Ερασιτέχνες σπηλαιολόγοι χαρτογράφησαν ένα τεράστιο δίκτυο από σήραγγες κάτω από τη βίλα του Αδριανού, που βρίσκεται έξω από τη Ρώμη, αναγκάζοντας τους αρχαιολόγους να αναθεωρήσουν ριζικά τις απόψεις τους για ένα από τα πιο επιβλητικά αρχαία κτίρια της αυτοκρατορικής Ρώμης...
Οδηγούμενοι μέσα από ανοίγματα-φωταγωγούς που βρήκαν σε αγροτικές περιοχές γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο, συνολικής έκτασης 296 στρεμμάτων, τοπικοί σπηλαιολόγοι έχουν καταγράψει περισσότερο από 1,5 χιλιόμετρο οδικών σηράγγων - σήραγγες στις οποίες, κατά το 2ο αιώνα, τα βόδια τραβούσαν κάρα φορτωμένα με τρόφιμα για τις πολυτελείς δεξιώσεις ενώ χιλιάδες σκλάβοι μεταφέρονταν από παλάτι σε παλάτι, χωρίς να τους βλέπει ο αυτοκράτορας.
«Με τις σήραγγες αυτές καταλαβαίνουμε ότι η βίλα του Αδριανού, σχεδιάστηκε να λειτουργεί λιγότερο ως μια έπαυλη και περισσότερο ως μια πόλη», δήλωσε ο Benedetta Adembri, διευθυντής του χώρου, ο οποίος σχεδιάζει, να ανοίξει για πρώτη φορά το φθινόπωρο τμήματα των σηράγγων για το κοινό.
Ο Αδριανός έκτισε το καταφύγιο του κοντά στο σημερινό Tivoli για να ξεφύγει από το θόρυβο και την πολυκοσμία της Ρώμης, αλλά κατάφερε να πάρει και την μισή πόλη μαζί του.
Οι αρχαιολόγοι έχουν εντοπίσει 30 κτίρια, συμπεριλαμβανομένων των ανακτόρων, ιαματικών λουτρών, ενός θεάτρου και βιβλιοθηκών, καθώς και κήπων και δεκάδων κρηνών.
«Πιστεύουμε ότι η βίλα καλύπτει έκταση 250 εκταρίων, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμη τα όρια», δήλωσε ο Abembri.
Η βίλα εγκαταλείφθηκε μετά την πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ενώ κατά την διάρκεια των αιώνων που πέρασαν καταστρεφόταν κομμάτι από το κομμάτι, με τον τοπικό καρδινάλιο να αφαιρεί το μάρμαρο για να κατασκευάσει τη δική του βίλα τον 16ο αιώνα περίπου, αφήνοντας μόνο τα υπόλοιπα κατάλοιπα.
Ώσπου μια ιταλική ένωση αρχαιολόγων και σπηλαιολόγων, εξοπλισμένοι με σχοινιά και τηλεκατευθυνόμενα οχήματα με κάμερα, ξεκίνησαν την έρευνα, διερευνώντας τις παρθένες σήραγγες κάτω από την περιοχή του αρχαιολογικού χώρου, αλλά και μια συνολική έκταση 14,5 χιλιομέτρων από υπονόμους και σωλήνες νερού συνδεδεμένους με τα τοπικά υδραγωγεία.
«Αυτό που εξετάζουμε είναι, σε κάποιο βαθμό την πραγματική βίλα, διότι οι σήραγγες θα μας δείξουν τα πραγματικά όρια του ακινήτου», δήλωσε ο Marco Placidi, ερασιτέχνης σπηλαιολόγος, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας.
Αν και οι ειδικοί γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι υπάρχουν σήραγγες κάτω από την βίλα του Αδριανού, η ομάδα του Placidi ήταν η πρώτη που εισήλθε μέσα σε αυτές προκειμένου να τις εξερευνήσει. Έχουν χαρτογραφηθεί μια κύρια σήραγγα, πλάτους 2,40 μέτρων, η οποία καλύπτει περισσότερα από 800 μέτρα σε κυκλικό σχήμα. Η σήραγγα ίσως χρησιμοποιούταν για την περιστροφή των αμαξών.
Ένα κοχύλι από την Ερυθρά Θάλασσα, που πιθανώς χρησιμοποιούνταν ως διακοσμητικό στοιχείο στην έπαυλη, είναι ένα από τα ευρήματα του αρχαιολογικού χώρου.
Το πιο σημαντικό, οι σπηλαιολόγοι σκόνταψαν επάνω στην είσοδο μιας ακόμη ανεξερεύνητης σήραγγας, διπλάσια σε πλάτος, περίπου 5 μέτρα, που θα μπορούσε να φιλοξενήσει αμφίδρομη κίνηση. Προς το παρόν είναι γεμάτη με χώμα σχεδόν μέχρι την οροφή.
Το πιο σημαντικό, οι σπηλαιολόγοι σκόνταψαν επάνω στην είσοδο μιας ακόμη ανεξερεύνητης σήραγγας, διπλάσια σε πλάτος, περίπου 5 μέτρα, που θα μπορούσε να φιλοξενήσει αμφίδρομη κίνηση. Προς το παρόν είναι γεμάτη με χώμα σχεδόν μέχρι την οροφή.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμα πού θα μας οδηγήσουν οι σήραγγες, ίσως σε κτίρια που δεν γνωρίζουμε ακόμα ότι υπάρχουν», δήλωσε ο Vittoria Fresi, αρχαιολόγος που έχει δουλέψει με τον Placidi.
Ο Placidi, ο οποίος εργάστηκε επίσης για την αποκατάσταση των σηράγγων κάτω από τις Θέρμες του Καρακάλλα στη Ρώμη, δήλωσε: «Οι άνθρωποι όλο και περισσότερο επικεντρώνονται προς τους υπόγειους χώρους σε ρωμαϊκά μνημεία προκειμένου να κατανοήσουν καλύτερα τους Ρωμαίους».
Ο Αδριανός, ένας στρατιώτης και ποιητής, επαινείται ως «μεγάλη και ενεργή ιδιοφυία» από τον βρετανό ιστορικό Edward Gibbon. Ήταν ο αυτοκράτορας που ξεκίνησε το τείχος σε ολόκληρη την Αγγλία το έτος 122 για να κρατήσει έξω τους εισβολείς. Ανοικοδόμησε επίσης, το Πάνθεον στη Ρώμη, και είχε παραγγείλει την κατασκευή μιας περιοχής τεχνών χωρητικότητας 900 ατόμων στο κέντρο της Ρώμης, η οποία ανακαλύφθηκε πέρυσι.
Ήταν πολύ απαιτητικός σε ότι αφορούσε την προστασία της ιδιωτικής ζωής. Αφού έφερε χιλιάδες σκλάβους και διοικητικούς λειτουργούς στη νέα βίλα του, περιέβαλλε τα προσωπικά του διαμερίσματα με μια κυκλική τάφρο, που εξακολουθεί να είναι εμφανής και σήμερα, εξασφαλίζοντας την πρόσβαση μέσω μιας γέφυρας.
«Ο Αδριανός είχε εμμονή με τη μοναξιά. Πήγε στο Tivoli για να την έχει, αλλά περιβαλλόταν τελικά από ανθρώπους», είπε ο Placidi. «Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί έβαλε ένα τόσο μεγάλο μέρος της ζωής του σε υπόγειου τμήματα της βίλας».