Τα είχαν όλα προβλέψει στα μνημόνια (και στα τρία…). Οι τροϊκανοί το έχουν τούμπανο κι εμείς κρυφό καμάρι! Οι αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος αποτελούν «δεσμεύσεις» (όπως μας λένε οι φιλομνημονιακοί) της χώρας μας έναντι των δανειστών μας.
Όσοι, λοιπόν, είχαν διαβάσει τα σχετικά αποσπάσματα των μνημονίων, που αναφέρονται στις διαρθρωτικές αλλαγές στην ενεργειακή αγορά, δεν τους εξέπληξε η πρόταση της ΔΕΗ για αυξήσεις στα τιμολόγια χαμηλής τάσης, που αφορούν τη μεγάλη πλειονότητα των νοικοκυριών και των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
«Περαιτέρω μέτρα πρέπει να ληφθούν για να διασφαλιστεί ότι το ενεργειακό μέρος των ρυθμιζόμενων τιμολογίων για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις αντανακλά, το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο του 2013, τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς, με εξαίρεση τους ευπαθείς καταναλωτές», αναφέρεται κατά λέξη στο Μνημόνιο 3, όπως άλλωστε προβλεπόταν και στα αντίστοιχα δύο προηγούμενα κείμενα.
Με μία διαφορά. Υπάρχει και η εξής παρατήρηση: «Περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές τελικών χρηστών θα έπρεπε, ιδανικά, να έχουν λάβει χώρα στο τέλος του β’ τριμήνου του 2012 (σ.σ.: τότε που στήθηκαν οι κάλπες δύο φορές και κανείς – ούτε ο τεχνοκράτης Παπαδήμος – δεν τόλμησε να εφαρμόσει αυτή τη «δέσμευση») για να αποφευχθεί μια απότομη αύξηση στις τιμές για τους καταναλωτές χαμηλής τάσης όταν καταργηθούν οι τιμές τελικού χρήστη τον Ιούλιο του 2013».
Και η επισφράγιση της πλήρους εναρμόνισης με τη λογική και τις επιταγές των δανειστών: «Η κυβέρνηση πρέπει να καταργήσει τα ρυθμιζόμενα τιμολόγια για όλους, πλην των ευπαθών καταναλωτών (β’ τρίμηνο του 2013)», αναφέρει το μνημόνιο, κάτι που σημαίνει πως πολύ σύντομα δεν θα περιμένουμε από το υπουργείο να ανακοινώνει τις αλλαγές στα τιμολόγια, αλλά η ΔΕΗ έπειτα από γνωμοδότηση της ΡΑΕ θα προχωρεί σε αλλαγές (βλέπε αυξήσεις) της τιμολογιακής της πολιτικής. Όσο για τις λεγόμενες «ευπαθείς ομάδες», μπαίνουν στη σειρά, μετά από όλους τους υπόλοιπους. Σήμερα μπορεί να προστατεύονται με μηδενικές αυξήσεις. Αύριο όμως;
Διαρκής κοροϊδία
Με άλλα λόγια, οι μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, όπως τις ζήσαμε στο τέλος του 2011 και όπως αναμένεται να ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες (και πάντως πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους), ήταν προσχεδιασμένες και συμφωνημένες εδώ και πολύ καιρό. Απλώς τώρα επενδύονται με τη… βολική δικαιολογία της μνημονιακής δέσμευσης.
Επιπλέον, στην εβδομάδα που πέρασε από την πρώτη ανακοίνωση των προτάσεων της ΔΕΗ για τα νέα «καυτά» τιμολόγια αποκαλύφθηκε εκείνο που κατέγραφε το «Π» στο ρεπορτάζ της προηγούμενης εβδομάδας: Οι αυξήσεις δεν είναι ούτε 15%, ούτε 49%. Σε ορισμένες κατηγορίες καταναλωτών το νέο… χαράτσι θα οδηγήσει σε διπλάσιο κόστος της κιλοβατώρας.
Ωστόσο, για μία ακόμη φορά, η διοίκηση της ΔΕΗ επαναλαμβάνει ένα παλιό και δοκιμασμένο (γι’ αυτό κι αναποτελεσματικό πλέον) επικοινωνιακό κόλπο: Μιλά πάντα με μέσους όρους, αλλά ποτέ δεν λέει την πραγματική τιμή της κιλοβατώρας, πριν και μετά τις αυξήσεις.
Για παράδειγμα, την Τρίτη, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Αρθούρος Ζερβός παραβρέθηκε σε συνεδρίαση της Επιτροπής ΔΕΚΟ της Βουλής και απάντησε σε ερωτήσεις βουλευτών σχετικές με τα τιμολόγια.
Για μία ακόμη φορά μάθαμε πως κατά μέσο όρο οι αυξήσεις θα είναι από 5 έως 15 ευρώ τον μήνα, για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις. Μόνο που οι λογαριασμοί της ΔΕΗ εκδίδονται ανά δίμηνο, άρα τα επιπλέον ποσά που θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές θα είναι τουλάχιστον διπλάσια. Πολύ περισσότερο όταν ο επικεφαλής της ΔΕΗ δεν διευκρίνισε εάν πρόκειται για καθαρά ποσά, εάν δηλαδή θα υπάρξουν και περαιτέρω επιβαρύνσεις από ΦΠΑ κι άλλους φόρους που θα προστεθούν.
Η εξίσωση
Οι κρυφές αυξήσεις, ωστόσο, είναι εκείνες που εκτινάσσουν το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη. Με βάση τον σχεδιασμό της ΔΕΗ θα καταργηθούν οι τρεις κλίμακες χρεώσεων για τις μικρότερες καταναλώσεις. Έτσι, όσοι ήταν στην κατηγορία των 0-800 κιλοβατωρών ανά τετράμηνο θα έχουν ίδιο τιμολόγιο με όσους κατανάλωναν έως 1.600 κιλοβατώρες. Η διαφορά των δύο κλιμακίων ήταν περίπου 30%.
Είναι εμφανές ότι η εξίσωση θα γίνει προς τα επάνω (δηλαδή προς τα επίπεδα τιμών των μεγαλύτερων καταναλώσεων), με αποτέλεσμα το νέο σύστημα τιμολόγησης να επιφυλάσσει ακόμη μεγαλύτερο κόστος για όσους διαμένουν σε μικρά διαμερίσματα ή για πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Όλα αυτά γίνονται τη στιγμή κατά την οποία οι ληξιπρόθεσμες οφειλές πελατών της ΔΕΗ έχουν ξεπεράσει τα 1,2 δισ. ευρώ, όπως παραδέχθηκε ο ίδιος ο Αρθούρος Ζερβός, κατά την παρουσία του στην Επιτροπή της Βουλής. Και τα «φέσια» αυτά δεν δημιουργήθηκαν κατά κύριο λόγο από τους μπαταχτσήδες (με μεγαλύτερο το ίδιο το Δημόσιο), αλλά κυρίως από τις νεόπτωχες οικογένειες, των άνεργων γονιών, που με το ζόρι καταφέρνουν να επιβιώσουν οι ίδιοι και τα παιδιά τους, ζώντας στο πετσί τους όλη τη βαρβαρότητα της πολιτικής που επιβλήθηκε μέσω μνημονίων και της λιτότητας.
Οι αυξήσεις-φωτιά που ετοιμάζονται στα τιμολόγια της ΔΕΗ θα καταφέρουν δύο πράγματα:
Θα αυξήσουν δραστικά τον αριθμό των καταναλωτών που θα αδυνατούν να πληρώσουν για το ρεύμα που κατανάλωσαν.
Θα προσαρμόσουν το καθεστώς λειτουργίας της αγοράς στα όσα έχουν ζητήσει τρόικα και δανειστές, αλλά αυτή η ίδια η αγορά θα έχει όλο και λιγότερους καταναλωτές για να απευθυνθεί!
Τέλος, για τον μύθο του φθηνότερου ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρωζώνη, καλό θα ήταν όσοι τον επικαλούνται να ρίξουν μία ματιά στα στοιχεία της ίδιας της Eurostat. Η φθηνότερη κιλοβατώρα καταγράφεται στη Γαλλία (κάτω από τα 0,10 ευρώ), ενώ η Πορτογαλία έχει πολύ μικρή διαφορά (μόλις ένα λεπτό του ευρώ) από τις τιμές που ισχύουν στη χώρα μας (πριν από τις αυξήσεις).
Επιπλέον, εάν το πρότυπο είναι η Γερμανία, με περίπου 35% ακριβότερες τιμές για την οικιακή κατανάλωση, πολύ σύντομα και μετά τις αυξήσεις του νέου χρόνου θα την πλησιάσουμε! Και μάλιστα έχουμε όλα τα… φόντα να την ξεπεράσουμε!
Όσοι, λοιπόν, είχαν διαβάσει τα σχετικά αποσπάσματα των μνημονίων, που αναφέρονται στις διαρθρωτικές αλλαγές στην ενεργειακή αγορά, δεν τους εξέπληξε η πρόταση της ΔΕΗ για αυξήσεις στα τιμολόγια χαμηλής τάσης, που αφορούν τη μεγάλη πλειονότητα των νοικοκυριών και των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
«Περαιτέρω μέτρα πρέπει να ληφθούν για να διασφαλιστεί ότι το ενεργειακό μέρος των ρυθμιζόμενων τιμολογίων για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις αντανακλά, το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο του 2013, τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς, με εξαίρεση τους ευπαθείς καταναλωτές», αναφέρεται κατά λέξη στο Μνημόνιο 3, όπως άλλωστε προβλεπόταν και στα αντίστοιχα δύο προηγούμενα κείμενα.
Με μία διαφορά. Υπάρχει και η εξής παρατήρηση: «Περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές τελικών χρηστών θα έπρεπε, ιδανικά, να έχουν λάβει χώρα στο τέλος του β’ τριμήνου του 2012 (σ.σ.: τότε που στήθηκαν οι κάλπες δύο φορές και κανείς – ούτε ο τεχνοκράτης Παπαδήμος – δεν τόλμησε να εφαρμόσει αυτή τη «δέσμευση») για να αποφευχθεί μια απότομη αύξηση στις τιμές για τους καταναλωτές χαμηλής τάσης όταν καταργηθούν οι τιμές τελικού χρήστη τον Ιούλιο του 2013».
Και η επισφράγιση της πλήρους εναρμόνισης με τη λογική και τις επιταγές των δανειστών: «Η κυβέρνηση πρέπει να καταργήσει τα ρυθμιζόμενα τιμολόγια για όλους, πλην των ευπαθών καταναλωτών (β’ τρίμηνο του 2013)», αναφέρει το μνημόνιο, κάτι που σημαίνει πως πολύ σύντομα δεν θα περιμένουμε από το υπουργείο να ανακοινώνει τις αλλαγές στα τιμολόγια, αλλά η ΔΕΗ έπειτα από γνωμοδότηση της ΡΑΕ θα προχωρεί σε αλλαγές (βλέπε αυξήσεις) της τιμολογιακής της πολιτικής. Όσο για τις λεγόμενες «ευπαθείς ομάδες», μπαίνουν στη σειρά, μετά από όλους τους υπόλοιπους. Σήμερα μπορεί να προστατεύονται με μηδενικές αυξήσεις. Αύριο όμως;
Διαρκής κοροϊδία
Με άλλα λόγια, οι μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, όπως τις ζήσαμε στο τέλος του 2011 και όπως αναμένεται να ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες (και πάντως πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους), ήταν προσχεδιασμένες και συμφωνημένες εδώ και πολύ καιρό. Απλώς τώρα επενδύονται με τη… βολική δικαιολογία της μνημονιακής δέσμευσης.
Επιπλέον, στην εβδομάδα που πέρασε από την πρώτη ανακοίνωση των προτάσεων της ΔΕΗ για τα νέα «καυτά» τιμολόγια αποκαλύφθηκε εκείνο που κατέγραφε το «Π» στο ρεπορτάζ της προηγούμενης εβδομάδας: Οι αυξήσεις δεν είναι ούτε 15%, ούτε 49%. Σε ορισμένες κατηγορίες καταναλωτών το νέο… χαράτσι θα οδηγήσει σε διπλάσιο κόστος της κιλοβατώρας.
Ωστόσο, για μία ακόμη φορά, η διοίκηση της ΔΕΗ επαναλαμβάνει ένα παλιό και δοκιμασμένο (γι’ αυτό κι αναποτελεσματικό πλέον) επικοινωνιακό κόλπο: Μιλά πάντα με μέσους όρους, αλλά ποτέ δεν λέει την πραγματική τιμή της κιλοβατώρας, πριν και μετά τις αυξήσεις.
Για παράδειγμα, την Τρίτη, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Αρθούρος Ζερβός παραβρέθηκε σε συνεδρίαση της Επιτροπής ΔΕΚΟ της Βουλής και απάντησε σε ερωτήσεις βουλευτών σχετικές με τα τιμολόγια.
Για μία ακόμη φορά μάθαμε πως κατά μέσο όρο οι αυξήσεις θα είναι από 5 έως 15 ευρώ τον μήνα, για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις. Μόνο που οι λογαριασμοί της ΔΕΗ εκδίδονται ανά δίμηνο, άρα τα επιπλέον ποσά που θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές θα είναι τουλάχιστον διπλάσια. Πολύ περισσότερο όταν ο επικεφαλής της ΔΕΗ δεν διευκρίνισε εάν πρόκειται για καθαρά ποσά, εάν δηλαδή θα υπάρξουν και περαιτέρω επιβαρύνσεις από ΦΠΑ κι άλλους φόρους που θα προστεθούν.
Η εξίσωση
Οι κρυφές αυξήσεις, ωστόσο, είναι εκείνες που εκτινάσσουν το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη. Με βάση τον σχεδιασμό της ΔΕΗ θα καταργηθούν οι τρεις κλίμακες χρεώσεων για τις μικρότερες καταναλώσεις. Έτσι, όσοι ήταν στην κατηγορία των 0-800 κιλοβατωρών ανά τετράμηνο θα έχουν ίδιο τιμολόγιο με όσους κατανάλωναν έως 1.600 κιλοβατώρες. Η διαφορά των δύο κλιμακίων ήταν περίπου 30%.
Είναι εμφανές ότι η εξίσωση θα γίνει προς τα επάνω (δηλαδή προς τα επίπεδα τιμών των μεγαλύτερων καταναλώσεων), με αποτέλεσμα το νέο σύστημα τιμολόγησης να επιφυλάσσει ακόμη μεγαλύτερο κόστος για όσους διαμένουν σε μικρά διαμερίσματα ή για πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Όλα αυτά γίνονται τη στιγμή κατά την οποία οι ληξιπρόθεσμες οφειλές πελατών της ΔΕΗ έχουν ξεπεράσει τα 1,2 δισ. ευρώ, όπως παραδέχθηκε ο ίδιος ο Αρθούρος Ζερβός, κατά την παρουσία του στην Επιτροπή της Βουλής. Και τα «φέσια» αυτά δεν δημιουργήθηκαν κατά κύριο λόγο από τους μπαταχτσήδες (με μεγαλύτερο το ίδιο το Δημόσιο), αλλά κυρίως από τις νεόπτωχες οικογένειες, των άνεργων γονιών, που με το ζόρι καταφέρνουν να επιβιώσουν οι ίδιοι και τα παιδιά τους, ζώντας στο πετσί τους όλη τη βαρβαρότητα της πολιτικής που επιβλήθηκε μέσω μνημονίων και της λιτότητας.
Οι αυξήσεις-φωτιά που ετοιμάζονται στα τιμολόγια της ΔΕΗ θα καταφέρουν δύο πράγματα:
Θα αυξήσουν δραστικά τον αριθμό των καταναλωτών που θα αδυνατούν να πληρώσουν για το ρεύμα που κατανάλωσαν.
Θα προσαρμόσουν το καθεστώς λειτουργίας της αγοράς στα όσα έχουν ζητήσει τρόικα και δανειστές, αλλά αυτή η ίδια η αγορά θα έχει όλο και λιγότερους καταναλωτές για να απευθυνθεί!
Τέλος, για τον μύθο του φθηνότερου ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρωζώνη, καλό θα ήταν όσοι τον επικαλούνται να ρίξουν μία ματιά στα στοιχεία της ίδιας της Eurostat. Η φθηνότερη κιλοβατώρα καταγράφεται στη Γαλλία (κάτω από τα 0,10 ευρώ), ενώ η Πορτογαλία έχει πολύ μικρή διαφορά (μόλις ένα λεπτό του ευρώ) από τις τιμές που ισχύουν στη χώρα μας (πριν από τις αυξήσεις).
Επιπλέον, εάν το πρότυπο είναι η Γερμανία, με περίπου 35% ακριβότερες τιμές για την οικιακή κατανάλωση, πολύ σύντομα και μετά τις αυξήσεις του νέου χρόνου θα την πλησιάσουμε! Και μάλιστα έχουμε όλα τα… φόντα να την ξεπεράσουμε!