Τρία νέα κρούσματα έφερε στο φως η «κυριακάτικη δημοκρατία», ύστερα από τις αποκαλύψεις της περασμένης εβδομάδας, που προκάλεσαν αίσθηση και ποικίλες αντιδράσεις. Πρόκειται για τους υπουργούς Εργασίας Γιάννη Βρούτση, Εμπορικής Ναυτιλίας Κωστή Μουσουρούλη και Περιβάλλοντος Ευάγγελο Λιβιεράτο. Οι υπουργοί αυτοί έρχονται να προστεθούν στους υπουργούς Υγείας Ανδρέα Λυκουρέντζο και Διοικητικής Μεταρρύθμισης Αντώνη Μανιτάκη, οι οποίοι ήδη έχουν κάνει χρήση αυτής της...
μεθόδου για τους συνεργάτες τους.
μεθόδου για τους συνεργάτες τους.
Αυτή η συμπεριφορά, σε συνδυασμό με τις αποκαλύψεις για τους διορισμούς από βουλευτές, προέδρους κομμάτων, αντιπροέδρων κ.λπ. συγγενών τους στη Βουλή, επιβεβαιώνει ότι δυστυχώς μερίδα του πολιτικού προσωπικού της χώρας συνεχίζει να βρίσκεται στον κόσμο του και να κινείται με μεγάλη αναντιστοιχία από την ελληνική κοινωνία, η οποία διαρκώς δοκιμάζεται, συμπιέζεται και βιώνει την πιο μεγάλη ανασφάλεια των τελευταίων δεκαετιών για το μέλλον της. Τέτοια περιστατικά, με τεράστιο σημειολογικό βάρος, μεγαλώνουν την απόσταση μεταξύ των πολιτικών και των πολιτών, την ώρα που απαιτούνται πρωτοβουλίες προς την αντίθετη κατεύθυνση και οι υπουργοί και βουλευτές οφείλουν με τη στάση τους να αποτελούν το παράδειγμα προς μίμηση και όχι προς αποφυγή...
Στο υπουργείο Εργασίας, με απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ (317 ΥΟΔ) στις 4 Ιουλίου, ανατέθηκαν, ως μετακλητού, καθήκοντα διευθυντή στο Πολιτικό Γραφείο του υπουργού «με παράλληλη πλήρη άσκηση των κύριων καθηκόντων» του σε υπάλληλο της Ανώνυμης Εταιρίας Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων Ασφαλιστικών Οργανισμών (ΑΕΔΑΚΑΟ). Με άλλη απόφαση, στις 5 Ιουλίου, ανατέθηκαν καθήκοντα μετακλητού, «με παράλληλη πλήρη άσκηση των κύριων καθηκόντων» του, στο Πολιτικό Γραφείο του κ. Βρούτση και σε άλλο υπάλληλο που είναι ήδη προϊστάμενος της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Απλούστευσης Διαδικασιών του ίδιου υπουργείου!
Στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, με βάση απόφαση που δημοσιεύτηκε στις 9 Αυγούστου, ανατέθηκαν, ως μετακλητής, καθήκοντα διευθύντριας στο Πολιτικό Γραφείο του υπουργού Κ. Μουσουρούλη, «με παράλληλη πλήρη άσκηση των κύριων καθηκόντων» της, σε υπάλληλο η οποία εργάζεται στη ΜΟΔ που υπάγεται στο υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Εν συνεχεία στην απόφαση προστίθεται ότι οι αποδοχές της δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 50% των αποδοχών της κύριας θέσης της.
Με άλλη απόφαση που συνυπογράφει και ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης αποσπάται άλλος υπάλληλος, επίσης από τη ΜΟΔ, σε θέση ειδικού συμβούλου στο γραφείο του κ. Μουσουρούλη «με παράλληλη πλήρη άσκηση των κύριων καθηκόντων» του. Οι αποδοχές του συμβούλου αυτού δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 40% των αποδοχών της κύριας θέσης του.
Με τρίτη απόφαση αποσπάται και τρίτη υπάλληλος από τη ΜΟΔ,υπό το ίδιο ακριβώς καθεστώς. Υπάρχει όμως και τέταρτη (ναι!) απόσπαση υπαλλήλου με το ίδιο καθεστώς, από το υπουργείο Ανάπτυξης, με τη διαφορά απλώς ότι αυτή τη συνυπογράφει ο υφυπουργός Θανάσης Σκορδάς.
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος ο υπουργός (και στενός φίλος του προέδρου του ΠΑΣΟΚ) κ. Λιβιεράτος προχώρησε στην «απόσπαση» δύο υπαλλήλων (από τη Διεύθυνση ΠΣΕΑ και από τη Διεύθυνση Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης αντίστοιχα) στο γραφείο του. Και οι δύο θα εργάζονται εκεί «παράλληλα με τα κύρια καθήκοντά» τους...
Η «παράλληλη απασχόληση» όσον αφορά το Δημόσιο έχει την έννοια ότι υπάλληλοι μπορούν να διατηρούν την κύρια θέση τους στην υπηρεσία ή στον φορέα όπου εργάζονται και παράλληλα να απασχολούνται ως μετακλητοί σε κάποιο υπουργικό γραφείο, αν και πρακτικά όμως αυτό είναι ανέφικτο. Ωστόσο, τα στελέχη αυτά αμείβονται και για τις δύο θέσεις, συνεχίζοντας να εισπράττουν κανονικά τον μισθό της οργανικής θέσης τους και επιπλέον 30% έως και 50% (ανάλογα με την ιδιότητα ως συνεργάτες σε υπουργούς και υφυπουργούς) για τη δεύτερη θέση. Με άλλα λόγια, είναι προνομιούχοι σε αντίθεση με όλους τους άλλους συναδέλφους τους που δεν τυγχάνει να είναι συνεργάτες υπουργών. Ταυτόχρονα «κρατούν» δεσμευμένη την οργανική τους θέση, αν και αυτή παραμένει επί της ουσίας «κενή» για όσο διάστημα οι υπάλληλοι έχουν μετακινηθεί στα υπουργικά γραφεία.
Το σοβαρότερο όμως κίνητρο για ορισμένους δεν είναι ίσως το οικονομικό, αλλά η προνομιακή δυνατότητα που έχουν να κριθούν (με τον βαθμό διευθυντή πια!) στη βαθμολογική τους εξέλιξη, χάρη σε σκανδαλώδη ρύθμιση που ψηφίστηκε «αθόρυβα» πέρυσι από τον τότε υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης του ΠΑΣΟΚ Δημήτρη Ρέππα σε συνεργασία με τον Ευάγγελο Βενιζέλο ως αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Οικονομικών. Η ρύθμιση αυτή άνοιξε τον δρόμο για υπαλλήλους δύο ταχυτήτων ή, με άλλα λόγια, για πληβείους και πατρίκιους, ανάλογα με τη δυνατότητα πρόσβασης στους προθαλάμους της πολιτικής εξουσίας...
Με τον νόμο Ραγκούση (Ν. 3839/10 ΦΕΚ 51 Α΄) θεσπίστηκε νέο σύστημα επιλογής προϊσταμένων του Δημοσίου. Τα κριτήρια επιλογής που βαθμολογούνται με συντελεστές που ορίζονται στον νόμο είναι:
1. Επαγγελματικά τεχνικά προσόντα. Σε αυτά υπολογίζονται ο βαθμός του βασικού πτυχίου, το μεταπτυχιακό ή διδακτορικό, η φοίτηση στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, η γνώση ξένων γλωσσών, η παρακολούθηση πιστοποιημένων σεμιναρίων.
2. Εργασιακή - διοικητική εμπειρία. Σε αυτές υπολογίζονται ο χρόνος υπηρεσίας και προστίθεται ο χρόνος υπηρεσίας σε θέση προϊσταμένου. Οποιος έχει υπηρετήσει σε θέση γενικού δ/ντή παίρνει 2,11 μόρια τον μήνα, αν κάποιος ήταν δ/ντής παίρνει 1,67 μόρια τον μήνα (δηλαδή 20 μόρια το έτος) και ο τμηματάρχης παίρνει 1,11 μόρια τον μήνα.
3. Ικανότητες - δεξιότητες. Σε αυτές υπολογίζονται οι ειδικές δραστηριότητες, οι οποίες βαθμολογούνται από το υπηρεσιακό συμβούλιο και δίδονται από 0-80 μόρια για συγγραφικό έργο, ανακοινώσεις σε συνέδρια, εκπροσώπηση σε συμβούλια και ομάδες εργασίας, συμμετοχή σε όργανα διοίκησης νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα. Πποιος έχει λάβει έπαινο ή μετάλλιο διακεκριμένων πράξεων παίρνει επιπλέον 70 μόρια.
Αυτό είναι το σύστημα Ραγκούση έτσι όπως εφαρμόζεται από το 2010 έως σήμερα. Στην πλήρη ανάπτυξή του προβλέπεται ότι θα συνυπολογίζονται και άλλα κριτήρια, όπως η γραπτή εξέταση με το σύστημα πολλαπλών επιλογών, η υπηρεσιακή αξιολόγηση, η συνέντευξη για τις θέσεις γεν. δ/ντών και δ/ντών κ.ά.
Οι στρεβλώσεις που έγιναν
Ειδική ρύθμιση για τους συνεργάτες υπουργών προβλέφθηκε έναν χρόνο αργότερα με τον «νόμο Ρέππα», τον Ν. 4024/11 (ΦΕΚ 226 Α΄) για το νέο βαθμολόγιο-μισθολόγιο, στο άρθρο 6 παρ. 4 του οποίου αναφέρεται:
«Ο χρόνος που διανύθηκε σε αιρετή ή μετακλητή θέση μετά τον διορισμό του δημοσίου υπαλλήλου, εφόσον αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας, λογίζεται ότι διανύθηκε σε θέση προϊσταμένου οργανικής μονάδας επιπέδου Διεύθυνσης».
Αυτό σημαίνει ότι ο δημόσιος υπάλληλος που απασχολείται σε γραφείο υπουργού με απόσπαση και επιπλέον καταλαμβάνει θέση μετακλητού (σε αυτούς περιλαμβάνονται ειδικοί σύμβουλοι, ειδικοί συνεργάτες και μετακλητοί υπάλληλοι) και ο δημόσιος υπάλληλος που είναι αιρετός (π.χ. δήμαρχος, περιφερειάρχης) λογίζεται ότι υπηρετούν το διάστημα αυτό σε θέση διευθυντή. Οπότε, όταν γίνουν κρίσεις, δηλαδή όταν προκηρυχθεί μια θέση προϊσταμένου, θα προσμετρηθούν στα μόριά του η υπηρεσία στο γραφείο υπουργού ως υπηρεσία διευθυντή.
Επίσης με τον ίδιο νόμο (άρθρο 10) ορίστηκαν οι προϋποθέσεις για να μπορεί ένας δημόσιος υπάλληλος να καταλάβει θέση προϊσταμένου: Για τη θέση του γεν. Διευθυντή απαιτείται να έχει πετύχει τη στοχοθεσία κατά 90%, να είναι Π.Ε. και να έχει ασκήσει καθήκοντα διευθυντή. Είναι κατανοητό ότι οι συνεργάτες των υπουργών (που καταλαμβάνουν θέση μετακλητού) θα έχουν έτσι άλλο ένα προνόμιο - προβάδισμα έναντι των υπόλοιπων δημοσίων υπαλλήλων.
Αν οι υπουργοί δεν ήθελαν οι συνεργάτες τους να τύχουν της ευνοϊκής αυτής μεταχείρισης, η δυνατότητα της οποίας παρέχεται από τον νόμο, θα τους αποσπούσαν απλά σε ομοιόβαθμη θέση.
