έζησα μαζί τους και από αυτά που μου διηγήθηκαν ήταν η βάση για να γράψω την βιογραφία τους. Βέβαια υπάρχουν πολλά ακόμα σημαντικά γεγονότα από την ζωή τους, αλλά δεν μπορούν να γραφτούν όλα.
Ερ: Για τους Έλληνες η φωνή της Σοφίας Βέμπο ήταν συγκλονιστική. Γιατί θεωρείται από τις σπουδαιότερες τραγουδίστριες που πέρασαν;
Η Βέμπο ήταν ήδη διάσημη τραγουδίστρια πριν τον πόλεμο! Εκείνη όμως την περίοδο με τους εμπνευσμένους και φλογερούς στίχους του Μίμη και με το πάθος και τη δυναμική, γεμάτη σκώμμα, ερμηνεία της την έκαναν να ξεχωρίζει ακόμα περισσότερο. Ένας ολόκληρος λαός κρεμόταν από τα χείλη της και γέμιζε με ελπίδες για την επερχόμενη απελευθέρωση. Είναι από τις σπουδαιότερες τραγουδίστριες και δίκαια ονομάστηκε “Η τραγουδίστρια της Νίκης”.
Ερ: Ποιο από τα τραγούδια της Σοφία Βέμπο είναι το αγαπημένο σας;
Απ: Κάθε τραγούδι της έχει και μια δικιά του ιστορία. Δεν είναι εύκολο να τα ξεχωρίσεις. Άλλωστε μπόρεσε και τραγούδησε μια τεράστια γκάμα τραγουδιών, από δημοτικά, ερωτικά, ελαφρά, μέχρι και τα πρώτα αρχοντορεμπέτικα! Φυσικά ξεχωρίζω το “Τα παιδιά της Ελλάδος” και το πάντα επίκαιρο “Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου”, αλλά και το “Ο άνθρωπός μου” και το “ Ας ερχόσουν για λίγο”.
Ερ: Γράφετε ότι διέθετε τα χρήματα από τις συναυλίες για την πατρίδα μας. Μπορείτε να μας αναφέρετε μερικές από τις ανδραγαθίες της.
Απ: Στο σπίτι τους υπήρχαν τόσα πολλά ευχαριστήρια, διπλώματα, μετάλλια, βραβεία και φωτογραφίες που δεν έβλεπες ακάλυπτο τοίχο. Όλα αυτά, και όχι μόνο, μαρτυρούσαν τις προσφορές του τι έδωσαν στον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και στους Έλληνες πρόσφυγες όταν ήταν στην Αίγυπτο. Αλλά και μετά, από τη περιοδεία της στην Αμερική και αργότερα στην Αθήνα.
Ερ: Αν ζούσε σήμερα και τραγουδούσε πάλι το τραγούδι «Παιδιά της Ελλάδος παιδιά», θα μπορούσε να μας αφυπνίσει από τον μεγάλο ύπνο και την απαισιοδοξία που μας έχει καταβάλει;
Απ: ΒΕΒΑΙΩΣ ! Αναμφισβήτητα! Στους δύσκολους καιρούς που περνάμε και πάλι, καθώς η ξένη, οικονομική αυτή τη φορά, κατοχή είναι μέσα στη ζωή μας , το μόνο που μας απομένει είναι να περιμένουμε . Και γιατί όχι να χαστουκίσει, όπως έκανε τη νύχτα του Πολυτεχνείου, αρκετούς από τους σημερινούς πολιτικούς μας.
Ερ: Η σχέση του Μίμη Τραϊφόρου με την Σοφία Βέμπο ήταν μια σχέση αγάπης που πέρασε πολλές αναταράξεις. Αυτά συνέβαιναν επειδή και οι δύο ήταν καλλιτέχνες;
|
Απ: Αυτό συνέβη διότι ήταν και οι δύο παθιασμένοι με τη ζωή τους , που ήταν γεμάτη έρωτα, πάθος, ένταση και δημιουργικότητα. Γι’ αυτό άλλωστε τα τραγούδια τους ενέπνεαν, προβλημάτιζαν, επηρέαζαν και διασκέδαζαν το κοινό τους που τους λάτρεψε.
Ερ: Η Σοφία Βέμπο αν και είχε την ευκαιρία να ζήσει πάμπλουτη, στο τέλος στης ζωής της έζησε με μεγάλη στέρηση. Μήπως αυτό όμως δεν συμβαίνει και με τους περισσότερους καλλιτέχνες;
Απ: Δεν μπορώ να ξέρω το λόγο που οι περισσότεροι καλλιτέχνες στο τέλος της ζωής τους ζουν με στέρηση. Για τη Βέμπο και το Τραϊφόρο όμως μπορώ να πω πως ήταν κατά κάποιο τρόπο επιλογή τους. Προτίμησαν να χτίσουν το θέατρο “Βέμπο” παρά να έχουν ένα δικό τους σπίτι. Βέβαια υπάρχουν και άλλοι λόγοι που θα τους διαβάσετε στο βιβλίο.
Ερ: Η Σοφία Βέμπο ήταν μεγάλη καλλιτέχνης και σπουδαία άνθρωπος. Συμβαίνει κάτι ανάλογο σήμερα στον χώρο της ελληνικής μουσικής;
Απ: Φυσικά και υπάρχουν. Όμως οι σπουδαίοι άνθρωποι δεν αυτοπροβάλλονται μέσα από την τέχνη τους. Γι’ αυτό και είναι σπουδαίοι.
Ο Μίμης και η Σοφία ποτέ δεν προβλήθηκαν για την ανθρωπιστική τους πλευρά.
Ερ: Είσαστε ικανοποιημένος από την κυκλοφορία το βιβλίου. Ποιες είναι οι προσδοκίες σας;
Απ: Το βιβλίο κυκλοφόρησε 16 Σεπτεμβρίου 2013. Δεν έχει γίνει ακόμη αρκετά γνωστό. Θα γίνουν πολλές παρουσιάσεις σε πολλά μέρη. Τα μηνύματα που δέχομαι και εγώ αλλά και ο εκδοτικός οίκος “Αλκυών” είναι παρά πάνω από ικανοποιητικά.
Ερ: Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες μας που θα διαβάσουν την συνέντευξή σας;
Απ: Ότι το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να γίνει έναυσμα ενεργοποίησης σκέψεων και φάρος για να φωτίσει και να αναδείξει νέους μιμητές σαν το Μίμη και τη Σοφία που ήταν γνήσια της Ελλάδος παιδιά, που τόσο ανάγκη τους έχουμε και εμείς αλλά και τα δικά μας παιδιά της Ελλάδος σήμερα.
