( του Στέλιου Κράλογλου)
Παράταση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης έως και το 2016, ανατροπές στο καθεστώς των ομαδικών απολύσεων, παρεμβάσεις στον κατώτατο μισθό, ελαστικότερες εργασιακές σχέσεις, αύξηση στα τιμολόγια της ΔΕΗ για αγρότες και νοικοκυριά με χαμηλή κατανάλωση ρεύματος προβλέπει, μεταξύ άλλων, το επικαιροποιημένο Μνημόνιο, που θα κάνει ακόμα πιο δύσκολη τη ζωή των φορολογουμένων. Το νέο Μνημόνιο αφήνει ανοιχτό παράθυρο για τη διατήρηση του Ειδικού Τέλους Ακινήτων μέσω της ΔΕΗ και το 2014, ενώ θέτει εμμέσως θέμα περισσότερων απολύσεων στο Δημόσιο, πέραν των 15.000 που έχουν συμφωνηθεί...
Η Κομισιόν, στο αναθεωρημένο Μνημόνιο, προσδιορίζει στα τέσσερα δισ. ευρώ το δημοσιονομικό κενό για τη διετία 2015 -2016, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί με αντίστοιχα μέτρα που οποία θα συμπεριληφθούν σε ένα νέο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης τριετίας, το οποίο θα ξεκινά από το 2014 και θα φτάνει έως το 2017. Είναι πολύ πιθανό όμως το ύψος των πρόσθετων μέτρων να ξεπεράσει τελικά τα τέσσερα δισ. ευρώ, καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της τρόικας, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να είναι αβέβαιες, ενώ υπάρχουν ακόμα πολλά ρίσκα στην εφαρμογή του Μνημονίου· μεγαλύτερη απειλή, τα «κατεστημένα συμφέροντα», όπως αναφέρουν οι δανειστές.
Για τον λόγο αυτόν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δεσμεύτηκε απέναντι στην τρόικα με νέα επιστολή προθέσεων (με ημερομηνία 19/07/2013) ότι η κυβέρνηση θα είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη να λάβει πρόσθετα μέτρα (χωρίς να εξαιρούνται, όπως έχει διδάξει η εμπειρία, περικοπές σε μισθούς και συντάξεις), εάν η τρόικα το κρίνει απαραίτητο!
Τα σημαντικότερα προβλήματα εντοπίζουν οι δανειστές στο μέτωπο της φοροδιαφυγής, στην αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα και της φορολογικής διοίκησης, στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, στην παρακολούθηση των δαπανών στην υγεία και στην ανεπαρκή αναδιάρθρωση της αγοράς προϊόντων.
Σύμφωνα με την τρόικα, η ελληνική οικονομία θα γνωρίσει ύφεση 4,2% του ΑΕΠ το 2013 και στη συνέχεια θα περάσει σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης 0,6% του ΑΕΠ το 2014, 2,9% το 2015 και 3,7% το 2016. Το ελληνικό δημόσιο χρέος προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στο 175% του ΑΕΠ εφέτος και στη συνέχεια θα μειωθεί σταδιακά κάτω από το 120% το 2021.
Ειδικότερα, το νέο Μνημόνιο προβλέπει:...
Η Κομισιόν, στο αναθεωρημένο Μνημόνιο, προσδιορίζει στα τέσσερα δισ. ευρώ το δημοσιονομικό κενό για τη διετία 2015 -2016, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί με αντίστοιχα μέτρα που οποία θα συμπεριληφθούν σε ένα νέο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης τριετίας, το οποίο θα ξεκινά από το 2014 και θα φτάνει έως το 2017. Είναι πολύ πιθανό όμως το ύψος των πρόσθετων μέτρων να ξεπεράσει τελικά τα τέσσερα δισ. ευρώ, καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της τρόικας, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να είναι αβέβαιες, ενώ υπάρχουν ακόμα πολλά ρίσκα στην εφαρμογή του Μνημονίου· μεγαλύτερη απειλή, τα «κατεστημένα συμφέροντα», όπως αναφέρουν οι δανειστές.
Για τον λόγο αυτόν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δεσμεύτηκε απέναντι στην τρόικα με νέα επιστολή προθέσεων (με ημερομηνία 19/07/2013) ότι η κυβέρνηση θα είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη να λάβει πρόσθετα μέτρα (χωρίς να εξαιρούνται, όπως έχει διδάξει η εμπειρία, περικοπές σε μισθούς και συντάξεις), εάν η τρόικα το κρίνει απαραίτητο!
Τα σημαντικότερα προβλήματα εντοπίζουν οι δανειστές στο μέτωπο της φοροδιαφυγής, στην αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα και της φορολογικής διοίκησης, στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, στην παρακολούθηση των δαπανών στην υγεία και στην ανεπαρκή αναδιάρθρωση της αγοράς προϊόντων.
Σύμφωνα με την τρόικα, η ελληνική οικονομία θα γνωρίσει ύφεση 4,2% του ΑΕΠ το 2013 και στη συνέχεια θα περάσει σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης 0,6% του ΑΕΠ το 2014, 2,9% το 2015 και 3,7% το 2016. Το ελληνικό δημόσιο χρέος προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στο 175% του ΑΕΠ εφέτος και στη συνέχεια θα μειωθεί σταδιακά κάτω από το 120% το 2021.
Ειδικότερα, το νέο Μνημόνιο προβλέπει:...
1. Επέκταση έως το 2016 της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, που επιβάλλεται με συντελεστές 1%-4%. Η σχετική νομοθετική διάταξη θα πρέπει να έχει περάσει από τη Βουλή έως τον Νοέμβριο του 2013. Παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών αναφέρει ότι με το συγκεκριμένο μέτρο καλύπτεται μέρος του χρηματοδοτικού κενού για το συγκεκριμένο έτος. Σε διαφορετική περίπτωση, όπως εξηγεί, θα έπρεπε να επιβληθεί η εισφορά 0,2% στα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και να μειωθούν οι αποδοχές και οι συντάξεις των ενστόλων κατά 250.000.000 ευρώ. Η «έκτακτη» εισφορά επιβλήθηκε για πρώτη φορά στα εισοδήματα του 2010 και κυμαίνεται από 1% έως 4% στο σύνολο των εισοδημάτων, δηλαδή στο άθροισμα από μισθούς ή συντάξεις, ενοίκια, τόκους, μερίσματα, επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων. Στα εισοδήματα που «παγιδεύονται» με την εισφορά αλληλεγγύης περιλαμβάνονται:
-Οι τόκοι καταθέσεων τραπεζών, έντοκων γραμματίων κ.λπ.
-Οι αμοιβές και μισθοί μελών Δ.Σ. ανώνυμης εταιρίας.
-Η ωφέλεια από πώληση εταιρικού μεριδίου.
-Τα μερίσματα ανωνύμων εταιριών κ.ά.
-Τα κέρδη φυσικών προσώπων και πολύ μικρών επιχειρήσεων από τη διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας (φωτοβολταϊκών) προς τη Δ.Ε.Η.
-Το εξωιδρυματικό επίδομα και το ποσό με το οποίο προσαυξάνεται η σύνταξη τυφλών.
-Οι συντάξεις και τα επιδόματα που καταβλήθηκαν στις πολύτεκνες μητέρες.
-Τα κέρδη από την πώληση μετοχών.
-Τα ειδικά επιδόματα επικίνδυνης εργασίας.
2. Κατάθεση νομοσχεδίου που θα προβλέπει φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Θα αντικατασταθεί το υφιστάμενο πλαίσιο με φορολογικές πριμοδοτήσεις για όσους επενδύουν, όπως φοροελαφρύνσεις και μείωση του χρόνου των αποσβέσεων ακόμα και μέσα στο ίδιο το έτος.
3. Τέλος στις φορολογικές αμνηστίες και τις παρατάσεις υποβολής και πληρωμής των φόρων.
4. Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα έως 360 ευρώ, πιλοτικά το 2014 και σε μόνιμη βάση από το 2015 και μετά.
5. Τίθεται εμμέσως θέμα περισσότερων απολύσεων στο Δημόσιο, πέραν των 15.000 που έχουν ήδη συμφωνηθεί. Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Μνημόνιο, οι ελληνικές Αρχές θα πρέπει να παραδώσουν τη λίστα με τους 12.500 υπαλλήλους που θα μπουν σε διαθεσιμότητα έως το τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ θα πρέπει να ακολουθήσουν ακόμα 12.500 έως τον Δεκέμβριο του 2013. Σταθερός μένει και ο στόχος των 4.000 απολύσεων για το 2013 και 15.000 συνολικά έως το τέλος του 2014, ενώ, όπως αναφέρει η έκθεση, για να επιτευχθεί θα πρέπει να υπάρξει επιτάχυνση των πειθαρχικών υποθέσεων και της αξιολόγησης του προσωπικού.
6. Εως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να καθοριστούν τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία θα αξιολογηθούν οι 12.000 δημόσιοι υπάλληλοι που μπαίνουν σε καθεστώς κινητικότητας, ώστε να προσδιοριστεί ποιοι θα απολυθούν.
7. Αναθεώρηση με νομοθετική πράξη του Κώδικα περί Δικηγόρων (Ν. 3026/1954), με στόχο την απελευθέρωση του επαγγέλματος.
8. Μέτρα εξυγίανσης του ΕΟΠΥΥ, που συνεχίζει να είναι ελλειμματικός, με την πρόβλεψη για έλλειμμα φέτος περίπου στα 475.000.000 ευρώ.
9. Αρση των εμποδίων στην εισροή πόρων, στην εξόφληση των παρόχων υγείας και των δημόσιων νοσοκομείων.
10. Στενή παρακολούθηση του προϋπολογισμού για τα φάρμακα, προκειμένου να μην ξεπεραστεί το όριο των 2,37 δισ. ευρώ.
11. Μείωση αριθμού γιατρών κατά επιπλέον 10% το 2013.
12. Αύξηση μεριδίου των γενόσημων φαρμάκων στο 60% έως το τέλος του έτους.
13. Κατάρτιση σχεδίου για τους ανασφάλιστους πολίτες.
14. Στις επικουρικές συντάξεις επισπεύδεται για τον Ιούνιο του 2014 η λειτουργία του σχετικού μηχανισμού, ο οποίος προγραμματιζόταν να αρχίσει να λειτουργεί το 2015.
15. Τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων για το 2013 μειώνονται στο 1,6 δισ. ευρώ από 2,6 δισ. ευρώ, που ήταν ο προηγούμενος στόχος. Ωστόσο η απόκλιση αυτή αναμένεται να κλείσει στο 2014, αφού αυξάνεται στα 3,5 δισ. ευρώ το ποσό που πρέπει να επιτύχουν ως έσοδα αποκρατικοποιήσεων η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ.
Οι τροϊκανοί περιορίζουν τον φετινό εισπρακτικό στόχο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων στα 1,5 δισ. ευρώ, αλλά αυξάνουν τον στόχο του 2014 στα 3,4 δισ. ευρώ. Ως το τέλος του 2016 τα έσοδα πρέπει να φτάσουν τα 11,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, προβλέπουν ότι θα γίνουν «αλλαγές στη νομοθεσία και/ή στη σύνθεση του Δ.Σ. του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων», αν οι στόχοι δεν επιτευχθούν επί δύο συναπτά τρίμηνα. Ζητούν τη δημιουργία «πιο λιτών, αποδοτικών, ανταγωνιστικών και επαρκώς κεφαλαιοποιημένων» τραπεζικών ομίλων. Ειδικότερα, ορίζεται ότι η πώληση σημαντικού ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου της Eurobank σε διεθνείς επενδυτές πρέπει να γίνει έως το τέλος Μαρτίου του 2014. Ως το τέλος του 2013 θα βγουν τα αποτελέσματα των stress tests που έχουν ήδη ξεκινήσει.
Στην έκθεση της τρόικας γίνεται αναφορά και στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, καθώς μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα θα πρέπει να έχουν οριστεί οι έννοιες «αποδεκτά έξοδα διαβίωσης» και «συνεργατικοί δανειστές». Σε κάθε περίπτωση, έως το τέλος του έτους, σε συνεργασία με την Ε.Ε., το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, θα πρέπει να έχουν σχηματοποιηθεί οι διαδικασίες (στη βάση ενός απλού πρωτοκόλλου) τις οποίες θα οφείλουν να ακολουθούν οι δανειολήπτες που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους. Για τον λόγο αυτόν οι τράπεζες θα πρέπει να υποβάλουν αναλυτικό επιχειρησιακό σχέδιο έως το τέλος Νοέμβριου.
Παρεμβάσεις προβλέπονται στις υπηρεσίες και στο άνοιγμα επαγγελμάτων. Εκτός από τις αλλαγές στο δικηγορικό επάγγελμα, θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο αδειοδότησης για τεχνικά επαγγέλματα (χειριστές μηχανημάτων, ηλεκτρολόγοι κ.ά.)
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων και πάλι στο μάτι του κυκλώνα
Εκτακτο Ειδικό Τέλος Ακίνητων (μεσώ των λογαριασμών της ΔΕΗ) φαίνεται ότι θα κληθούν να πληρώσουν και το 2014 περίπου 5.500.000 ιδιοκτήτες ακίνητων. Στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο η τρόικα εκφράζει τις αμφιβολίες της για την απόδοση του προτεινόμενου νέου φόρου ακίνητων για το 2014. Tονίζει ότι εάν κριθεί πως με τον ενιαίο φόρο ακίνητων δεν μπορούν να εισπραχθούν ετήσια έσοδα 2,9 δισ. ευρώ, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει να επιβάλει το χαράτσι της ΔΕΗ και το 2014! Οι αποφάσεις θα ληφθούν κατά τις διαπραγματεύσεις του Σεπτεμβρίου.
Επίσης στο αναθεωρημένο Μνημόνιο αναφέρεται ότι η διαδικασία για την επικαιροποίηση των αντικειμενικών τιμών έχει ξεκινήσει και ο σχεδιασμός προβλέπει ότι το 2014 θα παραμείνουν αμετάβλητες, το 2015 θα γίνει αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης και το 2016 θα γίνει πλήρης εξίσωση των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο αναθεωρημένο Μνημόνιο, έως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχει νομοθετηθεί ο νέος Ενιαίος Φόρος Ακινήτων, ο οποίος θα αντικαταστήσει το χαράτσι και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ). Ο νέος φόρος θα πρέπει να αποφέρει ετησίως το ποσό των 2,9 δισ. ευρώ. Στο νέο0 Μνημόνιο όμως υπογραμμίζεται ότι, εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν είναι εφικτή η αποτελεσματική εφαρμογή του νέου φόρου, θα επεκτείνεται η ισχύς ήδη θεσμοθετημένων μέτρων. Πρόκειται για διατύπωση που παραπέμπει ευθέως σε διατήρηση του χαρατσιού και για το 2014.
Παράταση του ΕΕΤΑ μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ θα σημάνει όμως και επιβολή του ΦΑΠ για το 2014. Εαν επιβληθεί το χαράτσι της ΔΕΗ, μειωμένο κατά 15% (όπως ισχύει φέτος), θα απαιτηθεί και νέος Φόρος Ακίνητης περιουσίας (το 2014) για να εξασφαλιστούν τα αναγκαία έσοδα.
Με δεδομένες τις καθυστερήσεις στην αποστολή των εκκαθαριστικών του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) των ετών 2011, 2012 και 2013 είναι πλέον προφανές ότι οι Ελληνες πολίτες θα συνθλιβούν τους επόμενους έξι μήνες από αλλεπάλληλες υπέρμετρες φορολογικές επιβαρύνσεις στα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους!
Τα εργασιακά, το εγγυημένο εισόδημα (360 €) και τα προαπαιτούμενα για εκταμίευση της υποδόσης
Παρά τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις υψηλόβαθμων στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η Κομισιόν δεν θέτει ζήτημα νέας μείωσης του κατώτατου μισθού, η παρατήρηση ότι «το κόστος εργασίας έχει μειωθεί, αλλά η μείωση των μισθών, παρά τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, έχει επιβραδυνθεί από τα μέσα του 2012 και μετά» προκαλεί εύλογη ανησυχία. Επίσης, η έκθεση αφήνει παράθυρο αλλαγών στο ισχύον καθεστώς για τις ομαδικές απολύσεις.
Ζητείται να παραδοθεί τον Σεπτέμβριο από το υπουργείο Εργασίας ένα πρώτο σχέδιο για την επανεξέταση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, με στόχο τη μείωσή τους και την προσαρμογή των παροχών των Ταμείων σε ανάλογα επίπεδα. Επιπλέον, στην έκθεση φωτογραφίζεται ρύθμιση για την κατάργηση κάθε απαλλαγής ασφάλισης που ισχύει σήμερα, όπως η εξαίρεση από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ των επαγγελματιών που ασκούν δραστηριότητα σε περιοχές με πληθυσμό κάτω από 2.000 κατοίκους, οι οποίοι ασφαλίζονται στον ΟΓΑ.
Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Μνημόνιο, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (εκτιμάται ότι θα είναι στα 360 ευρώ) το 2014 θα εφαρμοστεί πιλοτικά στην Ελλάδα, ενώ σε μόνιμη βάση θα ισχύσει από το 2015 και μετά. Η τρόικα θέλει η συγκεκριμένη παροχή να χορηγείται με τη μορφή του επιδόματος σε κοινωνικά αποκλεισμένους πολίτες, όπως είναι άτομα της τρίτης ηλικίας που δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη επειδή δεν έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα ένσημα και οι μακροχρόνια άνεργοι. Η τρόικα ζητάει να εφαρμοστούν περισσότερα προγράμματα απασχόλησης, αφού παραδέχεται ότι το πρόβλημα της ανεργίας στην Ελλάδα είναι πολύ μεγάλο. Μάλιστα, υπολογίζει τους μακροχρόνια ανέργους, δηλαδή όσους έχουν να βρουν δουλειά πάνω από 12 μήνες, στα 880.000 άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 15% του εργατικού δυναμικού της χώρας, ενώ παράλληλα παραδέχεται ότι υπάρχουν περίπου 400.000 οικογένειες χωρίς κανέναν εργαζόμενο.
Αναφορικά με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ζητείται από την κυβέρνηση να επιλέξει έως το τέλος του έτους τις δύο περιφέρειες που θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά, σε πιλοτική μορφή. Η επιλογή αυτή θα γίνει με βάση το ύψος της ανεργίας, αλλά και το μέσο εισόδημα που θα έχουν οι κάτοικοι στις περιφέρειες αυτές.
Σχετικά με το πρόβλημα απασχόλησης, σε πρώτη φάση η τρόικα ενδιαφέρεται να τεθεί σε εφαρμογή το 2014 το πρόγραμμα που απευθύνεται σε 50.000 νέους σε ηλικία ανέργους. Ταυτόχρονα ζητάει να δημιουργηθούν άμεσα νέα προγράμματα απασχόλησης για όλες τις κατηγορίες ανέργων.
Η επιτροπή στην έκθεσή της θέτει και τα τέσσερα προαπαιτούμενα που θα πρέπει η Ελλάδα να έχει υλοποιήσει έως τον Σεπτέμβριο, εάν δεν θέλει να περάσει ακόμη ένα θρίλερ με την εκταμίευση της τρίτης υποδόσης στο τέλος του συγκεκριμένου μήνα. Σύμφωνα με την έκθεση, τα ορόσημα είναι:
- Οριστικοποίηση των αποφάσεων έως τον Αύγουστο για την αναδιάρθρωση των ΕΛΒΟ, ΑΕΣ και ΛΑΡΚΟ. Το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει μείωση του μεγέθους τους, ώστε να ιδιωτικοποιηθούν ή να εξυγιανθούν. Η υλοποίηση του σχεδίου θα πρέπει να ολοκληρωθεί έως τον Δεκέμβριο του 2013.
- Επιβεβαίωση του ύψους και πληρωμή των οφειλών του κράτους προς την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, ώστε να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση τους.
- Ενταξη 12.500 δημοσίων υπαλλήλων στο πρόγραμμα κινητικότητας έως τον Σεπτέμβριο του 2013.
- Εγκριση του νέου Κώδικα των Δικηγόρων με αναθεώρηση του νομοθετικού διατάγματος 3026/1954 εντός του Ιουλίου
Αυξήσεις στο ρεύμα
Γραμμή για αύξηση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος δίνει η τρόικα, καθώς στο νέο Μνημόνιο επισημαίνεται ότι οι τιμές πρέπει να αντανακλούν το κόστος παραγωγής και διανομής, προκειμένου να υπάρχει κίνητρο εισόδου νέων ομίλων στην αγορά. Οι δανειστές ζητούν να καταργηθούν οι σημερινές επιδοτήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού στους αγρότες και σε οικιακούς πελάτες με χαμηλή κατανάλωση. Εκτιμούν ότι, μέσω των αυξήσεων, θα περιοριστούν τα προβλήματα ρευστότητας στην αγορά και θα μειωθεί το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία.
Σύμφωνα με το νέο Μνημόνιο, μολονότι τα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος απελευθερώθηκαν πλήρως από 1ης Ιουλίου, υπάρχουν αντιστάσεις σε πολιτικό επίπεδο για αυξήσεις στη χαμηλή τάση, δηλαδή στα νοικοκυριά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το Μνημόνιο προβλέπει ότι η κυβέρνηση θα επιβάλει με νόμο πλήρη διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ (διαχειρίζεται το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας) από τη ΔΕΗ, μέσω της σύστασης ξεχωριστής εταιρίας.
Εκθεση-φωτιά και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
Προειδοποίηση για λήψη νέων μέτρων περικοπής δαπανών σε «κοινωνικά ευαίσθητες περιοχές», αλλά και νέα μείωση μισθών και συντάξεων, εφόσον δεν αποδώσουν εισπρακτικά τα μέτρα για τη βελτίωση του φορολογικού μηχανισμού και αν δεν εξασφαλιστεί η επιτυχία εισπρακτικών στόχων από τους φόρους ακινήτων, απευθύνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεσή του για την τέταρτη αξιολόγηση πορείας εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος.
Οι υπεύθυνοι του ΔΝΤ σημειώνουν ότι, εάν εντός των επόμενων μηνών δεν βρεθούν επειγόντως λύσεις στα προβλήματα της φορολογικής διοίκησης, δεν αποκλείεται να υπάρξουν επώδυνες περικοπές ώστε ο Προϋπολογισμός του 2014 να είναι αξιόπιστος.
Σημαντική θεωρείται από το Ταμείο και η πορεία των εσόδων από τον νέο φόρο ακινήτων, ενώ φαίνεται ότι οι πιστωτές είναι έτοιμοι να πιέσουν για παραμονή του φόρου στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Μάλιστα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι σε περίπτωση μη επίτευξης του στόχου θα υπάρξουν μεγαλύτερες περικοπές το 2014 και σε κοινωνικά ευαίσθητους τομείς.
Καθυστερήσεις βλέπει το ΔΝΤ στην πορεία της μεταρρύθμισης του Δημοσίου, παρά το κλείσιμο της ΕΡΤ, ενώ εκφράζεται η ανησυχία των υπευθύνων του Ταμείου για τη μεταφορά του σχεδιασμού στη μετακίνηση προσωπικού εντός του Δημοσίου, αντί της διασφάλισης της εξόδου από τον κλάδο ακατάλληλων υπαλλήλων. Ελλείψεις παρατηρούνται επίσης στην απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, στο σχέδιο κατά της διαφθοράς και στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
Στην έκθεση του Ταμείου γίνεται λόγος για τις εργασιακές σχέσεις, όπου τονίζεται ότι η προστασία των εργαζομένων παραμένει άκαμπτη, ειδικά στο θέμα των ομαδικών απολύσεων. Σημειώνεται δε ότι η ελληνική πλευρά σχεδιάζει την υιοθέτηση στο τέλος του 2013, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ενός πλαισίου μεταρρυθμίσεων στο επίπεδο αυτό.
-Οι τόκοι καταθέσεων τραπεζών, έντοκων γραμματίων κ.λπ.
-Οι αμοιβές και μισθοί μελών Δ.Σ. ανώνυμης εταιρίας.
-Η ωφέλεια από πώληση εταιρικού μεριδίου.
-Τα μερίσματα ανωνύμων εταιριών κ.ά.
-Τα κέρδη φυσικών προσώπων και πολύ μικρών επιχειρήσεων από τη διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας (φωτοβολταϊκών) προς τη Δ.Ε.Η.
-Το εξωιδρυματικό επίδομα και το ποσό με το οποίο προσαυξάνεται η σύνταξη τυφλών.
-Οι συντάξεις και τα επιδόματα που καταβλήθηκαν στις πολύτεκνες μητέρες.
-Τα κέρδη από την πώληση μετοχών.
-Τα ειδικά επιδόματα επικίνδυνης εργασίας.
2. Κατάθεση νομοσχεδίου που θα προβλέπει φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Θα αντικατασταθεί το υφιστάμενο πλαίσιο με φορολογικές πριμοδοτήσεις για όσους επενδύουν, όπως φοροελαφρύνσεις και μείωση του χρόνου των αποσβέσεων ακόμα και μέσα στο ίδιο το έτος.
3. Τέλος στις φορολογικές αμνηστίες και τις παρατάσεις υποβολής και πληρωμής των φόρων.
4. Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα έως 360 ευρώ, πιλοτικά το 2014 και σε μόνιμη βάση από το 2015 και μετά.
5. Τίθεται εμμέσως θέμα περισσότερων απολύσεων στο Δημόσιο, πέραν των 15.000 που έχουν ήδη συμφωνηθεί. Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Μνημόνιο, οι ελληνικές Αρχές θα πρέπει να παραδώσουν τη λίστα με τους 12.500 υπαλλήλους που θα μπουν σε διαθεσιμότητα έως το τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ θα πρέπει να ακολουθήσουν ακόμα 12.500 έως τον Δεκέμβριο του 2013. Σταθερός μένει και ο στόχος των 4.000 απολύσεων για το 2013 και 15.000 συνολικά έως το τέλος του 2014, ενώ, όπως αναφέρει η έκθεση, για να επιτευχθεί θα πρέπει να υπάρξει επιτάχυνση των πειθαρχικών υποθέσεων και της αξιολόγησης του προσωπικού.
6. Εως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να καθοριστούν τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία θα αξιολογηθούν οι 12.000 δημόσιοι υπάλληλοι που μπαίνουν σε καθεστώς κινητικότητας, ώστε να προσδιοριστεί ποιοι θα απολυθούν.
7. Αναθεώρηση με νομοθετική πράξη του Κώδικα περί Δικηγόρων (Ν. 3026/1954), με στόχο την απελευθέρωση του επαγγέλματος.
8. Μέτρα εξυγίανσης του ΕΟΠΥΥ, που συνεχίζει να είναι ελλειμματικός, με την πρόβλεψη για έλλειμμα φέτος περίπου στα 475.000.000 ευρώ.
9. Αρση των εμποδίων στην εισροή πόρων, στην εξόφληση των παρόχων υγείας και των δημόσιων νοσοκομείων.
10. Στενή παρακολούθηση του προϋπολογισμού για τα φάρμακα, προκειμένου να μην ξεπεραστεί το όριο των 2,37 δισ. ευρώ.
11. Μείωση αριθμού γιατρών κατά επιπλέον 10% το 2013.
12. Αύξηση μεριδίου των γενόσημων φαρμάκων στο 60% έως το τέλος του έτους.
13. Κατάρτιση σχεδίου για τους ανασφάλιστους πολίτες.
14. Στις επικουρικές συντάξεις επισπεύδεται για τον Ιούνιο του 2014 η λειτουργία του σχετικού μηχανισμού, ο οποίος προγραμματιζόταν να αρχίσει να λειτουργεί το 2015.
15. Τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων για το 2013 μειώνονται στο 1,6 δισ. ευρώ από 2,6 δισ. ευρώ, που ήταν ο προηγούμενος στόχος. Ωστόσο η απόκλιση αυτή αναμένεται να κλείσει στο 2014, αφού αυξάνεται στα 3,5 δισ. ευρώ το ποσό που πρέπει να επιτύχουν ως έσοδα αποκρατικοποιήσεων η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ.
Οι τροϊκανοί περιορίζουν τον φετινό εισπρακτικό στόχο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων στα 1,5 δισ. ευρώ, αλλά αυξάνουν τον στόχο του 2014 στα 3,4 δισ. ευρώ. Ως το τέλος του 2016 τα έσοδα πρέπει να φτάσουν τα 11,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, προβλέπουν ότι θα γίνουν «αλλαγές στη νομοθεσία και/ή στη σύνθεση του Δ.Σ. του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων», αν οι στόχοι δεν επιτευχθούν επί δύο συναπτά τρίμηνα. Ζητούν τη δημιουργία «πιο λιτών, αποδοτικών, ανταγωνιστικών και επαρκώς κεφαλαιοποιημένων» τραπεζικών ομίλων. Ειδικότερα, ορίζεται ότι η πώληση σημαντικού ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου της Eurobank σε διεθνείς επενδυτές πρέπει να γίνει έως το τέλος Μαρτίου του 2014. Ως το τέλος του 2013 θα βγουν τα αποτελέσματα των stress tests που έχουν ήδη ξεκινήσει.
Στην έκθεση της τρόικας γίνεται αναφορά και στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, καθώς μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα θα πρέπει να έχουν οριστεί οι έννοιες «αποδεκτά έξοδα διαβίωσης» και «συνεργατικοί δανειστές». Σε κάθε περίπτωση, έως το τέλος του έτους, σε συνεργασία με την Ε.Ε., το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, θα πρέπει να έχουν σχηματοποιηθεί οι διαδικασίες (στη βάση ενός απλού πρωτοκόλλου) τις οποίες θα οφείλουν να ακολουθούν οι δανειολήπτες που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους. Για τον λόγο αυτόν οι τράπεζες θα πρέπει να υποβάλουν αναλυτικό επιχειρησιακό σχέδιο έως το τέλος Νοέμβριου.
Παρεμβάσεις προβλέπονται στις υπηρεσίες και στο άνοιγμα επαγγελμάτων. Εκτός από τις αλλαγές στο δικηγορικό επάγγελμα, θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο αδειοδότησης για τεχνικά επαγγέλματα (χειριστές μηχανημάτων, ηλεκτρολόγοι κ.ά.)
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων και πάλι στο μάτι του κυκλώνα
Εκτακτο Ειδικό Τέλος Ακίνητων (μεσώ των λογαριασμών της ΔΕΗ) φαίνεται ότι θα κληθούν να πληρώσουν και το 2014 περίπου 5.500.000 ιδιοκτήτες ακίνητων. Στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο η τρόικα εκφράζει τις αμφιβολίες της για την απόδοση του προτεινόμενου νέου φόρου ακίνητων για το 2014. Tονίζει ότι εάν κριθεί πως με τον ενιαίο φόρο ακίνητων δεν μπορούν να εισπραχθούν ετήσια έσοδα 2,9 δισ. ευρώ, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει να επιβάλει το χαράτσι της ΔΕΗ και το 2014! Οι αποφάσεις θα ληφθούν κατά τις διαπραγματεύσεις του Σεπτεμβρίου.
Επίσης στο αναθεωρημένο Μνημόνιο αναφέρεται ότι η διαδικασία για την επικαιροποίηση των αντικειμενικών τιμών έχει ξεκινήσει και ο σχεδιασμός προβλέπει ότι το 2014 θα παραμείνουν αμετάβλητες, το 2015 θα γίνει αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης και το 2016 θα γίνει πλήρης εξίσωση των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο αναθεωρημένο Μνημόνιο, έως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχει νομοθετηθεί ο νέος Ενιαίος Φόρος Ακινήτων, ο οποίος θα αντικαταστήσει το χαράτσι και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ). Ο νέος φόρος θα πρέπει να αποφέρει ετησίως το ποσό των 2,9 δισ. ευρώ. Στο νέο0 Μνημόνιο όμως υπογραμμίζεται ότι, εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν είναι εφικτή η αποτελεσματική εφαρμογή του νέου φόρου, θα επεκτείνεται η ισχύς ήδη θεσμοθετημένων μέτρων. Πρόκειται για διατύπωση που παραπέμπει ευθέως σε διατήρηση του χαρατσιού και για το 2014.
Παράταση του ΕΕΤΑ μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ θα σημάνει όμως και επιβολή του ΦΑΠ για το 2014. Εαν επιβληθεί το χαράτσι της ΔΕΗ, μειωμένο κατά 15% (όπως ισχύει φέτος), θα απαιτηθεί και νέος Φόρος Ακίνητης περιουσίας (το 2014) για να εξασφαλιστούν τα αναγκαία έσοδα.
Με δεδομένες τις καθυστερήσεις στην αποστολή των εκκαθαριστικών του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) των ετών 2011, 2012 και 2013 είναι πλέον προφανές ότι οι Ελληνες πολίτες θα συνθλιβούν τους επόμενους έξι μήνες από αλλεπάλληλες υπέρμετρες φορολογικές επιβαρύνσεις στα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους!
Τα εργασιακά, το εγγυημένο εισόδημα (360 €) και τα προαπαιτούμενα για εκταμίευση της υποδόσης
Παρά τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις υψηλόβαθμων στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η Κομισιόν δεν θέτει ζήτημα νέας μείωσης του κατώτατου μισθού, η παρατήρηση ότι «το κόστος εργασίας έχει μειωθεί, αλλά η μείωση των μισθών, παρά τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, έχει επιβραδυνθεί από τα μέσα του 2012 και μετά» προκαλεί εύλογη ανησυχία. Επίσης, η έκθεση αφήνει παράθυρο αλλαγών στο ισχύον καθεστώς για τις ομαδικές απολύσεις.
Ζητείται να παραδοθεί τον Σεπτέμβριο από το υπουργείο Εργασίας ένα πρώτο σχέδιο για την επανεξέταση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, με στόχο τη μείωσή τους και την προσαρμογή των παροχών των Ταμείων σε ανάλογα επίπεδα. Επιπλέον, στην έκθεση φωτογραφίζεται ρύθμιση για την κατάργηση κάθε απαλλαγής ασφάλισης που ισχύει σήμερα, όπως η εξαίρεση από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ των επαγγελματιών που ασκούν δραστηριότητα σε περιοχές με πληθυσμό κάτω από 2.000 κατοίκους, οι οποίοι ασφαλίζονται στον ΟΓΑ.
Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Μνημόνιο, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (εκτιμάται ότι θα είναι στα 360 ευρώ) το 2014 θα εφαρμοστεί πιλοτικά στην Ελλάδα, ενώ σε μόνιμη βάση θα ισχύσει από το 2015 και μετά. Η τρόικα θέλει η συγκεκριμένη παροχή να χορηγείται με τη μορφή του επιδόματος σε κοινωνικά αποκλεισμένους πολίτες, όπως είναι άτομα της τρίτης ηλικίας που δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη επειδή δεν έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα ένσημα και οι μακροχρόνια άνεργοι. Η τρόικα ζητάει να εφαρμοστούν περισσότερα προγράμματα απασχόλησης, αφού παραδέχεται ότι το πρόβλημα της ανεργίας στην Ελλάδα είναι πολύ μεγάλο. Μάλιστα, υπολογίζει τους μακροχρόνια ανέργους, δηλαδή όσους έχουν να βρουν δουλειά πάνω από 12 μήνες, στα 880.000 άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 15% του εργατικού δυναμικού της χώρας, ενώ παράλληλα παραδέχεται ότι υπάρχουν περίπου 400.000 οικογένειες χωρίς κανέναν εργαζόμενο.
Αναφορικά με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ζητείται από την κυβέρνηση να επιλέξει έως το τέλος του έτους τις δύο περιφέρειες που θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά, σε πιλοτική μορφή. Η επιλογή αυτή θα γίνει με βάση το ύψος της ανεργίας, αλλά και το μέσο εισόδημα που θα έχουν οι κάτοικοι στις περιφέρειες αυτές.
Σχετικά με το πρόβλημα απασχόλησης, σε πρώτη φάση η τρόικα ενδιαφέρεται να τεθεί σε εφαρμογή το 2014 το πρόγραμμα που απευθύνεται σε 50.000 νέους σε ηλικία ανέργους. Ταυτόχρονα ζητάει να δημιουργηθούν άμεσα νέα προγράμματα απασχόλησης για όλες τις κατηγορίες ανέργων.
Η επιτροπή στην έκθεσή της θέτει και τα τέσσερα προαπαιτούμενα που θα πρέπει η Ελλάδα να έχει υλοποιήσει έως τον Σεπτέμβριο, εάν δεν θέλει να περάσει ακόμη ένα θρίλερ με την εκταμίευση της τρίτης υποδόσης στο τέλος του συγκεκριμένου μήνα. Σύμφωνα με την έκθεση, τα ορόσημα είναι:
- Οριστικοποίηση των αποφάσεων έως τον Αύγουστο για την αναδιάρθρωση των ΕΛΒΟ, ΑΕΣ και ΛΑΡΚΟ. Το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει μείωση του μεγέθους τους, ώστε να ιδιωτικοποιηθούν ή να εξυγιανθούν. Η υλοποίηση του σχεδίου θα πρέπει να ολοκληρωθεί έως τον Δεκέμβριο του 2013.
- Επιβεβαίωση του ύψους και πληρωμή των οφειλών του κράτους προς την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, ώστε να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση τους.
- Ενταξη 12.500 δημοσίων υπαλλήλων στο πρόγραμμα κινητικότητας έως τον Σεπτέμβριο του 2013.
- Εγκριση του νέου Κώδικα των Δικηγόρων με αναθεώρηση του νομοθετικού διατάγματος 3026/1954 εντός του Ιουλίου
Αυξήσεις στο ρεύμα
Γραμμή για αύξηση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος δίνει η τρόικα, καθώς στο νέο Μνημόνιο επισημαίνεται ότι οι τιμές πρέπει να αντανακλούν το κόστος παραγωγής και διανομής, προκειμένου να υπάρχει κίνητρο εισόδου νέων ομίλων στην αγορά. Οι δανειστές ζητούν να καταργηθούν οι σημερινές επιδοτήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού στους αγρότες και σε οικιακούς πελάτες με χαμηλή κατανάλωση. Εκτιμούν ότι, μέσω των αυξήσεων, θα περιοριστούν τα προβλήματα ρευστότητας στην αγορά και θα μειωθεί το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία.
Σύμφωνα με το νέο Μνημόνιο, μολονότι τα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος απελευθερώθηκαν πλήρως από 1ης Ιουλίου, υπάρχουν αντιστάσεις σε πολιτικό επίπεδο για αυξήσεις στη χαμηλή τάση, δηλαδή στα νοικοκυριά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το Μνημόνιο προβλέπει ότι η κυβέρνηση θα επιβάλει με νόμο πλήρη διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ (διαχειρίζεται το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας) από τη ΔΕΗ, μέσω της σύστασης ξεχωριστής εταιρίας.
Εκθεση-φωτιά και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
Προειδοποίηση για λήψη νέων μέτρων περικοπής δαπανών σε «κοινωνικά ευαίσθητες περιοχές», αλλά και νέα μείωση μισθών και συντάξεων, εφόσον δεν αποδώσουν εισπρακτικά τα μέτρα για τη βελτίωση του φορολογικού μηχανισμού και αν δεν εξασφαλιστεί η επιτυχία εισπρακτικών στόχων από τους φόρους ακινήτων, απευθύνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεσή του για την τέταρτη αξιολόγηση πορείας εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος.
Οι υπεύθυνοι του ΔΝΤ σημειώνουν ότι, εάν εντός των επόμενων μηνών δεν βρεθούν επειγόντως λύσεις στα προβλήματα της φορολογικής διοίκησης, δεν αποκλείεται να υπάρξουν επώδυνες περικοπές ώστε ο Προϋπολογισμός του 2014 να είναι αξιόπιστος.
Σημαντική θεωρείται από το Ταμείο και η πορεία των εσόδων από τον νέο φόρο ακινήτων, ενώ φαίνεται ότι οι πιστωτές είναι έτοιμοι να πιέσουν για παραμονή του φόρου στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Μάλιστα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι σε περίπτωση μη επίτευξης του στόχου θα υπάρξουν μεγαλύτερες περικοπές το 2014 και σε κοινωνικά ευαίσθητους τομείς.
Καθυστερήσεις βλέπει το ΔΝΤ στην πορεία της μεταρρύθμισης του Δημοσίου, παρά το κλείσιμο της ΕΡΤ, ενώ εκφράζεται η ανησυχία των υπευθύνων του Ταμείου για τη μεταφορά του σχεδιασμού στη μετακίνηση προσωπικού εντός του Δημοσίου, αντί της διασφάλισης της εξόδου από τον κλάδο ακατάλληλων υπαλλήλων. Ελλείψεις παρατηρούνται επίσης στην απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, στο σχέδιο κατά της διαφθοράς και στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
Στην έκθεση του Ταμείου γίνεται λόγος για τις εργασιακές σχέσεις, όπου τονίζεται ότι η προστασία των εργαζομένων παραμένει άκαμπτη, ειδικά στο θέμα των ομαδικών απολύσεων. Σημειώνεται δε ότι η ελληνική πλευρά σχεδιάζει την υιοθέτηση στο τέλος του 2013, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ενός πλαισίου μεταρρυθμίσεων στο επίπεδο αυτό.
Κυριακάτικη Δημοκρατία